درمان سریع سرماخوردگی

سرماخوردگی بیماری خطرناکی نیست، اما به‌خصوص در فصل سرما، زندگی روزمره را تحت تاثیر قرار می‌دهد و باعث کاهش انرژی و تمرکز می‌شود. خوشبختانه با استراحت کافی، نوشیدن مایعات گرم، خوردن غذاها و مکمل‌های تقویت‌کننده‌ی سیستم ایمنی، غرغره کردن آب نمک، بخور گرم و مصرف بعضی از داروها می‌توان گرفتگی بینی، گلودرد و سایر علائم این بیماری را به‌سرعت کاهش داد. در ادامه برای رفع سوالات شما در مورد جوانب مختلف این بیماری بخش‌هایی را آورده‌ایم. امیدواریم برای بهبود سریع‌تر در هر زمان و شرایط کمک‌کننده باشد.

• تشخیص سرماخوردگی
• داروهای سرماخوردگی
• سرماخوردگی در کودکان
• دمنوش سرماخوردگی
• سرماخوردگی در بارداری
• خوردنی‌های مناسب سرماخوردگی

ویروس سرماخوردگی می‌تواند طیف وسیعی از علائم را ایجاد کند که معمولا خفیف هستند و به تدریج ظاهر می‌شوند. رایج‌ترین علائم عبارتند از:

1. آبریزش بینی
2. گرفتگی بینی
3. از دست دادن حس بویایی یا چشایی
4. ترشحات آبکی بینی
5. عطسه
6. مشکل در تنفس عمیق
7. احساس درد در قفسه‌ی سینه
8. تب کمتر از 38/9 درجه‌ی سانتی‌گراد
9. گلودرد
10. سرفه
11. سردرد
12. لرز
13. احساس فشار در سینوس‌ها
14. بدن‌درد
15. عفونت گوش میانی
16. سرگیجه یا شنیدن صدای زنگ در گوش
17. تورم غدد لنفاوی
18. گوش‌درد
19. آبریزش و خروج اشک از چشم‌ها
20. گرفتگی گوش‌ها

معمولا برای درمان سرماخوردگی به مراقبت پزشکی نیاز نیست. اما اگر علائم بدتر شدند یا بیش از 10 روز طول کشیدند، باید به پزشک مراجعه کنید. چون ممکن است به بیماری دیگری مبتلا باشید که فقط پزشک قادر به تشخیص آن است.

در بیشتر موارد، سرماخوردگی را می‌توان با بررسی علائم آن تشخیص داد. اما اگر پزشک به کووید-19 (کرونا)، آنفولانزا، برونشیت، ذات‌الریه یا بیماری دیگری مشکوک باشد، ممکن است تست‌های تشخیصی مختلف مثل سواب بینی و عکس‌برداری از قفسه‌ی سینه با استفاده از اشعه‌ی ایکس را توصیه کند.

سرماخوردگی و آنفولانزا هر 2 بیماری‌ تنفسی هستند و علائم مشابهی دارند. اما از ویروس‌های متفاوتی ناشی می‌شوند. تفاوت‌های اصلی این 2 بیماری به شرح زیر است:

• شدت علائم: آنفولانزا معمولا با علائم شدیدتری از جمله بدن‌درد و خستگی همراه است.
• تب و لرز: در آنفولانزا احتمال ابتلا به تب و لرز بیشتر است. بزرگسالان معمولا در حین سرماخوردگی تب نمی‌کنند، اما کودکان ممکن است دچار تب شوند.
• مدت زمان بیماری: آنفولانزا معمولا دوره‌‌ی طولانی‌تر و شدیدتری نسبت به سرماخوردگی دارد.

رایج‌ترین داروها و مکمل‌هایی که برای کنترل علائم سرماخوردگی مصرف می‌شوند، شامل موارد زیر هستند:

• مسکن‌ها مانند استامینوفن و ایبوپروفن: به کاهش درد و تب کمک می‌کنند.
• قرص‌های سرماخوردگی مانند کلد استاپ: علائم بیماری را کاهش می‌دهند.
• آنتی‌هیستامین‌ها از جمله دیفن هیدرامین: برای درمان آبریزش بینی، عطسه و اشک‌ریزش مناسب هستند.
• داروهای ضدسرفه مثل دکسترومتورفان: باعث تسکین سرفه می‌شوند.
• اکسپکتورانت‌ها مثل گایافنزین: به رقیق و شل شدن مخاط کمک می‌کنند.
• داروهای ضداحتقان بینی از جمله اکسی ‌متازولین و فنیل ‌افرین: به‌شکل قطره و اسپری در دسترس هستند و گرفتگی بینی را برطرف می‌کنند.
• ویتامین C جوشان و زینک (روی): در تقویت سیستم ایمنی و تسریع بهبودی موثرند.

به خاطر داشته باشید که سریع‌ترین و موثرترین روش درمان، مراجعه به پزشک است. دارویی که برای یک فرد موثر است، احتمال دارد برای شما تاثیر چندانی نداشته باشد یا به عوارض جانبی مختلف منجر شود. مشورت با پزشک برای جلوگیری از خطر تداخل دارویی ضروری است.

علائمی که کودکان در حین سرماخوردگی تجربه می‌کنند عبارتند از:

• آبریزش بینی (در ابتدا مایع شفاف و سپس یک مخاط غلیظ و اغلب رنگی از بینی خارج می‌شود)
• عطسه
• تب خفیف (38/3 تا 38/9 درجه‌ی سانتی‌گراد) به‌خصوص در شب
• کاهش اشتها
• درد، سوزش یا خارش گلو
• سرفه
• تورم خفیف غدد لنفاوی
• خستگی و ضعف جسمی
• کاهش فعالیت
• ایجاد چرک روی لوزه‌ها به‌خصوص در کودکان بالای سه سال (ممکن است به‌معنی ابتلا به عفونتی به‌نام استرپتوکوک باشد.)

اگر قرار است برای درمان سرماخوردگی کودکان به‌سراغ دارو بروید، از خوددرمانی یا تجویز خودسرانه‌ی دارو بپرهیزید و در این مسیر با پزشک متخصص کودکان همراه شوید. آگاهی از نکات زیر هم به شما کمک می‌کند که از فرزندتان در برابر عوارض مصرف دارو محافظت کنید:

• داروهای مسکن: بدون مشورت با پزشک از استامینوفن برای درمان کودکان کمتر از سه ماه و از ایبوپروفن برای درمان کودکان کمتر از 6 ماه استفاده نکنید. همچنین هرگز به کودکان و نوجوانان آسپرین ندهید.
• اسپری‌های ضد‌احتقان بینی: کودکان کمتر از 6 سال نباید از قطره‌ یا اسپری‌ ضد‌احتقان استفاده کنند.
• داروهای ضدسرفه: محصولات بدون نسخه معمولا برای کودکان توصیه نمی‌شوند. این داروها عوارض جانبی جدی دارند و حتی در صورت مصرف بیش‌ازحد می‌توانند به مرگ کودکان کمتر از 2 سال منجر شوند.

اگر سن فرزندتان کمتر از سه ماه است، به‌محض مشاهده‌ی اولین علائم سرماخوردگی با متخصص اطفال تماس بگیرید. کودکان بزرگ‌تر زمانی که با علائم جدی مثل تغییر رنگ لب‌ها یا ناخن‌ها، سرفه‌ی مزمن، گوش‌درد، تب بالاتر از 38/9 درجه‌ی سانتی‌گراد، خواب‌آلودگی یا بی‌حالی شدید، تنگی نفس و خس‌خس سینه مواجه می‌شوند، به مراقبت پزشکی نیاز دارند.

یکی از ساده‌ترین و موثرترین روش‌های درمان سرماخوردگی، مصرف دمنوش‌های گیاهی است که به تسکین درد و بهبود علائم بیماری کمک می‌کنند. دمنوش زنجبیل با خاصیت ضدالتهابی خود، درد گلو و بدن را کاهش می‌دهد و دمنوش نعناع فلفلی هم به باز شدن راه‌های تنفسی کمک می‌کند.

دمنوش لیموترش به دلیل داشتن ویتامین C بالا سیستم ایمنی را تقویت می‌کند، در حالی که دمنوش بابونه به آرامش و خواب بهتر کمک می‌کند. چای سبز با آنتی‌اکسیدان‌های قوی خود از بدن در برابر بیماری‌ها محافظت می‌کند و دمنوش ریشه‌ی گل ختمی و دمنوش آویشن باعث تسکین علائم سرماخوردگی می‌شود. همچنین دمنوش گل آقطی سیاه یک درمان قدیمی برای سرماخوردگی محسوب می‌شود و مدت زمان بیماری را کاهش می‌دهد.

نوشیدن مایعات فراوان و آب گرم برای تسکین سرماخوردگی در بارداری بسیار مهم است. شست‌وشوی سینوس‌ها با نتی‌پات یا اسپری بینی سالین می‌تواند کمک‌کننده باشد. غرغره کردن آب ‌نمک گرم که از یک‌چهارم قاشق چای‌خوری نمک و یک لیوان آب گرم درست می‌شود، به تسکین گلودرد کمک می‌کند. استراحت کافی و خواب مهم بوده و استفاده از دستگاه رطوبت‌ساز یا دوش آب گرم برای تنفس هوای مرطوب مفید است.

عسل مخلوط‌شده با آب گرم می‌تواند گلودرد را تسکین دهد و سوپ مرغ به کاهش التهاب کمک می‌کند. مصرف غذاهای حاوی ویتامین C مانند مرکبات و سبزیجات هم توصیه می‌شود. همچنین افزایش مصرف زینک از منابعی مانند بوقلمون و تخم‌مرغ و ادامه مصرف مکمل‌های مخصوص دوران بارداری که حاوی ویتامین C و زینک هستند با تسریع روند بهبودی همراه است.

اگر باردار هستید، نباید از داروهای زیر برای درمان سرماخوردگی استفاده کنید:

• ایبوپروفن
• ناپروکسن
• آسپرین
• کدئین
• قرص مکیدنی بنزوکائین
• اسپری گلوی بنزوکائین
• فنیل‌افرین
• سودوافدرین

تغذیه مناسب برای درمان سرماخوردگی مفید است و به بهبود سریع‌تر شما کمک کند. در ادامه بعضی از مواد غذایی و نوشیدنی‌های مفید برای تسکین علائم سرماخوردگی آورده شده است:

• مرغ و سوپ مرغ: سوپ مرغ به تسکین گلودرد و کاهش احتقان کمک می‌کند و همچنین پروتئین و مواد مغذی لازم را در اختیار بدن قرار می‌دهد.
• میوه‌های غنی از ویتامین C یا اسکوربیک اسید: خوردن مرکبات از جمله پرتقال، لیموترش و گریپ‌فروت باعث تقویت سیستم ایمنی می‌شود.
• عسل: عسل دارای خواص ضدباکتری و تسکین‌دهنده است و می‌تواند به کاهش سرفه و گلودرد کمک کند. البته برای کودکان کمتر از یک سال مناسب نیست.
• سبزیجات تازه: انواع سبزیجات مانند کلم، هویج و اسفناج غنی از ویتامین‌ها و مواد معدنی مختلف هستند و باعث تقویت سیستم ایمنی می‌شوند.
• سیر: سیر خاصیت ضد ویروس و ضد باکتری دارد و به پیشگیری از سرماخوردگی و درمان آن کمک می‌کند.
• ماست: ماست و سایر محصولات حاوی پروبیوتیک می‌توانند سیستم ایمنی بدن را تقویت کنند و سلامت دستگاه گوارشی را بهبود بخشند.