شهاب‌سنگ سقوط کرده به زمین می‌تواند از یک سیارک غول‌پیکر آمده باشد
یک شهاب سنگ که بیش از ده سال قبل به زمین رسیده، دارای مواد غنی کربن‌دار است که می‌تواند از یک سیارک غول‌پیکر مرموز در منظومه‌ی شمسی آمده باشد.
یک سیارک غول پیکر در جایی در منظومه‌ی شمسی وجود دارد و یک سنگ بزرگ را به سوی زمین پرتاب کرده است. نشانه‌ی این سنگ فضایی مرموز، شهاب‌سنگی سرشار از الماس است که در سال ۲۰۰۸ در سودان سقوط کرد.
ناسا این شهاب‌سنگ ۹ تنی (۸۲۰۰ کیلوگرمی) با عرض ۴ متر را پیش از برخورد به سیاره و در حال حرکت به سوی زمین مشاهده و ردیابی کرده بود. بدین ترتیب پژوهشگران در صحرای سودان حاضر شدند تا باقی‌مانده‌ی این شهاب‌سنگ غیرمعمول و غنی را جمع‌آوری کنند. اکنون، یک مطالعه‌ی تازه جدید درباره‌ی یکی از این شهاب‌سنگ‌ها نشان می‌دهد که ممکن است این شهاب‌سنگ از یک سیارک غول‌پیکر به اندازه‌ی سیاره‌ی کوتوله‌ی «سرس» (Ceres) که بزرگترین جرم کمربند سیارک‌ها در منظومه‌ی شمسی است، جدا شده باشد.
حدود ۴٫۶ درصد از شهاب‌سنگ‌های روی زمین، از جمله این شها‌سنگ معروف به «آلماهاتا سیتا» (Almahata Sitta) یا AhS از ماده‌ای ساخته شده است که با عنوان کندریت کربن‌دار (Carbonaceous Chondrite) شناخته می‌شود. این سنگ‌های سیاه دارای ترکیبات آلی و همچنین انواع مواد معدنی و آب هستند.
طبق اعلام پژوهشگران، ترکیبات معدنی این سنگ‌های فضایی، سرنخ‌هایی را درباره‌ی سیارک مادر که یک شهاب‌سنگ را به‌وجود آورده است، ارائه می‌دهد. «ویکی همیلتون» (Vicky Hamilton) زمین‌شناس سیاره‌ای از مؤسسه‌ی تحقیقات جنوب غربی بولدر کلرادو که یکی از نویسندگان این مطالعه است، گفت: «برخی از این شهاب‌سنگ‌ها غنی از موادی معدنی هستند که شواهدی از قرار گرفتن در معرض آب در دما و فشارهای پایین ارائه می‌دهند. ترکیب شهاب‌سنگ‌های دیگر هم به گرم شدن در عدم حضور آب اشاره دارد.»
عکس میکروسکوپی تغییر رنگ داده شده از قطعه‌ی سیارک آلماهاتا سیتا
Credit: NASA/USRA/Lunar and Planetary Institute
این تیم یک نمونه‌ی جوان ۵۰ میلی‌گرمی از شهاب‌سنگ AhS را زیر میکروسکوپ تجزیه‌وتحلیل کرد و دریافت که این جرم دارای یک ترکیب معدنی منحصربه‌فرد است. این شهاب‌سنگ مجموعه‌ای از مواد معدنی غیرمعمول را در خود جای داده است که در دما و فشارهای «متوسط» تشکیل می‌شوند و این بالاتر از چیزی است که در سیارک معمولی دیده می‌شود اما از سویی از شرایط یک سیاره هم پایین‌تر است. به طور خاص یک ماده‌ی معدنی با نام «آمفیبول» (Amphibole) برای شکل‌گیری نیاز به قرار گرفتن طولانی‌مدت در معرض آب دارد.
آمفیبول به اندازه‌ی کافی در زمین یافت می‌شود، اما فقط پیش از این فقط یک بار مقادیر کمی از آن در یک شهاب‌سنگ معروف به «آلنده» (Allende) که بزرگترین کندریت کربن‌دار یافت شده تاکنون است، پیدا شده است. این شهاب‌سنگ در سال ۱۹۶۹ میلادی در چی‌واوا (Chihuahua) مکزیک سقوط کرد.
مقادیر زیاد آمفیبول در شهاب‌سنگ AhS نشان می‌دهد که این قطعه از یک سیارک مادر جدا شده است که پیش از این هرگز شهاب‌سنگی را به زمین نفرستاده بوده است.
محققان تأکید کردند که نمونه‌های سیارک «ریوگو» هم که توسط کاوشگر هایابوسا ۲ ژاپن به زمین آورده شده و همچنین نمونه‌های سیارک «بنو» که توسط اسیریس رکس ناسا به زمین می‌رسند، احتمالا مواد معدنی فضایی بیشتری را دربر خواهند داشت که پیش از این به ندرت در شهاب‌سنگ‌ها دیده شده است.
همیلتون گفت: «ممکن است برخی از انواع کندریت کربن‌دار در فرآیند ورود به جو دوام نیاورند و این باعث می‌شود که دانشمندان گونه‌ای از کندریت را که می‌تواند در فضا رایج باشد، مطالعه نکنند. به عقیده‌ی ما مواد کندریت کربن‌دار در منظومه‌ی شمسی، بیش از آنچه در مجموعه شهاب‌سنگ‌های رسیده به زمین دیده می‌شود، وجود دارد.»
عکس کاور: شهاب‌سنگ آلماهاتا سیتا در صحرای سودان که می‌تواند از یک سیارک غول‌پیکر در منظومه‌ی شمسی آمده باشد.
Credit: Peter Jenniskens/SETI Institute/NASA AMES
منبع: Live Science
با سلام
ممنون از مطالب مفیدتان، لطفا در ترجمه بیشتر دقت شود
با تشکر فراوان