افسردگی ماسکه یا پوشیده چیست و چگونه تشخیص داده می‌شود؟
اصطلاح «افسردگی ماسکه» یا افسردگی پنهان برای توصیف شرایطی استفاده می‌شود که در آن فرد مبتلا به افسردگی فقط علائم جسمانی را تجربه می‌کند که به آن‌ها علائم «سوماتیک» یا «سوماتوفورم» گفته می‌شود، بدون اینکه علائم روانی یا خلقی را که به طور معمول با افسردگی همراه است تجربه کند.
در این مقاله از دیجی‌کالا مگ، تاریخچه، علائم، انواع، نحوه تشخیص و درمان این نوع افسردگی را بررسی می‌کنیم. با ما همراه باشید.
تاریخچه‌ی افسردگی ماسکه
محبوبیت افسردگی ماسکه طی دهه‌های ۱۹۷۰ و ۸۰ میلادی به اوج خود رسیده بود و از آن زمان به بعد سیر تحقیقات و پژوهش‌ها درباره‌ی این اختلال رو به کاهش نهاد. احتمالا این مسأله به این دلیل اتفاق افتاد که این اصطلاح تا حدی مبهم بود و لیست علائم مرتبط با آن بسیار گسترده بود و اغلب منجر به تشخیص نادرست می‌شد.
حتی در راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی، نسخه ۵ (DSM-5) دیگر افسردگی ماسکه به‌عنوان یک تشخیص بالینی ذکر نشده است.
علائم مرتبط با افسردگی ماسکه
اگرچه این اختلال دیگر یک بیماری رسمی محسوب نمی‌شود، اما بعضی از افراد هنوز هم از آن برای توصیف علائم خود استفاده می‌کنند. در دوره‌ای که روان‌شناسان و روان‌پزشکان از این اصطلاح به‌عنوان تشخیص بالینی استفاده می‌کردند، علائم جسمی مرتبط با افسردگی پنهان شامل علائم زیر بود؛
- درد مزمن، به ویژه سردرد، کمر درد و درد مفاصل
- مشکل در خوابیدن
- افزایش ضربان قلب
- مشکلات دستگاه گوارش
- خستگی
افرادی که قبلا دچار افسردگی ماسکه شده بودند، اغلب علائم شناختی و رفتاری خود را به شرح زیر گزارش کرده‌اند؛
- مشکل در تمرکز
- اختلالات جنسی
- کمبود انرژی
- مشکلات تحصیلی
- کناره‌گیری اجتماعی
ارتباط بین افسردگی و علائم جسمی
افسردگی علاوه بر تغییر روحیه، می‌تواند علائم جسمی، شناختی و رفتاری هم ایجاد کند. محققان تخمین می‌زنند، حدود دو سوم از افراد مبتلا به افسردگی دارای درد جسمی طولانی مدت و غیر قابل توضیح هستند.
اسکن مغز نشان می‌دهد مناطقی از مغز که در تنظیم احساسات و درد جسمی نقش دارند در اثر افسردگی مختل می‌شوند. افسردگی همچنین با تولید نوعی مواد شیمیایی به نام سیتوکین مرتبط است که می‌تواند باعث التهاب و درد شود.
به همین ترتیب، افسردگی و اختلال خواب هم با هم مرتبط هستند. افسردگی می‌تواند شما را از خواب خوب و با کیفیت باز دارد و کمبود خواب می‌تواند منجر به افسردگی عمیق‌تری شود. مشکلات تمرکز و مشکلات تصمیم‌گیری هم از علائم اصلی افسردگی محسوب می‌شوند.
چرا تشخیص دقیق مهم است؟
بدون درک دقیق روش‌های تأثیر افسردگی بر بدن، تفسیر غلط علائم افسردگی ماسکه به‌عنوان یک بیماری جسمی ممکن است. همچنین درمان علائم جسمی بدون درمان افسردگی زمینه‌ای مؤثر نیست.
برخی از محققان فکر می‌کنند که افسردگی هنوز به اندازه‌ی کافی برای محققان و پزشکان شناخته شده نیست و در نتیجه، به طور کامل درمان نمی‌شود؛ به‌خصوص در برخی از اقشار خاص زیر.
- افراد مسن
- کودکان و نوجوانان
- اقشار حاشیه‌ای
- جوامع کم درآمد
- افراد مبتلا به بیماری‌های مزمن
شناخت علائم جسمی افسردگی مهم است زیرا تشخیص دقیق اساس برنامه درمانی مؤثر و نتایج بهتر سلامتی است.
اختلالات و بیماری‌های مشابه
اگرچه افسردگی ماسکه دیگر به‌عنوان اختلال روانی استفاده نمی‌شود، اما هنوز هم می‌توانید اصطلاحات مشابهی را که امروزه استفاده می‌شوند از دهان پزشکان بشنوید. اصطلاح «افسردگی پنهان» می‌تواند برای توصیف تجربه افراد مبتلا به افسردگی استفاده شود که در ظاهر هیچ نشانه‌ای از افسردگی ندارند.
سایر اصطلاحات بالینی که امروزه برای توصیف این بیماری استفاده می‌شود
- علائم سوماتیک
- اختلال سوماتوفورم
- اختلال جسمی‌سازی
افراد مبتلا به افسردگی ماسکه ممکن است در زندگی روزمره عملکرد خوبی داشته باشند و به نظر می‌رسد که از سلامت روحی و جسمی خوبی هم برخوردار هستند، اما در واقع آن‌ها علائم جسمی و روحی افسردگی خود را پنهان می‌کنند. پزشکان گاهی اوقات این وضعیت را «افسردگی خندان» هم می‌نامند.
اگر فکر می‌کنید دچار افسردگی شده‌اید چه کارهای می‌توانید انجام دهید؟
اگر علائم افسردگی را تجربه می‌کنید، مراحلی وجود دارد که با انجام آن‌ها می‌توانید از نظر جسمی و روحی، احساس بهتری داشته باشید.
درباره‌ی تمام علائم خود با یک متخصص بهداشت روان صحبت کنید. روان‌پزشک، روان‌درمانگر یا مشاور می‌توانند برای درمان علائم خاصی که تجربه می‌کنید به شما کمک کنند.
داروهای ضد افسردگی می‌توانند به تسکین درد و التهاب شما هم کمک کنند. برخی از داروهای ضد افسردگی که توسط پزشک تجویز می‌شوند، چنانچه به شکل درست و در زمان مناسب مصرف شوند، می‌توانند خواب شما را هم بهبود ببخشند. داروهای ضد افسردگی همچنین می‌توانند توانایی تفکر، تمرکز و تصمیم‌گیری شما را بهتر کنند.
همچنین می‌توانید با یک متخصص بهداشت روان درباره‌ی دیگر راه‌های زیر برای بهبود علائم افسردگی خود صحبت کنید.
- روان درمانی
- تمرینات جسمانی
- داروهای طبیعی مانند خارمریم و کاوا
- تکنیک‌های آرام‌سازی مانند مراقبه و یوگا
نکته پایانی
افسردگی ماسکه یک اصطلاح روان‌پزشکی است که قبلا توسط پزشکان برای توصیف افسردگی که دارای علائم جسمی بود استفاده می‌شد. این اصطلاح دیگر به عنوان اختلال رسمی استفاده نمی‌شود.
امروزه علائم جسمی افسردگی به وضوح قابل درک است. افسردگی می‌تواند باعث درد، اختلال در خواب و بروز مشکلاتی در مهارت‌های فکری مانند تصمیم‌گیری و تمرکز شود.
تشخیص و درمان درست می‌تواند بسیاری از علائم جسمی و روان‌شناختی افسردگی را مداوا کند.
اگر علائم افسردگی را تجربه می‌کنید، با یک متخصص بهداشت روان درباره‌ی اتفاقاتی که برای جسم و روان شما رخ می‌دهد، صحبت کنید. سلامت روحی و جسمی شما با تکیه بر یک برنامه درمانی متناسب با نیازهای خاص شما، قابل دستیابی است.
منبع: Healthline
