لاکتیک اسید چیست و چه فایده ای برای پوست دارد؟
همه‌ی ما به خوبی می‌دانیم که داشتن یک پوست بی‌نقص و شاداب تا چه اندازه پر اهمیت است و دقیقا به همین دلیل از هیچ تلاشی برای به دست آوردن آن فروگذار نمی‌کنیم. یکی از مهم‌ترین اقداماتی که در مسیر دستیابی به پوست سالم باید انجام دهیم آشنایی با ترکیبات درون محصولات پوستی است تا بتوانیم بفهمیم که هر کدام از آن‌ها دقیقا برای پوست ما چه فایده‌ای دارند. اگر اهل خرید این دسته از محصولات باشید احتمالا حداقل یک بار خواسته‌اید بدانید که لاکتیک اسید چیست، چه فایده‌ای برای پوست دارد و چگونه باید از آن استفاده کنید. برای پیدا کردن پاسخ سوالات خود درباره‌ی این ماده تا آخر این مطلب از دیجی‌کالا مگ با ما همراه باشید.
لاکتیک اسید چیست؟
لاکتیک اسید چگونه روی پوست تاثیر می‌گذارد؟
فواید لاکتیک اسید چیست؟
عوارض لاکتیک اسید چیست؟
نکات استفاده از لاکتیک اسید
پچ تست لاکتیک اسید چیست و چگونه انجام می‌شود؟
لایه‌برداری حرفه‌ای با استفاده از لاکتیک اسید چیست؟
چه کسانی نباید از لاکتیک اسید استفاده کنند؟
لاکتیک اسید چیست؟
لاکتیک اسید (Lactic Acid) یکی از رایج‌ترین و محبوب‌ترین انواع آلفاهیدروکسی اسیدها (AHA) است که از تخمیر لاکتوز، کربوهیدرات درون شیر و دیگر لبنیات، به دست می‌آید. آلفا هیدروکسی اسیدها ترکیبات آلی محلول در آبی هستند که در فرمولاسیون بسیاری از محصولات مراقبت از پوستی مورد استفاده قرار می‌گیرند. شاید برایتان جالب باشد که بدانید استفاده از فواید لاکتیک اسید برای پوست به هیچ وجه موضوع جدیدی نیست و در واقع قدمت آن به مصر باستان بازمی‌گردد. زمانی که کلئوپاترا، ملکه و ایزدبانوی مصر، از حمام شیر برای حفظ جوانی پوست خود استفاده می‌کرده است.
جالب است بدانید که تنها راه به دست آوردن لاکتیک اسید از طریق تخمیر لاکتوز نیست و امروزه بخش زیادی از این ماده را با تخمیر نشاسته‌ی ذرت یا چغندر قند تولید می‌کنند. این یعنی حتی گیاهخواران و کسانیکه مخالف استفاده از مواد اولیه‌ی حیوانی هستند هم می‌توانند به سراغ مصرف لاکتیک اسید بروند.
لاکتیک اسید چگونه روی پوست تاثیر می‌گذارد؟
لاکتیک اسید با قرار گرفتن درون هر نوع محصول پوستی درست مانند همه‌ی آلفاهیدروکسی اسیدهای دیگر، سلول‌های مرده‌ای که روی لایه‌ی بالایی پوست انباشته شده‌اند از بین می‌برد. لایه‌برداری شیمیایی با این ماده به هیچ وجه خشن و آسیب‌زا نیست. اگر در روتین قبل از خواب از لاکتیک اسید استفاده کنید، صبح روز بعد در هنگام شست‌وشوی صورتتان دیگر از شر همه‌ی سلول‌های مرده‌ی غیرقابل مشاهده‌ای که باعث بروز مشکلات پوستی برای شما می‌شدند راحت خواهید شد.
فواید لاکتیک اسید چیست؟
اما دلیل استفاده از لاکتیک اسید چیست و چرا بسیاری از افراد به جای استفاده از انواع آلفاهیدروکسی اسیدهای دیگر به سراغ این ماده می‌روند؟ برای شروع باید بدانید که برتری اصلی لاکتیک اسید نسبت به ترکیبات دیگر این است که علاوه بر داشتن توانایی فوق‌العاده‌ای در بهبود مشکلات پوست می‌تواند به حفظ رطوبت طبیعی آن هم کمک کند. در زیر با چند مورد از مهم‌ترین فواید این ماده آشنا می‌شوید.
۱. تسریع چرخش سلولی
یکی از مهم‌ترین و اصلی‌ترین فواید لاکتیک اسید توانایی آن در تسریع چرخش سلولی است. این ماده فرآیندهایی که در طول آن‌ها پوست به تولید سلول‌های جدید و حذف سلول‌های قدیمی می‌پردازد را تحریک می‌کند. در نتیجه‌ی این اتفاق کدری پوست و لکه‌های روی آن خیلی زودتر از بین می‌روند و پوستتان شفاف‌تر، صاف‌تر و نرم‌تر به نظر می‌رسد.
۲. تحریک پوست به تولید کلاژن و الاستین
لاکتیک اسید با لایه‌برداری سلول‌های مرده و تحریک پوست به تولید کلاژن و الاستین بیشتر به سفت و جوان ماندن آن کمک می‌کند. این یعنی کسانیکه با مشکل پیری زودرس پوست و به وجود آمدن چین‌وچروک روی آن مواجهه هستند هم می‌توانند به سراغ استفاده از این ماده بروند.
۳. کمک به از بین بردن پوست مرغی
اختلال پوستی کراتوز پیلاریس یا همان پوست مرغی جزو آن دسته از مشکلاتی است که افراد زیادی در طول زندگی خود با آن روبرو می‌شود. لاکتیک اسید به حذف سلول‌های پوستی تجمع پیدا کرده در اطراف فولیکول‌های مو که باعث بروز این اختلال می‌شوند کمک می‌کند و ناهمواری‌های پوستی را به خوبی از بین می‌برد.
۴. کمک به فرآیند هیدراته ماندن پوست
همانطور که گفتیم کمک به بهبود فرآیند هیدراته ماندن پوست یکی از اصلی‌ترین دلایل محبوبیت لاکتیک اسید است و دقیقا همین موضوع این ماده را نسبت به آلفاهیدروکسی اسیدهای دیگری چون گلیکولیک اسید و ماندلیک اسید متمایز می‌کند. بنابراین، اگر به دنبال یک ترکیب شیمیایی برای لایه‌برداری پوست حساس و خشک خود می‌گردید بهترین گزینه برای شما لاکتیک اسید است.
۵. اثرگذاری بالا به عنوان یک ضدمیکروب موثر
لاکتیک اسید می‌تواند به عنوان یک ضدمیکروب موثر به کسانیکه پوست حساس و ملتهبی دارند و با مشکلات پوستی سختی چون پسوریازیس، اگزما و آکنه مواجهه هستند کمک کند. این ماده از این نظر عملکردی درست شبیه به مکمل‌های پروبیوتیک که میکروب‌های درون سیستم گوارش رو متعادل می‌کنند دارد و میکروبیوم پوست را در حالت متناسبی نگه می‌دارد.
۶. کمک به از بین بردن لکه‌های پوستی
همانطور که می‌دانید لکه‌های پوستی زمانی به وجود می‌آیند که پوست شما بیشتر از حالت عادی ملانین تولید کند. لاکتیک اسید می‌تواند برای از بین بردن انواع لکه‌های پوستی متوسط تا شدید مفید باشد و حتی میزان چین‌وچروک‌های ناشی از پیری پوست را کاهش دهد. همانطور که گفتیم این ماده یکی از ملایم‌ترین و در عین حالی تاثیرگذارترین انواع آلفاهیدروکسی اسیدها است و استفاده از غلظت‌های مناسب آن روی پوست‌های حساس کاملا بی‌خطر است.
۷. کمک به از بین بردن آکنه‌ی پوستی
لاکتیک اسید می‌تواند برای درمان پوست‌های مستعد آکنه‌ای که به لایه‌برداری شیمیایی حساسیت نشان می‌دهند مفید باشد. بسیار از پزشکان به بیماران خود توصیه می‌کنند که لایه‌بردارهای حاوی غلظت پایینی از لاکتیک اسید را در کنار درمان‌های آنتی بیوتیکی مصرف نمایند. مطالعات نشان داده‌اند که استفاده از محصولات پوستی حاوی غلظت کمی از این ماده بافت پوست را بهبود می‌بخشد و تا ۹۰ درصد از ضایعات و جوش‌های التهابی را از بین می‌برد.
عوارض لاکتیک اسید چیست؟
اگرچه لاکتیک اسید نسبت به سایر آلفاهیدروکسی اسیدها عملکرد ملایم‌تر و خفیف‌تری دارد، اما استفاده از آن هنوز هم یک روش درمانی قوی است که می‌تواند درست مانند همه‌ی ترکیبات دیگر دارای عوارض جانبی باشد. برای آشنایی با آن‌ها به خواندن ادامه دهید.
- حساسیت به نور خورشید: مهم‌ترین موضوعی که پیش از شروع استفاده از لاکتیک اسید باید بدانید این است که این ماده می‌تواند پوست شما را نسبت به آفتاب حساس‌تر کند و احتمال آسیب دیدن آن با اشعه‌های فرابنفش خورشید را افزایش دهد. حساسیت به نور خورشید می‌تواند تا حداقل چهار هفته پس از قطع استفاده از محصول حاوی لاکتیک اسید ادامه داشته باشد. برای محافظت از پوست در برابر آفتاب سوختگی و آسیب‌های ناشی از نور خورشید، حتی در روزهای ابری هم از کرم ضد آفتاب دارای SPF بالای ۳۰ استفاده کنید.
- تحریک پوست: لاکتیک اسید می‌تواند باعث بروز علائم تحریک پوست مانند سرخی، سوزش، خشکی، التهاب، خارش و تورم شود. اگر در روز اول استفاده از لاکتیک اسید علائم گفته شده را به میزان بسیار خفیفی تجربه کردید جای نگرانی نیست. اما اگر سرخی، سوزش و خارش بیش از حد انتظارتان به نظر رسید و از بین نرفت پوست خود را فورا با آب خالی بشویید و دیگر از آن محصول استفاده نکنید.
- تداخل با ترکیبات پوستی دیگر: شما می‌توانید لاکتیک اسید را در کنار بسیاری از ترکیبات مخصوص مراقبت از پوست استفاده کنید؛ اما باید اکیدا از ترکیب آن با مواد فعالی چون رتینول، سالیسیلیک اسید و آزلائیک اسید خودداری نمایید. در غیر این صورت پوستتان به شدت آسیب می‌بیند.
نکات استفاده از لاکتیک اسید
پیش از آنکه بخواهیم با نکات استفاده از لاکتیک اسید آشنا شویم بهتر است بدانیم که در هنگام خرید محصولات حاوی این ماده باید به چه مواردی توجه داشته باشیم.
- غلظت لاکتیک اسید درون محصولات پوستی باید زیر ۱۰ درصد باشد.
- محصول پوستی مورد نظرتان باید pH بالای ۳.۵ داشته باشد.
- محصول پوستی حاوی لاکتیک اسید باید در مورد اثرات قرار گرفتن در معرض نور خورشید پس از استفاده از این ماده به مصرف‌کننده هشدار داده باشد.
لاکتیک اسید یک ماده‌ی بسیار مفید و همه‌کاره است که می‌تواند در طیف وسیعی از محصولات پوستی مانند اسکراب‌ها، تونرها، لوسیون‌ها، کرم‌ها، سرم‌ها، اسانس‌ها و شوینده‌ها وجود داشته باشد. دستورالعمل استفاده از لاکتیک اسید براساس جایگاه محصول حاوی این ماده در روتین پوستی شما متفاوت خواهد بود. با این حال، ما پیشنهاد می‌کنیم برای شروع به صورت یک روز در میان از غلظت‌های پایین این ماده (حداکثر ۵ درصد) استفاده کنید تا نتیجه‌ی مطلوبی را به دست بیاورید.
برای جلوگیری از التهاب و هایپرپیگمانتاسیون ناشی از استرس پوست مراقب باشید که لاکتیک اسید را در کنار سایر ترکیبات فعال استفاده نکنید. علاوه بر این، به یاد داشته باشید که عدم استفاده از یک ضد آفتاب دارای SPF بالای ۳۰ پوستتان را در برابر آسیب‌های احتمالی نور خورشید آسیب‌پذیر می‌کند و حتی خطر ابتلا به سرطان پوست را در شما افزایش می‌دهد.
پچ تست لاکتیک اسید چیست و چگونه انجام می‌شود؟
هر چه غلظت لاکتیک اسید در یک محصول بیشتر باشد، احتمال اینکه این محصول پوست فرد را تحریک کند هم بیشتر خواهد شد. همه‌ی افراد پیش از مصرف لاکتیک اسید یا بالا بردن غلظت آن در روتین پوستی خود باید به سراغ انجام پچ تست بروند که به صورت زیر انجام می‌شود.
- محصول را در یک نقطه از بدن خود مانند زیر بازو یا پشت دست آزمایش کنید.
- طبق دستورالعمل، همان مقدار از محصول را که برای پوست صورت خود در یک روز عادی مصرف می‌کنید روی نقطه‌ی مورد آزمایش بزنید.
- این کار را دو بار در روز به مدت ۷ تا ۱۰ روز انجام دهید.
- در صورت عدم ایجاد تحریک یا التهاب از محصول روی پوست صورت خود استفاده کنید.
-
حساسیت به محصولات پوستی؛ نکات ضروری درباره‌ی علائم، درمان و پیشگیری
لایه‌برداری حرفه‌ای با استفاده از لاکتیک اسید چیست؟
برخی از افراد ممکن است بخواهند برای لایه‌برداری شیمیایی با استفاده از لاکتیک اسید به یک متخصص پوست مراجعه کنند. در این نوع لایه‌برداری‌ها معمولا از فرمولاسیون قو‌ی‌تری استفاده می‌شود تا خیلی سریع‌تر به نتایج قابل مشاهده‌ای دست پیدا کنید. به طور کلی، لایه‌برداری‌هایی که توسط پزشک انجام می‌شوند سه سطح مختلف دارند:
- لایه‌برداری ضعیف: پس از انجام این نوع لایه‌برداری پوست فرد برای بهبودی کامل به ۱ الی ۷ روز زمان نیاز دارد. در این مدت فرد باید ۳ الی ۵ بار توسط پزشک متخصص ویزیت شود. این درمان را هر ۲ الی ۵ هفته یک بار می‌توانید انجام دهید.
- لایه‌برداری متوسط: پس از انجام این نوع لایه‌برداری پوست فرد برای بهبودی کامل به ۷ الی ۱۴ روز زمان نیاز دارد. در این مدت فرد ممکن است به یک بار مراجعه به پزشک نیاز داشته باشد.
- لایه‌برداری عمیق: پس از انجام این نوع لایه‌برداری پوست فرد برای بهبودی کامل به ۱۴ الی ۲۱ روز زمان نیاز دارد. فرد باید روز انجام این روش بعد به پزشک متخصص مراجعه کند و بعد از آن هم چندین بار ویزیت شود. هر کسی تنها یک بار می‌تواند لایه‌برداری عمیق انجام دهد اما در صورت لزوم پس از آن می‌تواند چندین بار از روش‌های لایه‌برداری ضعیف و متوسط استفاده کند.
چه کسانی نباید از لاکتیک اسید استفاده کنند؟
لاکتیک اسید نوعی آلفاهیدروکسی اسید خفیف است که بسیاری از افراد با خیال راحت می‌توانند به سراغ مصرف آن بروند؛ اما با این وجود بعضی گروه‌ها هرگز نباید از آن استفاده کنند.
- اگر پوست بسیار حساسی دارید که لاکتیک اسید ممکن است باعث تحریک آن شود باید به سراغ محصولات حاوی درصد کمی از این ماده بروید تا ببینید که پوستتان چه واکنشی نشان می‌دهد. در صورت مشاهده‌ی هر گونه نشانه‌ی تحریک پوست مصرف لاکتیک اسید را برای همیشه قطع کنید.
- اگر در روتین پوستی خود از محصولات حاوی رتینوئیدها استفاده می‌کنید هرگز نباید به سراغ مصرف لاکتیک اسید بروید. این دو ماده هر دو قابلیت لایه‌برداری پوست را دارند و مصرف آن‌ها با یکدیگر فقط پوست شما را حساس‌تر می‌کنند.
- اگر از داروها و محصولات پوستی تجویزی استفاده می‌کنید، بدون مشورت با پزشک متخصص خود لاکتیک اسید را به روتین پوستی خود اضافه نکنید.
سخن پایانی
لاکتیک اسید یک آلفاهیدروکسی اسید همه کاره و مفید است که می‌تواند در رفع و درمان بسیاری از مشکلات پوستی به شما کمک کند. محصولات حاوی این ماده ممکن است دارای غلظت‌های متفاوتی باشند؛ به همین دلیل مدت زمان مورد نیاز هر کدام برای نشان دادن میزان اثرگذاریشان متفاوت خواهد بود. بنابراین، پیشنهاد می‌کنیم با صبر و تحمل کافی طول درمان خود را با لاکتیک اسید کامل کنید تا پوستی شفاف و بی‌نقص را به دست بیاورید.
منبع: WebMD ,Verywell Health ,Medical News Today
