۴ سبک اصلی نگارش و مهم‌ترین تکنینک‌های نوشتاری آنها
بیشتر آثار نوشتاری در قالب یکی از این چهار سبک اصلی نگارش قرار می‌گیرند: سبک توضیحی، سبک توصیفی، سبک روایی و سبک اقناعی.
مرور سریع این سبک‌ها و تکنیک‌های آنها می‌تواند به شما کمک کند تا در هر زمینه‌ای که دست به نگارش می‌زنید، نویسنده بهتری شوید، در عین حال خواننده آگاه‌تری نیز باشید.
در این مقاله از دیجی‌کالا مگ نکات ساده‌ای ارائه شده که به شما کمک می‌کند تا ضمن آشنایی با سبک‌های اصلی نگارش و ویژگی‌های هر کدام، تکنیک‌های مربوط به هر مورد را نیز یاد گرفته و آنها را به کار بگیرید. با ما همراه باشید.
۴ سبک نگارش
هدف این مقاله این است که شما همیشه قبل از این که دست به قلم یا صفحه‌کلید خود ببرید، از خود بپرسید که: هدف من از نگارش این متن چیست؟ آیا برای توضیح دادن موضوعی است؟ برای توصیف کردن چیزی؟ برای آموزش؟ متقاعد کردن؟ یا صرفاً برای سرگرمی؟
ممکن است شما در یک متن واحد روی چندین مورد از این اهداف تمرکز کنید و آنها را به کار بگیرید، اما تمرکز بر روی یک هدف مشخص می‌تواند به شما در انتخاب سبک مناسب و در نتیجه تکنیک‌های مناسب کمک کند.
دانستن تفاوت‌های این چهار سبک و آشنایی با متداول‌ترین تکنیک‌های مرتبط با هر سبک، شما را صرفاً به نویسنده‌ی بهتر و مؤثرتری تبدیل نمی‌کند بلکه بعد از آشنایی با این اصول تبدیل به خواننده آگاه‌تری نیز می‌شوید. به عنوان مثال، شما قادر خواهید بود به راحتی تکنیک‌های اقناعی را در تبلیغات شناسایی کرده و یا اینکه به راحتی واقعیت‌ها را از نظرات جدا کنید.
در این پست، ما در مورد چهار سبک اصلی نگارش، ویژگی‌های آنها، مثال‌های رایج از هر کدام و نکاتی در مورد یادگیری و تسلط بر هر یک از آنها، صحبت خواهیم کرد.
سبک ۱: نگارش توضیحی
متون توضیحی با هدف توضیح یا توصیف چیزی نوشته می‌شوند. (این گونه متن‌ها معمولاً با نوشته‌های توصیفی اشتباه گرفته می‌شوند، اما تفاوت آنها را در بخش بعدی روشن خواهیم کرد).
اگر در حال نوشتن یک متن توضیحی هستید، برای پاسخ دادن به سؤالاتی از قبیل چه چیزی؟ چرا؟ و چگونه؟ تقریباً فقط به حقایق تکیه خواهید کرد تا تخیلات یا تحلیل‌های ذهنی خودتان.
به عنوان مثال، اکثر اشکال روزنامه‌نگاری در زیرگروه نگارش توضیحی قرار می‌گیرند زیرا این نوع نوشتار برای «افشای» واقعیت‌ها است. این سبک همچنین سبک نگارشی است که در این مقاله مورد استفاده قرار گرفته است، زیرا هدف متن این است که شما را با چهار سبک نگارشی اصلی و ویژگی‌های آنها آشنا کند نه اینکه شما را ترغیب کند که حتماً یکی از این نوع سبک‌ها را نسبت به بقیه ترجیح بدهید.
مثال‌های دیگری از سبک نگارش توضیحی عبارت‌اند از:
- مقالات خبری
- دفترچه‌های راهنما
- کتاب‌های خودآموز و خودیاری
- کتاب‌های درسی
- مجلات و مقالات پژوهشی
- راهنماهای آموزشی
- کتاب‌های آشپزی
- مقالات دائره‌المعارف‌ها
- تحقیقات تاریخی
اگر نگارش توضیحی سبک مورد نظر شماست، باید از درج نظرات خود در متن که تفسیر نامیده می‌شود، خودداری کنید. متأسفانه، رعایت این اصل گاهی اوقات می‌تواند مشکل باشد.
به عنوان مثال، باید توجه داشته باشید که مقالاتی با عناوینی مثل «۵ مزیت بزرگ مراقبه» یا «۱۰ دلیل برای شروع رژیم کتو» اگرچه مفهوم مثبتی دارند، با این حال حتی اگر به ده‌ها واقعیت علمی هم استناد کنند برای تأیید ادعای خود، اما باز هم چنین مقالاتی باید همچنان متون اقناعی تلقی شود، نه توضیحی. به این خاطر که ساختار کلی این نوع مقالات بر مبنای نظر و سلیقه شخصی نویسنده شکل گرفته است.
کتاب‌های خودآموز نیز می‌توانند نمونه‌ای از متون توضیحی باشند، اما تنها در مواردی که بر مبنای حقایق اثبات‌شده تألیف شده باشند. به عنوان ممکن است شخصی برای برنامه غذایی تازه توسعه یافته خود یک کتاب خودآموز بسیار خوب ارائه بدهد، اما اگر نویسنده کتاب حقایق خود را با زبانی متقاعدکننده و به نفع فروش کتابش تزئین کند، دیگر ما نمی‌توانیم کتاب او را به عنوان یک متن توضیحی در نظر بگیریم.
برای جلوگیری از تداخل و همپوشانی بین سبک‌های توضیحی و اقناعی، سعی کنید از عبارات خنثی استفاده کنید، مانند این: «مطالعات نشان می‌دهد که مراقبه به مدت ۵ دقیقه در روز با کاهش فشار خون ارتباط معناداری دارد».
به این ترتیب، شما می‌توانید «مزایای» هر چیزی را فهرست کنید، اما تصمیم‌گیری در مورد اطلاق برچسب مناسب را به مخاطب خود می‌سپارید.
نکاتی برای نگارش به سبک توضیحی
- واقعیت‌ها را ارائه دهید، نه عقایدتان را
- در مورد موضوع خود به سؤالات چه چیزی؟ چرا؟ یا چگونه؟ پاسخ دهید
- در صورت امکان از متخصصان آن حوزه یا منابع معتبر استفاده کنید
- تعصب شخصی خود به هیچ وجه در فرایند نگارش دخالت ندهید
- جزئیات توصیفی را به متنتان وارد کنید، اما از صفت‌های خنثی استفاده کنید
سبک ۲: نگارش توصیفی
نگارش توصیفی به شما آزادی عمل و خلاقیت بسیار بیشتری نسبت به سبک توضیحی می‌دهد، زیرا نویسندگان در استفاده از زبان تخیل برای توصیف موضوع آزاد هستند.
هدف اصلی از نگارش توصیفی ترسیم تصویر از یک شخص، مکان یا شیء در ذهن خواننده است. این امر به بهترین وجه از طریق استفاده از فنون و صنایع ادبی مثل تشبیه، استعاره و شخصیت‌پردازی حاصل می‌شود.
گرچه نویسندگان در مورد صفت‌هایی که انتخاب می‌کنند آزادی عمل زیادی دارند، اما بعضی از کلمات مانند «زیبا» توصیفی واضح و شفاف از یک شخص یا شیء نیست. در عوض، سعی کنید جزئیات حسی بیشتری را به متنتان وارد کنید تا تصویری واقعی برای خوانندگان خود ترسیم کنید.
به عنوان مثال، از خودتان بپرسید چه عاملی وجود دارد که دختری را که قصد توصیفش را دارید «زیبا» می‌کند؟ آیا این موهای ضخیم و زاغ او است؟ خنده زیبای او؟ شیوه راه رفتن اوست؟ این جزئیات به خلق تصویری واضح‌تر در ذهن خواننده کمک می‌کند، برخلاف صفت‌های ساده‌ای که قابل هر نوع تفسیری هستند.
نگارش توصیفی به همراه جزئیات هرچه بیشتر، می‌تواند خوانندگان را به تجربه واقعی نزدیک‌تر کند. این امر نگارش توصیفی را به سبکی ایده آل برای بسیاری از انواع ادبی، از جمله شعر و ترانه تبدیل می‌کند.
سایر نمونه‌های نوشتاری توصیفی عبارت‌اند از:
- دفتر خاطرات شخصی
- سفرنامه‌ها
- توضیحات محصول در کاتالوگ‌ها
نویسندگان باید توجه داشته باشند که خوانندگان خود را در دریایی از صفت‌ها غرق نکنند. ارائه جزئیات پشت سر جزئیات می‌تواند احساس مسخره برای خواننده ایجاد کند. به جای آن سعی کنید با استفاده از یک زبان قدرتمند صرفاً جزئیاتی را توصیف کنید که واقعاً به ساخت تصویر در ذهن خواننده کمک می‌کنند. فنون و صنایع ادبی مانند تشبیه یا استعاره نیز می‌توانند گزینه‌های مناسبی برای جایگزینی با حجم زیاد صفت‌ها باشند.
نکاتی برای نگارش به سبک توصیفی
- از جزئیات حسی استفاده کنید: فقط به خوانندگان نگویید که یک شخص یا یک شیء چگونه به نظر می‌رسد. در صورت امکان به آنها بگویید که ملاقات با این شخص چه احساسی در شما برمی‌انگیزد، چگونه صدایی دارد، چه بویی دارد و چگونه روی صندلی می‌نشیند.
- از فنون و صنایع ادبی مانند تشبیه و استعاره استفاده کنید
- در توصیفات خود زیاده‌روی نکنید – گاهی اوقات کمی توصیف می‌تواند تصویر واضحی خلق کند
سبک ۳: نگارش روایی
نگارش روایی شامل بیشتر رمان‌ها و آثار داستانی است. برخلاف اکثر شعرها یا انواع دیگر توصیف نوشتاری، سبک روایی شامل پلات و شخصیت‌های بسیار پخته‌تری است.
برای تهیه یک پلات، باید موارد زیادی را در نظر بگیرید: فضای داستان، شخصیت‌ها، درگیری اصلی روایت، پایان داستان، جدول زمانی اتفاقات و رابطه بین همه اینها.
اگر نگارش توصیفی را دریچه‌ای محدود در نظر بگیریم که از منظر آن می‌توانیم یک شخصیت یا شیء را مشاهده کنیم، نگارش روایی را در مقابل می‌توانیم ارائه دهنده تصویری کامل و تمام‌قد در نظر بگیریم.
سایر نمونه‌های نوشتاری روایی عبارت‌اند از:
- رمان‌ها
- فیلمنامه‌های سینمایی یا تلویزیونی
- اشعار حماسی
- خاطرات
- داستان‌های کوتاه
- افسانه‌ها
شایان ذکر است که نوشتار روایی فقط به محتوای داستانی محدود نمی‌شود. حتی قصه‌های مربوط به وقایع زندگی واقعی همراه با خاطرات و زندگی نامه‌ها، تا زمانی که داستانی با یک پلات مشخص، شخصیت (ها) و صحنه وقوع داستان را روایت کنند، می‌توانند نوشتار روایی قلمداد شوند.
در اینجا برخی از مواردی که باید هنگام نوشتن به سبک روایی به خاطر داشته باشید، آمده است:
- برای تکمیل کردن خط داستانی و شخصیت‌های داستان به همراه گره داستانی و راه‌حل وقت بگذارید
- به ترتیب وقایع و جریان اتفاقات فکر کنید
- زاویه دید راوی را مشخص کنید، این داستان قرار است از چه منظری روایت شود؟
سبک ۴: نگارش اقناعی
تکنیک‌های اقناعی اغلب توسط سیاستمداران، مدیران تبلیغاتی، منتقدان و به احتمال زیاد توسط خود شما مورد استفاده قرار می‌گیرد، خصوصاً اگر تابه‌حال تلاش کرده‌اید که کسی را در مورد چیزی متقاعد کنید.
برخلاف نوشتار توضیحی، نگارش اقناعی می‌تواند تعصبات و نظرات نویسنده را نیز منعکس کند. با این حال، استفاده از حقایق برای اثبات ایده‌ها و ادعاهای شما در متن می‌تواند یک روش بسیار مؤثر باشد.
هدف از نگارش متون متقاعدکننده این است که خواننده را وادار به اقدام کند؛ این اقدام می‌تواند توافق با شما باشد، رأی دادن به شخصی خاص باشد، خرید یک محصول یا انجام دادن هر آن چیزی باشد که شما از خواننده درخواست می‌کنید.
نمونه‌هایی از نگارش اقناعی عبارت‌اند از:
- سرمقاله‌ها
- پیشنهادها و لوایح سیاستی
- متون تبلیغاتی و بازاریابی
- نامه‌های پوششی
کافی نیست که فقط به خوانندگان بگویید چه می‌خواهید یا به چه فکر می‌کنید. در واقع شما مجبورید با بیان عمیق‌تر و ساختاریافته‌تری از آنها درخواست کنید تا خواسته شما را اجابت کنند.
نکات و فنون سبک نگارش اقناعی
- جذابیت اخلاقی-حرفه‌ای: برای اثبات اعتبار استدلال‌های خود به نظرات یک مرجع متخصص یا صاحب احترام در همان زمینه استناد کنید.
- جذابیت احساسی: با استفاده از حکایتی قدرتمند یا ارائه دفاعی پرشور می‌توانید از مخاطبان خود واکنش احساسی دریافت کنید.
- جذابیت منطقی: با استفاده از استدلال‌های منطقی و حقایق یا آمارهای غیرقابل بحث می‌توانید مخاطبان خود را اقناع کنید.
- منابع خود را ذکر کنید: ثابت کنید که اطلاعات شما قابل‌اعتماد هستند و به خوانندگان خود اجازه دسترسی به اطلاعات بیشتر را بدهید.
- نیازها و خواسته‌های مخاطبان خود را در نظر بگیرید: با توجه به نیازها و خواسته‌های مخاطبان، آنها احساس می‌کنند که شخصاً روی موضوع مورد بحث سرمایه‌گذاری کرده‌اند.
یادگیری تسلط بر این تکنیک‌های اقناعی می‌تواند به شما در نگارش و همچنین پیشبرد اهداف حرفه‌ای‌تان کمک کند. سعی کنید از آنها در نامه پوششی بعدی که می‌نویسید یا طرح پیشنهادی بازاریابی خود استفاده کنید!
این سبک‌های نوشتاری را تمرین کنید
در حالی که شما احتمالاً برخی از این سبک‌ها را نسبت به سبک دیگر ترجیح می‌دهید، اما تمرین همه این سبک‌ها با هم است که می‌تواند نویسندگان بزرگی خلق کند.
سبک نگارش مورد علاقه شما چیست؟ در صورت تمایل می‌توانید آن را در قسمت نظرات پایین با ما به اشتراک بگذارید!
با سلام!
با توجه به توصیفات که در داستان حالا از هر نوع (رمان، طویل یا کوتاه) صورت می‌گیرد بازهم سبک نگارشی آن تنها روایی است یا می‌توان توصیفی_روایی خطابش کرد؟
🌻
با سلام؛ من با توجه به حرفه ام که کار وکالت دادگستری است، سبک اقناعی،سبک اختصاصی ام است و دوست دارم جزییات فنی بیشتری از این سبک بدونم.
کارتون عالیه خانوم قربانی
این سری از مقاله هاتون خیلی خوبن خانوم قربانی. موفق باشید. من به شخصه ادبیات داستانی و روایی و بخصوص ناداستان ها رو ترجیح میدم.
خیلی ممنونم از شما و حسن توجه‌تون به مطالبم.