صحنههای جنجالی بازیها؛ شکنجه یا نقد جامعه؟

در دنیای بازیهای ویدیویی، هر اثر مجموعهای از چالشها، داستانها و لحظات هیجانانگیز است که بازیکنان را درگیر خود میکند. اما برخی از مراحل و موقعیتها به دلیل محتوای خاص، تصمیمات بحثبرانگیز یا صحنههای غیرمنتظره، تبدیل به جنجالیترین لحظات تاریخ بازیهای ویدیویی شدهاند. این مراحل نه تنها در یک لحظه احساس بازیکن را تغییر دادهاند، بلکه بحثهای فراوانی میان بازیکنان، منتقدان و حتی گاهی جامعه بزرگتری ایجاد کردهاند. حال در یک سری مقاله قصد داریم تا برخی از جنجالیترین لحظات بازیهای ویدیویی که تا به امروز از ذهن هیچ بازیکنی پاک نشدهاند را با هم بررسی کنیم.
سری جیتیای از همان نسخههای اولیه به خاطر خشونت تقریبا بی حد و مرزش بحثهای زیادی را در میان رسانهها به پا کرد و شاید با خود بگویید که بازیکنان دیگر چندان تحت تاثیر خشونت این سری آن هم در قسمت پنجم قرار نمیگیرند. اما از میان ماموریتهای متعدد این بازی، «طبق کتاب» (By the Book) یکی از جنجالیترینها به شمار میآید. این ماموریت بخشی از داستان اصلی است که شخصیت ترور فیلیپس (Trevor Philips)، یکی از سه شخصیت اصلی بازی، در آن حضور دارد. طبق کتاب به عمق تاریکترین جنبههای طبیعت انسان میپردازد و از بازیکن میخواهد که تصمیمات ناراحتکنندهای بگیرد.
این مأموریت با ملاقات مایکل د سانتا (Michael De Santa) و ترور با هاینز و دیگر مأموران افبیآی در انبار Walker & Sons در جنوب لس سانتوس آغاز میشود. وظیفه آنها یافتن و حذف یک مرد آذربایجانی با ارتباطات تروریستی، است. آقای کِی که اطلاعاتی درباره محل حضور این فرد دارد، به کانون اصلی این مأموریت تبدیل میشود. بازیکنان که کنترل ترور را در دست دارند، مأمور به بازجویی از آقای کی با استفاده از روشهای مختلف شکنجه میشوند. این مأموریت نمایش دقیقی از شکنجه را ارائه میدهد و بازیکنان را وادار میکند تا به طور فعال به آقای کی آسیب برسانند.
روشهایی مانند ضربات با آچار، شوک الکتریکی و کشیدن دندان با جزئیات زیادی به تصویر کشیده شدهاند و این باعث شده که نگرانیهایی در مورد عادیسازی خشونت مطرح شود. همچنین این مأموریت شباهتهایی با موارد واقعی شکنجههای دولتی دارد که بحثهایی درباره کماهمیت جلوه دادن مسائل جدی حقوق بشری در بازی به وجود آورده است و سازمانهایی مانند Freedom from Torture بازی را مورد انتقاد قرار دادهاند.
از سوی دیگر در این مرحله، بازیکنان هیچ گزینهای برای اجتناب از شکنجه ندارند. بازی هیچ مسیر جایگزینی را ارائه نمیدهد که بازیکن را در موقعیت همدستی با این عمل قرار میدهد. این درگیری مستقیم با رفتارهای اخلاقی یکی از مهمترین دلایل جنجال این ماموریت است. این ماموریت اغلب در بحثها درباره حد و مرزهای خشونت در بازیهای ویدیویی و اینکه آیا باید سانسور یا تعدیل شود، ذکر شد. همچنین برخی از بازیکنان از ماموریت دفاع کردند و معتقد بودند که هدف آن نقد فساد اخلاقی جامعه مدرن است و باید به عنوان یک تصویر اغراقشده از افراط در نهادهای دولتی و سازمانهای جنایی دیده شود.