مریخنورد پشتکار برای نخستین بار روی سطح مریخ راه رفت
مریخنورد پشتکار ناسا که ۱ اسفند بر روی مریخ فرود آمده بود، نخستین گامهای خود را بر روی سیارهی سرخ برداشت و در یک حرکت آزمایشی مسافتی کوتاه را پیمود.
در این حرکت آزمایشی که برای نخستین بار انجام شد، پشتکار ۶٫۵ متر را با موفقیت روی خاک سرخ مریخ طی کرد. این پیمایش برای آزمایش سیستمهای حرکتی کاوشگر انجام شد تا تیم مأموریت سیستمهای اصلی، زیرسیستمها و ابزارهای پشتکار را بررسی و کالیبره کنند. هنگامی که مریخنور حرکت اصلی خود را برای کاوش علمی آغاز کند، انتظار میرود که مسافتی ۲۰۰ متری و بیشتر را بپیماید.
«آنایس ظریفیان» (Anais Zarifian) مهندس بستر آزمایش تحرکپذیری مریخنورد در آزمایشگاه پیشرانش جت ناسا (JPL) گفت: «وقتی صحبت از یک کاوشگر چرخدار در سیارههای دیگر میشود، با برخی چیزها برای نخستن بار روبهرو میشویم که باید در نخستین حرکت به دقت اندازهگیری شوند.»
او گفت: «این نخستین فرصت ما برای حرکت دادن چرخهای پشتکار و دور زدن آن بود و نشان داد که شش چرخ متحرک فوقالعاده کار میکنند. اکنون اطمینان داریم که سیستم حرکتی مریخنورد بسیار مناسب است و میتواند طی دو سال آینده ما را به نقاطی که برای آزمایش علمی لازم است، هدایت کند.»
این حرکت مریخنورد در روز ۴ مارس (۱۴ اسفند) حدود ۳۳ دقیقه طول کشید و طی آن پشتکار ۴ متر به جلور رفت، سپس ۱۵۰ درجه به سمت چپ چرخید و ۲٫۵ متر دیگر حرکت کرد تا به جای پارک جدید و موقت خود برسد. این فاصله تا نقطهی اولیه به مهندسان کمک کرد تا برای درک بهتر فرآیند فرود، با استفاده از دوربینهای ناوبری و سطحسنجی کاوشگر، محل فرود را تصویربرداری کنند.
بیش از یک پیمایش ساده
حرکت مریخنورد پشتکار تنها کار مهمی نبود که بهتازگی انجام شد. در روز ۲۶ فوریه (۸ اسفند) کنترلکنندههای مأموریت یک بهروزرسانی نرمافزاری را روی پشتکار به پایان رساندند و جایگزین برنامهای کردند که در فرآیند فرود خودکار به آن کمک کرده بود.
همچنین تیم مأموریت مارس ۲۰۲۰ در روزهای اخیر ابزار رادار زیرسطحی (RIMFAX) و آزمایشگر تولید اکسیژن از منابع مریخ (MOXIE) را بررسی کردند و دو حسگر بادسنجی ابزار تجزیهوتحلیل پویای محیط زیست مریخ را که روی دکل مریخنورد قرار دارند، باز و مستقر کردند.
دیگر نقطه عطف مهم باز کردن بازوی رباتیک پشتکار بود که در تاریخ ۲ مارس (۱۲ اسفند) انجام شد و برای نخستین بار این بازوی ۲ متری به طور کامل باز شد و مهندسان طی دو ساعت هر ۵ مفصل آن را با موفقیت خم کردند.
«نخستین آزمایش بازوی رباتیک لحظهی مهمی برای ما بود.» این را «رابرت هاگ» (Robert Hogg) معاون مأموریت مارس ۲۰۲۰ گفت و افزود: «این اصلیترین ابزاری است که تیم علمی برای بررسی دقیق ویژگیهای زمینشناختی دهانهی جِزِرو (Jezero) از آن بهره میگیرند و جالبترین چیزها را به کمک آن آزمایش و نمونهبرداری میکنند. تأیید عملکرد صحیح بازوی رباتیک یک خبر خوش برای ما بود.»
اقدامات آیندهی تیم مأموریت شامل آزمایش دقیق و کالیبره کردن ابزارهای علمی، فرستادن مریخنورد به مسافتهای طولانیتر و برداشتن پوششی است که هم از ابزار نمونهبرداری و هم از بالگرد مریخی «نبوغ» محافظت میکند. آزمایش این بالگرد هم خود از برنامههای آیندهی تیم مأموریت مریخ ۲۰۲۰ است.
ارسال تصاویر باکیفیت
اما در طول همهی این اقدامات برای کنترل مریخنورد، پشتکار همچنین به کمک دوربینهای پیشرفتهی خود در حال فرستادن تصاویر باکیفیتی از سیارهی سرخ است که توسط مدارگردهای مریخ و به کمک شبکهی فضای دوردست ناسا (DSN) به زمین مخابره میشوند.
«جاستین مکی» (Justin Maki) مهندس ارشد تصویربرداری مأموریت مارس ۲۰۲۰ گفت:
هر تصویر زیبایی که از دهانهی جزرو میبینیم، حاصل کار یک تیم کامل از اعضای مریخ است. هر تصویر پشتکار با کمک یکی از کاوشگرهای مداری شامل «مدارگرد ردیاب گاز اگزومارس» آژانس فضایی اروپا، مدارگرد «ماون» ناسا، «مارس ادیسی» یا «مدارگرد شناسایی مریخ» به دست ما میرسد و این مدارگردها نقش مهمی در کاوشهای ما دارند.
عکس کاور: تصویری که مریخنورد پشتکار هنگام حرکت روی خاک مریخ گرفته است.
Credit: NASA/JPL-Caltech
منبع: NASA