مریخنورد پشتکار مکان مناسب برای پرتاب نمونهها به سوی زمین را شناسایی کرد
مریخنورد پشتکار ناسا در حال جستوجو برای یافتن مکان مناسب برای فرود فضاپیمای بازگردانی نمونه از مریخ است و اکنون یکی از معدود گزینهها را از نزدیک شناسایی کرده است.
پشتکار از زمانی که در فوریه ۲۰۲۱ (اسفند ۱۳۹۹) روی مریخ نشست، مشغول کاوش در دهانهی «جزرو» (Jezero) بوده و نمونههای متعددی از سنگ و خاک مریخ را برای یافتن نشانههایی از حیات باستانی در سیارهی سرخ جمعآوری کرده است.
اما اگر دانشمندان روی زمین بخواهند این نمونهها را با جزئیات مطالعه کنند، باید راهی برای آوردن آنها به خانه وجود داشته باشد و به همین دلیل کارزار پیشنهادی «بازگردانی نمونه از مریخ» (MSR) مطرح شده است.
بازگردانی نمونه از مریخ دو مأموریت فرودگر را به سطح مریخ میفرستد که با هم نمونههای پشتکار را جمعآوری کرده و به مدارگرد مریخ میفرستند تا در نهایت به زمین آورده شوند. این یک تلاش بسیار پیچیده است که در همکاری ناسا با آژانس فضایی اروپا برنامهریزی شده و برای پرتاب در سال ۲۰۲۸ در نظر گرفته شده است. اگر همه چیز خوب پیش برود، نمونهها در سال ۲۰۳۳ به زمین میرسند اما پیش از آغاز عملیات بازگردانی، سطحنشین به مکان مناسبی برای فرود نیاز دارد.
به گفتهی «ریچارد کوک» (Richard Cook) از آزمایشگاه پیشرانش جت ناسا، مریخنورد به دنبال «محل فرود آرام» است که باعث غافلگیری در مأموریتهای آینده نشود. او افزود: «هرچه چشمانداز مسطحتر و بدون عوارض سطحی باشد بهتر است، زیرا اگرچه هنگام ورود به مریخ برای برداشتن نمونهها باید کارهای زیادی انجام دهیم، اما گشتوگذار در سیاره در برنامه نیست.»
مأموریتهای آتی بازگشت نمونه مریخ (MSR) به سطحی با شعاع ۶۰ متر نیاز دارند که باید تا حد زیادی کاملا صاف و بدون سنگهای بزرگتر از ۱۹ سانتیمتر باشد. تیم MSR هماکنون مکانی را در ذهن دارد که به دلیل مسطح بودن ظاهری، آن را «نوار فرود» (Landing Strip) مینامد. اما برای ثبت تصویر نزدیکتر از این نوار فرود، تیم مأموریت از دوربینهای ناوبری پشتکار استفاده کرد.
«ال چن» (Al Chen) مهندس بازگردانی نمونه از مریخ خاطرنشان کرد: «پیش از فرود پشتکار به این مکانها چشم دوخته بودیم، اما تصاویر مداری فقط چیزهای کلی به شما میگوشند. اکنون ما چند عکس نزدیک و اختصاصی از این نوار فرود داریم که نشان میدهد، انتخاب ما درست بوده است. نوار فرود به احتمال زیاد در فهرست کوتاه ما از مکانهای مناسب برای فرود و برداشتن نمونهها در مأموریت MSR قرار خواهد گرفت.»
در مأموریت برنامهریزی شدهی MSR، سه وسیلهی نقلیه مختلف به سطح مریخ فرستاده میشوند: «مریخنورد نمونهبردار» (Fetch Rover) ساخته شده توسط آژانس فضایی اروپا، «سطحنشین بازیابی نمونه» (SRL) و «صعودگر مریخ» (MAV).
ابتدا مریخنورد نمونهبردار لولههای نمونهی پشتکار را جمعآوری میکند و سپس آنها را سطحنشین بازیابی نمونه، که یک سکوی پرتاب کوچک دارای یک بازوی رباتیک است، تحویل میدهد. در ادامه این کاوشگر از بازوی خود برای انتقال نمونههای جمعآوریشده به صعودگر مریخ که موشکی با ارتفاع ۳ متر است، استفاده خواهد کرد. در نهایت، این موشک به مدار پرتاب خواهد شد تا به یک مدارگرد آژانس فضایی اروپا متصل شده و به زمین بازگردد.
عکس کاور: طرحی گرافیکی از مأموریت بازگردانی نمونه از مریخ
Credit: NASA/JPL-Caltech
منابع: Space, SciTechDaily