اصول دکوراسیون به سبک ژاپنی چیست؟
ژاپن همیشه و از جنبه‌های مختلف یکی از کشورهای رؤیایی مردم در سایر نقاط جهان بوده است. این کشور با فرهنگ، فلسفه و نظم و انضباطی که شهروندانش دارند، شناخته می‌شود. دکوراسیون ژاپنی هم از همین قاعده پیروی می‌کند. اگر بخواهیم دکوراسیون ژاپنی را در یک کلمه خلاصه کنیم، آن یک کلمه‌ی ذن (zen) خواهد بود. این سبک از دکوراسیون برگرفته از آیین هزاران ساله‌ی ژاپنی است و نه‌تنها آرام می‌بخشد، بلکه نمایشی فرهنگی از سبک زندگی ژاپنی هم هست. دکوراسیون به سبک ژاپنی با سال‌ها تجربه و آزمون و خطا برای زیبایی خانه اصول محکم و ساده‌ای را به وجود آورده است. در این مقاله، با دکوراسیون ژاپنی آشنا می‌شوید.
فلسفه‌ی دکوراسیون ژاپنی
در ژاپن، سادگی به عنوان یک مفهوم اساسی زیبایی‌شناختی نه‌تنها در طراحی داخلی، بلکه در معماری، مد و سایر موضوعات اهمیت بسیاری دارد. برخلاف باورهای غربی که اضافه کردن اجزای بیشتر به دکوراسیون داخلی را بهتر می‌داند، طراحان ژاپنی دکوراسیون کمتر را ترجیح می‌دهند و عناصر مزاحم را حذف می‌کنند. به عبارت دیگر، دکوراسیون به سبک ژاپنی از قانون کمتر، بیشتر پیروی می‌کند.
طراحی ژاپنی از مفهوم «MA» الهام می‌گیرد. «MA» به معنای خلأ، فضای خالی یا چیزی است که میان دو چیز دیگر قرار می‌گیرد. در فرهنگ ژاپنی «MA» نه‌تنها یک مفهوم هنری است، بلکه به عنوان مفهومی فرهنگی نیز شناخته می‌شود. این مفهوم بر فضا و زمان اشغال نشده‌ای تمرکز می‌کند که به افراد اجازه می‌دهد کمی مکث کنند و نفس بکشند. در طراحی دکوراسیون داخلی، «MA» با اجتناب از پر کردن کامل اتاق‌ها از اثاثیه، فضای داخلی آن‌ها را تا حد امکان خالی نگه می‌دارد. علت هم این است که باز بودن فضای داخلی اتاق‌ها باعث ایجاد هماهنگی میان فضاهای داخلی و خارجی می‌شود.
دکوراسیون به سبک ژاپنی بازتابی از باغ‌های سرسبز و معماری این کشور هم هست. فرهنگ ژاپنی فرهنگی بسیار زیبا است و دکوراسیون برگرفته از این فرهنگ نیز همین ویژگی را دارد. سبک دکوراسیون مردم این کشور هنوز هم مانند ۶۰۰ سال پیش زیبا است.
اصول دکوراسیون ژاپنی
زبان دکوراسیون داخلی ژاپنی به درک فلسفی عمیقی نیاز دارد و در عین حال، بیانی احساسی، بازیگوشانه و متفکرانه دارد. فلسفه‌ی طراحی دکوارسیون ژاپنی، وابی سابی، ایجاد ذن بر اساس ۷ اصل طراحی است.
۱. کانسو یا سادگی در دکوراسیون به سبک ژاپنی
اصل کانسو (Kanso) به معنای استفاده از عناصر ساده در فضایی است که یافتن، استفاده، نگهداری و جایگزینی این اجزا در آن ساده‌تر خواهد بود. هر کسی می‌تواند با تفکر و تفکیک موارد ضروری از غیرضروری به کانسو دست یابد.
۲. فوکینزی یا عدم تقارن یا بی‌نظمی
ذن که نماد تعادل است، بر این تأکید دارد که تعادل را می‌توان در بی‌نظمی نیز ایجاد کرد. فوکینزی (Fukinsei) نمایشی از عدم تقارن متوازن است. شاید این مفهوم در ابتدا مانند یک ترکیب ضد و نقیض به نظر برسد اما در نهایت، میان اجزای همین ترکیب نیز هماهنگی وجود دارد.
۳. شیزن یا طبیعی
شیزن (Shizen) صفتی است که مردم را تشویق می‌کند تا به جای تصورات مصنوعی محدود خود به جریان آزاد طبیعت نگاه کنند. می‌توان شیزن را با گنجاندن طبیعت در فلسفه‌ی دکوراسیون به سبک ژاپنی وارد این سبک کرد.
۴. شیبومی یا زیبایی ساده از اصول دکوراسیون به سبک ژاپنی
شیبومی (Shibumi) زیبایی اشیاء را به روش طبیعی‌شان بدون زیاده‌روی برای تزیین آن‌ها نشان می‌دهد. این مفهوم برخلاف دست‌کاری زیبایی‌شناختی است که برای بهبود ظاهر اشیاء انجام می‌شود.
۵. یوگن یا زیبایی رازآلود
اساس مفهوم یوگن (Yugen) را فلسفه‌ی کمتر بیشتر است، تشکیل می‌دهد. این اصل راهی برای نمایش فضایی بدون نشان دادن همه چیز است. مفهوم یوگن در دکوراسیون به سبک ژاپنی از طریق مبلمان تمیز و شیک بیان می‌شود.
۶. داتسوزوکو یا فرار از عادات
۲۱ روز تمرین مداوم برای ایجاد یک عادت کافی است اما سال‌ها طول می‌کشد تا آن را ترک کنید. عادات اغلب تخیلات و تصورات انسان را دربرمی‌گیرند و او را از رسیدن به شیوه‌های جدید بازمی‌دارند. داتسوزوکو (Datsuzoku) فرد را قادر می‌سازد تا از عادات رها شود و به چیزهای غیرمعمول دست یابد.
۷. سیجاکو به معنای آرامش، سکون یا تنهایی در دکوراسیون به سبک ژاپنی
حس بکر، آرامش و خونسردی که فرد هنگام قدم گذاشتن به باغ ذن ژاپنی به آن می‌رسد، نماد سیجاکو است.
دلیل محبوبیت دکوراسیون ژاپنی
دکوراسیون به سبک ژاپنی قدمت بسیاری دارد اما در طول سال‌های اخیر در سراسر جهان شهرت یافته است. استفاده‌ی طراحان ژاپنی از مواد باکیفیت و عناصر طبیعی به‌خوبی با سبک زندگی سازگار با محیط زیست همخوانی دارد.
در سال‌های اخیر، خانه‌ها ارزش زیادی پیدا کرده‌اند چون مردم زمان زیادی را در داخل خانه می‌گذرانند. آن‌ها در فضاهای مسکونی خود به دنبال معنا بوده و هستند. دکوراسیون به سبک ژاپنی با فضاهای آرام و بی‌نظیرش از این طریق محبوب شد. این پس‌زمینه‌ی مینیمالیستی با داشتن عناصری که طراحی جاودانه و تأکید بر کیفیت به جای کمیت را نشان می‌دهند، به یک اولویت محبوب تبدیل شده است. این سبک مسیرهای فرهنگی و سنتی را طی کرده که با سناریوهای کاربردی مدرن سازگار شده‌اند.
ایده‌هایی برای طراحی دکوراسیون ژاپنی
همان‌طور که توضیح دادیم، دکوراسیون ژاپنی ۷ اصل اساسی دارد. بااین‌حال، بهتر است برای اینکه دکوراسیون داخلی را طبق این اصول طراحی کنید، با ایده‌هایی از این طراحی آشنا باشید.
۱. از فضاهای باز استفاده کنید
یک خانه‌ی ژاپنی همیشه فضای کافی دارد، حتی اگر خانه‌ای کوچک باشد. این اصل با مفهوم «MA» هماهنگی دارد و یک سبک طراحی و هنر زندگی است که از طریق آن طراحان داخلی در ژاپن یک جریان طبیعی از تمام اثاثیه و مبلمان اتاق ایجاد می‌کنند. هر چیزی یک هدف و یک مکان عالی دارد. مبلمان در یک یا دو طرف اتاق به خط می‌شوند و بقیه‌ی فضای نشیمن باز و نامرتب است.
با چیدمان مبلمان در امتداد ۲ تا ۳ دیوار اتاق، این سبک طراحی خارق‌العاده را در طراحی داخلی خود به کار ببرید. هنگام انتخاب مبلمانی که روی زمین قرار می‌گیرند مفهوم مینیمالیسم را در نظر داشته باشید. یک کمد، یک گنجه‌ی بزرگ یا یک میز با کشوها و کمدهای داخلی انتخاب کنید. این مبلمان برای نگهداری وسایل ضروری و در عین حال شلوغ نگه‌داشتن اتاق عالی هستند.
علاوه‌براین، می‌توانید از دیوارکوب‌ها برای زیباتر کردن فضای اتاق استفاده کنید. تا زمانی که ایده‌های طراحی شما جریانی از مواد طبیعی را در فضاهای باز بزرگ حفظ می‌کند، طراحی اتاق به سبک ژاپنی است.
۲. کاغذدیواری با ریزه‌کاری‌های ژاپنی انتخاب کنید
می‌توانید در اتاق نشیمن کاغذدیواری‌هایی با طرح‌های ژاپنی نصب کنید. کف‌پوش یا فرش بزرگی هم انتخاب کنید که مکمل این طرح‌ها باشد. چند مبلمان چوبی مدرن با رنگ‌های تیره‌تر و یک میز جلومبلی بزرگ هم در مرکز اتاق بگذارید. به این ترتیب، یک اتاق نشیمن زیبا به سبک ژاپنی با ویژگی‌های مدرن دارید. برای پیروی از سبک دکوراسیون ژاپنی، اتاق را با فضاهای باز بزرگ مینیمال نگه‌دارید.
۳. عناصر طبیعی را در سبک طراحی خود وارد کنید
ژاپنی ها در ترکیب مواد و عناصر طبیعی با مدرنیسم عالی هستند. برای پیاده‌سازی این سبک طراحی، مینیمالیسم و فرم را با وارد کردن عناصر طبیعی در طراحی داخلی خود به کار ببرید.
از نور خورشید، پنجره‌های بزرگ و درهای شیشه‌ای استفاده کنید تا بر طرح‌های داخلی‌تان نور طبیعی زیادی بتابد. حالا چند کاغذدیواری ساخته شده از مواد طبیعی یا فرش‌های حصیری و مبلمان ساخته شده از چوب طبیعی با طراحی مینیمال را به آن اضافه کنید.
می‌توانید گیاهان داخلی مختلفی مانند درختان بونسای و سرخس را هم داخل اتاق نگهداری کنید. علاوه‌براین، می‌توانید از گل‌آرایی به سبک ژاپنی که با نام هنر ایکبانا نیز شناخته می‌شود، برای رنگ دادن به اتاق استفاده کنید. با رنگ‌های طبیعی بژ، قهوه‌ای و سایه‌های آبی و سبز بازی کنید تا حس طبیعت را به داخل اتاق بیاورید. تا جایی که می‌توانید از فضای سبز در داخل خانه استفاده کنید بدون اینکه به طرح فضای باز آن آسیبی وارد شود. وجود گیاهان در خانه باعث می‌شود که صاحب‌خانه احساس آرامش کند. این عناصر طبیعی مفهوم ذن را وارد خانه می‌کنند.
۴. از الگوهای طراحی مینیمالیستی با تناژ رنگی سفید استفاده کنید
آیا می‌دانید که چرا در مراکز اسپا از رنگ سفید برای طراحی فضای داخلی، مبلمان و وسایل کوچک زیاد استفاده می‌کنند؟ علت آن است که رنگ‌های سفید حس آرامش و ظرافت را القا می‌کنند. سفید اصلی‌ترین رنگ است و آرامش ایجاد می‌کند.
دکوراسیون به سبک ژاپنی به بهترین وجه از سایه‌های رنگ سفید استفاده می‌کند. این رنگ به معنای واقعی کلمه مینیمالیسم و مفاهیم فلسفه ذن را منتقل می‌کند. رنگ سفید و تمام سایه‌های آن را در طراحی کابینت، کمد، درهای کشویی و دیوارها بگنجانید. علاوه‌براین، می‌توانید مقداری نور طبیعی را از طریق شیشه‌ها و پنجره‌های شیشه‌ای وارد فضای اتاق کنید.
استفاده از رنگ سفید باعث ایجاد توهم فضای باز بزرگ می‌شود. همچنین به آرامش ذهن کمک می‌کند. این رنگ ساده سنت‌های ژاپنی مینیمالیسم و ذن را بدون هیچ تلاشی به خانه‌ی شما دعوت می‌کند.
۵. از درها، پرده‌ها و پارتیشن‌های کشویی استفاده کنید
ژاپنی‌ها از درها و پنجره‌های کشویی نیز برای کمک به صرفه‌جویی در فضای ارزشمند خانه‌های مینیمالیستی خود استفاده می‌کنند. در گذشته، شوجی برای صرفه‌جویی در فضا و در عین حال روشن نگه داشتن خانه با نور طبیعی ساخته شد. شوجی به درهای معروف ژاپنی گفته می‌شود که مشبک بودند و به جای شیشه، کاغذهای شفافی داشتند. با گذشت زمان، شوجی به درهای کشویی شیشه‌ای تبدیل شد. این سیستم در طراحی پنجره‌ها نیز برای صرفه‌جویی در فضا به کار می‌رود و در عین حال، به خانه‌های ژاپنی سبک طراحی مدرنی می‌دهد.
شما می‌توانید علاوه بر درها و پنجره‌های کشویی یا به جای آن‌ها، از پارتیشن‌های کشویی نیز استفاده کنید. این پارتیشن‌ها اگر طرح‌های مینیمالیستی و ژاپنی داشته باشند، به خانه‌ی شما حس و حال ژاپنی می‌بخشند.
۶. محصولات ساخته شده از بامبو و نی را به کار ببرید
از آنجایی که معماری و طراحی داخلی ژاپنی تا حد زیادی بر دنیای طبیعت متمرکز شده، برای طراحی دکوراسیون به سبک ژاپنی، از مواد طبیعی در فضای زندگی خود استفاده کنید. از تشک‌های تاتامی، در و پنجره‌هایی به سبک شوجی، پارتیشن‌های چوبی و پرده‌های ساخته شده از نی و بامبو استفاده کنید.
مبلمان ساخته شده از چوب طبیعی هم با طراحی داخلی سنتی ژاپنی و هم با طراحی‌های داخلی مدرن کاملا مطابقت دارد. این مبلمان اتاق را طبیعی‌تر و زیباتر نشان می‌دهند. می‌توانید از کابینت‌های چوبی، کمدها یا پیشخوان چوبی آشپزخانه نیز استفاده کنید. به‌علاوه، می‌توانید با استفاده از آثار منبت‌کاری از جمله دیوارکوب و چراغ‌های چوبی در اتاق غذاخوری و نشیمن سبک ژاپنی را به کار ببرید.
۷. ورودی‌ها را به سبک ژاپنی طراحی کنید
می‌توانید با طراحی یک گذرگاه کوچک در نزدیکی دربی که به اتاق نشیمن منتهی می‌شود، ورودی‌ها را به سبک ژاپنی طراحی کنید. برای این کار، طراحی ورودی را روی زمینی بالاتر از سطح فضای داخلی خانه انجام دهید. در خانه‌های سنتی ژاپنی نباید با کفش وارد شوید. بنابراین، می‌توانید در قسمت ورودی خانه یک جاکفشی هم قرار بدهید. چند پادری گلیمی و حصیری با رنگ‌های طبیعی هم نزدیک درب پهن کنید. این قسمت را با گیاهان سنتی ژاپنی تزئین کنید یا در اطراف آن تشک‌های تاتامی بچینید.
اگر نمی‌خواهید قسمت ورودی خانه بالاتر از بقیه‌ی بخش‌ها باشد، می‌توانید از فرش‌ها و پادری‌های بزرگ برای پوشاندن منطقه‌ی ورودی خانه استفاده کنید. دور در و کنار دیوارها هم چند گیاه قرار بدهید تا ورودی حالت ایوان پیدا کند.
۸. وان بزرگ برای حمام را فراموش نکنید
کمتر کسی پیدا می‌شود که به غوطه‌ور شدن در وان حمامی بزرگ و خنک که می‌تواند مشکلات را از یادش ببرد، نه بگوید. برای داشتن وانی به سبک ژاپنی‌ها نیازی به وان چوبی ندارید. وان‌های مدرنی که از سنگ مرمر یا سرامیک درست شده‌اند هم می‌توانند شما را به طراحی حمام به سبک ژاپنی نزدیک کنند.
یک وان بزرگ را در حمام نصب کنید. به این ترتیب، حمام شما شبیه به یک حمام آبگرم ژاپنی می‌شود و افراد می‌توانند برای مدتی طولانی در آب وان غوطه‌ور شوند. اگر فضای حمام خانه‌ی شما کوچک است، می‌توانید وانی با عمق بیشتر انتخاب کنید. سایر بخش‌های حمام را هم تمیز و با طرح‌های ساده طراحی کنید.
کلام آخر
وقتی به ذن و زندگی مینیمالیستی فکر می‌کنید، دکوراسیون به سبک ژاپنی یا استایل اسکاندیناوی در ذهنتان تداعی می‌شود. سبک ژاپنی و فرهنگی که این روش طراحی داخلی از آن الهام گرفته، ادای دینی به سنت‌های باستانی، مینیمالیسم، ذن و زندگی هماهنگ با دنیای طبیعی است. در یک خانه‌ی ژاپنی، مراسم‌هایی مانند مراسم چای ژاپنی برگزار می‌شود که همه یادآور درک سادگی و مفهوم عمیق زندگی هستند.
منبع: lovethatdesign
