ناسا برای بیدار کردن هابل برنامه‌ی جدیدی دارد
با وجود تلاش ناسا، تلسکوپ فضایی هابل همچنان در حالت خواب قرار دارد و همه‌ی ابزارهای آن به جز یکی هم‌اکنون در حالت ایمن هستند. اما احتمالا این ابزار علمی به‌زودی می‌تواند به حالت عادی بازگردد زیرا اعضای تیم مأموریت برای اجرای طرح بازیابی آماده می‌شوند.
ابزار «دوربین پیشرفته نقشه‌برداری» (Advanced Camera for Surveys) تنها ابزار علمی رصدخانه‌ی فضایی «هابل» (Hubble) است که هم‌اکنون مشغول فعالیت است. پس از قرار گرفتن مجموعه‌ی تلسکوپ در حالت ایمن، ناسا ۷ نوامبر (۱۶ آبان) این دوربین را بازیابی کرد و از آن زمان تاکنون در حال جمع‌آوری داده‌های علمی است.
در حقیقت این ابزار خاص، نخستین وسیله‌ای بود که از حالت ایمن بازگردانده شد زیرا به گفته‌ی ناسا در صورت تکرار مشکل از دست رفتن پیام‌های همگام‌سازی، این ابزار کمترین احتمال ایجاد عوارض در آینده را دارد.
پیام‌های همگام‌سازی که به ابزارهای علمی هابل امکان می‌دهند به دقت به درخواست‌ها و دستورها پاسخ دهد، در این جدیدترین نقص هابل دچار اختلال شده‌اند. به جز این مشکل، تلسکوپ فضایی ۳۱ ساله‌ی هابل خوب است و علت قرار گرفتن خودکار آن در حالت ایمن، فقط گم شدن پیام‌های همگام‌سازی در روز ۲۵ اکتبر (۳ آبان) بود. از آن زمان تاکنون اعضای تیم مأموریت به دنبال علت اصلی مشکل هستند و از ناسا خواسته‌اند تا وظایف نجومی عادی هابل را به حالت تعلیق درآورد.
همان‌طور که ناسا در تازه‌ترین بیانیه‌ی خود اعلام کرده است، با بازگشت دوربین پیشرفته به فعالیت و عملکرد صحیح آن، تیم مأموریت اکنون به دنبال احیای دیگر ابزارهای هابل است. از ۱ نوامبر (۱۰ آبان) هیچ پیام همگام‌سازی از دست رفته‌ی دیگری شناسایی نشده و این یک نشانه‌ی خوب از سلامت تلسکوپ است.
حالا متخصصان مأموریت با به‌روزرسانی نرم‌افزاری، گویا راهی برای ابزارهای علمی دیگر هابل پیدا کرده‌اند تا پیام‌های همگام‌سازی از دست رفته را ردیابی کنند و به آن‌ها پاسخ دهند و درنتیجه کل تلسکوپ به خواب نرود.
رایانه‌ی بارگذاری هابل که بر ابزارهای علمی هابل نظارت و آن‌ها را کنترل و هماهنگ می‌کند هم به همین شیوه تنظیم خواهد شد. تغییرات پیشنهادی به این معنی است که تلسکوپ در صورت بروز چندین پیام همگام‌سازی از دست رفته، باز هم به کار خود ادامه خواهد داد. ناسا تأکید کرد که این تغییرات خطری برای تلسکوپ ایجاد نمی‌کند.
فضانوردان در حال نصب دوربین پیشرفته‌ی نقشه‌برداری بر روی هابل در سال ۲۰۰۲
Credit: NASA
برای مراحل بعدی، تیم باید ترتیب بازیابی ابزارهای علمی هابل را تعیین کند و به دنبال آن آزمایش‌هایی را انجام دهد تا مطمئن شود که اصلاحات انجام شده مطابق با هدف کار می‌کنند. آن‌ها همچنین به دنبال علت اصلی رخ دادن این خطا هستند که هنوز شناسایی نشده است.
ناسا انتظار دارد راه‌اندازی دوباره‌ی رصدخانه در مجموع چند هفته طول بکشد. همچنین در حالی که هنوز ابزار بعدی برای بازیابی انتخاب نشده است، تیم مأموریت قصد دارد مراحل لازم برای بازیابی دوربین میدان گسترده‌ی شماره ۳ هابل را بررسی کند.
هم‌اکنون هیچ روندی مشخص نیست و هیچ تخمینی از زمان بازگشت کامل هابل به عملکرد عادی ارائه نشده است. این تلسکوپ فضایی، پیش از این هم بارها دچار نقص شده است، از جمله دو بار دیگر در سال ۲۰۲۱، اما ناسا هر بار موفق به راه‌اندازی دوباره‌ی آن شده است.
با وجود این مشکلات ناسا قرارداد عملیات هابل را تمدید کرده است. انجمن دانشگاه‌های تحقیقاتی نجوم (AURA) در واشنگتن، ۲۱۵ میلیون در این زمینه دریافت کرده است که اعتبار آن تا ۳۰ ژوئن ۲۰۲۶ است. این قرارداد توسعه‌ی سیستم‌های علمی زمینی، عملیات علمی، مدیریت بودجه‌های تحقیقاتی علمی، پشتیبانی عمومی و بایگانی داده‌های مأموریت در «آرشیو میکولسکی برای تلسکوپ‌های فضایی» (Mikulski Archive for Space Telescopes) را پوشش می‌دهد.
«توماس زوربوچن» (Thomas Zurbuchen) معاون اداره‌ی مأموریت‌های علمی ناسا خاطرنشان کرد که ناسا انتظار دارد هابل سال‌های بیشتری از عملیات علمی را در پیش داشته باشد و با «تلسکوپ فضایی جیمز وب» (James Webb Space Telescope) که قرار است ۱۸ دسامبر (۲۷ آذر) پرتاب شود، برای کاوش جهان همکاری کند.
در حقیقت، با وجود این مشکل تازه، دلیلی وجود ندارد که باور کنیم هابل که در سال ۱۹۹۰ راه‌اندازی شده است، نمی‌تواند تا دهه‌ی آینده به کار خود ادامه دهد. فقط باید از موانعی که برای این تلسکوپ ایجاد می‌شود، به‌خوبی گذر کنیم.
عکس کاور: طرحی گرافیکی از تلسکوپ هابل در مدار زمین
Credit: ESA/Hubble
منبع: Gizmodo
