رژیم غذایی مونو چیست، چه فواید و چه عوارضی دارد؟
رژیم غذایی مونو یک الگوی غذایی ساده است که در آن برای همه‌ی وعده‌های غذایی فقط از یک ماده‌ی غذایی یا گروه غذایی استفاده می‌شود.
طرفداران این رژیم غذایی ادعا می‌کنند که رژیم مونو می‌تواند به سرعت وزن را کاهش دهد، بدون اینکه شما را مجبور به پیگیری میزان مصرف وعده‌های غذایی از قبل برنامه‌ریزی شده کند. اما گروهی دیگر بر این باورند که این رژیم هیچ منبع علمی ندارد و بسیار محدود کننده است و ممکن است در طولانی مدت ناپایدار و ناسالم باشد.
ما در این مقاله از دیجی‌کالا مگ، می‌خواهیم هر آنچه که لازم است درباره‌ی رژیم غذایی مونو بدانید را بگوییم و با فواید و عوارض جانبی احتمالی آن بیشتر آشنا شویم. پس با ما تا انتهای این مطلب همراه باشید.
رژیم مونو چیست؟
رژیم غذایی مونو که به‌عنوان یک رژیم منوتروفیک هم شناخته می‌شود، الگوی غذایی است که شامل خوردن فقط یک ماده‌ی غذایی یا گروه غذایی به مدت چند روز یا چند هفته است.
سابقه‌ی این رژیم به سال ۲۰۱۶ برمی‌گردد. از آن زمان این رژیم‌غذایی برای مردم محبوب شد زیرا بدون قوانین و محدودیت‌های سایر رژیم‌های غذایی باعث افزایش سرعت در روند کاهش وزن و لاغری خواهد شد.
در بین تمام انواع رژیم‌غذایی مونو، رژیم‌های شیر، گوشت، میوه و تخم‌مرغ طرفداران بیشتری پیدا کرده است.
رژیم‌غذایی مونو را چگونه دنبال کنیم؟
همانطور که گفته شد انواع مختلفی از رژیم مونو وجود دارد اما چند مورد محبوبیت بیشتری بین افراد داشتند. برای مثال یکی از رایج‌ترین آن‌ها استفاده‌ی سیب زمینی، سیب یا تخم‌مرغ است. اگرچه دستورالعمل خاصی درباره‌ی مدت زمان لازم برای این رژیم وجود ندارد اما توصیه می‌شود این رژیم غذایی را بین یک یا دو هفته رعایت کنید تا شاهد تأثیر آن بر کاهش وزنتان باشید.
پس از این مدت شما می‌توانید به‌تدریج سایر غذاها مثل سوپ، سالادها و اسموتی را دوباره وارد برنامه‌ی غذایی خود کنید.
البته قانون یک یا دو هفته‌ای رژیم مونو برای همگان ضروری نیست و بسیاری از افراد برای کاهش وزن بیشتر می‌توانند این رژیم را در بازه‌های زمانی طولانی‌تری رعایت کنند.
در اینجا چند نمونه از رایج‌ترین مواد غذایی که در رژیم‌غذایی مونو استفاده شده را آورده‌ایم؛
- سیب‌زمینی‌ها
- سیب
- تخم‌مرغ
- شیر
- موز
- گلابی
- هندوانه
- شکلات
- گریپ‌فروت
در اینجا چند نمونه‌ی دیگر از گروه‌های غذایی دیگر هم وجود دارند که می‌توانند در یک رژیم‌غذایی مونو استفاده شوند؛
- گوشت
- میوه‌ها
- سبزیجات
- حبوبات
باید توجه داشته باشید اینکه شما با رژیم مونو لاغر می‌شوید یا نه، به این بستگی دارد که چه ماده‌ی غذایی، به چه مقدار و برای چه مدت مصرف می‌کنید. به طور مثال اگر فقط غذاهای کم کالری مانند سبزیجات مصرف کنید، چون مقدار کالری بسیار کمی به بدن می‌رسانید باعث کاهش وزن بیشتری خواهد شد.
برعکس این هم صادق می‌کند که اگر در هر وعده‌ی غذایی، مقدار زیادی غذای پر کالری مثل شکلات مصرف کنید، کاهش وزنی نخواهید داشت. همانطور که گفته شد، هیچ تحقیق کاملا علمی روی این رژیم غذایی صورت نگرفته که تأثیر صد در صدی آن بر لاغری را تأیید کند.
خوب است بدانید که رژیم مونو به طور معمول در طولانی مدت پایدار نیست و اگر بدن شما ظرفیت افزایش وزن را داشته باشد ممکن است پس از پایان دوره‌ی این رژیم مجدد به وزن قبلی خود بازگردید.
در این رژیم غذایی به شمارش کالری و اندازه‌گیری سهم کالری در وعده‌های غذایی نیازی نیست.
شما در رژیم مونو با قطع مصرف اکثر غذاها، بدن را با کالری دریافتی محدودی مواجه می‌کنید که به سوخت ساز بیشتر چربی‌های انباشته در بدن منجر می‌شود. استفاده از این رژیم غذایی برای طولانی مدت ممکن است دشوار باشد؛ اما بسیاری از افراد برای شروع دوره‌های دیگر رژیم‌های غذایی از رژیم مونو استفاده می‌کنند.
نکات منفی و عوارض جانبی رژیم‌غذایی مونو
این رژیم غذایی ممکن است با چند نکته‌ی منفی و عوارض جانبی همراه باشد. چون در این رژیم غذایی به مدت چند روز یا چند هفته فقط یک ماده‌ی غذایی را مصرف می‌کنیم، ممکن است استفاده نکردن از دیگر مواد غذایی بدن ما را با کمبود ویتامین و یا کمبود مواد معدنی مواجه کند. اگر رژیم غذایی مونو را برای مدت طولانی ادامه دهید، خطر سوءتغذیه و کمبود مواد غذایی مفید برای شما رخ می‌دهد.
به طور مثال اگر در رژیم غذایی مونو می‌خواهید فقط موز بخورید، دریافت پروتئین، چربی‌های سالم، آهن، کلسیم و ویتامین‌های گروه B12 و A در این رژیم‌غذایی برای شما چالش‌برانگیز می‌شود.
اگر فقط گوشت و ماهی و مرغ استفاده کنید، این مواد غذایی فاقد ویتامین C، فیبر و آنتی‌اکسیدان هستند که ممکن است کمبود آن‌ها در طولانی مدت برای بدن شما مضر باشد.
باید بدانید که کمبود این مواد مغذی در بازه‌ی زمانی طولانی می‌تواند منجر به مشکلاتی مانند اختلال در عملکرد سیستم ایمنی بدن، کم‌خونی، مشکلات گوارشی، سستی و پوکی استخوان و برخی بیماری‌های مزمن دیگر شود.
ترویج عادات غذایی ناسالم
در رژیم غذایی مونو با تشویق به استفاده از یک نوع ماده یا گروه غذایی افراد به سمت داشتن عادات غذایی ناسالم سوق داده می‌شوند. در دستورالعمل این رژیم غذایی، از فعالیت بدنی صحبتی نشده است و ورزش نکردن می‌تواند سلامت عمومی بدن را به خطر اندازد.
برخی تحقیقات حاکی از این است که این اختلالات در وعده‌های‌غذایی می‌تواند با وجود لاغری و کاهش وزن، باعث چاقی و ابتلا به دیابت نوع ۲ شود.
رژیم محدودکننده و ناپایدار مونو
رژیم مونو یکی از محدودترین رژیم‌های غذایی در دنیای مد است که بدون توجه به اینکه بدن شما به چه مواد غذایی نیاز دارد، همه‌ی آن‌ها را از وعده‌های غذایی شما حذف کرده و شما را فقط مجاز به استفاده از یک ماده و گروه غذایی می‌کند. از آنجا که خوردن کالری کافی و تأمین نیاز بدن به ریزمغذی‌ها فقط از طریق یک گروه غذایی غیر ممکن است، با ادامه‌ی این رژیم ممکن است احساس خستگی، گرسنگی و ضعف در شما ایجاد شود.
همچنین مصرف کالری کم می‌تواند متابولیسم بدن شما را کند کرده و باعث تحلیل عضلات بدن شده و روند کاهش وزن را هم دشوارتر کند. مصرف کالری کم در این رژیم‌غذایی بر سلامت استخوان‌ها تأثیر منفی داشته و برخی پزشکان معتقدند که ممکن است بر باروری زنان هم اثر مخرب داشته باشد.
توصیه‌ی نهایی
پزشکان و متخصصان علوم تغذیه بارها و بارها تأکید کرده‌اند که ترکیب یک رژیم‌غذایی مناسب به همراه سبک زندگی سالم، فعالیت بدنی منظم می‌تواند راهکار بهتری برای کاهش وزن و لاغری به سبک سالم و با حفظ سلامت بدن باشد. پیروی از یک رژیم غذایی متعادل و سالم که شامل انواع مختلف مواد مغذی باشد، گزینه‌ی بهتری برای ارتقاء تناسب اندام و کاهش وزن در دراز مدت با حفظ سلامت عمومی بدن خواهد بود.
منبع : healthline
