ماهواره‌ی بررسی مغناطیس‌سپهر ناسا دچار مشکل شد
دومین و تنها ثبت‌کننده‌ی باقی‌مانده و عملیاتی روی فضاپیمای رصد مغناطیس‌سپهر «جئوتیل» (Geotail) خراب شده است و حیات مأموریتی را که برای سه دهه ادامه دارد، به خطر می‌اندازد.
بر اساس بیانیه‌ی ناسا، دانشمندان این آژانس فضایی اکنون برای تعیین بهترین راه ادامه‌ی این پروژه، با آژانس کاوش‌های هوافضای ژاپن (JAXA) و مؤسسه‌ی علوم فضایی و فضانوردی ژاپن (ISAS) به‌عنوان شرکای مأموریت جئوتیل همکاری می‌کنند.
مشکل این ثبت‌کننده‌ی داده‌ها در ۲۸ ژوئن (۷ تیر) رخ داد و توسط محققان آژانس کاوش‌های هوافضای ژاپن مشاهده شد. از آن زمان دانشمندان در حال انجام آزمایش‌هایی برای تعیین علت و میزان آسیب هستند اما به گفته‌ی ناسا تا کنون تلاش‌ها برای بازیابی ناموفق بوده است و بدون فعال بودن ثبت‌کننده‌ی داده، ماهواره‌ی جئوتیل امکان جمع‌آوری یا دانلود داده‌ها را نخواهد داشت.
جئوتیل در ۲۴ جولای ۱۹۹۲ (۲ مرداد ۱۳۷۱) از پایگاه نیروی هوایی کیپ کاناورال فلوریدا به فضا پرتاب شد و قرار بود «منطقه‌ی دم» میدان مغناطیسی زمین، مغناطیس‌سپهر (مگنتوسفر) را مطالعه کند.
وقتی باد خورشیدی، جریانی از ذرات باردار و پرانرژی خورشید، با مگنتوسفر برخورد می‌کند، ذرات باردار در امتداد خطوط میدان مغناطیسی زمین درون این ساختار حرکت می‌کنند و تا پشت زمین جریان می‌یابند که باعث می‌شوند ناحیه‌ای طولانی و دم-مانند در سمت شب زمین شکل بگیرد.
جئوتیل با قرار گرفتن در یک مدار بسیار بیضی-شکل که آن را از میان خطوط میدان نامرئی مگنتوسفر عبور می‌دهد، با استفاده از مجموعه‌ای از تجهیزات از جمله مانیتور اندازه‌گیری میدان‌های مغناطیسی (MGF) و چندین ابزار بررسی ذرات، بر این فعالیت نظارت دارد.
بدین ترتیب این ماهواره درک ما را از چگونگی اثرگذاری انرژی و ماده‌ی خورشیدی بر همسایگی زمین و همچنین شیوه‌ی حرکت خطوط میدان مغناطیسی مگنتوسفر و به هم پیوستن دوباره‌ی آن‌ها که فوران‌های انفجاری ایجاد می‌کند و بر محیط مغناطیسی ما تأثیر می‌گذارد، یکپارچه کرده است.
علاوه بر این، جئوتیل طی چندین گذر نزدیک از کنار ماه در اوایل مأموریت خود، توانست اکسیژن، سیلیکون، سدیم و آلومینیوم را در جو قمر زمین شناسایی کند.
در سال ۲۰۱۲ که فضاپیما بیستمین سالگرد خود را جشن گرفت، اولین مورد از دو ثبت‌کننده‌ی داده از کار افتاد. بنابراین ثبت‌کننده‌ی داده‌ی باقی‌مانده به مدت ۱۰ سال به‌صورت انفرادی کار کرده است و پس از ۳۰ سال عملیات مداوم، مأموریت جئوتیل بیش از هفت برابر برنامه‌ریزی اولیه‌ی خود که تنها چهار سال بود، طول کشیده است.
عکس کاور: طرحی گرافیکی از ماهواره‌ی ژئوتیل
Credit: NASA
منبع: Space
