۶ روش عالی برای پیشگیری از سرطان ریه
سرطان ریه یکی از شایع‌ترین و مرگبارترین انواع سرطان است که می‌تواند به‌سرعت زندگی افراد را تحت تاثیر قرار دهد. ترک سیگار و عدم استعمال دخانیات، داشتن تغذیه و سبک زندگی از مهم‌ترین روش‌های پیشگیری از این سرطان است. در این مطلب، با ۶ روش پیشگیری از سرطان ریه آشنا می‌شویم که می‌تواند به شما و عزیزانتان کمک کند تا زندگی سالم‌تر و ایمن‌تری داشته باشید.
۶ گام اصلی برای پیشگیری از سرطان ریه
روش‌های پیشگیری از سرطان ریه شامل ۶ راه اصلی است که در ادامه با همدیگر بررسی می‌کنیم:
۱. ترک سیگار و انجام غربالگری سرطان ریه
طبق گفته‌های انجمن سرطان، سیگار کشیدن خطر ابتلا به سرطان ریه را به‌شدت افزایش می‌دهد. این خطر در مردان سیگاری حدود ۲۳ برابر و در زنان سیگاری حدود ۱۳ برابر بیشتر است. سیگار کشیدن عامل اصلی خطر ابتلا به سرطان ریه کوچک سلولی (SCLC) و سرطان ریه غیر کوچک سلولی (NSCLC) است.
بنابراین ترک سیگار بهترین روش پاکسازی ریه و پیشگیری از سرطان است. اگر قبلاً سیگار را ترک کرده‌اید، مهم‌ترین قدم را برای کاهش خطر ابتلا به سرطان ریه برداشته‌اید. با این‌حال، سابقه سیگار کشیدن همچنان می‌تواند خطر ابتلا به این بیماری را افزایش دهد. به همین دلیل، انجام سی‌تی اسکن با دوز کم پس از ترک سیگار بسیار مهم است. سی‌تی اسکن با اشعه‌ی کم می‌تواند به تشخیص زودهنگام سرطان ریه در مراحل اولیه که قابل درمان است، کمک کند.
غربالگری ریه یک سی‌تی اسکن با اشعه‌ی کم است. این روش برای افرادی که سابقه‌ی سیگار کشیدن سنگینی دارند توصیه می‌شود و می‌تواند سرطان ریه را در مراحل اولیه که احتمال درمان آن وجود دارد، تشخیص دهد.
۳. برنامه‌ریزی برای فعالیت بدنی منظم
برای کاهش خطر ابتلا به سرطان ریه، انجام فعالیت بدنی منظم به‌شدت توصیه می‌شود. حداقل پنج روز در هفته، به‌مدت ۳۰ دقیقه فعالیت هوازی با شدت متوسط (مانند پیاده‌روی تند، دوچرخه‌سواری یا شنا) یا حداقل سه روز در هفته، به مدت ۲۵ دقیقه فعالیت هوازی با شدت بالا، انجام دهید.
ورزش منظم باعث تقویت عضلات ریه و افزایش کارایی آن‌ها می‌شود. در حین فعالیت بدنی، قلب خون بیشتری را به بدن پمپاژ می‌کند و ریه‌ها برای تامین اکسیژن مورد نیاز عضلات سخت‌تر کار می‌کنند. این امر باعث می‌شود ریه‌ها قوی‌تر شده و توانایی بیشتری در جذب اکسیژن و دفع دی‌اکسید کربن پیدا کنند.
همچنین، فعالیت بدنی منظم به کاهش التهاب در سراسر بدن، از جمله ریه‌ها، کمک می‌کند. کاهش التهاب و تقویت سیستم ایمنی بدن توسط ورزش، هر دو می‌توانند به محافظت در برابر سرطان ریه کمک کنند.
مطالعات متعدد نشان داده‌اند که حتی افراد سیگاری که به‌طور منظم ورزش می‌کنند، خطر کمتری برای ابتلا به سرطان ریه دارند.
اگرچه ورزش نمی‌تواند جایگزین ترک سیگار شود، اما به‌عنوان یک عامل محافظتی مهم برای پیشگیری از سرطان شناخته شده است. اگر مدت طولانی است که فعالیت بدنی نداشته‌اید، بهتر است با مشورت پزشک، به‌آرامی شروع کرده و به‌تدریج میزان فعالیت خود را افزایش دهید.
۳. اهمیت شناخت سابقه خانوادگی
داشتن سابقه خانوادگی سرطان ریه می‌تواند به‌طور قابل توجهی خطر ابتلا به این بیماری را افزایش دهد. اگر یکی از اعضای خانواده‌تان به سرطان ریه مبتلا شده باشد، حتماً باید این موضوع را با پزشک خود در میان بگذارید.
پزشک با توجه به سابقه خانوادگی شما، ممکن است انجام غربالگری سرطان ریه را حتی در صورت عدم استعمال دخانیات توصیه کند.
علاوه بر سابقه خانوادگی سرطان ریه، برخی اختلالات ژنتیکی نیز می‌توانند خطر ابتلا به این بیماری را افزایش دهند. از جمله این اختلالات می‌توان به جهش‌های ژنی BRCA1 و BRCA2 (که معمولاً با سرطان سینه مرتبط هستند)، سندرم لینچ (که خطر ابتلا به انواع مختلفی از سرطان‌ها از جمله سرطان روده بزرگ را افزایش می‌دهد)، RECA و CHEK2 اشاره کرد.
جهش‌های ژنی باعث تغییراتی در ساختار DNA می‌شوند که می‌توانند به رشد غیر طبیعی سلول‌ها و در نهایت به بروز سرطان منجر شوند.
اگر سابقه خانوادگی سرطان ریه یا یکی از اختلالات ژنتیکی ذکر شده را دارید، توصیه می‌شود که با یک مشاور ژنتیک مشورت کنید. مشاور ژنتیک می‌تواند به شما در درک بهتر ریسک ابتلا به سرطان و گزینه‌های پیشگیری و درمان کمک کند.
۴. کاهش مواجهه با دود دست دوم
برای کاهش خطر ابتلا به سرطان ریه، اجتناب از استنشاق دود دست دوم از اهمیت بالایی برخوردار است. دود دست دوم ترکیبی از دود حاصل از سوختن سیگار و دودی است که فرد سیگاری از دهان خود خارج می‌کند. این دود حاوی بیش از ۷۰۰۰ ماده شیمیایی سمی و سرطان‌زا است که می‌تواند به سلول‌های ریه آسیب جدی وارد کرده و خطر ابتلا به انواع مختلف سرطان، از جمله سرطان ریه، را افزایش دهد.
بنابراین کاهش مواجهه با دود دست دوم به‌ویژه برای افرادی که در محیط‌های بسته و در مجاورت افراد سیگاری قرار دارند، ضروری است. برای ایجاد یک محیط سالم و عاری از دود، توصیه می‌شود که:
- در خانه، محل کار و سایر مکان‌هایی که تحت کنترل شما هستند، مناطق کاملاً بدون دود ایجاد کنید.
- از رفتن به مکان‌هایی مانند کافه‌ها، رستوران‌ها و بارهایی که در آن‌ها سیگار کشیدن مجاز است، خودداری کنید.
- با افراد سیگاری در مورد خطرات دود دست دوم و اهمیت ترک سیگار صحبت کنید.
- در صورت زندگی با فرد سیگاری، تلاش کنید تا او را برای ترک سیگار تشویق کنید. همچنین می‌توانید از او بخواهید که در مکان‌های مشخصی از خانه سیگار نکشد و از تهویه مناسب برای کاهش میزان دود در محیط استفاده کند.
به یاد داشته باشید که حتی قرار گرفتن کوتاه‌مدت در معرض دود دست دوم نیز می‌تواند برای سلامتی مضر باشد. بنابراین، بهتر است به‌طور کامل از استنشاق این دود خودداری کنید.
۵. بررسی وجود گاز رادون در منزل
گاز رادون، یک گاز رادیواکتیو بی‌رنگ، بی‌بو و بی‌طعم است که از تجزیه طبیعی اورانیوم در خاک و سنگ‌ها ایجاد می‌شود. این گاز می‌تواند از طریق ترک‌ها و شکاف‌های موجود در پی ساختمان وارد خانه‌ها شود و در صورت تجمع به سطوح خطرناکی برسد. قرار گرفتن طولانی‌مدت در معرض گاز رادون، خطر ابتلا به سرطان ریه، به‌ویژه در افراد سیگاری، را به طور قابل‌توجهی افزایش می‌دهد.
برای ارزیابی میزان گاز رادون در منزل، می‌توان از کیت‌های تست رادون استفاده کرد. این کیت‌ها به‌سادگی قابل استفاده هستند و می‌توان آن‌ها را از فروشگاه‌های لوازم ساختمانی یا به‌صورت آنلاین تهیه کرد. در صورت مثبت بودن نتیجه آزمایش، بهتر است با یک متخصص در زمینه کاهش گاز رادون تماس بگیرید. این متخصص می‌تواند با نصب سیستم‌های تهویه مناسب و ایجاد تغییرات ساختاری در ساختمان، سطح گاز رادون را به‌میزان قابل‌توجهی کاهش دهد.
عوامل مختلفی در میزان گاز رادون موجود در یک ساختمان تاثیرگذار هستند. از جمله این عوامل می‌توان به نوع خاک زیر ساختمان، نوع مصالح ساختمانی، سیستم تهویه و شرایط آب و هوایی منطقه اشاره کرد. به همین دلیل، توصیه می‌شود که حتی در مناطقی که به‌طور کلی سطح رادون پایینی دارند نیز، به‌صورت دوره‌ای نسبت به بررسی میزان این گاز در منزل اقدام شود.
۶. اهمیت تغذیه سالم در پیشگیری از سرطان ریه
مطالعات نشان داده‌اند که مصرف منظم میوه‌ها، سبزیجات و غلات کامل می‌تواند خطر ابتلا به سرطان ریه را کاهش دهد. این مواد غذایی حاوی ترکیباتی مانند ویتامین E، لیکوپن، سلنیوم و بتاکاروتن هستند که به‌عنوان آنتی‌اکسیدان عمل کرده و از سلول‌های بدن در برابر آسیب رادیکال‌های آزاد محافظت می‌کنند.
از سوی دیگر، مصرف بیش از حد غذاهای فرآوری‌شده، گوشت‌های قرمز و چرب، غذاهای سرخ‌شده و تنقلات حاوی قند و چربی‌های ترانس، خطر ابتلا به سرطان ریه را افزایش می‌دهد. این مواد غذایی حاوی مواد شیمیایی و ترکیباتی هستند که می‌توانند به DNA آسیب رسانده و به رشد سلول‌های سرطانی کمک کنند.
تغذیه سالم نه تنها به پیشگیری از سرطان ریه کمک می‌کند، بلکه می‌تواند خطر ابتلا به سایر بیماری‌های مزمن مانند بیماری‌های قلبی، دیابت و چاقی را نیز کاهش دهد.
در مجموع؛ پیشگیری از سرطان ریه، به تغییراتی در سبک زندگی، مراقبت‌های بهداشتی، و اتخاذ تصمیم‌های هوشمندانه در زندگی روزمره وابسته است. با رعایت نکاتی همچون ترک سیگار، انجام غربالگری‌های منظم، ورزش، دوری از دود دست دوم، کنترل گاز رادون در منزل و تغذیه سالم، می‌توانید احتمال ابتلا به این بیماری را کاهش دهید و گامی اساسی در حفظ سلامت خود بردارید. به خاطر داشته باشید که پیشگیری، همواره بهتر از درمان است.
منبع: uchealth.com
