پس از سال‌ها ناسا و اسپیس‌ایکس قصد ارتقای تلسکوپ هابل را دارند
پس از سال‌ها احتمالا فضانوردان دوباره می‌توانند از تلسکوپ فضایی هابل بازدید و به آن خدمات‌رسانی کنند، کاری که این بار توسط فضاپیمای شرکت خصوصی اسپیس‌ایکس انجام خواهد شد.
«تلسکوپ فضایی هابل» (Hubble Space Telescope) در آوریل ۱۹۹۰ میلادی به مدار زمین پرتاب شد و طی دو دهه پس از آن، پنج گروه بازدیدکننده داشت. این فضانوردان که توسط مأموریت‌های شاتل فضایی ناسا به هابل رسیدند، به‌طور پیوسته عملیات تعمیر و نگهداری و ارتقای آن را پیش بردند تا بتواند همچنان به رصد آسمان با وضوح شگفت‌انگیز ادامه دهد.
هرچند ناسا ناوگان شاتل‌های فضایی خود را در سال ۲۰۱۱ بازنشسته کرد، اما ممکن است دوره‌ی تازه‌ای از مأموریت‌های سرویس هابل در آستانه‌ی شکل‌گیری باشد. آژانس فضایی آمریکا ساعاتی پیش اعلام کرد که در حال انجام یک مطالعه‌ی مشترک با «اسپیس‌ایکس» (SpaceX) برای بررسی ارسال کپسول دراگون به هابل و بهبود مدار این رصدخانه و شاید ارتقای آن از راه‌های دیگر باشد.
«جسیکا جنسن» (Jessica Jensen) معاون عملیات مشتریان و یکپارچه‌سازی اسپیس‌ایکس در این ارتباط گفت: «ما می‌خواهیم به هابل کمک کنیم و اگر این کمک علاوه بر ارتقای مدار آن برای ارائه‌ی خدمات هم باشد و بتواند در یک مأموریت فضایی سرنشین‌دار انجام شود، بهتر است. بنابراین همه‌ی گزینه‌ها روی میز است.»
گفتنی است در حال حاضر اسپیس‌ایکس مسئولیت هیچ مأموریتی به هابل را ندارد و بیانیه‌ی جدید فقط مربوط به یک مطالعه‌ی امکان سنجی است که انتظار می‌رود شش ماه طول بکشد و هزینه‌ی آن هم توسط ناسا تأمین نمی‌شود بلکه این آژانس فضایی طی یک توافقنامه‌ی قانون فضایی بدون بودجه، در این همکاری شرکت می‌کند.
جنسن درباره‌ی این همکاری خاطرنشان کرد: «ما به بررسی توانمندی‌های دراگون و چگونگی اصلاح آن برای پهلوگیری ایمن و اتصال به هابل می‌پردازیم. جزئیات اینکه از نظر فیزیکی چگونه باید چنین کاری انجام شود و در چه مسیر ایمنی باید به هابل برسیم و همه‌ی موارد دیگر باید بررسی شود.»
او همچنین اضافه کرد که اگر مأموریت دراگون به هابل انجام شود، لزوما نیازی به حضور فضانوردان نخواهد داشت. مطالعه‌ی امکان‌سنجی ممکن است برنامه‌ریزان مأموریت را به سمت یک مأموریت بدون سرنشین با دراگون یا شاید حتی وسیله‌ی نقلیه‌ی دیگری هدایت کند.
هابل هم‌اکنون در سلامت کامل به‌سر می‌برد و همچنان عکس‌های شگفت‌انگیز و آموزنده‌ای از کیهان در اختیار بشر می‌گذارد. برای مثال، در روزهای گذشته و اندکی پس از اینکه کاوشگر دارت ناسا عمدا به قمر سیارکی دیمورفوس که دور سیارک بزرگ‌تر دیدیموس می‌گردد، برخورد کرد، از این مجموعه عکس گرفت.
اما مدار این تلسکوپ فضایی در طول ۳۳ سال گذشته به دلیل کشش اتمسفر زمین، اندکی کاهش داشته است. هابل در حال حاضر در ارتفاع حدود ۵۴۰ کیلومتری به دور زمین می‌چرخد که که تقریبا ۶۰ کیلومتر پایین‌تر از مدار اولیه‌ی خود است.
«پاتریک کروز» (Patrick Crouse) مدیر پروژه‌ی هابل در مرکز پرواز فضایی گادرد ناسا در این زمینه گفت: «با ارتفاع فعلی هابل، ۵۰ درصد احتمال دارد که در سال ۲۰۳۷ به زمین سقوط کند.»
با این حال، ناسا قصد دارد جلوی این اتفاق را بگیرد. آژانس فضایی آمریکا در نظر دارد تا هابل را به‌صورت کنترل شده و پس از پایان روزهای رصدی آن، از مدار خارج کند. این کار نیازمند پرتاب یک مأموریت رباتیک به سمت تلسکوپ است تا به‌صورت ایمن آن را به پایین بکشد. کاری که به گفته‌ی کروز احتمالا تا پایان دهه‌ی ۲۰۲۰ انجام خواهد شد.
اما این کار بدون افزایش مدار است. بازگرداندن هابل به ارتفاع اولیه ۶۰۰ کیلومتری به‌طور بالقوه به رصدخانه امکان می‌دهد تا سال های بیشتری به فعالیت خود ادامه دهد. کروز با اشاره به این موضوع گفت: «اگر بتوانید به این ارتفاع دست پیدا کنید، به راحتی ۱۵ تا ۲۰ سال به این مأموریت اضافه می‌کنید.»
اگر امکان‌سنجی نتایج امیدوارکننده‌ای داشته باشد، مأموریت دراگون به هابل می‌تواند خیلی زود صورت بگیرد. در واقع، اکنون هم یک معماری فضاپیما وجود دارد که می‌تواند چنین پروازی را انجام دهد.
برنامه‌ی «پولاریس» (Polaris) که مجموعه‌ای از سه مأموریت اسپیس‌ایکس است و توسط کارآفرین میلیاردر «جرد آیزاک‌من» (Jared Isaacman) سازماندهی شده است. او سال گذشته با «اینسپیریشن ۴» (Inspiration4) نخستین مأموریت فضایی تمام-شهروندی تاریخ به فضا رفته بود.
پولاریس از سه مأموریت تشکیل شده است که اولین آن‌ها، «سپیده‌دم پولاریس» (Polaris Dawn) آیزاک‌من و سه خدمه‌ی دیگر را به فضا می‌فرستد. در این مأموریت اولین پیاده‌روی فضایی خصوصی انجام خواهد شد و فضاپیمای دراگون دورتر از هر مأموریت سرنشین‌دار دیگری از زمان مأموریت‌های آپولو به ماه خواهد رفت.
هنوز جزئیات زیادی از مأموریت دوم و سوم پولاریس مشخص نیست اما قرار است پولاریس ۲ از کپسول دراگون و پولاریس ۳ از فضاپیمای استارشیپ که هم‌اکنون برای فرستادن انسان به ماه و مریخ در دست توسعه است، استفاده کند.
هدف برنامه‌ی پولاریس نشان دادن و پیشبرد قابلیت‌های پرواز فضایی انسان است و به گفته‌ی آیزاک‌من، سفر به هابل قطعا با این شرایط مطابقت دارد. او در این زمینه تأکید کرد: «ایده‌ی ارتقا و خدمات‌رسانی به هابل، در صورتی که مطالعات امکان‌سنجی از آن پشتیبانی کند، به‌عنوان مأموریت دوم پولاریس منطقی خواهد بود.»
عکس کاور: فضاپیمای دراگون اسپیس‌ایکس و تلسکوپ هابل
Credit: NASA/SpaceX
منبع: Space
