دار و دسته‌ی سیسیلی‌ها؛ نقد و بررسی بازی Mafia: Definitive Edition

بررسی بازسازی مافیا، آن هم بدون در نظر گرفتن مخاطبی که قرار است سراغ آن برود، به هیچ وجه کار ساده‌ای نیست. مافیا که عرضه‌اش به حدود بیست سال پیش بازمی‌گردد، با رنگ و لعابی تازه و از بیخ و بن، دوباره ساخته شده است. با این حال، همه چیز بازی اصلی در این بازسازی حفظ شده و بسیاری از آن عناصر چندان با جریان‌های امروزی بازی‌ها سنخیتی ندارند. در نتیجه، کاملا با دو دیدگاه متفاوت می‌توان به Mafia: Definitive Edition نگاه کرد. بازسازی مافیا برای گیمر مدرنی که به بازی‌های اکشن محیط باز امروزی عادت کرده، چیزی بیشتر از یک قصه‌ی خوب ندارد، اما برای طرفدار دوآتشه‌ی مافیا که بیست سال پیش صدها ساعت را در دنیای آن گذرانده، شاهکاری فراموش نشدنی است.

بازسازی مافیا همه چیز خود را مدیون پایه و اساس بسیار خوب بازی اصلی است.

بگذارید همین ابتدای کار یک موضوع را مشخص کنیم؛ بازسازی مافیا از بازی اصلی بهتر است. البته که این موضوع چیزی از ارزش بسیار بالای بازی اصلی کم نمی‌کند، چون به لطف مافیاست که امروز شاهد ساخت این بازسازی شگفت‌انگیز هستیم و این بازسازی، همه چیز خود را مدیون پایه و اساس بسیار خوب بازی اصلی است.

بازسازی مافیا، داستانی فراموش‌نشدنی را به بهترین شکل ممکن و حتی فراتر از آنچه به خاطر دارید، دوباره برایتان تعریف می‌کند؛ آن هم ضمن اینکه مطمئن می‌شود تا عینا روند مراحل و جریان بازی در همه حال وفادار به بازی اصلی باشد.

اگر بخواهیم Mafia: Definitive Edition را به شکل معمول بررسی و با دیگر بازی‌های اکشن محیط باز مقایسه کنیم، چندان نتیجه‌ی خوبی نمی‌گیریم. بازی بسیاری از استانداردهای معمول سبک را رعایت نمی‌کند و این موضوع برای کسی که به دنبال یک اکشن محیط باز جی‌تی‌ای-طور سراغ بازی آمده، در ذوق می‌زند. با این حال، اگر این واقعیت را درک کنیم که همه چیز مافیا، چه بازی اصلی و چه بازسازی‌اش، در خدمت تعریف یکی از بهترین قصه‌های صنعت بازی طراحی شده، به‌خوبی تصمیمات گرفته شده را درک می‌کنیم و به نبوغ مافیا پی می‌بریم.

برای طرفداران

می‌توانید مطمئن باشید که هرگز بدون بررسی مافیای اصلی، صحبت از بازسازی آن را شروع نخواهیم کرد. چه از موفقیت‌های بازی اصلی آگاه باشید و چه نه، در چند پاراگراف بعدی قرار است ستایش‌های ما از مافیای سال ۲۰۰۲ را بشنوید. مافیا اولین بازی در سبک خود نیست؛ طوری که هم‌زمان با آن، بازی‌های اکشن محیط باز دیگری هم به بازار آمدند، اما هیچ کدام رویه‌ی مافیا را در ساخت دنیایی واقع‌گرایانه و تمرکز روی قصه‌گویی، پیش نگرفته بودند.

تصمیم سازندگان مافیا در ساخت دنیایی که حدودا بر اساس قوانینی واقعی کار می‌کند، روند آن را کاملا تحت تأثیر قرار داده بود؛ طوری که به جرأت می‌توان گفت همه‌ی بخش‌ها و سیستم‌های مافیا، به‌عنوان یک ویدیوگیم اساسا هم لذت بخش نبودند. با این حال، به خاطر همین سطح توجه است که دنیای مافیا باورپذیر می‌شود. ساعت‌ها طول می‌کشد تا در مافیا یک تفنگ به دست بگیرید، اما زمانی که موعد استفاده از تفنگ فرا می‌رسد، به خاطر جریانی که در داستان و گیم‌پلی تا آن نقطه طی کرده‌اید، اولین شلیک شما معنای بیشتری پیدا می‌کند و ارزش آن را کاملا درک می‌کنید.

پلیس‌ها در صورتی به اندازه‌ی مافیای اصلی سخت‌گیر می‌شوند که حالت پلیس را روی «شبیه‌سازی» قرار دهید.

حتی رانندگی در شهر مافیا هم به سادگی دیگر بازی‌ها نبود. اگر حتی کمی در شهر سرعت رانندگی‌تان زیاد شود، پلیس خودروی شما را نگه می‌دارد و یک برگ جریمه تحویلتان می‌دهد؛ گذر از چراغ قرمز که دیگر به جای خود. چنین مکانیک‌هایی به خودی خود در یک بازی ویدیویی سرگرم کننده نیستند، اما در مافیا به‌خوبی جای می‌گیرند و کاری می‌کنند تا دنیای بازی، واقعی‌تر و باورپذیرتر به نظر برسد. در واقع، کارگردان مافیا با قرار دادن چنین مکانیک‌هایی در بازی، می‌خواهد ضمن واقعی‌تر کردن دنیای بازی، با مکانیک‌ها قصه تعریف کند و به مخاطب خود بگوید که یک راننده تاکسی بی‌پول، در خیابان ویراژ نمی‌دهد و ملت را زیر نمی‌کند.

ساختار مافیا، به‌عنوان یک بازی اکشن که نقشه‌ای بزرگ و باز دارد، کاملا برخلاف بازی‌های این سبک عمل می‌کند. معمولا انتظار دارید تا وقتی نقشه‌ای بزرگ در مقابلتان گذاشته می‌شود، بخش به بخش آن پر باشد از مأموریت و مرحله‌ی مختلف با چالش‌های پرش از در و دیوار و چیزهایی شبیه به آن. مافیا هرگز به این شکل عمل نمی‌کند. نقشه‌ی بازی، در واقع محیطی است برای تعریف مراحل خطی آن؛ طوری که خبری از گشت‌و ذار در محیط بازی و گرفتن مأموریت‌های مختلف در بازی نیست.

نکته این جاست که این تصمیم، نه به خاطر صرفه‌جویی در تولید محتوا اتخاذ شده، بلکه سازندگان با این کار مطمئن شده‌اند حواستان ذره‌ای پرت اتفاقات و موضوعات دیگری به غیر از خط داستانی اصلی نمی‌شود. البته که بازی مأموریت فرعی و مراحل و چالش‌های مختلف هم دارد؛ اما این مراحل فرعی در بخشی کاملا مجزا در بازی قرار داده شده‌اند که فقط در نتیجه‌ی تمام کردن داستان بازی، آزاد می‌شوند.

مافیا خیلی اوقات استانداردهای معمول طراحی ویدیوگیم را رعایت نمی‌کند، اما پشت هر تصمیمی که برای بازی گرفته شده، دلیلی است که به خوبی آن را توجیه می‌کند.

در خدمت داستان

به این دلیل این همه از مافیای اصلی صحبت کردیم که به یک نکته برسیم؛ هرچه درباره‌ی مافیای اصلی در بالا گفتیم، برای بازسازی مافیا هم صدق می‌کند. مافیای اصلی را در نظر بگیرید، با تمام بخش‌های مختلفش، اعم از دنیا و داستان و مراحل و خودروها، سپس آن را از نظر بصری و کیفیت ساخت، در ذهن خود شبیه به بازی‌های امروزی تصور کنید؛ نتیجه‌ی نهایی Mafia: Definitive Edition است.

سازندگان بازسازی مافیا تمام تلاش خود را کرده‌اند تا بازی وفادار به نسخه‌ی اصلی باشد. اگر سال‌هاست مافیا را بازی نکرده‌اید، احتمالا خاطراتی که از مافیای اصلی در ذهنتان نقش بسته، بسیار باکیفیت‌تر از بازی اصلی است؛ طوری که به هنگام بازی کردن بازسازی مافیا، چپ و راست از بازی اصلی تمجید می‌کنید و به سازندگان مافیای اصلی آفرین می‌گویید. با این حال، تنها زمانی به تلاش بسیار بزرگ سازندگان بازسازی مافیا پی می‌برید که مثل ما پس از بیش از یک دهه، دوباره نگاهی به مافیای اصلی بیاندازید و آن را با بازسازی مافیا مقایسه کنید. کیفیت بازی از زمین تا آسمان فرق کرده است.

فقط هم از کیفیت گرافیک و تعداد چندضلعی‌هایی که شخصیت‌ها را تشکیل می‌دهند صحبت نمی‌کنیم؛ کیفیت میان‌پرده‌ها بالا رفته و کارگردانی آن‌ها بهتر شده است و بازیگرهای بسیار خوبی در آن‌ها ایفای نقش می‌کنند، موسیقی بازی کاملا از نو نواخته شده و گیم‌پلی هم بسیار مدرن‌تر شده است.

میان‌پرده‌ها به لطف کارگردانی عالی، بازیگران شگفت‌انگیز و انیمیشن چهره‌ی مثال‌زدنی، از بهترین بخش‌های بازی هستند.

با این حال، می‌توانیم یکی دو ایراد هم به این بازسازی وارد کنیم. از طرفی می‌گوییم که میان‌پرده‌ها، دنیای بازی، نقشه و بسیاری از بخش‌ها رنگ و بوی بازی‌های مدرن را گرفته‌اند، اما وقتی کنترلر را به دست می‌گیریم و «تامی آنجلو» را حرکت می‌دهیم، حس و حال خوب دیگر بخش‌های بازی به ما منتقل نمی‌شود. اکشن و تیراندازی بازی اصلا در حد و اندازه‌ی کیفیت دیگر بخش‌هایش نیست. تیراندازی و مبارزه‌های تن به تن کاملا شبیه به مافیا ۳ هستند؛ می‌توانید به هنگام تیراندازی سنگرگیری کنید یا پس از تعدادی مشت و لگد، دشمنان را با یک حرکت تمام‌کننده از پای در بیاورید. با این حال، نه نشانه‌گیری و تیراندازی در بازی حس خوبی دارد و نه جاخالی دادن و حمله کردن با مشت.

بخش‌های اکشن بازی کار خود را به‌خوبی انجام می‌دهند، ولی در سطح آنچه گرافیک و داستان مقابل‌مان می‌گدارند، نیستند. مشخصا با حرکات بسیار نرم‌تر و مکانیک‌های سرگرم‌کننده‌تری در مقایسه با نسخه‌ی اصلی مافیا طرف هستیم؛ ولی روند بازی باز هم در مقایسه با دیگر اکشن‌های مدرن، فاصله‌ی زیادی تا خوب بودن دارد. خوشبختانه، بازی در ساختار ذره‌ای شبیه به مافیا ۳ نیست و مجبور نیستیم در شهر هزاران کمپ را با این سیستم تیراندازی نه چندان خوب فتح کنیم و چند ده ساعت به انجام مأموریت‌های فرعی مخلتف مشغول شویم.

همان‌طور که بالاتر گفتیم، چه نسخه‌ی اصلی و چه بازسازی‌‌شده‌ی مافیا، روندی بسیار خطی را طی می‌کند. بازی‌کننده به هیچ وجه تشویق به گشت‌وگذار در دنیای بازی نمی‌شود و بازی مراحل را یکی پس از دیگری و پشت سر هم مقابلتان می‌گذارد. با این حال، تعدادی آیتم جمع‌کردنی در نقشه‌ی Mafia: Definitive Edition قرار داده شده‌اند که حداقل اگر تصمیم گرفتید در محیط بازی به گشت‌وگذار بپردازید، چیزی هم نصیبتان شود.

سیستم‌های اکشن بازی کاملا شبیه به مافیا ۳ طراحی شده‌اند. به کیفیت بالای بازتاب نور هم در تصویر دقت کنید.

نقشه‌ی مافیا، به بزرگی مافیا ۲ و مافیا ۳ نیست و این موضوع با توجه به حجم محتوایی که در آن قرار داده شده، بسیار منطقی به نظر می‌رسد؛ به‌خصوص که نقشه‌ی بازسازی کاملا وفادار به نسخه‌ی اصلی طراحی شده. در واقع حتی از اینکه نقشه‌ی بازی در مقایسه با مافیا ۳ بسیار کوچکتر است و آن همه مرحله‌ی تکراری و خسته‌کننده را ندارد، مراحلی که فقط به خاطر پر کردن نقشه در بازی قرار داده می‌شوند، بسیار خوشحال هستیم.

رانندگی در بازسازی مافیا بسیار بهتر از نسخه‌ی اصلی طراحی شده و حسابی لذت‌بخش است. خودروهای دهه‌ی ۳۰ بسیار عالی از آب درآمده‌اند و این بار هم شاهد اضافه شدن موتورسیکلت به بازی هستیم. چه راندن خودروها و چه موتورسیکلت‌ها، بسیار سرگرم‌کننده است؛ طوری که در پایان بازی، که رسیدن به آن هم زیاد طول نمی‌کشد، از بازی گله می‌کنید که شاید می‌توانست رانندگی بیشتری را در مراحلش جای دهد. بد نیست اضافه کنیم که مرحله‌ی معروف مسابقه‌ی مافیا به قوت قبل در بازسازی سر جای خود نشسته و همچنان حسابی اذیت‌تان می‌کند؛ به‌خصوص اگر تصمیم گرفته باشید تا بازی را روی حالت «کلاسیک» تجربه کنید.

روند مراحل بازسازی مافیا به هیچ وجه چیز عجیب و غریب و تازه‌ای در خود ندارد و شبیه بیشتر تیراندازی‌های سوم شخص، شاید حتی برخی اوقات ضعیف‌تر از آن‌هاست. اساسا همان طور که در ابتدای کار گفتیم، قصه و شخصیت‌های مافیاست که مخاطب را جذب خود می‌کند و نه مجموعه‌ای از مکانیک‌ها و سیستم‌ها که به خاطر آن‌ها، مراحل را پشت سر تجربه کنیم.

بدترین مرحله‌ی تاریخ ویدیوگیم، با بالاترین گرافیک ممکن.

با تمام این اوصاف، نباید Mafia: Definitive Edition، به‌عنوان یک بازسازی که تمام تلاش‌اش تکرار تجربه‌ای قدیمی با کیفیت‌های بالاتر بوده را به خاطر روندش مواخذه کنیم؛ مافیای اصلی آن‌قدر مهم و باارزش است که شاید هرگونه تغییر در روند و ساختار مراحل آن، صدای جمعیتی بزرگ از طرفداران را در می‌آورد.

به جای آن، دنیای پرجزئیات بازسازی مافیا را تحسین می‌کنیم که از نو طراحی شده و تجربه‌ای نسبتا مدرن را به مخاطب امروزی ارائه می‌دهد، ضمن اینکه دقیقا به مخاطبی که تا به حال مافیا را تجربه نکرده، از نسخه‌ی اصلی می‌گوید.

بهشت گمشده

حتما باید کمی از صحبت‌ را به گرافیک بازسازی مافیا اختصاص دهیم. بازی روی موتورپایه‌ی مافیا ۳ ساخته شده، اما نه دقیقا همان موتور و تکنولوژی‌های چند سال پیش. مجموعه‌ای از قابلیت‌های گرافیکی تازه در بازسازی مافیا معرفی شده و برخی از مشکلات گرافیکی مافیا ۳ هم برطرف شده‌اند.

شهر بازی در مقایسه با مافیا ۳ که بیشتر شبیه به نقشه‌ای نصفه و نیمه و خالی به نظر می‌رسد، کمی زنده‌تر شده، اما هنوز هم خالی است و Mafia: Definitive Edition هنوز هم در مقابل بهترین‌های سبک مثل جی‌تی‌تی و رد دد حرفی برای گفتن ندارد؛ طوری که اگر بخواهیم شهر بازسازی مافیا را در زنده بودن با ساخته‌های راک‌استار مقایسه کنیم، چیز زیادی درباره‌ی آن نمی‌توانیم بگوییم. با این حال، مثل همیشه اضافه می‌کنیم که کیفیت شهر عالی است و حتی خیابان‌های نسبتا خالی بازی هم زیبا هستند.

نورپردازی بازسازی مافیا هم پیشرفت بزرگی در مقایسه با مافیا ۳ داشته و به جرأت می‌توانیم Mafia: Definitive Edition را در لیست بهترین نورپردازی‌های چند سال اخیر جای دهیم. کیفیت شهر بازی و خودروها عالی است و محیط بازسازی مافیا به خوبی حس و حال دهه‌ی ۳۰ را تداعی می‌کند.

شهر بازی همیشه هم این قدر زیبا نیست و خیلی اوقات پرنده هم در خیابان پر نمی‌زند. نیم نگاهی به خودرو بیاندازید؛ آیا این مرحله را در مافیا ۱ به خاطر دارید؟

البته که این موضوع، نه فقط به خاطر کیفیت بصری بازی است و موسیقی و برنامه‌های رادیویی هم بسیار در القای حس حضور در دهه‌ی ۳۰ امریکا، مؤثر بوده‌اند. رادیوی بازی در میان آهنگ‌های آشنا، تبلیغ‌ها و برنامه‌هایی متناسب با زمان خود پخش می‌کند که می‌تواند به‌خوبی مخاطب را در محیط آن دوره قرار دهد.

بازسازی مافیا همچنین موسیقی متن کاملا جدیدی دارد که به‌خوبی روی صحنه‌های جدید و عالی بازی نشسته است. البته نگران نباشید که تم اصلی مافیا تغییری نکرده است.

متأسفانه بازسازی مافیا هم مثل ساخته‌ی قبلی سازندگانش باگ فنی کم ندارد، اما تعداد باگ‌ها به هیچ وجه اندازه‌ی وضعیت اسفناک مافیا ۳ نیست. باگ‌ها به هیچ وجه تجربه‌ی بازی را خراب نکردند و فقط چند بار مجبورمان کردند که دوباره مرحله را لود کنیم؛ ولی هر بار تنها چند دقیقه‌ی بازی را از دست دادیم. بازی قدم به قدم چک‌پوینت دارد که ممکن است حتی به خاطر تعداد باگ‌ها در آن قرار داده شده باشند.

• نگاه سریع: Mafia: Definitive Edition

تجربه‌ی بازسازی مافیا، نه به خاطر روند خطی و نه به خاطر یکی دو مشکل فنی، ذره‌ای لطمه ندیده است. ترجیح می‌دادیم تا این یکی دو مشکل هم برطرف شوند تا با یک بازی بی‌نقص روبه‌رو می‌شدیم؛ اما همین حالا هم می‌توانیم به‌راحتی بگوییم که بازسازی مافیا به‌خوبی ادای احترام خود را نسبت به بازی اصلی، انجام داده است. طرفداران مافیا، هرگز ناراضی از پای این بازسازی بلند نمی‌شوند. از طرف دیگر هم کسانی که گیمرهایی که مافیای اصلی را تجربه نکرده و درگیر نوستالژی حاصل از بازی کردن بازسازی نیستند، از قصه و روند بازی لذت خواهند برد.

نام بازی: Mafia: Definitive Edition
تهیه‌کننده: ۲K Games
سازنده: Hangar 13
سبک: ماجراجویی اکشن
پلتفرم: PS4، Xbox One، PC