آرتروز گردن چیست؛ همه چیز درباره‌ی علل، علائم و نحوه‌ی درمان آرتروز گردن
آرتروز گردن یک بیماری جسمانی شایع است که با افزایش سن رابطه‌ی مستقیمی دارد. افراد مبتلا به این بیماری معمولا درد، التهاب و گرفتگی زیادی را در ناحیهی گردن، سر و شانه‌های خود تجربه می‌کنند. آرتروز گردن هم درست مانند بسیاری از بیماریهای این روزها با تشخیص سریع و به موقع قابل مدیریت است. اما این بیماری دقیقا با چه علائمی همراه است؟ چگونه به وجود می‌آید و چطور می‌توان آن را درمان کرد؟ برای پیدا کردن پاسخ تمام سوالات خود درباره‌ی عارضه‌ی آرتروز گردن تا آخر این مطلب از دیجی‌کالا مگ با ما همراه باشید.
آرتروز گردن چیست و چه عواملی باعث ایجاد آن میشوند؟
چگونه باید علائم آرتروز گردن را بشناسید؟
کدام یک از انواع آرتروز گردن را هم تحت تاثیر قرار می‌دهند؟
بهترین روش‌های درمان آرتروز گردن
آرتروز گردن چگونه تشخیص داده می‌شود؟
چگونه از آرتروز گردن جلوگیری کنیم؟ روش‌های پیشگیری و مراقبت از گردن
در صورت ابتلا به آرتروز گردن باید چه کار کنیم؟
خطرات آرتروز گردن: از مشکلات روزمره تا عوارض جدی
آرتروز گردن چیست و چه عواملی باعث ایجاد آن میشوند؟
آرتروز گردن که با نام اسپوندیلوز گردنی (Cervical Spondylosis) هم شناخته می‌شود یک بیماری جسمانی شایع است که با فرسودگی تدریجی غضروف‌ها و استخوان‌های گردن رخ می‌دهد. این بیماری اغلب مواقع با افزایش سن یا در نتیجه‌ی ساییدگی و پارگی مهره‌های ستون فقرات در اثر انجام فعالیت‌های روزانه‌ی سنگین و همینطور صدمات جدی به وجود می‌آید. اسپوندیلوز گردنی معمولا با التهاب مفاصل، درد، سفتی و گاهی اوقات فشردگی عصب همراه است. همانطور که گفتیم این بیماری در افراد مسنی که بالای ۶۰ سال سن دارند بسیار شایع به شمار می‌آید و حتی بسیاری از افراد مبتلا به آن ازینکه گردنشان دچار مشکل شده است اطلاعی ندارند. اما دقیقا چرا آرتروز گردن می‌گیریم؟ در زیر برخی از دلایل بروز آرتروز گردن را به شما معرفی کرده‌ایم:
- به وجود آمدن خارهای استخوانی: خارهای استخوانی به برآمدگی‌هایی گفته می‌شود که در اثر ساییدگی، از بین رفتن غضروف‌ها و التهاب موضعی بر روی لبه‌های استخوان‌ها به وجود می‌آیند. این خارها باعث افزایش اصطکاک بین مهره‌ها میشوند و با آسیب زدن به مفاصل، اسپوندیلوز گردنی را به وجود می‌آورند.
- فتق دیسک: فتق دیسک یا همان پارگی دیسک زمانی رخ می‌دهد که غصروف اطراف دیسک به طناب نخاعی یا ریشه های عصبی فشار بیاورد و باعث بیرون‌زدگی دیسک بین مهره‌ای شود. ابتلا به این عارضه به طور مستقیم بر آرتروز گردن تاثیر می‌گذارد.
- کم آبی دیسک کمر: دهیدراته یا خشک شدن دیسک کمر با سفت شدن ستون فقرات، کاهش دامنهی حرکتی و همینطور درد در نواحی مختلف پشت همراه است و می‌تواند زمینه‌ی بروز آرتروز گردن را برای فرد فراهم کند.
- سفتی رباطهای گردنی: رباطهای گردنی به طور کلی ماهیت انعطاف‌پذیری دارند و وقتی این قابلیت خود را از دست بدهند فشار روی مفاصل این ناحیه از بدن زیاد می‌شود. با رخ دادن این اتفاق احتمال ابتلا به آرتروز گردن در فرد بیشتر از هر زمان دیگری خواهد شد.
- عوامل دیگر: در کنار دلایل بالا عواملی چون افزایش سن، فرسودگی جسمانی، مشکلات ژنتیکی، بیماریهای خودایمنی، عفونت ستون فقرات، آسیبها و صدمات جدی هم می‌توانند منجر به بروز آرتروز گردن شوند.
چگونه باید علائم گردن را بشناسید؟
علائم آرتروز گردن می‌توانند نسبت به شدت و محل انحطاط در دیسک‌ها و مفاصل گردن متفاوت باشند. اما به طور کلی در جواب سوال «آرتروز گردن چه نشانه‌هایی دارد؟» باید بگوییم که مشاهده‌ی هر یک از علائم زیر می‌تواند به شما نشان دهد که به آرتروز گردن مبتلا شده‌اید:
- احساس درد و سفتی در ناحیهی گردن به ویژه در هنگام حرکت
- سر درد به ویژه در پایینترین ناحیهی جمجمه
- کاهش دامنهی حرکتی در ناحیهی گردن
- بیحسی یا گز گز در بازوها و دستها
- شنیدن صدای ساییدگی یا کلیک مانند در هنگام حرکت
- ضعف یا اسپاسم عضلانی در گردن، شانهها یا بازوها
- به وجود آمدن برآمدگی یا گره در گردن
- سرگیجه به همراه گرفتگی گردن
اگر اسپوندیلوز گردنی بر مهره‌های اول تا سوم ستون فقرات گردنی تاثیر بگذارد، فرد با درد در ناحیهی سر روبرو می‌شود. اعصاب حساس بدن انسان از پوست سر تا بالای ستون فقرات او امتداد پیدا می‌کنند؛ بنابراین وقتی مهره‌های او تحلیل می‌روند درد به سر، گردن یا فک هم سرایت پیدا خواهد کرد. جالب است بدانید که اسپوندیلوز گردنی با افزایش شدت میگرن رابطه‌ی مستقیمی دارد. سردردهای ناشی از آرتروز گردن با علائم زیر همراه هستند:
- سردرد در پایینترین نقطه‌ی جمجمه: سردردهای ناشی از اسپوندیلوز گردنی معمولا در پایینترین قسمت جمجمه احساس میشوند و با درد یا فشار مبهمی همراه هستند.
- احساس درد و سفتی در گردن: آرتروز گردن می‌تواند باعث بروز درد و سفتی شود و دقیقا همین علائم باعث افزایش سردرد فرد مبتلا میشوند.
- محدود شدن دامنهی حرکتی سر: درد زیاد و غیرقابل ناشی از آرتروز گردن می‌تواند حرکت دادن سر را برای فرد دشوار کند.
کدام یک از انواع آرتروز گردن را هم تحت تاثیر قرار می‌دهند؟
ابتلا به یک سری از انواع آرتروز می‌تواند گردن را هم تحت تاثیر قرار دهد و باعث درگیر شدن این عضو از بدن شود. دقیقا به همین دلیل است که می‌گویند باید روش‌های پیشگیری از آرتروز را بیشتر جدی بگیرید. در صورت داشتن هر یک از گونه‌هایی که در زیر معرفی کرده‌ایم، ممکن است به اسپوندیلوز گردنی هم مبتلا شوید.
- استئوآرتریت: استئوآرتریت شایع‌ترین نوع بیماری آرتروز است که گردن را، به ویژه در افراد مسن، درگیر می‌کند. این بیماری در اثر ساییدگی و پارگی مفاصل و غضروف‌ها رخ می‌دهد.
- آرتریت روماتوئید: این بیماری در واقع نوعی اختلال خودایمنی است که می‌تواند تمامی مفاصل بدن از جمله مفصل گردن را تحت تاثیر قرار دهد. آرتریت روماتوئید زمانی رخ می‌دهد که سیستم ایمنی بدن به مفاصل آن حمله کنند و باعث بروز التهاب و آسیب شوند.
- اسپوندیلیت آنکیلوزان (Ankylosing Spondylitis): اسپوندیلیت آنکیلوزان یا روماتیسم ستون فقرات نوع دیگری از آرتروز است که به طور عمده ستون فقرات را درگیر می‌کند. این بیماری باعث التهاب و آسیب دیدن مفاصل می‌شود و می‌تواند درد و گرفتگی گردن را برای فرد به همراه داشته باشد.
- آرتریت پسوریاتیک (Psoriatic Arthritis): آرتریت پسوریاتیک یا ورم مفاصل پسوریاتیک یکی از انواع بیماری آرتروز است که ممکن است در افراد مبتلا به بیماری خودایمنی پسوریازیس دیده شود. این بیماری می‌توند هر مفصلی از بدن از جمله مفصل گردن را تحت تاثیر قرار دهد.
بهترین روش‌های درمان آرتروز گردن
در جواب سوال «آیا آرتروز گردن قابل درمان است؟» باید بگوییم که با توجه به شدت و علائم بیماری آرتروز، هر فرد ممکن است به درمان متفاوتی نیاز پیدا کند. در این بخش چند مورد از بهترین روش‌های درمان آرتروز گردن را به شما معرفی خواهیم کرد.
مصرف دارو
اگر میزان دردی که به دلیل ابتلا به آرتروز گردن تجربه می‌کنید غیرقابل تحمل شده است می‌توانید به سراغ استفاده از مسکن‌های غیر نسخه‌ای مانند استامینوفن، داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی (NSAIDs) یا داروهای تجویزی مانند شل‌کننده‌های عضلانی، داروهای ضدروماتیسمی تعدیل‌کننده‌ی بیماری و کورتیکواستروئیدها بروید. در نظر داشته باشید که اگر داروهای غیرنسخه‌ای پس از حداکثر ۱۰ نوبت استفاده روی کاهش درد شما تاثیری نگذارند باید به سراغ داروهای تجویزی بروید تا درمان گردن درد مزمن خود را جدی‌تر دنبال نمایید.
فیزیوتراپی
یک فیزیوتراپیست حرفه‌ای و با تجربه می‌تواند یک برنامه‌ی ورزشی متناسب با وضعیت بدنی خودتان را برای شما در نظر بگیرد. انجام حرکات و تمرینات ورزشی مخصوص به بهبود دامنهی حرکتی، افزایش انعطاف‌پذیری و تقویت گردن و عضلات اطراف آن کمک می‌کند. اگر آرتروز گردن شما در وضعیت وخیمی به سر می‌برد هرگز نباید بدون تشخیص پزشک متخصص خود به انجام فعالیت‌های اضافی بپردازید.
گرما و سرما درمانی
یکی از بهترین روش‌هایی که می‌توانید برای درمان و همینطور مدیریت آرتروز گردن در نظر داشته باشید، گرما و سرما درمانی است. استفاده از یک کیسه‌ی یخ یا کمپرس آب گرم در ناحیهی گردن و اطراف آن می‌تواند به کاهش گرفتگی و دردی که احساس می‌کنید کمک کند. به یاد داشته باشید که این روش هم باید حتما زیر نظر پزشک متخصص مورد امتحان قرار بگیرد تا باعث بروز آسیب‌های دیگر نشود.
استفاده از گردنبند طبی
استفاده و خرید گردنبند برای آرتروز گردن می‌تواند به حمایت از گردن و کاهش درد این ناحیه در هنگام انجام فعالیت‌هایی که علائم این عارضه را تشدید می‌کنند، مفید واقع شود. اینکه شما چه مدت یا چند ساعت در روز باید از گردنبند طبی استفاده کنید را پزشک متخصصتان تعیین می‌کند. گاهی اوقات در صورت وخیم بودن وضعیت اسپوندیلوز گردنی یک فرد، ممکن است نیاز باشد حتی در هنگام خواب هم از گردنبند طبی استفاده شود.
ایجاد تغییر در سبک زندگی
مهم‌ترین عاملی که می‌تواند در درمان آرتروز گردن و مدیریت آن تاثیرگذار باشد، ایجاد تغییر در سبک زندگی است. منظور از این کار دنبال کردن یک روتین ورزشی مناسب، استراحت مکرر در طول انجام فعالیت‌های درگیرکننده‌ی گردن و داشتن بهترین رژیم غذایی برای درمان آرتروز است. این اقدامات در نگاه اول بسیار ساده به نظر می‌رسند اما به تدریج تاثیر خودشان را نشان می‌دهند.
انجام عمل جراحی از جدیدترین روش‌های درمان آرتروز گردن
پزشکان معمولا انجام عمل جراحی را به افرادی که به آرتروز گردن مبتلا هستند پیشنهاد نمی‌کنند؛ با این حال اگر وضعیت گردن شما به شدت وخیم شده باشد باید به سراغ این روش درمانی بروید. هدف از انجام عمل جراحی از بین بردن منبع فشار روی نخاع و اعصاب است. اینکه شما به چه نوع عملی نیاز دارید و جراحی شما چطور انجام می‌شود کاملا به نظر پزشک متخصصتان بستگی دارد.
آرتروز گردن چگونه تشخیص داده می‌شود؟
متخصصان در قدم اول و برای تشخیص و درمان آرتروز گردن به سوابق پزشکی شما نیاز پیدا خواهند کرد. همچنین ممکن است از شما بخواهند که علائم خود را به خوبی توصیف کنید تا پس از آن بتوانند معاینه‌ی فیزیکی شما را شروع کنند. در جلسه‌ی اول پزشک متخصص به احتمال زیاد سوالات زیر را از شما می‌پرسد:
- آیا تا به حال به گردن خود آسیب زده‌اید؟
- درد شما از چه زمانی شروع شده است و دقیقا چه ویژگی‌هایی دارد؟
- آیا در هنگام انجام فعالیت‌های خاصی دردتان کاهش پیدا می‌کند یا بیشتر می‌شود؟
- آیا علائم شما بر نحوه‌ی انجام کارهای روزمره‌ای چون نوشتن یا بستن دکمه‌ها تاثیر می‌گذارند؟
اگر یک فرد با علائم پیشرفته و جدی اسپوندیلوز گردنی مواجهه باشد، متخصصان از او می‌خواهند تا برای بررسی بیشتر آزمایشات زیر را انجام دهد:
- ام آر آی برای دریافت جزئیات تغییرات ستون فقرات و اعصاب تحت فشار
- سی تی اسکن برای مشاهده‌ی نخاع، کانال‌ها و ریشه‌ها عصبی با جزئیات بیشتر
- الکترومایوگرافی (EMG) برای بررسی نحوه‌ی انقباض و شل شدن عضلات
- اشعه‌ی ایکس برای بررسی وضعیت خارهای استخوانی
- تست هدایت عصبی (NCS) برای ارزیابی توانایی نورون‌های حرکتی
چگونه از آرتروز گردن جلوگیری کنیم؟ روش‌های پیشگیری و مراقبت از گردن
اسپوندیلوز گردنی عارضه‌ای است که در نتیجه‌ی ساییدگی و پارگی ستون فقرات در این ناحیه از بدن رخ می‌دهد و بسیاری از افراد تحت تاثیر آن قرار می‌گیرند. اما از آنجایی که یک سری از عادات و آسیب‌های روزمره می‌توانند زمینه‌ی بروز آن را در شما ایجاد کند، بهتر است در قدم اول بیشتر به فکر پیشگیری از این عارضه باشید. نکات زیر در این مسیر به شما کمک خواهند کرد.
- اگر به واسطه‌ی شغل یا سرگرمی خود دا‌ئما در حال انجام فعالیت‌هایی هستید که سلامت گردنتان را به خطر می‌اندازند از تجهیزات ایمنی مناسب استفاده نمایید.
- هنگام سوار شدن به خودرو مطمئن شوید که پشتی سر در ارتفاع مناسبی قرار دارد تا در صورت رخ دادن تصادف از گردن خود در برابر آسیب‌های احتمالی محافظت کرده باشید.
- در محل کار و هنگام انجام کار گردن خود را بیش از اندازه به جلو خم نکنید و آن را به طور ناگهانی حرکت ندهید.
- از تکرار دائمی یک سری از حرکات مشخص مانند به بالا نگاه کردن یا کشیدن گردن خودداری نمایید.
- ورزش کردن و انجام انواع حرکت یوگا برای رفع گردن درد را در اولویت‌های خود قرار دهید.
در صورت ابتلا به آرتروز گردن باید چه کار کنیم؟
اگر پزشک متخصص پس از معاینه‌ی کامل شما را از بروز عارضه‌ی آرتروز گردن در بدنتان مطلع کرد باید برای مراقبت از خودتان موارد زیر را هم در نظر داشته باشید:
- سیگار کشیدن میزان اثرگذاری برخی داروها را کاهش می‌دهد و حتی بر سلامت ستون فقرات هم تاثیر می‌گذارد پس بهتر است مصرف آن را کنار بگذارید.
- وضعیت بدنی مناسب یکی از مهم‌ترین عوامل تاثیرگذار بر حفظ سلامت گردن است؛ بنابراین سعی کنید به خوبی آن را تمرین کنید تا گردنتان تحت فشار قرار نگیرد.
- استفاده از بالشت مناسب در هنگام خواب می‌تواند به کاهش درد ناشی از آرتروز گردن کمک کند و باعث شود تا خواب بهتر و باکیفیت‌تری را تجربه کنید. بالشت فرد مبتلا به این بیماری باید فضای بین گردن و تشک را پر کند.
خطرات آرتروز گردن: از مشکلات روزمره تا عوارض جدی
در کنار مشکلاتی که آرتروز گردن می‌تواند در زندگی روزمره‌ی افراد به وجود بیاورد، آن‌ها ممکن است به دو بیماری میلوپاتی گردنی (Cervical Myelopathy) و رادیکولوپاتی گردنی (Cervical Radiculopathy) هم مبتلا شوند. بیماری اول زمانی رخ می‌دهد که گردن شما به دلایل مختلف تحت فشار شدید قرار بگیرد. بیماری دوم هم در اثر تحت فشار قرار گرفتن عصب درون گردن رخ می‌دهد. از طرفی باید بدانید که آرتروز ناحیهی گردن تنها بر دیسک‌های ستون فقرات شما تاثیر می‌گذارد و باعث بروز درد و سفی در این ناحیه می‌شود؛ بنابراین امکان ندارد که بتواند عملکرد مغز شما را تغییر دهد و مختل کند.
سخن پایانی
بدن ما با افزایش سن تغییر می‌کند و در نتیجه‌ی آن ممکن است با مشکلات جدی و مهمی چون آرتروز گردن روبرو شود. همانطور که گفتیم این عارضه‌ی جسمانی با درد، گرفتگی و سفتی گردن همراه است و با رعایت دستورات پزشک و توصیه‌های موثر می‌توان تا حد زیادی به درمان و کنترل آن کمک کند. آرتروز گردن هم درست مانند هر نوع بیماری دیگری باید درست و به موقع تشخیص داده شود؛ بنابراین در صورت مشاهده‌ی علائم آن بهتر است در اسرع وقت به یک پزشک متخصص مراجعه نمایید.
منابع: Healthline ,Medical News Today
