تلسکوپ جیمز وب باز هم رکورد دورترین کهکشان رصد شده را شکست
تلسکوپ جیمز وب با رصد جرمی متعلق به حدود ۲۵۰ میلیون سال پس از انفجار بزرگ، احتمالا باز هم رکورد دورترین کهکشان رصد شده را شکسته است.
در یک مطالعه‌ی تازه، دانشمندان از نخستین مجموعه داده‌های تلسکوپ فضایی جیمز وب (JWST) برای کشف یک کهکشان احتمالی با نام CEERS-93316 که تقریبا ۲۵۰ میلیون سال پس از مه‌بانگ تشکیل شده، استفاده کرده‌اند.
CEERS مخفف «کاوش علمی گسترش اولیه‌ی تکامل کیهانی» (Cosmic Evolution Early Release Science Survey) است و به‌طور خاص بر تصویربرداری توسط جیمز وب استوار است. این کهکشان همچنین یک رکورد جدید انتقال به قرمز با معیار z برابر ۱۶.۷ را ثبت کرد. این یافته به‌ویژه از این نظر جذاب است که قدرت جیمز وب را نشان می‌دهد که تنها چند هفته از فرستادن نخستین داده‌های علمی آن می‌گذرد.
دکتر «ربکا باولر» (Rebecca Bowler) عضو همکاری ارنست رادرفورد در دانشگاه منچستر و یکی از نویسندگان این مقاله گفت: «چند هفته‌ی گذشته با تماشای شکسته شدن تمام رکوردهایی که برای مدت طولانی در اختیار هابل باقی مانده بود، بسیار سورئال بود. در مورد این مطالعه یافتن یک کهکشان احتمالی با z=16.7 احساس شگفت‌انگیزی است و چیزی نبود که از داده‌های اولیه انتظارش را داشته باشیم.»
این مطالعه‌ی جدید همچنین به ده‌ها مطالعه‌ی گذشته ارجاع داده است که اجرام سماوی را با استفاده از مشاهدات ترکیبی رصدخانه‌های زمینی همراه با تلسکوپ فضایی هابل و تلسکوپ فضایی اسپیتزر اندازه‌گیری کرده‌اند تا امکان اندازه‌گیری جابه‌جایی به سرخ حدود ۱۰ را داشته باشند.
«کالوم دانان» (Callum Donnan) نویسنده‌ی اصلی این مطالعه هم خاطرنشان کرد: «پیداکردن چنین کهکشان دوری با وب با توجه به اینکه این تنها اولین مجموعه از داده‌هاست، شگفت‌انگیز است. اما توجه به این نکته مهم است که برای اطمینان از دقت اندازه‌گیری انتقال به سرخ، به مشاهدات بعدی با استفاده از ابزار طیف‌سنجی نیاز است. به همین دلیل است که از آن به عنوان کهکشان احتمالی یاد می‌کنیم.»
مطالعه‌ی کنونی بر اساس داده‌های تصویربرداری «دوربین فروسرخ نزدیک» (NIRCam) که تصویرگر اصلی جیمز وب است، نشان داد که CEERS-93316 نمی‌تواند یک ستاره‌ی کم‌جرم یا هسته‌ی کهکشانی فعال واضح باشد. چون CEERS-93316 می‌تواند تنها ۲۵۰ میلیون سال سن داشته باشد، یکی از اهداف کیهان‌شناسان این است که بدانند در کهکشان‌هایی با این سن کم پس از مه‌بانگ (Big Bang) چه روی می‌دهد.
بولر افزود: «پس از انفجار بزرگ، جهان وارد دوره‌ای شد که به عنوان دوران تاریکی شناخته میشود و پیش از تولد ستاره‌ها را دربر می‌گیرد. مشاهدات این کهکشان ما را به زمانی می‌برد که فکر می‌کنیم اولین کهکشانها در حال شکل‌گیری هستند. ما در اوایل جهان، کهکشان‌های بیشتری نسبت به پیش‌بینی شبیه‌سازی‌های کامپیوتری یافته‌ایم، بنابراین به وضوح ناآگاهی زیادی ازجمله پرسش‌هایی درباره‌ی چگونگی و زمان شکل‌گیری نخستین ستاره‌ها و کهکشانها وجود دارد.»
تصاویر کهکشان احتمالی CEERS-93316 در داده‌های جیمز وب
Credit: Donnan et al
با توجه به این یافته‌ی ارزشمند فقط در اولین مجموعه داده‌های جیمز وب، جالب است که فکر کنیم این تلسکوپ فضایی رکوردشکن چقدر می‌تواند عمیق‌تر ببیند و آیا می‌تواند خود انفجار بزرگ را رصد کند یا خیر؟
بولر توضیح داد: «جیمز وب می‌تواند کهکشانها را در جابه‌جایی‌های قرمز بیشتر از ۲۰، یعنی کمتر از ۲۰۰ میلیون سال پس از انفجار بزرگ، شناسایی کند. یافتن این کهکشانها احتمالا بسیار سخت خواهد بود، اما کشف CERRS 93316 به ما امیدواری می‌دهد که ممکن است جیمز وب به آن دست یابد.»
دانان هم افزود: «دورترین پدیده‌ی مشاهده شده، پس‌زمینه‌ی مایکروویو کیهانی (CMB) است که پس‌درخشش انفجار بزرگ محسوب میشود. نور CMB تقریبا از ۴۰۰۰۰۰ سال پس از مه‌بانگ می‌آید و در طول سال‌ها توسط ابزارهای مختلف رصد شده است، به ویژه ماهواره پلانک که هرچند در سال ۲۰۰۹ پرتاب شد اما می‌تواند مراحل اولیه‌ی شکل‌گیری کهکشانها را کاوش کند.»
در حالی که دانان و بولر هر دو اشاره کردند که هیچ مشاهدات دیگری برای CEERS-93316 برنامه‌ریزی نشده است، اما آن‌ها امیدوارند که چنین فرصتی در آینده فراهم شود.
گفتنی است انتقال به سرخ، بخشی از چیزی است که به‌عنوان اثر داپلر شناخته میشود و ستاره‌شناسان از آن برای اندازه‌گیری فواصل در کیهان استفاده می‌کنند.
یک مثال رایج برای نشان دادن اثر داپلر، تغییر در زیر و بم شدن امواج صوتی است که هنگامی که جسم با صدای بلند، برای نمونه یک آمبولانس، به سمت شما حرکت میکند و سپس از شما دور میشود، به‌خوبی احساس میشود. هنگامی که جسم به سمت شما حرکت میکند، تغییر طول موج امواج صوتی به‌عنوان انتقال به آبی شناخته میشود، در حالی که وقتی از شما دور میشود، انتقال به قرمز نامیده میشود.
اینکه مطالعه‌ی تازه یک رکورد جدید انتقال به سرخ ایجاد میکند به این معنی است که دانشمندان دورترین جرم جهان را تا به امروز اندازه‌گیری کرده‌اند.
عکس کاور: طرحی گرافیکی از یک کهکشان اولیه
Credit: Midjourney AI
منبع: Phys.Org
این سوال ذهن مرا به خود مشغول کرده در باره ی ماده تاریک را میگم
مگر نه اینکه میگید ماده تاریک عنصر بی بار است ؟؟؟؟
من میگم شاید طی میلیاردها سال که از بیگ بنگ میگذره در عرض این مدت آنقدر سیارات باهم بر خورد کرده و در نتیجه ی این برخوردها نیروهای عظیمی ایجاد شده و باعث انفجارهای بزرگ..
در نتیجه ی آن انفجارها ساختار اتمها بهم ریخته یعنی مواد حاصله از آن انفجارها تبدیل شده اند به مواد بی یونی همچون ماده تاریک؟؟؟؟؟؟؟؟؟
سلام حمید
یادت باشه شاید فقط اثری از یک احتمال باقی باشه و نه حتما خودش .
قرار نیست فقط ستاره ها باشند و اگه نبودند میگیم نورش بود .
تغییر قالب انرژی در قلب ماده مرموز سیاه ، بصورت آشکار اتفاق نیفته .
این کهکشان پشتش به سمت ماست آیا ؟ مثل خورشید؟ یا روش به طرف ماست؟ ضمنا کهکشانها با فاصله خیلی زیادی که دارند خیلی کوچیک به نظر میرسند عین یه نقطه ، پس بهتره با میکروسکوپ بهشون نگاه کنیم، یعنی یه میکروسکوپ را ببرند اون بالا و بعد بگیرن به سمت اون کهکشان و بعد با تلسکوپ از رو زمین به داخل چشمی میکروسکوپ نگاه کرد، یا یه میکروفون را بگذارند جلوی لنز چشمی تا صداهای کهکشان را بشنویم ببینیم چی میگند
سلام شاید روزی تلسکوپی صوتی هم ساخته شود که همراه با تصویر صداهای گوناگون در فضارو هم بشنویم حتمآ تصویر همراه با صوت هیجان بیشتری داشته باشد ازاین انسان هرچی بگین برمیاد
صدای خورشیدو ظبط کردن داش تو ویکی پدیا هم میتونی گوش بدی صداش یجور ترسناکه ولی باحاله
سلام وقت بخیر اولا در فضا خلا است بخاطر همین هیچ صدایی در فضا نیست و صداهایی که است از طریق فرکانس سیارات ظبط شده است
سلام ممنون از سازندگان این تلسکوپ که خدمات بزرگی به آگاهی انسانهامیدهد اما نظر شخصی بنده این است که جمزوب فقط یک نقطه از کهکشان بزرگ ما را دارد رصد میکند درحالی که هرنقطه ای این این کهکشان به احتمال زیاد دارای شگفتی های بسیار هست مثلآ اگر جمزوب ۱۸۰درجه برگردد آیا اونجا منطقه تاریک هست یا اونجاهم دارای کهکشانها وچیزهای شگفت انگیز هست ونمیشود گفت این بزرگترین کهکشان هست یا اون مگر تا این زمان ذکر شود برای پیداکردن حیاط ماباید بعداز خودمان را برسی کنیم تا قبل از خودمان یعنی رو به انبساط باید رفت نه رو به انقباظ کهکشان بی انتها شاید اصلآ فاصله مه بانگ‌خیلی بیشتراز اینی باشد که پیش بینی میشود شاید ما در انفجار بزرگ دیگری پیدید آماده باشیم یعنی انفجار دوم یا سوم یا بیشتر حال که کاوش جمزوب روبه مه بانگ پیش میرود هابل را روبه نقطع مخالف بچرخانند تا کاوش از این نقاط هم برسی شود انشاالله
اگه ۱۸۰ درجه بچرخه به سمت خورشید قرار میگیره و عملا دیگه چیزی نمیتونه رصد کنه.
در ضمن هابل دور زمین میگرده و تمام جهات رو رصد کرده تا الان و میکنه بازم.
جیمز وب هم دورخورشید میگرده و به مرور زمان میتونه جهات زیادی رو رصد کنه.
سلام جناب، تلسکوپ جیمیز وب ۱۸۰درجه که چه عرض کنم داره ۳۶۰ درجه عکس میگیره چون داره در فاصله ۱/۵میلیون کیلومتری زمین به دور مدار زمین می چرخه، برادر من عکس های جیمز وب ربطی به انقباض و انبساط نداره، شما از هر طرف و از هر درجه ای بخواهید به دور دست ها نگاه کنید به دلیل چرخش کهکشانی و کل کائنات گذشته ی کیهان رو مشاهده خواهید کرد، یعنی به بیان ساده تر شما چه به راست نگاه کنید چه به چب، اگر توان تلسکوپ تون بالا باشه تنها میتونید زمان های بعد از بیگ بنگ رو نگاه کنید مگر اینکه بتونید خودتون رو با سرعت ماوراء نور به بیرون از کیهان خودمون ببرید تا قادر باشید در صورت وجود کیهان های دیگر رو مطالعه کنید.
جیمز وب باز هم دور ترین کهکشان رو رصد و کشف خواهد کرد.چون عالم کیهانی بی نهایت گسترده و وسعت داره.تا چند هفته دیگه باز هم خواهیم دید که جیمز وب کاری میکند کارستان.
دوقلوی زمین پیداشد.