جنبش MeToo#؛ کمپین جهانی حمایت از آزاردیدگان جنسی
جنبش MeToo# (#من_هم) با نام‌های مختلف محلی و بین‌المللی، یک جنبش اجتماعی علیه سوءاستفاده جنسی و آزار جنسی است که در آن مردم ادعاهای خود مبنی بر جنایات جنسی را به صورت عمومی بیان می‌کنند. اصطلاح MeToo# برای اولین بار با این مضمون در سال ۲۰۰۶ در رسانه‌ی اجتماعی مای اسپیس، توسط «ترانا بِرک» که یک فعال اجتماعی و در عین حال قربانی یک تجاوز جنسی بود مورد استفاده قرار گرفت.
هدف جنبش MeToo# همان‌طور که توسط ترانا بِرک و سایر افرادی که بعداً این تاکتیک را اتخاذ کردند، بیان شد، قدرت بخشیدن به قربانیان تجاوز جنسی از طریق ایجاد همدلی و همبستگی اجتماعی، به ویژه بین زنان جوان و آسیب‌پذیر است. این هدف از طریق معرفی آشکار و تریبون دادن به قربانیانی که توسط یک فرد خاص مورد تجاوز یا آزار و اذیت جنسی قرار گرفته‌اند محقق می‌شود.
پس از افشای اتهامات متعدد سوءاستفاده جنسی علیه هاروی واینستین در اکتبر ۲۰۱۷، این جنبش به عنوان یک هشتگ در رسانه‌های اجتماعی به صورت فراگیر و خیلی سریع گسترش یافت. در ۱۵ اکتبر ۲۰۱۷، آلیسا میلانو بازیگر آمریکایی در حساب کاربری توییتر نوشت: «اگر همه زنانی که مورد آزار و اذیت یا تجاوز جنسی قرار گرفته‌اند، از هشتگ MeToo# استفاده می‌کردند، ممکن بود بزرگی این مشکل را مردم بیشتر حس می‌کردند.»
این پست او توسط تعداد زیادی از سلبریتی‌های مشهور آمریکایی مانند گوئینت پالترو، اشلی جاد، جنیفر لارنس، اوما تورمن و بسیاری از چهره‌های اجتماعی دیگر مورد استقبال قرار گرفت و بازنشر شد.
پوشش گسترده رسانه‌ای و بحث‌های متعدد در مورد آزار و اذیت جنسی، به ویژه در هالیوود، منجر به نابودی جایگاه اجتماعی چهره‌های متجاوز بلندپایه و همچنین انتقاد و واکنش شدید، نسبت به آن‌ها شد.
پس از اینکه میلیون‌ها نفر شروع به استفاده از این هشتگ به زبان انگلیسی کردند، این عبارت شروع به گسترش در ده‌ها زبان دیگر هم کرد. با این حال، با گسترده‌تر شده دامنه‌ی استفاده از هشتگ MeToo# ترانا بِرک اخیراً از آن به عنوان جنبشی بین‌المللی برای گسترش عدالت بین افراد به حاشیه رانده‌شده در اجتماع یاد کرده است.
در ادامه‌ی این مقاله از دیجی‌کالا مگ، ما به بررسی تاریخچه و اهداف شکل‌گیری جنبش MeToo# در سطح جهان می‌پردازیم و تاثیرات آن در حوزه‌ی سیاست‌گذاری‌های کلان کشورها مورد نقد و بررسی قرار می‌دهیم. با ما همراه باشید.
هدف جنبش MeToo#
هدف اصلی جنبش MeToo# که در سال ۲۰۰۶ که توسط ترانا بِرک ابداع شد، توانمندسازی زنان از طریق همدلی است، به ویژه زنان جوان و آسیب‌پذیر. در اکتبر سال ۲۰۱۷، آلیسا میلانو استفاده از این عبارت را به عنوان یک هشتگ تشویق کرد تا با نشان دادن اینکه چند نفر خودشان این رویدادها را تجربه کرده‌اند، میزان مشکلات مربوط به آزار و اذیت و تجاوز جنسی آشکارتر شود.
با همین هدف میلانو زنان را تشویق می‌کند تا در مورد سوء استفاده‌های خود صحبت کنند، زیرا این کار نشان می‌دهد که آن‌ها تنها نیستند.
پس از اینکه میلیون‌ها نفر شروع به استفاده از این هشتگ کردند و به ده‌ها زبان دیگر سرایت کرد، هدف آن نیز تغییر کرد و گسترش یافت و در نتیجه برای افراد مختلف معانی متفاوتی پیدا کرد.
ترانا بِرک با اینکه به عنوان «رهبر» این جنبش شناخته می‌شود، اما اعلام کرده است که خود را بیشتر یک «کارگر» می‌داند که در خدمت این جنبش است. بِرک بیان کرده است که این جنبش به گونه‌ای رشد کرده که مخاطبین مرد و زن را با هر رنگ و سنی شامل می‌شود، زیرا همچنان به حمایت از افراد به حاشیه رانده شده در تمامی جوامع ادامه می‌دهد.
علاوه بر این جنبش‌هایی از سوی مردان با هدف تغییر فرهنگ تجاوز از طریق تأملات شخصی و اقدامات آموزشی صورت گرفته است، از جمله جنبش‌های #IDidThat، #Ihave، و #Iwill.
ایجاد آگاهی و همدلی
تحلیل‌های مرتبط با این جنبش اغلب به شیوع خشونت جنسی اشاره دارند. طبق اعلام سازمان بهداشت جهانی تخمین زده می‌شود که خشونت جنسی یک سوم زنان را در سراسر جهان تحت تأثیر قرار می‌دهد.
یک نظرسنجی که در سال ۲۰۱۷ توسط ای‌بی‌سی نیوز و واشنگتن‌پست انجام شده، نشان داد که ۵۴ درصد از زنان آمریکایی رفتارهای جنسی ناخواسته و نامناسب را تجربه داده‌اند و ۹۵٪ از این افراد اعلام کرده بودند که چنین رفتارهایی معمولاً بدون مجازات فراموش می‌شود.
برخی از حامیان هشتگ MeToo# معتقدند که این جریان بر روی الزام مردان به مداخله در صورت مشاهده‌ی رفتار تحقیرآمیز از سوی دیگران تأکید می‌کند.
بِرک همچنین اعلام کرد که جنبش MeToo# تاکید دارد که قربانیان خشونت جنسی تنها نیستند و نباید به خاطر این حادثه احساس شرمندگی کنند. بِرک معتقد است خشونت جنسی معمولاً توسط فردی انجام می‌شود که زن او را از قبل می‌شناسد، بنابراین مردم باید از سنین جوانی آموزش ببینند که حق دارند به تماس جنسی هر شخصی، حتی پس از درخواست‌های مکرر او نه بگویند و رفتار غلط او را گزارش دهند.
بِرک به مردان توصیه می‌کند که در مورد لزوم جلب رضایت در روابط صمیمی با یکدیگر صحبت کنند، هنگامی که این‌گونه رفتارهای غلط را می‌بینند اقدام به مداخله و جلوگیری از آن‌ها کنند و سعی کنند وقتی قربانیان داستان‌هایشان را تعریف می‌کنند به حرف‌هایشان گوش دهند و آن‌ها را قضاوت نکنند.
آلیسا میلانو نیز بر این باور است که جنبش MeToo# به جامعه کمک کرده تا عظمت این مشکل را درک کند و این مسأله خود نوعی ایستادگی و همبستگی با همه کسانی است که از خشونت‌های جنسی آسیب دیده‌اند. او اظهار داشت که موفقیت جنبش MeToo# مردان را ملزم به موضع‌گیری در برابر رفتارهایی می‌کند که به زنان آسیب می‌رساند.
سیاست‌ها و قوانین جنبش MeToo#
برک هدف فعلی این جنبش را ارائه منابعی با هدف دسترسی به درمان روحی و جسمی و حمایت از تغییر قوانین و سیاست‌هایی است که آسیب‌پذیری زنان را تقویت می‌کنند. برک به اهدافی مانند بررسی مجدد سیاست‌های آموزشی و پرورشی مدارس، بهبود نظام بازرسی معلمان و به‌روزرسانی سیاست‌های آزار جنسی اشاره می‌کند.
او از همه متخصصانی که با کودکان کار می‌کنند خواسته است که قبل از شروع کار، انگشت‌نگاری شده و مورد بررسی سوءپیشینه قرار بگیرند. برک همچنین از تصویب لایحه MeToo# در کنگره ایالات متحده حمایت می‌کند، که این الزام را حذف می‌کند که کارکنان دولت فدرال باید قبل از اینکه بتوانند شکایتی علیه یکی از نمایندگان کنگره طرح کنند، باید چند ماه صبر کنند و فرایند «سرد شدن» را پشت سر بگذارند.
میلانو نیز در سال ۲۰۱۷ اعلام کرد که اولویت جنبش MeToo# تغییر قوانین مربوط به آزار و اذیت و تجاوز جنسی است، به عنوان مثال ایجاد پروتکل‌هایی که به قربانیان در همه‌ی حوزه‌ها کاری و اجتماعی اجازه می‌دهد بدون فوت وقت شکایت کنند.
تحلیلگران جنسیتی مانند آنا نورث اعلام کرده‌اند که جنبش MeToo# باید به عنوان یک موضوع کارگری مورد توجه قرار گیرد، زیرا گزارش آزار و اذیت مضرات اقتصادی بزرگی هم به دنبال دارد. نورث مبارزه با عدم تعادل قدرت در برخی از محیط‌های کار را پیشنهاد کرد، برای مثال با افزایش حداقل دستمزد و استفاده از نوآوری‌هایی مانند «دکمه‌های وحشت قابل‌حمل» که برای کارکنان تمامی هتل‌ها در سیاتل الزامی شده است.
موارد شاخص
در این قسمت برخی از شاخص‌ترین و تاثیرگذارترین موارد جنبش MeToo# به طور خلاصه و با ذکر نکات مهم مرور شده است:
ترانا برک، سال ۲۰۰۶
ترانا برک، یک فعال اجتماعی است که در سال ۲۰۰۶ در شبکه اجتماعی مای‌اسپیس برای ترویج فرهنگ «توانمندسازی از طریق همدلی» در میان زنان رنگین‌پوستی که مورد آزار جنسی قرار گرفته بودند، از عبارت (MeToo#) استفاده کرد.
او در ۱۲ سپتامبر ۱۹۷۳ در برانکس، نیویورک به دنیا آمد و در یک خانواده کم درآمد در فقر نسبی بزرگ شد. او هم در کودکی و هم در نوجوانی مورد آزار و اذیت و تجاوز جنسی قرار گرفت. مادرش او را تشویق کرد تا به افراد دیگری که تجربیات مشابهی را پشت سر گذاشته‌اند کمک کند.
او سپس به شهر سلما، در ایالت آلاباما نقل مکان کرد و در آنجا دخترش کایا برک را به دنیا آورد و او را به عنوان یک مادر مجرد بزرگ کرد. برک که در حال ساخت مستندی با عنوان «من هم» است، گفته که پس از اینکه نتوانسته به دختر ۱۳ ساله‌ای که به او گفته بود مورد تجاوز جنسی قرار گرفته پاسخ دهد، ذهنش به شدت درگیر این مسأله شده و بعدها این عبارت به ذهنش خطور کرده است. برک گفت که او بعدها آرزو کرد کاش به سادگی به آن دختربچه می‌گفت: «من هم.»
آمبرا گوتیرز، سال ۲۰۱۵
در سال ۲۰۱۵، نیویورک تایمز گزارش داد که آقای واینستین پس از اینکه یک زن ۲۲ ساله او را متهم به آزار جنسی و لمس نامناسب بدن خود کرده بود، توسط پلیس بازجویی شد.
آمبرا گوتیرز، مدل ایتالیایی با اداره پلیس شهر نیویورک همکاری کرد و توانست شواهدی را به‌دست بیارد که در آن واینستین اعتراف کرده بود به شیوه‌ی نامناسبی او را لمس کرده است. همان‌طور که تحقیقات پلیس پیشرفت کرد و علنی شد، روزنامه‌ها داستان‌های منفی زیادی درباره گوتیرز منتشر کردند که او را یک فرصت‌طلب نشان می‌داد.
امریکن مدیا، ناشر National Enquirer، ظاهراً تصمیم گرفته است که به سرکوب ادعاهای گوتیرز و رز مک گوان کمک کند. دادستان منطقه منهتن، سایروس ونس جونیور، بر خلاف توصیه‌ی پلیس محلی که شواهد را کافی می‌دانست، تصمیم گرفت که علیه واینستین با استناد به شواهد کافی مبنی بر نیت مجرمانه، اتهامی مطرح نکند.
دفتر دادستان ناحیه نیویورک و پلیس نیویورک، یکدیگر را به خاطر کوتاهی در طرح اتهام سرزنش کردند.
آناستازیا ملنیچنکو، (روسیه و اوکراین)، سال ۲۰۱۶
در ژوئیه ۲۰۱۶، در رسانه‌های اجتماعی یک پست توسط روزنامه‌نگار اوکراینی آناستازیا ملنیچنکو منتشر شد. هزاران زن و برخی از مردان در روسیه و اوکراین با استفاده از هشتگ #ImNotAfraidToSpeak شروع به پست کردن داستان‌های شخصی خود در مورد آزار و اذیت و تجاوز جنسی در رسانه‌های اجتماعی کردند.
آلیسا میلانو سال ۲۰۱۷
پس از افشای گسترده اتهامات هاروی واینستین در مورد رفتار متجاوزانه‌اش، در تاریخ ۱۵ اکتبر ۲۰۱۷، آلیسا میلانو، بازیگر سرشناس در حساب توییتر خود نوشت: «اگر مورد آزار و اذیت جنسی قرار گرفته‌اید، تجربه‌ی خودتان را برای من به عنوان پاسخ به این توییت بنویسید و عبارت MeToo# را که توسط شارلوت کلایمر پیشنهاد شده بود، همراه آن بازنشر کنید.»
«اگر همه زنانی که مورد آزار و اذیت جنسی یا تجاوز قرار گرفته‌اند، از این هشتگ در درج خاطراتشان استفاده کنند، آن وقت مبحث امنیت جسمی زنان به عنوان یک مسأله‌ی بزرگی به چشم همگان می‌آید و توجهات رسانه‌ها معطوف آن می‌شود.»
تأثیرات جنبش MeToo#
نیویورک‌تایمز در تحلیلی که در اکتبر ۲۰۱۸ از ۲۰۰ مرد قدرتمند جهان ارائه داد، اشاره کرد که تقریباً نیمی از این افراد زنانی بوده‌اند که در جنبشMeToo# نقش داشته بودند.
در آگوست ۲۰۲۱، واشنگتن‌پست در یک کار پژوهشی تأثیر جنبش MeToo# را بر روی تغییر الگوهای رفتاری جامعه در سطح کلان تحلیل کرد. در این مقاله آمده است که در فاصله‌ی دوازده ماه قبل از اکتبر ۲۰۱۸ طبق اعلام پلیس گزارش‌های تجاوز جنسی به مقدار چشمگیری افزایش یافته است، اما بسیاری از این ادعاها مربوط به افرادی است که در مورد حوادث گذشته‌ی خود اقدام به طرح شکایت کرده‌اند.
این مقاله خاطرنشان می‌کند که در پاسخ به این جنبش ۱۹ ایالت قوانین حمایتی جدیدی را در برابر آزار جنسی برای قربانیان وضع کرده‌اند و بیش از ۲۰۰ لایحه در مجالس ایالتی برای جلوگیری از آزار و اذیت ارائه شده است.
انتقادات به جنبش MeToo#
اتهامات واهی
در مورد بررسی واقعیت‌ها و حقیقت‌یابی ادعای متهمان قبل از اجرای کمپین بر علیه افراد، بحث‌های زیادی شده است. برخی این سؤال را مطرح کرده‌اند که آیا در این جنبش متهمان بدون هیچ‌گونه تشریفات قانونی که مجرم بودن آن‌ها را ثابت کند مجازات می‌شوند؟
بسیاری از مفسران پاسخ داده‌اند که تعداد گزارش‌های نادرست درصد کمی از کل گزارش‌ها را تشکیل می‌دهد، با استناد به ارقامی که توسط وزارت دادگستری ایالات متحده و سایر سازمان‌ها به دست آمده است که به طور کلی مشخص شده حدود ۲ تا ۱۰ درصد از گزارش‌های تجاوز جنسی که به پلیس گزارش ارائه شده است، پس از بررسی دقیق مشخص شد که نادرست است.
با این حال، ۲ تا ۱۰ درصد شامل مواردی نمی‌شود که در آن متهم به طور کامل بی‌گناه باشد و همچنین این موارد شامل ادعاهایی نمی‌شود که هرگز به مجریان قانون گزارش نشده است.
هدف نامشخص
در مورد اینکه آیا هدف این جنبش ایجاد تغییر در الگوی رفتاری همه مردان است یا فقط درصدی از آن‌ها و اینکه هدف نهایی این جنبش از طریق چه اقدامات خاصی حاصل می‌شود، بحث‌های زیادی شده است. برخی از فعالان حقوق زنان هم معتقدند که جنبش MeToo# باید فقط بدترین حالت‌های سوءاستفاده و تعرض جنسی را شامل شود تا از معرفی همه مردان به عنوان مجرم یا بی تأثیر شدن این جنبش در نظر مردم جلوگیری شود.
وارد شدن آسیب‌های احتمالی به قربانیان
این هشتگ به دلیل قرار دادن مسئولیت عمومی آزار و اذیت جنسی بر دوش افرادی که آن را تجربه کرده‌اند، مورد انتقاد قرار گرفته است و برخی معتقدند که می‌تواند باعث ایجاد تروما و آسیب برای قربانیان چنین حوادثی شود.
این هشتگ به جای ایجاد ارتباط عاطفی عمیق بین قربانیان به عنوان منبع الهام و همبستگی، خستگی و خشم آن‌ها را از چنین رویدادهایی منعکس می‌کند و روایت‌های بیان شده بر مبنای این هشتگ لبریز از احساسات منفی می‌باشند.
منابع: Georgetown Institute for Women, Center for American Progress, TIME
