تلسکوپ جیمز وب واضح‌ترین تصویر را از حلقه‌های نپتون ثبت کرد
تلسکوپ فضایی جیمز وب اولین تصویر خود را از سیاره‌ی نپتون، غول یخی منظومه‌ی شمسی ثبت است و نگاهی کاملا تازه به این سیاره را به نمایش می‌گذارد.
تصویر تازه‌ی جیمز وب از زمانی که فضاپیمای «وویجر ۲» (Voyager 2) 32 سال پیش در مسیر خروج از منظومه‌ی شمسی از کنار سیاره‌ی نپتون عبور کرد، بهترین نگاه را از حلقه‌های یخی نپتون در اختیار دانشمندان قرار می‌دهد.
«هایدی همل» (Heidi Hammel) سیاره‌شناس انجمن دانشگاه‌های تحقیقاتی نجوم (AURA) درباره‌ی این تصویر شگفت‌انگیز گفت: «سه دهه از آخرین باری که آن نوارهای غبار و ضعیف را دیده‌ایم می‌گذرد و این نخستین بار است که آن‌ها را در طیف فروسرخ می‌بینیم.»
تلسکوپ وب (JWST) علاوه بر حلقه‌های باریک و درخشان نپتون که قبلا شناخته شده بود، حلقه‌های غبار ضعیف‌تری را اطراف نپتون نشان می‌دهد که حتی در گذر نزدیک وویجر ۲ از این سیاره در سال ۱۹۸۹ میلادی هم آشکار نشده بود و دانشمندان قبلا آن‌ها را ندیده بودند.
اما چیزی که در تصویر جیمز وب از نپتون وجود ندارد، رنگ آبی شاخص این سیاره است که در عکس‌های تلسکوپ فضایی هابل از این غول یخی دیده می‌شود. این رنگ آبی توسط متان اتمسفر سیاره ایجاد می‌شود و به این دلیل در تصویر JWST دیده نمی‌شود که این تلسکوپ جهان را در طیف فروسرخ می‌بیند.
چون متان موجود در ابرهای یخی سیاره، در این طول موج‌ها نور را به‌شدت جذب می‌کند، سیاره به جز در مناطق مرتفع که توسط ابرهای درخشان ارتفاع بالا پوشانده نشده است، نسبتا تاریک به‌نظر می‌رسد.
یکی دیگر از ویژگی‌های برجسته که در تصویر جیمز وب دیده می‌شود، مجموعه‌ای از لکه‌های روشن در نیمکره‌ی جنوبی آن است. این عوارض نشان‌دهنده‌ی ابرهای یخی مرتفع در جو نپتون هستند که نور خورشید را پیش از جذب توسط متان بازتاب می‌دهند. تصویر جیمز وب همچنین نوار پیوسته‌ای از ابرها را در ارتفاع زیاد نشان می‌دهد که گردباد شناخته شده‌ی قطب جنوب نپتون را دربر گرفته است.
یک خط روشن باریک و ضعیف هم در اطراف استوای نپتون دیده می‌شود که ممکن است نشان‌دهنده‌ی گردش سراسری جو سیاره باشد که بادها و طوفان‌ها را در سراسر این غول یخی شکل می‌دهد.
ویژگی جالب دیگری هم در قطب شمال سیاره دیده می‌شود. در این نقطه از مدار نپتون که هر ۱۶۴ سال زمینی به دور خورشید می‌چرخد، قطب شمال آن تقریبا از موقعیت جیمز وب در فضا (حدود ۱.۵ میلیون کیلومتری زمین) دور است. با این حال، تلسکوپ قدرتمند وب موفق شده است تا درخشندگی جالب توجهی را در ناحیه قطب شمال نپتون مشاهده کند.
نپتون و قمرهای آن از نگاه جیز وب
Credit: NASA, ESA, CSA, and STScI
این تصاویر جیمز وب حالا نگاه تازه‌ای به هفت قمر نپتون هم در اختیار دانشمندان قرار می‌دهد. به‌طور خاص، درست بالای غول یخی در تصویری که سیاره در آن کوچک‌تر دیده می‌شود، یک نقطه‌ی نورانی درخشان وجود دارد که قمر «تریتون» (Triton) را نشان می‌دهد.
این قمر نپتون با لایه‌ای منجمد از نیتروژن متراکم پوشانده شده است و با درخشندگی بسیار زیاد و بازتاب حدود ۷۰ درصد نور خورشید، پیش از نپتون که به دلیل متان تاریک دیده می‌شود، جلب توجه می‌کند.
در فاصله‌ی ۳۰ برابری نسبت به فاصله‌ی زمین تا خورشید، نپتون بسیار دور به‌نظر می‌رسد اما در مقیاس کیهانی، نسبت به کهکشان‌ها و ستاره‌هایی که میلیاردها سال نوری از ما فاصله دارند و جیمز وب برای رصد آن‌ها طراحی شده است، باز هم نزدیک است.
و حتی با وجود آنکه این تلسکوپ برای مشاهده‌ی اجرام کیهانی بسیار دور ساخته شده است هدف اصلی آن نگاه به به میلیاردها سال پیش کیهان است، اما همچنان اطلاعات مهم و اساسی از داخل منظومه‌ی شمسی ارائه می‌دهد.
عکس‌ها: نگاه جیمز وب به سیاره‌ی نپتون
Credit: NASA, ESA, CSA, and STScI
منبع: Space
