۶ فایده‌ی آشپزی کردن برای سلامت روان که کمتر کسی می‌داند
در پایان یک روز پرمشغله، ممکن است سفارش غذا از بیرون یا غذا خوردن در رستوران سریع‌ترین و ساده‌ترین گزینه برای رفع گرسنگی به نظر برسد. اما غذاهای آماده و رستورانی حاوی قند، نمک، چربی ناسالم و کالری زیادی هستند که همگی می‌توانند روی مغز و خلق و خو تأثیر منفی بگذارند، به طوری که زیاده‌روی در مصرف آن‌ها به خستگی و زودرنجی منجر می‌شود و علائم افسردگی، استرس و اضطراب را تشدید می‌کند.
صحبت کردن در مورد مزایای آشپزی کردن در خانه غیرعادی نیست. بسیاری از مردم طرفدار این کار هستند و آن را تحسین می‌کنند، چون در هزینه‌ها صرفه‌جویی می‌شود، سلامت ما را بهبود می‌بخشد و مهارت ما را در آشپزی کردن افزایش می‌دهد.
اما علیرغم وجود این همه مزایا، از نظر بعضی از افراد پخت و پز خسته‌کننده است. این دیدگاه قابل درک است، چراکه آشپزی کردن با خودش رفت و آمد به سوپرمارکت برای خرید مواد غذایی، شستن ظروف کثیف، به‌هم ریختگی آشپزخانه و حتی گاهی اوقات سوختگی غذا را به همراه دارد. از این‌رو، آشپزی از آن دسته فعالیت‌هایی است که بعضی از افراد به‌شدت به آن علاقه دارند و بعضی دیگر از آن متنفرند.
صرف‌نظر از اینکه شما جزء کدام گروه باشید، تحقیقات ثابت کرده‌اند که آشپزی کردن از سلامت روان حمایت می‌کند. اگر شنیدن این خبر برایتان عجیب و غیرمنتظره است، توصیه می‌کنیم مقاله‌ی امروز را تا انتها بخوانید تا با مهم‌ترین فواید آشپزی کردن برای خودتان آشنا شوید.
۱. به پیروی از رژیم غذایی تقویت‌کننده‌ی مغز کمک می‌کند
آیا می‌دانستید که بعضی از غذاها می‌توانند عملکرد شناختی شما را تقویت کنند؟ مطالعه‌ای که در سال ۲۰۱۴ انجام شد، ارتباط بین سلامت روان ضعیف و رژیم‌های غذایی ناسالم را نشان داد. در مقابل، پیروی از یک رژیم غذایی متعادل و بدون غذاهای فرآوری‌شده می‌تواند تأثیر مثبتی بر حافظه‌ی شما داشته باشد و از عملکرد صحیح نوروترنسمیترها (انتقال‌دهنده‌های عصبی) پشتیبانی کند.
یک نمونه از این رژیم‌ها که فواید زیادی برای سلامت روان دارد، رژیم غذایی مدیترانه‌ای است. این رژیم بر مصرف میوه‌ها، سبزیجات، غلات کامل، ماهی و چربی‌های سالم مانند روغن زیتون تمرکز دارد و توصیه می‌کند که مصرف گوشت قرمز به حداقل برسد. بنابراین با پختن غذای خود در خانه بهتر می‌توانید کیفیت رژیم غذایی‌تان را کنترل کنید، درنتیجه جسم و روان سالم‌تری خواهید داشت.
۲. ارتباطات اجتماعی را افزایش می‌دهد
هر چند وقت یکبار به یک رسپی یا دستور غذایی برمی‌خورید که مقادیر آن فقط برای یک نفر ذکر شده باشد؟ حقیقت این است که به‌ندرت چنین اتفاقی می‌افتد. غالباً غذا با دیگران به اشتراک گذاشته می‌شود و آشپزی کردن بهانهای برای برقراری ارتباط با دیگران است.
تنهایی یکی از بزرگ‌ترین خطرات برای سلامت جسم و روان است، به طوری که افراد تنها بیش از دیگران در معرض ابتلا به مشکلات سلامت روان و زوال عقل قرار دارند. آشپزی کردن برای خودتان می‌تواند یک فعالیت آرامش‌بخش باشد، اما وقتی برای دیگران آشپزی می‌کنید این کار مزیت دیگری هم به همراه دارد که همان اتصال شما به جامعه است.
آشپزی بهانهای است که می‌توانید از طریق آن اعضای خانواده و دوستان‌تان را دور هم جمع کنید. حتی زمانی که در سوپرمارکت با فروشنده وارد گفت‌وگو می‌شوید، در حال گسترش ارتباطات اجتماعی خود هستید. پس وقتی صحبت از آشپزی به میان می‌آید، از طریق آن می‌توان راه‌های زیادی برای برقراری تعاملات اجتماعی پیدا کرد.
۳. باعث بهبود عزت نفس می‌شود
وقتی سلامت روان ما ضعیف است، احساسی که نسبت به خودمان داریم تحت تأثیر قرار می‌گیرد. مهارت آشپزی می‌تواند به‌طور چشمگیری عزت نفس را تقویت کند، حتی اگر این مهارت به پخت غذاهای ساده محدود شود. تحقیقات هم نشان می‌دهد که عزت نفس و اعتماد به نفس با آشپزی کردن بهبود می‌یابد، چون وقتی بتوانید یک چیز ملموس برای لذت بخشیدن به خود و دیگران خلق کنید، خوشحال می‌شوید.
۴. خلاقیت را تقویت می‌کند
اخیراً یک مطالعه نشان داده است که گنجاندن فعالیت‌های خلاقانه در زندگی روزمره می‌تواند به‌طور قابل توجهی خلق و خو و بهزیستی را بهبود بخشد. در مطالعه‌ی دیگری هم آشپزی به‌عنوان یک فعالیت خلاقانه معرفی شده است که می‌تواند باعث تقویت خلق و خو شود.
حتی زمانی که از دستورالعمل‌های آشپزی استفاده می‌کنید، پخت و پز در خانه به شما در پرورش خلاقیت‌تان کمک می‌کند؛ چون می‌توانید آزادانه مواد اولیه را تغییر دهید تا ببینید چه اتفاقی می‌افتد. هر چقدر بیشتر آشپزی کنید، راه‌های بیشتری برای ترکیب کردن مواد و پخت غذاهای جدید پیدا می‌کنید.
۵. به درمان اضطراب و افسردگی کمک می‌کند
آشپزی به‌قدری برای سلامت روان مفید است که این روزها درمانگران شرکت در کلاس‌های آشپزی را به‌عنوان راهی برای درمان افسردگی، اضطراب، اختلال خوردن و اختلال کم‌توجهی-بیش‌فعالی (ADHD) توصیه می‌کنند.
روانشناسان معتقدند که آشپزی کردن و پختن غذا خاصیت درمانی دارد، چون شبیه‌ی یک نوع راهکار درمانی به نام «فعال‌سازی رفتاری» است. فعال‌سازی رفتاری شما را به تعامل فعال با محیط اطراف تشویق می‌کند تا زندگی برایتان معنادار و لذت‌بخش شود، درنتیجه می‌تواند با افزایش رفتار هدفمند افسردگی را کاهش دهد.
آشپزی به افراد کمک می‌کند که روی یک کار تمرکز کنند و این موضوع می‌تواند به آن‌ها احساس قدرت و کنترلی بدهد که ممکن است به‌طور طبیعی در زندگی روزمره و در خارج از آشپزخانه آن را تجربه نکنند.
۶. یک نوع مدیتیشن است
وقتی در حال آشپزی کردن هستید، باید دائماً تمرکز داشته باشید، مواد اولیه را آماده کنید، غذا را بچشید و بر روند پخت نظارت کنید که همه‌ی این‌ها می‌تواند ذهن شما را از افکار منفی دور کرده و از تمرکز روی چیزهایی که نباید به آن‌ها فکر کنید، بازدارد. بنابراین آشپزی کردن کمی شبیه‌ی مدیتیشن است، اما با خروجی خوشمزه‌تر.
آشپزی کردن در خانه یک نوع خودمراقبتی است که هم باعث افزایش آرامش، تقویت خلاقیت و بهبود خلق و خو می‌شود و هم این امکان را برایتان فراهم می‌کند که در پایان کار با یک وعده‌ی غذای سالم و خوشمزه از خودتان پذیرایی کنید.
چگونه آشپزی کردن را شروع کنیم؟
احتمالاً با رسیدن به این بخش از مقاله متقاعد شده‌اید که آشپزی کردن برای سلامت روان مفید است، اما ممکن است هیچ ایده‌ای برای شروع این فعالیت لذت‌بخش و خلاقانه نداشته باشید. در این صورت می‌توانید پیشنهادهای زیر را امتحان کنید:
- به غذاهای مورد علاقه‌ی خود فکر کنید. شاید شما عاشق غذاهایی باشید که درست کردن آن‌ها خیلی سخت به نظر می‌رسد، مثل سوشی. اشکالی ندارد، می‌توانید از این غذاها برای پختن سایر چیزهایی که ممکن است دوست داشته باشید، ایده بگیرید. به‌عنوان مثال، به جای سوشی پختن ماهی در فر را امتحان کنید.
- در کلاس آشپزی ثبت‌نام کنید. وقتی به کلاس آشپزی می‌روید، در کنار افرادی قرار می‌گیرید که آن‌ها هم در حال کسب تجربه و افزایش اعتماد به نفس خود هستند که این موضوع باعث می‌شود استرس کمتری داشته باشید. اگر برایتان سخت است که به‌تنهایی در این کلاس‌ها شرکت کنید، از یکی از دوستان‌تان بخواهید که به شما بپیوندد.
- از نزدیکان خود کمک بگیرید. از یکی از اعضای خانواده یا دوستان‌تان بخواهید که چند نمونه از ترفندها و نکات آشپزی را به شما یاد بدهد تا شروع این کار برایتان راحت‌تر شود. کمک گرفتن از دیگران تعاملات اجتماعی شما را هم گسترش می‌دهد که این امر می‌تواند در موقعیت‌های چالش‌برانگیز باعث آرامش شما شود.
- طرز تهیه تست ژامبون سوخاری؛ ساده و همه‌پسند!
- طرز تهیه خوراک سیب‌زمینی؛ خوش‌عطر و دلچسب
کلام پایانی
بهترین راه برای بهبود سلامت روان این است که تا حد امکان خودتان غذا بپزید. مهم نیست که آشپزی کردن را چگونه شروع می‌کنید، در هر صورت اجازه ندهید کمبود اعتماد به نفس شما را بترساند و از این فعالیت مفید بازدارد.
آشپزی کردن در خانه لزوماً به معنی پخت غذاهای سخت و استفاده از دستورالعمل‌های پیچیده نیست. سنگ بنای یک رژیم غذایی سالم نزدیک شدن به طبیعت است، یعنی به جای غذاهای فرآوری‌شده از غذاهای سالم‌تر مثل سبزیجات استفاده کنید. بنابراین، لازم نیست ساعت‌ها از وقت خود را در آشپزخانه صرف اجرای دستورالعمل‌های پیچیده کنید. غذاهای ساده و مفید زیادی وجود دارند که می‌توانید در کمترین زمان ممکن آن‌ها را تهیه کنید.
منابع: verywellmind, southernliving
