آخرین آزمایش زمینی آینه‌ی عظیم تلسکوپ فضایی جیمز وب انجام شد
تلسکوپ فضایی جیمز وب آخرین آزمایش باز کردن آینه‌ی بزرگ طلایی خود را روی زمین انجام داد تا برای پرتاب در اواخر امسال آماده باشد.
این تلسکوپ فضایی ۹٫۸ میلیارد دلاری که به‌عنوان جانشین تلسکوپ فضایی کهنه‌کار هابل شناخته می‌شود، به‌تازگی هنگام آزمایش در تأسیسات اصلی سازنده‌ی خود، شرکت هوافضای «نورثروپ گرامن» (Northrop Grumman)، آینه‌ی عظیم ۶٫۵ متری خود را باز کرد.
این آینه که از ۱۸ بخش شش ضلعی تشکل شده است، برای پرتاب توسط هر یک از موشک‌های فعلی بیش از حد بزرگ است و بنابراین با یک پیکربندی فشرده پرتاب می‌شود تا پس از رسیدن به مدار باز شود.
به گفته‌ی اعضای تیم مأموریت این آزمون آخرین آزمایش مهم برای سامانه‌ی آینه‌ی تلسکوپ فضایی جیمز وب (James Webb Space Telescope) است و انجام موفق آن یک نقطه عطف بزرگ در مسیر پرتاب به شمار می‌رود. پیش از این هم آزمایش ارتباط با این تلسکوپ توسط شبکه‌ی فضای دوردست ناسا (Deep Space Network) انجام شده بود.
طرحی گرافیکی از پرتاب تلسکوپ فضایی جیمز وب در حالی که به‌صورت جمع شده بر موشک آریان ۵ سوار است.
Credit: ESA/D. Ducros
«لی فینبرگ» (Lee Feinberg) مدیر عناصر نوری تلسکوپ وب گفت: «این آزمایش تفقط یک بررسی استقرار نهایی تلسکوپ جیمز وب، به‌منظور آمادگی برای قرارگیری در فضا نیست، بلکه با تکمیل آن، از این پس آینه‌ی تلسکوپ در جای خود برای پرتاب قفل خواهد شد.»
او افزود: «اکنون که می‌دانیم پرتاب بسیار نزدیک است، فکر کردن به اینکه صدها انسان فداکار برای طراحی و ساخت آینه‌ی اصلی تلاش کرده‌اند بسیار باارزش است.»
تلسکوپ فضایی جیمز وب (JWST) که با همکاری ناسا (NASA)، آژانس فضایی اروپا (ESA) و آژانس فضایی کانادا (CSA) توسعه داده شده، قرار است ۳۱ اکتبر (۹ آبان) از کورو (Kourou) در گویان (Guiana) فرانسه و توسط موشک «آریان ۵» (Ariane 5) «آریان‌اسپیس» (Arianespace) پرتاب شود. این تلسکوپ عظیم در نقطه‌ی لاگرانژی زمین-خورشیدی ۲، که نقطه‌ای پایدار از نظر گرانشی است و در ۱٫۵ میلیون کیلومتری زمین قرار دارد، مستقر می‌شود.
وب برای رصد کیهان در نور فروسرخ (مادون قرمز) طراحی شده است. برای انجام دقیق این مأموریت باید تلسکوپ و ابزارهای علمی آن کاملا خنک باقی بمانند. بنابراین علاوه بر آینه‌ی اصلی، یک آرایه‌ی جمع‌شونده‌ی دیگر یعنی سایه‌بانی بزرگ به اندازه‌ی زمین تنیس هم روی آن سوار خواهد شد.
روند استقرار، جابه‌جایی و گسترش اجزای تلسکوپ، پس از شبیه‌سازی پرتاب، بهترین راه برای اطمینان از عملکرد صحیح در فضاست.
Credit: NASA/Chris Gunn
در ابتدا انتظار می‌رفت که مأموریت جیمز وب خیلی زودتر و با هزینه‌ای بسیار پایین‌تر انجام شود. از سال ۲۰۰۹ برآورد قیمت جیمز وب تقریبا دو برابر شده است و برنامه‌ریزی پرتاب حدود هفت سال تأخیر دارد.
این ابزار علمی ۶۲۰۰ کیلوگرمی پس از قرارگیری در مدار و راه‌اندازی مأموریت‌های متنوعی خواهد داشت. برای نمونه ستاره‌شناسان از تلسکوپ جیمز وب برای یافتن نشانه‌هایی از حیات در جو سیارات ناشناخته‌ی اطراف، بررسی نخستین ستاره‌ها و کهکشان‌هایی که در کیهان شکل گرفته‌اند و پژوهش‌های علمی دیگر استفاده خواهند کرد.
«اریک اسمیت» (Eric Smith) دانشمند برنامه‌ی تلسکوپ فضایی جیمز وب گفت: «وب قرار است تمام مراحل تاریخ کیهانی و انواع مختلف پدیده‌ها را مطالعه کند.»
او با تأکید بر اینکه توانایی جیمز وب در کشف، فقط توسط تصورات ما محدود می‌شود، افزود: «دانشمندان سراسر جهان به‌زودی از این رصدخانه با اهداف کلی استفاده می‌کنند تا ما را به جاهایی برسانند که حتی تصور دستیابی به آن‌ها را نداشته‌ایم.»
عکس کاور: آخرین آزمایش آینه‌ی تلسکوپ فضایی جیمز وب روی زمین
Credit: NASA/Chris Gunn
منبع: Space
