آیا مادر لئوناردو داوینچی برده بود؟
یک پژوهشگر ایتالیایی با نام کارلو وچه که روی سرگذشت و زندگی لئوناردو داوینچی تحقیق میکند در مدارکی که به تازگی پیدا شده این احتمال را میدهد کاترینا مادر این هنرمند نابغه، بردهای از منطقهی قفقاز شمالی در آسیای مرکزی (روسیه فعلی) بوده که به ایتالیا فرستاده شده است. هویت و پیشینهی مادر داوینچی، همیشه زیر ذرهبین محققین قرار داشته و در نهایت پس از سالها این جستجوها پایان یافت.
این مورخ در یک رسانهی معتبر بیان کرد: « زمانی که سند را دیدم، نمیتوانستم به چشمانم اعتماد کنم. من هرگز این نظریه که مادر لئوناردو داوینچی برده است را چندان قبول نداشتم. بنابراین ماهها تلاش کردم تا ثابت کنم، کاترینا در آن دفتر اسناد رسمی، ابدا مادر لئوناردو نیست. اما تمام شواهدی که پیدا کردم، اتفاقا به سمت این حقیقت رفتند و در نهایت تسلیم شواهد شدم».
سند کشف شده توسط پیرو، پدر لئوناردو داوینچی در تاریخ نوامبر ۱۴۵۲، دقیقا شش ماه پس از تولد پسرش نوشته شده است. درواقع جزئیات سند درباره آزادی بردهای به نام کاترینا میگوید که به دیدگاه وچه این برده، همان مادر لئوناردو است.
بردهداری بخش کلیدی ساختار اجتماعی اروپای رنسانس در نظر گرفته میشد و به طور کامل در سوابق تاریخی هم قید شده است. بسیاری از پژوهشهای اخیر بر شناخت و استنباط بهتر از مفهوم برده شدن و هویت واقعی آنها نیز متمرکز است و همچنین در این سند تازه کشف شده، اهمیت و رایج بودن بردگی در اروپای رنسانس را نشان میدهد.
مادر داوینچی یک برده چرکسی ۱۵ ساله با نام کامل، کاترینا دی میو لیپی بود. اصالت بردگان چرکس از منطقه شمال غربی قفقاز میآمد که بیشتر به خاطر زیبایی زنانشان شناخته میشدند. اکثر چرکسها مسلمان بودند و معمولاً نام کاترینا در زمان تبدیل دین به مسیحیت برای آنها انتخاب میشد. درواقع نام کاترینا به سنت کاترین یک نوکیش رومی اشاره دارد، بدین منظور دلیل انتخاب این اسم، کاملا به عمل تغییر مذهب مربوط میشود.
کارلو وچه افزود: « در آن زمان بردههای زیادی کاترینا نامیده میشدند، اما این تنها بردهای به نام کاترینا بود که پیرو داوینچی آزاد کرد و همچنین او در سند موجود فقط از یک برده نام برده است. علاوه بر این سند از اشتباهات و حذفیات جزئیای برخوردار است که نشان میدهد، احتمالا پیرو هنگام نوشتن آن بسیار عصبی بوده؛ زیرا باردار شدن یک برده، عملا جرم قلمداد میشد».
اگر داوینچی پسر مشروعی بود، قطعا طبق قانون پس از پدرش، شغل او را نیز در اختیار میگرفت. اما با وجود اینکه لئوناردو پسر پیرو شناخته میشد، همراه پدربزرگش زندگی میکرد و باید شغل و تحصیلات خود را به عنوان یک فرزند نامشروع در فضای دیگری میجست. بنابراین این نقاش بزرگ به جای حرفه حقوقی، شاگرد یک زرگر و نقاش، آندرئا دل وروکیو مشهورترین هنرمند ایتالیایی آن زمان شد.
منبع: Faroutmagazine