۴ اثر برتر تاریخ سینما از نگاه کیانو ریوز
کیانو ریوز از چهرههای محبوب هالیوود است که در سالهای اخیر دوباره با حضور در مجموعه جان ویک شهرت فزایندهای پیدا کرده و نامش بیش از گذشته سر زبانها افتاده است.
ریوز که در سالهای ابتدایی فعالیتهای حرفهای خود در آثار مستقل حضور نسبتا پررنگی داشته از جمله بازیگرانی است که نسبت به فیلمهای هنری و سینمای مستقل نگاه بسیار مثبتی دارد. گرچه ریوز درسالهای بعد در بسیاری از فیلمهای پرفروش و تجاری حضور یافت و بخش انکارناپذیری از شهرتش را نیز مدیون همین دسته از فیلمها است اما مهمترین آثار مورد علاقهاش از فیلمسازان مستقلساز و هنرمندان بزرگ است.
چندی پیش از این بازیگر آمریکایی درباره بهترین فیلمهای سینمایی تمام دوران پرسیده شد و او ۴ فیلم سینمایی که از نظرش بهترین آثار تاریخ سینما هستند را معرفی کرد.
اما این ۴ فیلم چه آثاری بودند؟ لیست فیلمهای محبوب کیانو ریوز از این قرار است:
۱- راننده تاکسی (Taxi Driver)
- کارگردان: مارتین اسکورسیزی
- سال ساخت: ۱۹۷۶
فیلم سینمایی «راننده تاکسی» از آن دست آثار سینمای آمریکا است که در عین حفظ شهرت در میان توده مخاطبان، توانسته جای پای خود را در قلب منتقدان و هواداران جدیتر سینما هم مستحکم کند.
یکی از فراموشنشدنیترین بازیهای رابرت دنیرو، یکی از مهمترین فیلمهای اسکورسیزی و یکی از چهار فیلم محبوب کیانو ریوز در تمام دوران از جمله آثار مطرح سینمایی است که در میان عموم فهرستهای معتبر آثار درجه یک تاریخ سینما جایگاه ثابتی دارد.
داستان فیلم درباره تراویس بیکل یک سرباز سابق است که از جنگ ویتنام بازگشته و در نیویورک به عنوان راننده تاکسی به کار مشغول میشود. تراویس پس از تجربه یک سرخوردگی عاطفی در حالی که ثبات روانی خود را از دست داده تلاش میکند دست به اقدامی بزرگ بزند، کاری افتخارآمیز، کاری که شاید جایگاه از دست رفته او به عنوان یک رزمنده سابق را احیا کند.
۲- اینک آخرالزمان (Apocalypse Now)
- کارگردان: فرانسیس فورد کوپولا
- سال ساخت: ۱۹۷۹
فیلم سینمایی «اینک آخرالزمان» انتخاب دوم کیانو ریوز به فیلمسازی تعلق دارد که ریوز با او سابقه همکاری داشته و از نزدیک شاهد کیفیت کارگردانیاش بوده است.
فرانسیس فورد کاپولا در سال ۱۹۹۲ فیلم سینمایی «دراکولای برام استوکر» (Bram Stoker’s Dracula) را کارگردانی کرد و در حالی که نقش اصلی فیلم به گری اولدمن سپرده شده بود، کیانو ریوز نیز نقش جاناتان هارکر را در این فیلم برعهده داشت. نکته جالب اینکه اتفاقا بعضی منتقدان به شکل ویژهای از بازی ریوز در این فیلم انتقاد کرده بودند گرچه کلیت فیلم نقدهای مثبتی دریافت کرد.
به هر حال ریوز که با چندین کارگردان بزرگ و مستقلساز آمریکایی همچون کوپولا و گاس ون سنت سابقه همکاری دارد دومین انتخاب خود را به اینک آخرالزمان اختصاص داده است. اینک آخرالزمان در میان مشهورترین فیلمهای مربوط به جنگ ویتنام، یکی از آثار برجسته تاریخ سینما است که ماجرای سروان بنجامین ویلارد را دنبال میکند؛ ویلارد باید در طول جنگ ویتنام برای انجام ماموریتی به جنگلهای کامبوج برود و سرهنگ کرتز را که میگویند دیوانه شده بکشد. کوپولا این اثر را با اقتباس از کتاب دل تاریکی اثر جوزف کنراد ساخت. همان سال اینک آخر الزمان موفق شد در کنار فیلم «طبل حلبی» نخل طلای جشنواره کن را به دست آورد.
از نظر بسیاری از منتقدان اینک آخرالزمان شاهکاری در هماهنگی صدا، تصویر و بازی بازیگران به حساب میآید. فیلمبرداری این اثر که توسط ویتوریو استورارو، فیلمبردار ایتالیایی برنده سه جایزه اسکار انجام شد چه در زمان ساخت و چه در سالهای پس از آن بسیار تحسین شده.
۳- پرتقال کوکی (A Clockwork Orange)
- کارگردان: استنلی کوبریک
- سال ساخت: ۱۹۷۱
استنلی کوبریک کارگردان شناخته شده آمریکایی «پرتقال کوکی» – یکی از جنجالیترین آثارش را – در سال ۱۹۷۱ ساخت. فیلمی که به دلیل تحلیلهای عمیقش از خشونت و جامعه تحسین شد و در عین حال به دلیل صحنههای صریح و خشنش مورد برخی انتقادات قرار گرفت.
فیلم که روایت آن در آینده جریان دارد درباره رهبر یک گروه آزارگر است که زندانی شده و به شکل داوطلبانه مورد آزمایشهای روانی قرار میگیرد تا از طریق فرایندهایی خاص خشونت و رفتارهای خرابکارانه در او کنترل شود.
کوبریک کارگردانی بود که به سختگیری سر صحنه شهرت داشت؛ از آن دست کارگردانها که ممکن است بارها و بارها یک صحنه را فیلمبرداری کنند و به دلیل عدم رضایت از آن فرمان به تکرار فیلمبرداری دهند. ریوز پیشتر در این زمینه گفته بود احتمالا او میتوانست یک بازیگر رویایی برای فیلمهای کوبریک باشد.
به گفته کیانو ریوز بعد از چهارصدمین برداشت کوبریک از صحنه ابراز رضایت میکرد اما احتمالا او از کوبریک میخواست که کار را پس از چهارصد و یکمین برداشت به پایان ببرد؛ اشارهای که وسواس کیانو ریوز و میل او به تکرار برداشت یک صحنه را نشان میدهد. به نظر میرسد ریوز و کوبریک میتوانستند دست کم در این مورد بخصوص زوج خوبی باشند.
۴- اشتروشک (Stroszek)
- کارگردان: ورنر هرتسوک
- سال ساخت: ۱۹۷۷
احتمالا باید «اشتروشک» را انتخاب غیرمنتظرهای از سوی ریوز در نظر بگیریم. انتخابی که نشان میدهد این چهره مشهور آمریکایی علاوه بر بازیگر، یک سینمادوست جدی هم هست و به تماشای فیلمهای مطرح تاریخ سینما علاقه دارد.
اشتروشک را ورنر هرتسوک کارگردان مطرح آلمانی کارگردانی کرده است. فیلم درباره یک مرد الکلی است که تازه از زندان آزاد شده و قصد دارد برای رسیدن به یک زندگی بهتر به ایالت ویسکانسین آمریکا برود. در این اثر سینمایی اغلب نقشها توسط نابازیگران ایفا شده است.
اشتروشک محصول سینمای آلمان و تنها فیلم غیرآمریکایی در میان ۴ اثر محبوب تاریخ سینما از نگاه کیانو ریوز است. ورنر هرتسوک کارگردان فیلم یکی از نامآشناترین فیلمسازان زنده سینمای آلمان است که از کلیدیترین چهرههای موج نوی سینمای آلمان هم شناخته میشود.
این کارگردان ۷۷ ساله از سن ۱۹ سالگی مشغول فعالیت در سینما است و تاکنون بیش از ۶۰ فیلم بلند داستانی و مستند کارگردانی کرده. آثاری چون «آگوییره، خشم پروردگار» (Aguirre, the Wrath of God)، «نوسفراتو، خونآشام» (Nosferatu,The Vampyer)، «فیتزکارالدو» (Fitzcarraldo) و «معمای کاسپار هاوزر» (The Enigma of Kaspar Hauser) از جمله مشهورترین فیلمهای این کارگردان شاخص آلمانی است.