تمام اشاره‌ها و ارجاعات سه‌گانه‌ی مس افکت به مجموعه‌ی بزرگ استار ترک

همه می‌دانیم که مجموعه بازی‌های «مس افکت»‌ بیش از آنکه از بزرگ‌ترین اثر علمی-تخیلی تاریخ یعنی Star Wars الهام گرفته باشند، به سراغ رقیب سرسخت آن یعنی «استار ترک» (Star Trek) رفته‌اند.

به هرحال هر دو این آثار در کهکشان راه شیری به وقوع می‌پیوندند و روایت آن‌ها حول کنار هم آمدن انسان‌ها و دیگر نژادها برای کشف مرزهای ناشناخته تمدن و مقابله با تهدیدهای مشترک آن‌ها می‌چرخد. حتی روابط بین شخصیت‌های مس افکت هم در بسیاری از مواقع ما را به یاد ماجراهای سفینه «انترپرایز» در استار ترک می‌اندازد. پس جای تعجب ندارد اگر بفهمیم که تیم سازنده استودیوی «بایوور» در حین تولید این سه گانه چند قسمت از سریال‌های تلویزیونی استار ترک را تماشا کرده باشد.

جدا از اینکه مس افکت یک اوماژ نوآورانه به بعضی از این آثار علمی-تخیلی بزرگ تاریخ است، سازندگان آن اشاره‌های ملموس‌تر و ایستر اگ‌های ظریف دیگری را هم در بازی‌ها قرار داده‌اند که بیشتر آن‌ها به استار ترک بازمی‌گردد. در این مقاله، به بررسی بزرگ‌ترین این سازه‌های استعاری می‌پردازیم.

شباهت Gethها و Borgها

به‌عنوان نژادی از موجودات ماشینی با هوش مصنوعی که با آگاهی جمعی هدایت و هرازگاهی هم به جنگ داخلی مشغول می‌شوند، شباهت‌های زیادی بین Gethهای مس افکت و Borgهای استار ترک می‌بینیم.

البته بسیاری از فن‌ها هم معتقدند که طراحی و فلسفه Geth که زمانی خادمان Quarianها بودند، به Cylonها در مجموعه «بتل‌استار گالاکتیکا» هم شباهت دارد. اما فراتر از هوش مصنوعی، Borgهای استار ترک از این حیث که یک تهدید کهکشانی هستند به ریپرها (Reapers) هم شباهت دارند.

شباهت Thorian با مارماهی Ceti در استار ترک ۲

در مس افکت با یک گیاه خودآگاه مواجه می‌شویم که از نژاد Thorian است. اگر این موجود حلزون مانند که می‌تواند با شاخک‌های دردناک خود ذهن دیگران را کنترل کند برای شما‌ آشنا به نظر می‌رسد، بخاطر این است که شباهت‌های غیرقابل انکاری با مارماهی‌های Ceti در دومین فیلم استار ترک یعنی Wrath of Khan (خشم خان) دارد.

این شخصیت شرور در یکی از صحنه‌های بیادماندنی فیلم از این مارماهی‌ها برای کنترل ذهن انسان‌ها استفاده می‌کنند. در واقع آن صحنه در مس افکت که «فای دان» بعد از سرپیچی از فرمان یک Thorian مبنی بر کشتن فرمانده شپرد خودکشی می‌کند، دقیقا بازسازی صحنه‌ای در «خشم خان» است که در آن «کاپیتان ترل» بعد از سرپیچی از خان و فرار از تأثیر مارماهی‌ها خود را بیهوش می‌کند.

سربروس و سکشن ۳۱

در Star Trek: Deep Space 9 می‌فهمیم که یک زیرگروه به صورت مخفیانه در «استارفلیت»‌ مشغول به فعالیت است. این سازمان بیشتر کار جاسوسی و انجام عملیات‌های نه چندان قانونی و تر و تمیز را بر عهده دارد و سال‌ها با و بدون پشتیبانی مستقیم «استارفلیت» در جریان‌های سیاسی و نظامی کهکشان تأثیر گذاشته است.

مأموریت اصلی «سکشن ۳۱» برقراری امنیت در دنیای انسان‌هاست، اما همان‌طور که باید واضح به نظر برسد، حضور آن‌ را می‌توان به «سربروس» در مس افکت تعمیم داد. چه بسا «سربروس» هم با شعار حمایت از منافع انسانی از انجام هیچ کاری، حتی عملیات‌های تروریستی، دست نمی‌کشیدند.

میز پوکر در نرماندی

اگر سفینه‌ی شپرد یعنی «نرماندی» را معادل سفینه‌ی «انترپرایز» در نظر بگیریم، پس بدیهی است که میز پوکر آن‌ هم یک اشاره به میز پوکر معروف در «انترپرایز» است. البته برعکس مس افکت که تنها از این وسیله برای تزیین سفینه استفاده می‌کند، میز پوکر سریال The Next Generation یکی از مهم‌ترین مکان‌های فیلم‌برداری مجموعه است و حتی صحنه آخر آن هم در این نقطه به وقوع می‌پیوندد.

شباهت کنت دانلی و اسکاتی

«مونتگامری اسکات» یا اسکاتی یکی از مهم‌ترین و محبوب‌ترین شخصیت‌های مجموعه استار ترک است. اما آیا «کنت دانلی» مهندس و مسؤول فنی نرماندی که درست مانند اسکاتی با یک لهجه‌ی اسکاتلندی غلیظ صحبت می‌کند، می‌تواند چیزی جز یک اشاره ظریف به این کرکتر باشد؟

البته شایان ذکر است که در این زمینه‌ی به‌خصوص، یکی از طراحان مراحل مس افکت یعنی «داستی اورمن» اقرار کرده که شباهت‌های بین این دو شخصیت برنامه ریزی شده نبود و به طور کاملا تصادفی و به زعم صداگذاری «جان اولیات» اتفاق افتاد. گویا لهجه دانلی به‌خاطر علاقه همسر «اورمن» به بازیگر انگلیسی «یوان مک‌کرگور» بوده و سازندگان در ابتدا می‌خواستند قابلیت ایجاد رابطه بین او و نسخه‌ی مونث شپرد را فراهم کنند.

دیالوگ‌های استار ترکی

یکی از مهم‌ترین اشاره‌های مس افکت به مجموعه استار ترک در آنجاییست که شپرد به یک Krogan هشدار می‌دهد که محیط اطراف آن‌ها در حال ریزش است. این کروگان در پاسخ به شپرد می‌گوید: «هیجان انگیز است، مگر نه؟»

این دقیقا همان دیالوگی است که «کریستوفر لوید» در Star Trek 3: The Search for Spock ادا می‌کند. حتی شخصیتی که لوید بازی می‌کند یک Klingon است که بسیاری معتقدند منبع الهام اصلی برای طراحی Kroganها بوده.

یکی دیگر از این لحظه‌ها زمانی‌ است که به کلاب Dark Star مراجعه می‌کنید و شپرد یک نوشیدنی فضایی دریافت می‌کند و می‌گوید: «این… این سبزرنگ است؟» این همان دیالوگی است که اسکاتی با برداشتن یک لیوان عجیب و غریب در اپیزود By Any Other Name مجموعه اصلی استار ترک به زبان می‌آورد.

صداگذارهای استار ترک در دنیای مس افکت

اگر می‌خواهید بفهمید که چقدر استار ترک بر روی توسعه دنیای خیالی مس افکت تأثیر گذاشته، کافیست به لیست صداگذاران این دو مجموعه توجه کنید.

«مارینا سیرتیس»، «آرمین شیمرمن»، «کیت زاراباجکا»، «دوایت شولز» و… تنها بعضی از بازیگرانی هستند که به‌عنوان نقش‌های بیادماندنی خود در مجموعه استار ترک شناخته می‌شوند و در مجموعه مس افکت هم حضور پیدا کرده‌اند. حتی «مایکل دورن» که در سریال The Next Generation نقش شخصیت «ورف» را بازی کرد به عنوان یکی از صداگذاران کروگان در مس افکت ۲ نقش‌آفرینی می‌کند.

پیامی امیدوارکننده

یکی از پنهانی‌ترین و عجیب‌ترین اشاره‌های مس افکت به جهان استار ترک در بسته الحاقی Bring Down the Sky به وقوع می‌پیوندد. در یکی از نقاط بازی، شما می‌توانید یک پیام رادیویی پیدا کنید که متن یکی از آن‌ها می‌گوید اگر احساس توخالی بودن دارید، ما به شما کمک می‌کنیم تا آسمان را لمس کنید. (If you’re feeling hollow, we can help you touch the sky)

این پیام به اپیزودی در فصل سوم سری اصلی Star Trek تحت عنوان For The World Is Hollow And I Have Touched The Sky (که جهان توخالیست و من آسمان را لمس کرده‌ام) اشاره دارد. در این اپیزود، مردی که بر فراز یک کوهستان زندگی می‌کند به خدمه انترپرایز این جمله را می‌گوید و حال مس افکت از آن استفاده کرده تا پیامی امیدوارکننده در قالب دنیای خیالی خود به مخاطبانش بدهد.

شباهت لوگوی اتحادیه و استارفلیت

در دنیای مس افکت، اتحادیه منظومه‌ها (Systems Alliance) نیروی حاکم بر جامعه انسانی است که وظیفه تعامل با دیگر نژادهای کهکشانی را بر عهده دارد. مسلما در بسیاری دیگر از آثار علمی-تخیلی سازمان‌های مشابه این داریم، اما تردیدی نیست که این اتحادیه بیشتر بر اساس «استارفلیت» در دنیای استار ترک ساخته شده است.

برای اطمینان کافی است به تصویر بالا که لوگوی این دو سازمان را در کنار هم قرار داده توجه کنید. شاید این دو دقیقا مثل هم نباشند، اما نمی‌توان تشابه آن‌ها را انکار کرد.

جهان مس افکت شاید در سال‌های آغازین با الهام گرفتن از دیگر آثار علمی-تخیلی توسعه پیدا کرده باشد، اما در ادامه دنیای مستقل خود را رقم زده است. امروزه، هر دو Mass Effect و Star Trek در فضای فرهنگ عام و دنیای در سراسر مدیوم‌های مختلف به جلو حرکت می‌کنند و هر کدام میلیون‌ها طرفدار دارند، اما بررسی ریشه‌های هر مجموعه مسلما ما را در دامان کارهای قدیمی‌تر رها خواهد کرد.

شما چه شباهت‌های دیگری بین مس افکت و دیگر آثار علمی-تخیلی پیدا کرده‌اید؟ با ما در میان بگذارید.