عفونت کلیه؛ از تشخیص تا درمان همراه با رژیم غذایی
تابه‌حال در کمر و پهلوی خود احساس درد داشته‌اید؟ شاید در چنین شرایطی فکر کنید این درد به‌خاطر کم‌آب‌شدن بدن یا فعالیت‌های بدنی سنگین است. اما ممکن است درد شما ناشی از عفونت کلیه باشد. تب و سوزش هنگام ادرار نیز از دیگر علائم عفونی‌شدن کلیه‌ها هستند. برای تشخیص عفونت کلیه پزشک برای شما آزمایش ادرار و برای درمان آن آنتی‌بیوتیک تجویز می‌کند. برای پیشگیری از ابتلا به این بیماری توصیه میشود مایعات فراوان بنوشید، بهداشت شخصی را رعایت کنید و ادرارتان را برای مدت طولانی در مثانه نگه ندارید. مصرف مواد غذایی مانند سبزی با برگ‌های تیره از جمله اسفناج، زغال‌اخته و انواع توت توصیه میشود. برای آشنایی بیشتر با عفونت کلیه، علائم و روش‌های درمان آن در این مقاله از دیجی‌کالا مگ همراه ما باشید.
عفونت کلیه چیست؟
علائم عفونت کلیه
علائم عفونت کلیه در زنان
علائم عفونت کلیه در مردان
علائم عفونت کلیه در کودکان
علائم عفونت کلیه در بارداری
شرایط ابتلا به عفونت کلیه
تشخیص عفونت کلیه
درمان عفونت کلیه
روش‌های پیشگیری از عفونت کلیه
رژیم غذایی مناسب عفونت کلیه
عفونت کلیه چیست؟
کلیه‌های شما برای دفع مواد زائد بدن ادرار تولید می‌کنند. ادرار از طریق لوله‌ها (حالب‌ها) به سمت مثانه حرکت می‌کند و سپس از طریق مجاری خروجی ادرار، دفع میشود. دفع ادرار باعث میشود این بخش از بدن هیچ‌گونه باکتری یا میکروبی نداشته باشد. عفونت کلیه نوعی عفونت مجاری ادراری است که در آن باکتریها از قسمتی از بدن شما مانند مثانه به سمت کلیه‌ها حرکت می‌کنند. هنگام عفونی شدن کلیه‌ها درد شدیدی در پهلو و کمر خود احساس خواهید کرد. در چنین شرایطی توصیه میشود به سرعت به پزشک مراجعه کنید. در صورت به موقع درمان نشدن این بیماری با آسیب‌های اساسی کلیه مواجه خواهید شد.
علائم عفونت کلیه
علاوه‌بر درد در ناحیه شکم و پهلو، عفونی شدن کلیه علائم دیگری نیز دارد که عبارتند از:
- تب
- لرز
- احساس سوزش یا درد هنگام دفع ادرار
- نیاز متعدد به دفع ادرار
- میل شدید به ادرار کردن
- درد در کشاله ران
- حالت تهوع و استفراغ
- وجود عفونت یا خون در ادرار
- بوی بد ادرار یا کدر بودن آن
برای مطالعه بیشتر: درمان عفونت ادراری
علائم عفونت کلیه در زنان
طول مجاری ادراری زنان نسبت به مجاری ادراری مردان کوتاه‌تر است. به همین دلیل احتمال ابتلای زنان به عفونت کلیه از احتمال ابتلای مردان به این بیماری بیشتر است. باکتریها می‌توانند از طریق واژن و مقعد به مثانه برسد. علائم عفونت کلیه در زنان عبارتند از:
- تکرر ادرار
- تب و لرز
- کاهش اشتها
- حالت تهوع
علائم عفونت کلیه در مردان
علائم عفونت کلیه در مردان تا حد زیادی به سن آن‌ها بستگی دارد. این بیماری در مردان جوان با کمردرد، تب و لرز، سوزش ادرار و … خود را نشان می‌دهد. اما سالمندان معمولا هنگام عفونت کلیوی بی‌حوصله و کلافه می‌شوند.
علائم عفونت کلیه در کودکان
علائم عفونت کلیه در کودکان به سن آن‌ها بستگی دارد. عفونت کلیه کودکانی که زیر دو سال هستند معمولا تنها با تب خود را نشان می‌دهد. اما این نوع عفونت در کودکان بالای ۲ سال علائم زیر را از خود بروز می‌دهد:
- ادرار بدبو
- وجود خون در ادرار
- شب ادرار
- تب و بی‌حالی
- شکم‌درد
- استفراغ
علائم عفونت کلیه در بارداری
عفونت مجاری ادرار و کلیه‌ها یکی از رایج‌ترین بیماری‌های زنان در دوران بارداری است. تب، درد پهلو و پشت، حالت تهوع و استفراغ و نیاز مکرر به دفع ادرار از علائم عفونت کلیه در دوران بارداری است. برخی از این علائم شبیه علائم عادی دوران بارداری هستند. به همین دلیل توصیه میشود در صورت بروز هر یک از آن‌ها به پزشک مراجعه کنید تا این بیماری به موقع تشخیص داده شود.
برای مطالعه بیشتر: درمان سوزش ادرار
شرایط ابتلا به عفونت کلیه
عوامل مختلفی در ابتلا به عفونت کلیه نقش دارند. از جمله این عوامل می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- انسداد: هر مسئله‌ای که باعث شود شما نتوانید ادرار خود را به موقع دفع کنید باعث رشد باکتریها و برگشت ادرار به کلیه‌ها میشود. از عوارض انسداد مجاری کلیه‌ها می‌توان به سنگ کلیه، بزرگ شدن پروستات و افتادگی رحم اشاره کرد. وارد شدن فشار به مثانه در دوران بارداری نیز خطر ابتلا به انسداد مجاری ادراری را در این دوران زیاد می‌کند.
- رفلاکس وزیکوورترال: در این وضعیت ادرار شما از مثانه دفع نمی‌شود.
- آناتومی بدن: زنان به دلیل کوتاه‌تر بودن طول مجاری ادراری بیشتر در معرض ابتلا به این بیماری هستند.
تشخیص عفونت کلیه
پزشکان معمولا برای تشخیص عفونت کلیه آزمایش ادرار و آزمایش خون را تجویز می‌کنند. اگر بیماری با این موارد تشخیص داده نشود از سی‌تی‌اسکن یا سونوگرافی کلیه‌ها استفاده می‌کنند. برای به موقع تشخیص دادن این عفونت هنگام بروز همزمان علائمی مانند تب و پهلو درد به پزشک مراجعه کنید.
برای مطالعه بیشتر: روش‌های مختلف درمان سنگ کلیه
درمان عفونت کلیه
برای درمان این نوع عفونت معمولا از آنتی‌بیوتیک استفاده میشود. پزشکان توصیه می‌کنند ۱۴ روز آنتی‌بیوتیک مصرف کنید. اگر درد با مصرف آنتی‌بیوتیک آرام نشود ممکن است در بیمارستان بستری شوید. داروهایی که در زمان عفونت کلیه‌ها تجویز می‌شوند عبارتند از:
- تری متوپریم – سولفامتوکسازول
- آموکسی سیلین یا آگمنتین
- سفتریاسون یا سفالکسین
- سیپروفلوکساسین یا لووفلوکساسین
برای مطالعه بیشتر: درمان خانگی برای کاهش درد سنگ کلیه
روش‌های پیشگیری از عفونت کلیه
عفونت کلیه اغلب با عفونت مثانه شروع میشود. بنابراین پیشگیری از عفونت‌های دستگاه ادراری تحتانی اولین قدم برای پیشگیری از عفونت کلیه است. از دیگر روش‌های پیشگیری از این بیماری می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- نوشیدن مایعات فراوان با پزشک خود درباره میزان آبی که باید روزانه مصرف کنید صحبت کنید.
- دستشویی رفتن: نگه داشتن ادرار به رشد باکتریها کمک می‌کند. باید در صورت نیاز به دفع ادرار فورا مثانه خود را خالی کنید.
- ادرار پس از رابطه جنسی: دفع ادرار پس از رابطه جنسی به از بین بردن باکتری‌های این ناحیه کمک می‌کند.
- رعایت بهداشت: مواردی مانند دوش گرفتن منظم و تعویض لباس زیر خیس یا عرق کرده به جلوگیری از ورود باکتری به بدن شما کمک می‌کند. پس از دفع ادرار و مدفوع بدن خود را خوب بشویید و خشک کنید.
- مصرف میوه: مصرف میوه‌های غنی از ویتامین و مواد مغذی به عملکرد صحیح کلیه‌ها کمک می‌کند و مانع از آسیب دیدن آن‌ها میشود. در جدول زیر میوه‌ها و سبزی‌های مناسب برای پیشگیری از عفونت کلیه نوشته شده است.
| سبزی با برگ‌های تیره مانند کلم‌پیچ و اسفناج | سیب‌زمینی شیرین |
| انواع توت مانند توت سیاه و تمشک | روغن زیتون |
| زغال اخته | ماهی چرب |
رژیم غذایی مناسب عفونت کلیه
اگر به عفونت کلیه یا سایر بیماری‌های مرتبط با این عضو بدن مبتلا هستید باید در نظر داشته باشید کلیه‌های شما نمی‌توانند به راحتی مواد زائد را دفع کنند. داشتن رژیم غذایی مناسب از کلیه‌های شما در برابر بیماری‌های گوناگون محافظت می‌کند. در این رژیم به موارد زیر توجه کنید:
- محدود کردن میزان سدیم: سدیم مستقیم روی فشار خون شما تاثیر می‌گذارد. همچنین به حفظ تعادل میزان آب در بدن کمک می‌کند. کلیه‌های سالم سطح سدیم خون شما را کنترل می‌کند. مصرف بیش از حد سدیم باعث تورم مچ پا، افزایش فشار خون، تنگی نفس و تجمع مایع در اطراف قلب و ریه میشود. حداکثر میزان سدیم مصرفی شما باید ۲ گرم در طول روز باشد. برای محدود کردن مصرف سدیم از خوردن خوراکی‌ها و ادویه‌های پر سدیم جلوگیری کنید، تا جایی که می‌توانید از تهیه فست‌فود خودداری کنید و غذاها را در منزل تهیه کنید، غذاهای کنسرو شده را قبل از مصرف یک دور با آب بشویید.
- محدود کردن میزان فسفر و کلسیم: کلیه‌های سالم فسفرهای اضافه بدن را دفع می‌کنند. برای کنترل میزان فسفر مصرفی خود بیشتر میوه و سبزیجات تازه مصرف کنید، غلاتی مانند ذرت و برنج مصرف کنید، مصرف گوشت، مرغ و ماهی خود را کنترل کنید و لبنیات و غذاهای فراوری شده را محدود کنید.
- محدود کردن میزان پتاسیم: پتاسیم به اعصاب و ماهیچه‌های شما کمک می‌کند عملکرد خوبی داشته باشند. درصورتی‌که کلیه‌ها بیمار شوند نمی‌توانند پتاسیم اضافه بدن را دفع کنند. حجم زیاد این ماده می‌تواند باعث بروز مشکلات قلبی شود. پتاسیم در مواد غذایی مانند موز، سیب‌زمینی، آووکادو، پرتقال، کلم بروکلی پخته شده، هویج خام، گوجه فرنگی و برخی از سبزی‌ها وجود دارد. سیب، کرن بری و زغال اخته، انواع توت، آلو، آناناس، هلو، کلم، گل‌‌کلم بخارپز، مارچوبه، لوبیا سبز، کرفس و خیار پتاسیم نسبتا کمی دارند.
سخن آخر؛ اولین دلیلی که با دردپهلو به ذهنمان می‌رسد کم‌آب‌شدن بدن است. اما این درد ممکن است به دلیل عفونی شدن کلیه‌ها باشد. عفونت این عضو بدن دلایل متعددی دارد که مهم‌ترین آن ورود باکتریها از مجاری ادراری به کلیه‌ها است. تب، سوزش ادراری و بی‌حوصلگی از رایج‌ترین علائم عفونت کلیه است. شما می‌توانید با مصرف مداوم آب و میوه و سبزی‌ها و با رعایت بهداشت بدن مخصوصا پس از دفع ادرار از بروز عفونت کلیه پیشگیری کنید. برای این درمان بیماری معمولا آنتی‌بیوتیک تجویز میشود.
منبع : Clevelandclinic.org
این مطلب صرفا جنبه‌ی آموزش و اطلاع‌رسانی دارد. پیش از استفاده از توصیه‌های این مطلب حتما با پزشک متخصص مشورت کنید. برای اطلاعات بیشتر بیانیه‌ی رفع مسؤولیت دیجی‌کالا مگ را بخوانید.
