ناسا برای دریافت طرحهای دومین فرودگر ماه فراخوان داد
ناسا که برای حضور پیوسته در ماه آماده میشود، بهمنظور دریافت پیشنهادها در زمینهی دومین فرودگر ماه برنامهی آرتمیس به شرکتهای آمریکایی فراخوان داد.
آژانس فضایی آمریکا در حال برنامهریزی برای سفرهای پیوسته به ماه طی برنامهی آرتمیس است و برای این کار به ماهنشینهای متعددی نیاز دارد. به همین دلیل بهطور رسمی فراخوانی را برای دریافت طرحهای فرودگر ماه منتشر کرده است تا دومین سیستم فرود انسانی روی ماه را در اختیار داشته باشد.
اوایل امسال بود که ناسا تمایل خود را در این زمینه بیان کرد و اکنون فراخوان پیشنهادی شامل نظرات فعالان صنعت در این زمینه هم میشود. هماکنون اسپیسایکس روی ساخت یک ماهنشین برای مأموریت آرتمیس ۳ کار میکند که برای پرتاب در سال ۲۰۲۵ برنامهریزی شده است.
برای ارائهی پیشنهاد فرودگر ماه فقط طرحهای شرکتهای آمریکایی بررسی میشوند و فرودگرهای پیشنهادی آنها باید فضانوردان را از مدار ماه به سطح آن برسانند. شرکت منتخب باید ابتدا یک فرود بدون سرنشین را روی ماه پیش ببرد و انجام دهد و سپس از مأموریت آرتمیس ۵ به بعد که برای اواخر دههی ۲۰۲۰ برنامهریزی شده است، فرود سرنشیندار انجام دهد. پس از آن سازندهی فرودگر میتواند در قراردادهای بعدی برنامهی آرتمیس شرکت داده شود.
ناسا با برنامهی آرتمیس به دنبال ایجاد حضور پایدار انسانی در ماه است. آژانس فضایی آمریکا اکنون برای آغاز رسمی مأموریت آرتمیس ۱ و پرتاب موشک سامانهی پرتاب فضایی به ماه آماده میشود. پس از آن مأموریت سرنشیندار آرتمیس ۲ فضانوردان را به مدار ماه خواهد برد و در نهایت طی مأموریت آرتمیس ۳، پس از سالها انسان دوباره روی ماه فرود میآید.
در آوریل ۲۰۲۱ بود که ناسا اسپیسایکس را بهعنوان توسعهدهندهی اولین فرودگر ماه در برنامهی آرتمیس برگزید. بدین ترتیب اسپیسایکس، رقبای خود «بلو اوریجین» (Blue Origin) و «داینتیکس» (Dynatics) را شکست داد و این قرارداد ۲.۸۹ میلیارد دلاری را از آن خود کرد. این شرکت قصد دارد از فضاپیمای «استارشیپ» (Starship) خود که یک پرتابگر فوق سنگین با قابلیت استفادهی مجدد است، برای فرود روی ماه استفاده کند.
اکنون یک سال پس از اعطای این قرارداد، ناسا میخواهد گزینهی دیگری هم برای فرود روی ماه در اختیار داشته باشد. این آژانس فضایی، به ماهنشینی نیاز دارد که علاوه بر رساندن فضانوردان به سطح ماه، امکان پهلوگیری در ایستگاه مداری «دروازهی ماه» (Lunar Gateway) را هم داشته باشد.
این فضاپیما همچنین باید امکان جابهجایی خدمه، افزایش خدمه و فضای ذخیرهسازی اضافی برای محمولههای مورد نیاز در ماه را فراهم کند. «بیل نلسون» (Bill Nelson) مدیر ناسا پیش از این گفته بود: «قول رقابت را داده بودم و اکنون شرایط فراهم است. رقابت به نتایج بهتر و قابل اعتمادتری منجر میشود.»
قرارداد ناسا با اسپیسایکس همچنین دارای یک گزینهی B است که از این شرکت میخواهد طرح فضاپیمای استارشیپ خود را به گونهای برای آرتمیس ۳ توسعه دهد تا «مجموعهی گستردهای از الزامات برای ادامهی مأموریتها در ماه و انجام یک فرود نمایشی سرنشیندار دیگر» را برآورده کند. در این صورت اسپیسایکس هم واجد شرایط رقابت برای قراردادهای آینده خواهد بود.
«لیزا واتسون-مورگان» (Lisa Watson-Morgan) مدیر برنامهی سیستم فرود انسانی در مرکز پرواز فضایی مارشال ناسا در این رابطه گفت: «فعالیتهای انجام شده تحت این فراخوان، علاوه بر توسعهی فرودگر و مطالعات مرتبط، به ایجاد پایهای برای کاوشهای طولانیمدت اعماق فضا کمک خواهد کرد. همکاری با شرکتهای آمریکایی برای انجام این کار این امکان را فراهم میکند تا از دانش و تخصص ناسا برای پشتیبانی از نوآوریها در زمینهی حضور پایدار در ماه استفاده کنیم.»
پیشنهادات برای فرودگر ماه در تاریخ ۱۵ نوامبر (۲۴ آبان) ارائه میشود. انتظار میرود که بلو اوریجین هم یکی از شرکتها باشد اما طرح این شرکت با هزینهی ۵.۹۹ میلیارد دلاری که قبلا اعلام شده بود، شاید مورد قبول ناسا قرار نگیرد.
همین احتمال هم برای داینتکس وجود دارد که پیش از این پیشنهاد قیمتی ۸.۵ تا ۹.۵ میلیارد دلار را مطرح کرده بود. این آژانس فضایی به دلیل محدودیت های بودجهای با اسپیسایکس همراه شد و دلیلی وجود ندارد که گمان کنیم این کار را برای انتخاب فرودگر دوم انجام نخواهد داد.
عکس کاور: طرحی گرافیکی از پیاده شدن از فرودگر و گام گذاشتن یک فضانورد روی سطح ماه
Credit: NASA
منبع: Gizmodo