بازی مرد عنکبوتی چگونه انحصاری پلی‌استیشن شد؟
یکی از بزرگترین قراردادهای چند سال اخیر که برای هر دو طرف منفعت داشت، قرارداد مارول و پلی‌استیشن برای بازی مرد عنکبوتی بود. برخلاف حضور پرقدرت در سینما، مارول تا چند سال پیش آن موفقیت بزرگ را در صنعت بازی‌های ویدئویی به دست نیاورده بود. همین موضوع باعث شد تا آن‌ها به‌صورت جدی‌تر به فکر توسعه‌ی بازی‌های باکیفیتی از آثار خود باشند.
در جلد دوم کتاب «تاریخچه نهایی بازی‌های ویدئویی» نوشته‌ی «استیون کنت» توضیحاتی درباره‌ی روند توافق مارول با پلی‌استیشن برای ساخت بازی مرد عنکبوتی و همچنین مذاکره‌ی مارول با دیگر شرکت‌ها ارائه شده است. در این کتاب جملاتی از جِی اونگ (Jay Ong) و مدیر اینسامنیاک گیمز یعنی تِد پرایس (Ted Price) وجود دارد. جِی اونگ که در ماه مه سال ۲۰۱۴ به‌عنوان نایب‌رئیس بخش بازی‌های مارول استخدام شد، اولین چالش او این بود که متوجه شود که چرا موفقیت بسیار مارول در باکس آفیس در بازی‌های ویدئویی محقق نشده است.
جِی اونگ درباره‌ی این موضوع می‌گوید: «در طرف مارول، بازی‌هایی وجود داشتند که قبل از اینکه من به آنجا برسم، مورد علاقه بودند. Marvel vs Capcom طرفداران خود را داشت. Ultimate Alliance طرفداران خود را داشت. هر دو واقعاً بازی‌های باکیفیتی بودند که برای هواداران ساخته شده بودند.»
بازی مبارزه‌ای Marvel vs Capcom 2 از محبوب‌ترین و بزرگترین بازی‌های تاریخ مارول است.
نکته‌ی جالب اینجاست که مارول هم به سراغ ایکس‌باکس رفته بود و هم به سراغ پلی‌استیشن و در این کتاب بیان شده که چرا آن‌ها در نهایت پلی‌استیشن را انتخاب کردند. چیزی که اونگ به آن نیاز داشت، ناشری بود که ذهنیت «بازی‌های دارای حق امتیاز (لایسنس‌شده) مزخرف» را نپذیرفته باشد. او به شرکتی نیاز داشت که چشم‌اندازی برای سرمایه‌گذاری‌های بلندمدت داشته باشد و از یک بازی با این مشخصات منفعت ببرد. آن شریک باید دارای دریای عمیقی از استعداد، تعهد به کیفیت و جیب‌های پرپول و عمیق باشد. سه شرکت هستند که با این مشخصات مطابقت دارند. یکی از آن‌ها، شرکت نینتندو بود که اغلب بازی‌هایی بر اساس دارایی‌ها و عناوین خود توسعه می‌دهد.
جی اونگ می‌گوید: «من با تجربیاتی که قبلاً داشتم، هم به سراغ ایکس‌باکس و هم پلی‌استیشن رفتم و به آن‌ها گفتم “ما در حال حاضر معامله‌ی بزرگی را با هیچ‌کدام از شرکت‌های کنسول سازی نداریم. شما دوست دارید چه کار کنید؟” استراتژی مایکروسافت تمرکز روی دارایی‌ها و آی‌پی‌های خود بود. به همین خاطر، آن‌ها قرارداد را رد کردند.»
بازی‌های اسپایدرمن اکتیویژن (مثل Shattered Dimension) سطح استانداردی را رعایت می‌کردند، ولی چیز عجیب و غریبی نبودند.
«من پس از آن در اوت ۲۰۱۴ با آدام بویز و جان دریک که مدیران بخش همکاری با شرکت‌های شخص ثالث در پلی‌استیشن بودند، در شهر بربنک گفت‌وگو کردم. من به آن‌ها گفتم “ما رؤیایی داریم که فکر می‌کنیم امکان‌پذیر است. ما می‌خواهیم آثاری بسازیم که با آن‌ها بتوانیم سری آرکام را شکست دهیم و حداقل یک بازی و شاید چندین بازی داشته باشیم که می‌تواند باعث موفقیت در پلتفرم شما شود.»
آدام بویز، جان دریک، کانی بوث (نایب‌رئیس بخش توسعه محصول پلی‌استیشن) و اسکات رودی (نایب‌رئیس ارشد بخش توسعه‌ی محصول پلی‌استیشن) پیشنهاد دادند که یک بازی تراز اول مرد عنکبوتی انحصاری برای پلی‌استیشن توسعه داده شود. قبل از قرارداد فعلی، مارول برای سری بازی مرد عنکبوتی با اکتیویژن قراردادی انعقاد کرده بود. در واقع، به‌استثنای سال ۲۰۰۳، در هرکدام از سال‌های ۲۰۰۰ تا ۲۰۰۸ اکتیویژن حداقل یک بازی از مرد عنکبوتی را منتشر کرده است. اکتیویژن که نزدیک به یک دهه حق امتیاز ساخت بازی‌های مرد عنکبوتی را در اختیار داشت، آن‌قدر غرق در فروش بازی‌های مرد عنکبوتی شده بود که دیگر نمی‌توانست تصور کنند که یک بازی خوب از این ابرقهرمان محبوب چقدر می‌تواند فروش بهتری داشته باشد.
در جریان این کتاب درباره‌ی مذاکرات و توافق دوجانبه‌ی مارول و اکتیویژن برای لغو زودهنگام قرارداد این دو شرکت برای بازی‌های مرد عنکبوتی هم توضیح داده شده است. مارول تصمیم گرفت برای فسخ زودهنگام قرارداد با اکتیویژن صحبت کند.
تلاش مارول ساخت یک بازی در حد و اندازه‌ی تیمارستان آرکام برای اسپایدرمن بود.
اونگ توضیح داد: «مرد عنکبوتی به استعدادهای جدید، بودجه‌ی بیشتر و چشمانی تازه نیاز دارد. ما در نهایت بر سر توافقی مذاکره کردیم تا آن‌ها کنار بروند. این مذاکره‌ای بود که برای هر دو طرف سودمند بود. وقتی به توافق رسیدیم، آن‌ها از ما پرسیدند ” اکنون که حق امتیاز این عنوان را پس گرفتید، می‌خواهید با آن چه کار کنید؟” من در پاسخ به آن‌ها گفتم که می‌خواهم خانه‌ای بهتر برای آن پیدا کنم. سپس آن‌ها در پاسخ گفتند ” در یافتن اسب تک‌شاخ خود موفق باشید” (اسب تک‌شاخ یک موجود افسانه‌ای است که نماد چیزی بسیار نادر و استثنایی است).»
پلی‌استیشن، مارول گیمز و اینسامنیاک – بازی Marvel’s Spider-Man و رقیبی شایسته برای سری بازی آرکام
بعد از توافقات اولیه، سونی این پروژه را به استودیو اینسامنیاک گیمز ارائه کرد که در آن زمان این استودیو هنوز به جمع استودیوهای داخلی پلی‌استیشن اضافه نشده بود اما از همکاران بسیار مهم آن‌ها بود. اینسامنیاک بازی‌های بسیار مهم و موفقی از قبیل Spyro the Dragon، Ratchet & Clank، Resistance: Fall of Man را برای سونی منتشر کرده بود و جدیدترین بازی آن‌ها در آن زمان هم بازی Sunset Overdrive بود که با همکاری مایکروسافت منتشر شده بود.
اینسامنیاک یک انتخاب واضح برای این پروژه بود. به‌عنوان یک استودیو، اینسامنیاک سابقه‌ی بی‌عیب و نقصی هم به‌عنوان طراح بازی‌های موفق و هم به‌عنوان یک شریک قابل‌اعتماد برای سونی داشت. مزیت دیگر این بود که جدیدترین بازی اینسامنیاک در آن زمانی یعنی بازی Sunset Overdrive یک بازی سریع و پرجنب‌وجوش با مبارزات آکروباتیک بود که می‌توانست نشان دهد این استودیو می‌تواند در تبدیل کردن مرد عنکبوتی به یک بازی ویدئویی سربلند بیرون بیاید.
بازی Sunset Overdrive ساخته‌ی اینسامنیاک گیمز از نظر مکانیکی و ساختار محیط-باز خود شباهت‌های بسیاری با یک بازی اسپایدرمن داشت.
تد پرایس (مدیر اینسامنیاک گیمز) درباره‌ی این موضوع بیان می‌کند: «وقتی به لطف کانی بوث از سونی از این فرصت آگاه شدیم، برای من واقعاً غافلگیرکننده بود زیرا تا آن زمان ما فقط روی عناوینی که خودمان آن‌ها را برای اولین‌بار خلق کرده‌ایم، کار می‌کردیم و واقعاً به کار روی فرنچایزهایی که از قبل موجود بودند، فکر نمی‌کردیم.»
مشارکت سونی در این پروژه اصلاً منفعلانه نبوده است. این مشارکت شامل بودجه‌ی تبلیغات و بازاریابی بازی Marvel’s Spider-Man هم می‌شود که به نظر می‌رسد برای سونی بیش از ۱۰۰ میلیون دلار هزینه داشته است. علاوه بر آن، گریدی هانت (مدیر ارشد بخش سرگرمی‌های تعاملی سونی) و همچنین مارک سرنی (طراح ارشد کنسول‌های پلی‌استیشن ۴ و پلی‌استیشن ۵) هم به‌عنوان مشاور در پیشروی این پروژه کمک کرده‌اند.
علی‌رغم اینکه اکتیویژن گمان می‌کرد یافتن یک شریک تجاری جدید برای مارول برای بازی مرد عنکبوتی کار تقریباً غیرممکنی خواهد بود اما گذر زمان نشان داد که همکاری مارول با پلی‌استیشن و اینسامنیاک بسیار موفقیت‌آمیز بوده و برای هر سه طرف قضیه سودآور بوده و دقیقاً همان چیزی بوده که مارول به دنبال آن بوده است. تد پرایس می‌گوید: «خیلی زود دانستیم که شیمی بسیار خوبی بین ما و همکارانمان در مارول وجود دارد. بسیاری از این حس ناشی از این بود که می‌توانستیم از کسانی که واقعاً در آن متخصص بودند … افرادی مانند بیل روزمان (مدیر خلاق اجرایی مارول گیمز) درباره دنیای مارول بیشتر یاد بگیریم. در همان زمان، تیم مارول در اعتماد به ما برای ارائه یک داستان جدید فوق‌العاده بود … برای ارائه یک برداشت جدید از پیتر پارکر، و کشف مکانیزم‌های مرد عنکبوتی در یک بازی مدرن.»
اینسامنیاک برای این بازی از تخصص فنی خود هم نهایت استفاده را کرد. آن‌ها بازی مرد عنکبوتی را با موتور بازی‌سازی داخلی خود یعنی اینسامنیاک انجین توسعه دادند. تد پرایس گفت: «اینسامنیاک انجین ما را قادر ساخت تا شهری بسیار بزرگ بسازیم. نیویورکی که ما برای مرد عنکبوتی مارول ساختیم، ده برابر شهری بود که برای سانست اوردرایو ساختیم و جزئیات بیشتری داشت. مهم‌تر از آن، در مرد عنکبوتی شما می‌توانید به هر جایی بروید، زیرا شما مرد عنکبوتی هستید.»
این روند نشان می‌دهد که مارول بهترین تصمیم را برای سرنوشت مرد عنکبوتی در بازی‌های ویدئویی گرفته است. قبل از بازی مرد عنکبوتی که در سال ۲۰۱۸ توسط اینسامنیاک گیمز و پلی‌استیشن منتشر شد، مدت‌ها بود این ابرقهرمان محبوب در بازی‌های ویدئویی کم‌فروغ عمل می‌کرد اما ساخته‌ی اینسامنیاک گیمز را می‌توان واقعاً رقیب شایسته‌ای برای بازی‌های سری آرکام دانست. علاوه بر آن، از نظر تجاری هم این همکاری بسیاری موفقیت‌آمیز بود و نه‌تنها موجب شد دنباله‌ی آن یعنی مرد عنکبوتی ۲ هم توسط اینسامنیاک معرفی شد، بلکه طی همکاری‌های بیشتر قرار است این استودیو خوشنام بازی جدیدی از ولورین هم بسازد.
منبع: ResetEra
