مادربرد Mini-ITX در برابر microATX؛ جدال مادربردهای جمع‌و‌جور
آیا از کیس با اندازهی معمولی خود خسته شده‌اید و می‌خواهید یک کیس کوچکتر اسمبل کنید؟ در این شرایط پس باید بین مادربرد های با سایز Mini-ITX و microATX و کیس‌های سازگار با آن‌ها دست به انتخاب بزنید. مادربرد Mini-ITX اندازهی کوچک‌تری دارد ولی بین این دو سایز، کدام را باید انتخاب کنید؟ در این مطلب به همین موضوع می‌پردازیم.
اندازه: مادربرد های Mini-ITX بسیار کوچک هستند
اندازهی مادربرد Mini-ITX به ۱۷ در ۱۷ سانتیمتر میرسد ولی مادربرهای microATX با اندازهی ۲۴.۴ در ۲۴.۴ سانتیمتر به فروش میرسند. بنابراین همانطور که می‌بینید، مدل‌های microATX حدود ۴۰ درصد بزرگ‌تر از Mini-ITX محسوب می‌شوند. اما در کل نسبت به مادربردهای استاندارد ATX که سایز آن‌ها به ۳۰.۵ در ۲۴.۴ میرسد، بسیار کوچکتر هستند. برای اینکه بهتر اندازهی مادربرد Mini-ITX را بهتر درک کنید، باید بگوییم که اندازهی آن کوچکتر از یک لپ‌تاپ ۱۰ اینچی است.
این تفاوت در اندازه، در درجه اول بر روی امکان ارتقای قطعات و انتخاب کیس تاثیر می‌گذارد. ابتدا باید به کیس بپردازیم که با توجه به شکل و شمایل متنوع آن‌ها، باید حجم کیس را در نظر بگیریم. برای نشان دادن حجم کیس هم معمولا واحد لیتر استفاده می‌شود. عمدتا برای کیس با حجم ۵ تا ۱۲ لیتر، مادربرد Mini-ITX مورد استفاده قرار می‌گیرد و مادربردهای microATX در کیس‌های با اندازهی ۱۲ تا ۳۰ لیتر استفاده می‌شوند. به خاطر داشته باشید که همواره برای کیس خود می‌تواند از مادربرد کوچکتر از حد معمول استفاده کنید ولی برعکس این کار را نمی‌توانید انجام دهید.۳
کیس‌های مناسب برای این دو سایز مادربرد معمولا از نظر اندازهی اختلاف زیادی با هم ندارند. اگر صرفا دنبال استفاده از یک کیس جمع‌و‌جور هستید و نمی‌خواهید از کوچک‌ترین کیس ممکن استفاده کنید، پس مادربرد microATX برای شما کافی خواهد بود. اما اگر می‌خواهید کیس موردنظر واقعا بسیار کوچک باشد، پس طبیعتا بهتر است به سراغ مادربرد Mini-ITX بروید. از سوی دیگر برای علاقه‌مندان به کیس‌های بسیار کوچک، می‌توانیم خرید مینی PC هم توصیه کنیم که برخی از آن‌ها از سخت‌افزارهای بسیار خوبی بهره می‌برند.
عملکرد و امکان ارتقا
مادربردهای microATX نسبت به مادربردهای استاندارد دارای اسلات‌های PCI و M.2 کمتری هستند و از تعداد پایین‌تری کانکتور برای USB و SATA استفاده می‌کنند. اگرچه مدل‌های پرچم‌دار این نوع مادربردها از ۴ اسلات رم بهره می‌برند، ولی مدل‌های ارزان‌تر دارای دو اسلات برای رم هستند. بنابراین در کل این نوع مادربردها برای کاهش اندازه، به طور منطقی بخشی از موارد را فدا می‌کنند اما بیشتر کاربران با کمبود خاصی از نظر امکانات روبرو نمی‌شوند.
از طرف دیگر، مادربردهای Mini-ITX طبیعتا محدودیت‌های بیشتری دارند. این نوع مادربردها فقط دارای یک اسلات PCIe x16 برای کارت گرافیک هستند و از حداکثر دو اسلات برای M.2 و دو کانکتور برای SATA بهره می‌برند. در زمینه‌ی کانکتورهای USB و هدر فن و RGB هم طبیعتا حرف کمتری برای گفتن دارند. مهم‌ترین محدودیت این مادربردها، بهره‌گیری بیشتر مدل‌ها از فقط دو اسلات برای رم است. البته در این میان مدل‌هایی که از رم‌های SODIMM (مناسب لپ‌تاپ‌ها) استفاده می‌کنند، از اسلات بیشتری برای رم بهره می‌برند.
بنابراین اگر به دنبال بهره‌گیری از ظرفیت بسیار بالایی برای حافظه داخلی نیستید و و نمی‌خواهید از کارت‌های سختافزاری مختلفی استفاده کنید، پس این محدودیت‌ها برای شما محسوس نخواهد بود. البته توصیه می‌کنیم یک مادربرد با قابلیت وای‌فای و بلوتوث داخلی خریداری کنید تا در آینده برای بهره‌گیری از این مشخصه‌ها با چالش روبرو نشوید.
زمانی که یک کیس ابعاد کوچکی دارد، کنترل گرما سخت‌تر می‌شود. برخی کیس‌های Mini-ITX از سیستم‌های خنک‌کننده مایع پشتیبانی می‌کنند ولی در کل کیس‌های microATX به دلیل ابعاد بزرگ‌تر، راحت‌تر می‌توانند از تعداد بیشتری فن و رادیاتور بهره ببرند و در نتیجه سیستم خنک‌کننده‌ی آن‌ها بهتر خواهد بود.
قیمت
احتمالا فکر می‌کنید مادربردهای Mini-ITX به دلیل اندازهی کوچکتر و بهره‌گیری از قطعات کمتر، با قیمت پایین‌تری به فروش میرسند. اما در این میان، واقعیت این است که کاربران تقاضای بیشتری برای خرید مدل‌های microATX و ATX دارند. در نتیجه به دلیل تولید پایین‌تر مدل‌های Mini-ITX، هزینه‌ی تولید آن‌ها بیشتر است و با قیمت بالاتری به فروش میرسند.
در طرف مقابل، معمولا مادربرد های microATX نسبت به مدل‌های استاندارد ATX ارزان‌تر هستند. microATX یک فرم فکتور محبوب به حساب می‌آید که تعادل خوبی بین سایز و قابلیت‌ها ایجاد کرده است. به همین خاطر بسیاری از کاربرانی که نمی‌خواهند برای خرید مادربرد هزینه‌ی زیادی متحمل شوند، سراغ مدل‌های microATX می‌روند.
پرتابل بودن
همانطور که گفتیم، مادربردهای Mini-ITX اندازهی بسیار کوچکی دارند و در عین حال کاربران می‌توانند از کارت گرافیک فول‌سایز برای آن استفاده کنند. طبیعتا پرتابل بودن برای یک کیس اهمیت خیلی زیادی ندارد ولی در این میان تعداد محدودی از کاربران شاید دوست داشته باشند برای سفرهای طولانی، کیس را همراه خود ببرند. اما اگر علاقه‌ای به جابجا کردن کیس ندارید، کیس‌های microATX انتخاب ایده‌آلی برای شما هستند زیرا در کنار اندازهی مناسب، محدودیت خاص و مهمی ندارند.
دشواری اسمبل کردن کیس
مهم‌ترین شکایتی که کاربران مادربردهای Mini-ITX مطرح می‌کنند مربوط به گرم شدن کیس نیست، بلکه این افراد معمولا نسبت به دشواری اسمبل کردن چنین کیسی شاکی هستند. با توجه به اندازهی کوچک این نوع مادربردها، مدیریت کابل‌ها بسیار سخت است و اگر کیس هم ابعاد کوچکی داشته باشد، فقط مادربرد در کیس می‌تواند به خوبی جا شود و برای جا دادن باقی موارد با چالش‌های زیادی روبرو می‌شوید. بنابراین در چنین شرایطی باید سراغ پاور کوچکتر و کارت گرافیک و خنک‌کننده پردازنده جمع‌و‌جور بروید.
مادربردهای microATX در این زمینه مشکلات کمتری دارند ولی بار دیگر باید به اهمیت اندازه کیس اشاره کنیم. اما در بیشتر موارد، برای مدیریت کابل‌ها، تعبیه‌ی فن‌ها و استفاده از کارت گرافیک بزرگ، مشکلی نخواهید داشت.
انتخاب کیس را در اولویت قرار دهید
با وجود اینکه برخی کاربران برای اسمبل کردن کیس ابتدا کارت گرافیک یا مثلا مادربرد را انتخاب می‌کنند، اما توصیه می‌کنیم در وهله‌ی اول یک کیس مناسب برای نیازهای خود را پیدا کنید و بر این اساس دست به خرید سایر قطعات بزنید. فارغ از اندازهی مادربرد موردنظر شما، حتما به مناسب بودن جریان هوا در کیس موردنظر دقت کنید تا فن‌ها بتوانند کار خود را به خوبی انجام دهند. برای بیشتر کاربران، خرید مادربرد microATX منطقی‌تر است ولی اگر می‌خواهید کیس شما تا حد ممکن کوچک باشد، پس طبیعتا خرید مادربرد Mini-ITX منطقی‌تر خواهد بود.
منبع: HowToGeek
