بدرود اینترنت اکسپلورر؛ ۲۷ نکته جالب در مورد این مرورگر که باید بدانید

مهرشاد مرادزاده

۲۶ خرداد ۱۴۰۱ | ۲۱:۰۰ زمان مورد نیاز برای مطالعه: ۹ دقیقه

دنیای مجازی بزرگی هم‌اکنون می‍شناسیم و از آن لذت می‌بریم، آغازی متواضعانه داشت و یکی از اولین ابزارهای مهم گشت‌وگذار در اینترنت، مرورگر اینترنت اکسپلورر محسوب می‌شود. با اینکه اعلام شد این مرورگر به‌طور رسمی بازنشسته می‌شود و دیگر مرورگرهای موجود بسیار پرطرفدارتر هستند، بد نیست تا برای ادای احترام به این پیرمرد عرصه‌ی اینترنت، نگاهی به چند فکت جالب درباره‌ی آن بیندازیم.

مرورگر اینترنت اکسپلورر برای اولین بار در سال ۱۹۹۵ عرضه شد و بخشی از پکیج مایکروسافت پلاس برای ویندوز ۹۵ بود. از آن پس در همه‌ی نسخه‌های ویندوز به‌صورت پیش‌فرض نصب بود و نسخه‌ی ۱۱ آن به عنوان مرورگر پیش‌فرض ویندوز ۸.۱ مورد استفاده قرار می‌گرفت. هر کدام از آپدیت‌های اولیه‌ی اینترنت اکسپلورر قدم مهمی در اینترنت گردی محسوب می‌شدند. برای مثال، در نسخه‌ی ۱.۵ شاهد اضافه شدن قابلیت رندر جدول ساده را ارائه داد که گام بسیار مهمی محسوب می‌شد و در نسخه‌ی ۲ نیز شاهد اضافه شدن کوکی‌ها، SSL و قابلیت گروه‌های خبری اینترنت بودیم. جالب است بدانید که در سال‌های ۱۹۹۸ تا ۲۰۰۳ از اینترنت اکسپلورر به‌عنوان مرورگر پیش‌فرض مکینتاش استفاده می‌شد.

۱. مرورگر اینترنت اکسپلورر با تیمی کوچک آغاز شد

تیم اولیه‌ی سازنده‌ی اینترنت اکسپلورر تنها شامل ۵ یا ۶ نفر می‌شد. توماس ریِردِن این پروژه را در تابستان ۱۹۹۴ آغاز کرد و تا سال ۱۹۹۶، ۱۰۰ نفر روی آن کار می‌کردند. سپس در سال‌های بعد شاهد گسترش این تیم بودیم و تا سال ۱۹۹۹، ۱۰۰۰ نفر در تیم توسعه‌ دهنده‌ی اینترنت اکسپلورر بودند.

۲. نام رمزی نسخه‌ی اول مرورگر اینترنت اکسپلورر راز جالبی را در بر داشت

شرکت‌های معروف سازنده‌ی محصولات مختلف، قبل از معرفی رسمی، برای هر محصول خود نامی رمزی را انتخاب می‌کنند که دارای مفاهیم خاصی است. نام رمزی ویندوز ۹۵ «شیکاگو» و نام رمزی نسخه‌ی اول اینترنت اکسپلورر هم O’Hare بود. «اوهِیر» نام بزرگترین فرودگاه شیکاگو است و به گفته‌ی مایکروسافت، این پروژه در اصل «محلی برای رفتن به مکان‌های بسیار دورتر از شیکاگو است».

۳. نسخه‌ی دوم اینترنت اکسپلورر قابلیت‌های زیادی را از مرورگر Netscape Navigator کپی کرد

در میانه‌ی دهه‌ی ۹۰ میلادی، Netscape Navigator پرطرفدارترین مرورگر جهان بود و مایکروسافت قصد داشت از آن پیشی بگیرد. در نتیجه، مایکروسافت بسیاری از قابلیت‌ها و ویژگی‌های مرورگر نت‌اسکیپ را مورد استفاده قرار داد تا تجربه‌ی کاربری بهتری را به ارمغان بیاورد. بسیاری از وبسایت‌های آن زمان، تنها برای Netscape Navigator در دسترس بودند و به همین دلیل، تغییراتی در اکسپلور اعمال شد تا از ظاهر و قابلیت‌های HTML موجود در نت‌اسکیپ بهره ببرد. همچنین نسخه‎ی دوم مرورگر Internet Explorer اولین ورژنی بود که برای MacOS عرضه شد.

۴. نسخه‌ی سوم اینترنت اکسپلورر موفقیت بزرگ مایکروسافت بود

سومین نسخه‌ی مرورگر Internet Explorer بیش‌ترین توجه را به خود جلب کرد؛ چرا که به‌طور رایگان در ویندوز به کاربران ارائه می‌شد و در نتیجه، توانایی رقابت با Netscape Navigator را پیدا کرد. این ورژن دارای نسخه‌ای مهندی معکوس شده از جاوا اسکریپت بود که آن را جاوا اسکریپت برای اینترنت اکسپلورر می‌نامیدند و تغییرات زیادی را نسبت به نسخه‌ی اولیه در خود جا داده بود.

۵. مرورگر Internet Explorer نقش مهمی در رقابت بین مرورگرها داشت

چندین دوره‌ی «جنگ بین مرورگری» در تاریخ اینترنت تجربه شده. اولین جنگ بین مرورگری مربوط به رقابت اینترنت اکسپلورر و Netscape Navigator بود و تا اواخر دهه‌ی ۹۰ میلادی ادامه داشت. انتشار نسخه‌ی ۴ اینترنت اکسپلورر را شروع اولین جنگ بین مرورگری می‌دانند که موجب پیشرفت‌های زیادی در زمینه‌ی طراحی و برنامه‌نویسی وب شد.

اولین رقابت بر سر درصد استفاده کاربران بود و به این علت که هر کامپیوتر ویندوزی دارای مرورگر Internet Explorer بود، برنده‌ی این رقابت از پیش مشخص شده بود. تا زمان آغاز دومین چنگ بین مرورگری، درصد زیادی از کاربران، اینترنت اکسپلورر را به دیگر گزینه‌ها ترجیح می‌دادند.

۶. اینترنت اکسپلورر پرطرفدارترین مرورگر بازار بود

بعد از شکست دادن نت‌اسکیپ، اینترنت اکسپلورر در سال‌های ۲۰۰۲ و ۲۰۰۳ پرطرفدارترین مرورگر کامپیوترهای شخصی شد و درصد استفاده‌ی کاربران از آن به ۹۵ درصد رسید.

۷. مایکروسافت حذف Internet Explorer را بسیار سخت کرد

همه‌ی ویندوزها به صورت پیش فرض دارای اینترنت اکسپلور بودند و برنامه نویسی آن دو به‌قدری با یکدیگر هماهنگی داشت که حذف این مرورگر موجب آهسته شدن کامپیوتر کاربر می‌شد. دیگر برنامه‌هایی که از اکسپلورر استفاده می‌کردند نیز دچار مشکلات عمده‌ای می‌شدند.

۸. برخی وبسایت‌ها فقط در اینترنت اکسپلورر باز می‌شوند

اینترنت اکسپلورر از فریم‌ورک نرم افزاری ActiveX پشتیبانی می‌کند که بسیاری از وبسایت‌های قدیمی وابسته به آن هستند و در نتیجه فقط در این مرورگر باز می‌شوند.

۹. از مایکروسافت به علت گذاشتن اینترنت اکسپلورر در ویندوز ۹۵ شکایت شد

مایکروسافت برای توسعه‌ی مرورگر Internet Explorer با شرکتی به نام Spyglass قرارداد بست و از آن‌ها کمک گرفت. این قرارداد شامل دو شیوه‌ی پرداختی بود: بخشی از فروش اینترنت اکسپلورر و پرداخت‌های سه‌ماهه. هنگامی که اینترنت اکسپلورر به ویندوز ۹۵ به صورت رایگان اضافه شد، دیگر خبری از درآمد خاص نبود و به همین علت شرکت اسپای‌گلس هیچ مبلغی بابت فروش آن دریافت نمی‌کرد. به همین علت، اسپای‌گلس پس از اینکه یک مدت تنها مبلغ سه ماهه را می‌گرفت، مایکروسافت را در سال ۱۹۹۷ تهدید به شکایت کرد. در نهایت در سال ۱۹۹۸ این دو شرکت با هم به نتیجه رسیدند و مایکروسافت با پرداخت مبلغ ۸ میلیون دلار صاحب آن سرویس‌ها شد.

۱۰. اینترنت اکسپلورر دلیل رایگان بودن مرورگرهاست

در گذشته باید مرورگرها را یا در پکیج‌های نرم افزاری یا به صورت جدا می‌خریدید. این موضوع در رابطه با Netscape و نسخه‌های اولیه‌ی اکسپلورر صدق می‌کرد. با اضافه شدن مرورگر Internet Explorer به ویندوز به صورت رایگان، دیگر شرکت‌ها نیز مجبور به رایگان کردن مرورگرهای خود شدند و این موضوع تا کنون رعایت شده.

۱۱. ایالات متحده از مایکروسافت به علت اینترنت اکسپلورر شکایت کرد

در سال ۱۹۹۸ دولت ایالات متحده از مایکروسافت به علت انحصار غیرقانونی شکایت کرد که مربوط به مرورگر اینترنت اکسپلورر بود. در نهایت قاضی رأی را به ضرر مایکروسافت اعلام کرد و طبق این نتیجه، شرکت باید به دو بخش نرم‌افزاری و سخت‌افزاری تقسیم می‌شد. در نهایت با اینکه نتیجه تغییری نکرد و مایکروسافت گناهکار شناخته شده بود، تقسیم این شرکت لغو شد.

۱۲. این مرورگر دارای ایستر اگی مخفی بود

در نسخه‌ی چهارم مرورگر Internet Explorer ایستر اگی مخفی وجود داشت. اگر در قسمت سرچ می‌نوشتید «about:mozilla»، صفحه‌ی ارور آبی معروف ویندوز باز می‌شد. در آن زمان، محصولات مایکروسافت ایستر اگ‌های مختلفی داشتند. البته مایکروسافت به علت تغییرات سیاستی که در سال ۲۰۰۲ رخ داد، از گذاشتن ایستر اگ در محصولات خود خودداری کرد.

۱۳. کارمندان مایکروسافت لوگوی بزرگ اینترنت اکسپلورر را روی ساختمان Netscape گذاشتند

کارمندان مایکروسافت برای موفقیت مرورگر خود جشن گرفتند و یک شب، لوگوی بزرگ و معروف اینترنت اکسپلورر را روی ساختمان رقیب خود، یعنی Netscape قرار دادند.

۱۴. هزینه‌ی توسعه‌ی اکسپلورر به شدت بالا بود

مایکروسافت برای اینکه برنده‌ی جنگ بین مرورگری شود، در اواخر دهه‌ی ۹۰ میلادی سالانه بیش از ۱۰۰ میلیون دلار برای توسعه‌ی اینترنت اکسپلورر هزینه می‌کرد.

۱۵. بوکمارک‌ها در اینترنت اکسپلورر معرفی شدند

بوکمارک‌ها یا Favicons در نسخه‌ی پنجم اینترنت اکسپلورر معرفی شدند و به دیگر مرورگرها راه یافتند. این نسخه در سال ۱۹۹۵ معرفی شد و در ویندوز ۹۸ SE و پکیج سال ۲۰۰۰ آفیس حضور داشت.

۱۶. مرورگر Internet Explorer در چندین پلتفرم مختلف در دسترس بود

این مرورگر به‎جز ویندوز برای مک، ایکس باکس، UNIX و ویندوز فون نیز عرضه شد.

۱۷. سال ۲۰۰۴ بزرگ‌ترین رقیب اکسپلورر وارد میدان شد

بعد از موفقیت اکسپلورر، کدهای Netscape Navigator در دسترس همه‌ی توسعه دهندگان قرار گرفتند و گروهی که خود را Mozilla می‌نامید، مرورگری را بر اساس آن ساخت. نام اولیه‌ی آن Phoenix بود به علت مشکلات کپی رایت به Firebird عوض شد و در نهایت با عنوان Firefox عرضه شد.

عرضه‌ی این مرورگر، شروع‌کننده‌ی دومین جنگ بین مرورگری بود. فایرفاکس در نه ماه اول عرضه‌ی خود طی سال ۲۰۰۴ توانست به عدد شگفت انگیز ۶۰ میلیون دانلود برسد.

۱۸. در کره‌ جنوبی برای انجام تجارت الکترونیک باید از اکسپلورر استفاده کنید

با اینکه کره‌ی جنوبی در زمینه‌ی تکنولوژی به هیچ وجه عقب مانده نیست، برای انجام خرید آنلاین و انجام تجارت الکترونیک در این کشور باید از اینترنت اکسپلورر استفاده کنید. در این قانون ذکر شده که تجارت الکترونیک باید از ActiveX استفاده شود و تنها اکسپلورر از آن پشتیبانی می‌کند. این قانون از اواخر دهه‌ی ۹۰ میلادی است که اجرا می‌شود و هم‌اکنون باید مرورگر جایگزین معرفی شود.

۱۹. مرورگر Internet Explorer دارای مشکلات امنیتی بزرگی بود

همزمان با ویندوز XP، نسخه‌ی ششم اینترنت اکسپلورر هم عرضه شد و بسیار موفق عمل کرد؛ اما دارای مشکلات امنیتی بزرگی بود. به علت اینکه مرورگر در کدهای ویندوز نفوذ بسیاری داشت، مشاهده‌ی سایت‌های ناامن موجب ویروسی شدن کامپیوتر کاربران می‌شد. این ویروس‌ها اطلاعات شخصی کاربران را می‌دزدیدند و وضعیت به قدری بد بود که کارشناسان امنیت کامپیوتر آن را «ناامن‌ترین نرم افزار کره‌ی زمین» نامیدند.

۲۰. اکسپلورر دارای یک نماد انیمه‌ای است

مایکروسافت سنگاپور در سال ۲۰۱۳ برای مرورگر Internet Explorer نمادی انیمه‌ای به نام Inori Aizawa طراحی کرد. در این زمان مرورگر اکسپلورر کاربران کم‌تری داشت و با این کار قصد داشت طرفداران انیمه را به خود جذب کند. نماد طراحی شده به‌جز آسیا در هیچ قاره‌ی دیگری مورد استفاده قرار نگرفت، اما در آسیا به‌نسبت موفق عمل کرد.

۲۱. پنج سال تا عرضه‌ی نسخه‌ی هفتم اینترنت اکسپلورر طول کشید

به علت موفقیت نسخه‌ی ششم، مایکروسافت برای عرضه‌ی ورژن بعدی عجله‌ای نداشت و نسخه‌ی هفتم در سال ۲۰۰۶ ارائه شد. اکسپلورر ۷ دارای ویژگی‌های امنیتی مانند فیلتر فیشینگ، RSS و بهینه‌سازی برای ویندوز ویستا بود. این نسخه موفق نشد موفق‌تر از ورژن قبلی ظاهر شود و کاربران از انجام این به‌روزرسانی خودداری کردند. در نتیجه، دیگر مرورگرها از این فرصت استفاده و بیش از پیش کاربر گرفتند.

۲۲. نسخه‌ی هشتم مرورگر Internet Explorer از دیگر رقبا عقب ماند

در سال ۲۰۰۹ نسخه‌ی هشتم اینترنت اکسپلورر‍‍‍ عرضه شد و در برابر رقبایی مانند موزیلا فایرفاکس، گوگل کروم و اپرا ضعیف عمل کرد. علت این عملکرد ضعیف، سرعت پایین آن بود.

۲۳. فروشگاه آنلاینی در استرالیا از کاربران اینترنت اکسپلورر ۷ «مالیات» می‌گرفت

طراحی وبسایت‌ها برای مرورگرهای قدیمی‌تر، دشوارتر است. فروشگاه آنلاینی در استرالیا به همین دلیل از کاربران اکسپلورر ۷ مالیاتی ۶.۸ درصدی می‌گرفت.

۲۴. مایکروسافت در ویدیویی اینترنت اکسپلورر را مسخره کرد

طی سال ۲۰۱۲ و در کمپینی تبلیغاتی برای نسخه‌ی نهم اینترنت اکسپلورر، مایکروسافت در ویدیویی نسخه‌های قدیمی‌تر را مسخره کرد و به این موضوع اشاره کرد که تنها برای نصب دیگر مرورگرها مناسب است.

۲۵. نسخه‌ی نهم مرورگر Internet Explorer بسیار سریع بود

در سال ۲۰۱۱ و زمان معرفی نسخه‌ی نهم اینترنت اکسپلورر، بسیاری از افراد به‌خاطر سرعت پایین و مشکلات امنیتی دیگر از آن استفاده نمی‌کردند. جالب است که بدانید این ورژن از نظر سرعت و امنیت هم‌رده‌ی دیگر مرورگرها بود، ولی نمی‌توانست از شهرت بد پیشین خود فرار کند.

۲۶. گوگل کروم در سال ۲۰۱۲ از اینترنت اکسپلورر پیشی گرفت

سال‌ها اکسپلورر موفق‌ترین مرورگر جهان بود و در نهایت، توسط گوگل کروم شکست خورد. کروم در سال ۲۰۰۸ عرضه شد و تا سال ۲۰۱۲ توانست ۲۹.۱۵ درصد بازار را صاحب شود. این در حالی است که ۲۸.۸۷ درصد کاربران از اکسپلورر استفاده می‌کردند.

۲۷. اینترنت اکسپلورر ۱۱ از دیگر مرورگرها بهتر بود

با پیشرفت‌های مرورگر مایکروسافت، نسخه‌ی یازدهم اکسپلورر در تست‌های SunSpider و WebGL بهتر و سریع‌تر از کروم و فایرفاکس ظاهر شد و حتی با چندین تب باز، رم کمتری را نسبت به آن‌ها اشغال می‌کرد.

درست است که مایکروسافت مرورگر Internet Explorer را از رده خارج کرده؛ اما این مرورگر به طور کلی از صفحه‌ی تاریخ محو نخواهد شد و کاربران همچنان از طریق حالت اینترنت اکسپلورر یا Internet Explorer Mode در مرورگر اج می‌توانند به آن دسترسی داشته باشد. این حالت تا سال ۲۰۲۹ پشتیبانی می‌شود اما ویندوز ۸٫۱ و ۷ تا ژانویه‌ی ۲۰۲۳ می‌توانند از آن بهره ببرند.