شهابسنگی که در آسمان نروژ منفجر شد جایی در جنگلهای منطقه فرود آمده است
شهاب سنگ بزرگی که روزهای گذشته در آسمان نروژ دیده شد، به احتمال زیاد در جنگلهای این کشور سقوط کرده و تلاشها برای یافتن قطعات آن آغاز شده است.
بامداد ۲۵ جولای (۳ مرداد) ساکنان «اسلو» (Oslo) پایتخت نروژ با صدای انفجار بزرگی از خواب برخاستند. شهابسنگی غیرمعمول در آسمان این شهر ردی درخشان ایجاد کرد و سپس در جنگلهای اطراف سقوط کرد تا نگاههای کنجکاو پژوهشگران را به سوی خود بکشاند.
فیلمهای ضبط شده نشان میدهد که این آذرگوی حدود ساعت ۱ بامداد یکشنبه به وقت محلی نروژ با دنبالهای درخشان در امتداد آسمان حرکت کرده و جایی در جنگلی نزدیکی این شهر قرار گرفته است.
پلیس نروژ اعلام کرده که صدای غرش این آذرگوی ساکنان اسلو را به وحشت انداخته و منجر به تماس با مراکز اورژانس شده است، هرچند هنوز هیچگونه جراحت یا خسارتی گزارش نشده است.
«شبکهی شهابسنگ نروژ» (NMN) بهعنوان گروهی که فعالیت شهابسنگها را در این کشور رصد میکند، تصاویر ویدیویی مسیر این مسافر برونسیارهای را برای تعیین محل سقوط آن تجزیهوتحلیل کرده و معتقد است که جایی در جنگل «فینمارکا» (Finnemarka) واقع در ۶۰ کیلومتری اسلو افتاده کرده است.
«مورتن بیلت» (Morten Bilet) یک کلکسیونر شهابسنگ و عضو شبکهی شهابسنگ نروژ گفت: «من و همسرم سروصدای بلند و صدای غرش را شنیدیم و دو تابش شدید نور را مشاهده کردیم. این قطعا یک شهابسنگ بزرگ است که از شرق نروژ عبور کرده و از اهمیت زیادی برخوردار است.»
طبق گفتهی NMN این شهابسنگ با سرعت ۷۲۰۰۰ کیلومتر بر ساعت در حال حرکت بوده و آسمان را برای ۵ تا ۶ ثانیه روشن کرده است. همچنین موج فشاری شهابسنگ باعث وزش باد شدیدی شده است.
این شهابسنگ زمانی که به کمربند سیارکی منظومهی شمسی میان مشتری و مریخ برخورد کرده به سمت زمین منحرف شده است اما جزئیات بیشتری دربارهی آن مشخص نیست.
بیلت گفت: «با داشتن جرمی به این اندازه تقریبا غیرممکن است که بتوان نگاهی دقیق به همه چیز داشته باشیم. اگر مسیر آن شیب بیشتری داشت، درک جزئیات آن آسانتر بود. ما هنوز نمیدانیم که این آذرگوی سنگی و یا آهنی بوده است. از نظر تجربی احتمال اینکه سنگی باشد، بیشتر است اما هنوز نمیتوانیم با قطعیت نتیجه بگیریم.» شهابسنگهای سنگی یا صخرهای در سطح یا پوستهی یک سیاره یا سیارک شکل میگیرند، در حالی که شهابسنگهای آهنی از هستهی سیاره یا سیارکها میآیند.
NMN تاکنون دنبال قطعاتی از شهابسنگ گشته است اما این تردید وجود دارد که با توجه به مکان دشوار سقوط که جایی میان جنگل است، کشف هر قطعه از شهابسنگ تا ۱۰ سال طول بکشد.
شهابسنگها تکههای کوچکی از سنگهای فضایی هستند که در سراسر منظومهی شمسی پراکنده شدهاند و میتوانند به اندازهی دانههای شن و یا به اندازهی تخته سنگهایی با عرض ۱ متر باشند. دقیقا مانند سنگهای فضایی بزرگتر، یعنی سیارکها، شهابسنگها هم از بقایای روند تشکیل سیارات به وجود آمدهاند.
«انجمن شهابسنگ آمریکا» (AMS) هم تأیید کرده که شهابسنگ اسلو یک «آذرگوی» بوده است. آذرگوی به شهابسنگهایی گفته میشود که که نوری با شدت برابر یا بیشتر از سیارهی ناهید در آسمان شب تولید میکنند.
آذرگویها به دلیل اندازه و سرعت خود هنگام ورود به جو زمین، اصطکاک بالایی ایجاد میکنند و بهشدت و با روشنایی زیاد میسوزند. همچنین با توجه به اینکه سنگهای فضایی با سرعتی بیش از سرعت صوت وارد جو میشوند، دیوار صوتی را هم میشکنند و صدای انفجار شنیده شده توسط ساکنان شهر اسلو هم به همین دلیل بوده است.
روزانه چندین هزار شهابسنگ آتشین وارد جو زمین میشوند اما بیشتر آنها مورد توجه قرار نمیگیرند زیرا به اندازهی کافی بزرگ و روشن نیستند که با چشم دیده شوند یا از مناطق غیرمسکونی عبور میکنند.
پیش از این یک شهابسنگ نادر هم در انگلستان سقوط کرده بود. انفجاریترین رویداد مرتبط با شهابسنگ در تاریخ معاصر در نزدیکی چلیابینسک روسیه در سال ۲۰۱۳ روی داد که با ورود شهابسنگ به جو انفجاری تقریبا برابر با ۴۰۰ تا ۵۰۰ کیلوتن تیانتی یا ۲۶ تا ۳۳ برابر انفجار بمب در هیروشیما انرژی آزاد کرد. گلولههای آتشین بر شهر چلیابینسک و اطراف آن بارید و به ساختمانها آسیب رساند و تقریبا ۱۲۰۰ نفر را زخمی کرد.
عکس کاور: شهابسنگ دیده شده بر فراز شهر اسلو نروژ
Credit:Norwegian Meteor Network
منبع: Live Science