چگونه بازی مهارت‌های نرم دانش‌آموزان را پرورش می‌دهد؟
کودکان بازی می‌کنند. این اصطلاحی است که برای توصیف کاری استفاده می‌شود که به راحتی و بدون فکر انجام می‌دهند و به سرعت به آن تسلط پیدا می‌کنند. اما آیا بازی‌هایی که کودکان انجام می‌دهند فقط یک حواس‌پرتی است یا بازی کردن خود دارای ارزش‌های ذاتی است؟ بسیاری از کارشناسان و روان‌درمانگران معتقدند که بازی یک فعالیت اساسی در فرآیند یادگیری کودک است.
در این مقاله از دیجی‌کالا مگ همراه ما باشید تا به نظر متخصصان بپردازیم و اهمیت بازی در یادگیری دانش‌آموزان را شرح دهیم.
بازی کردن کودکان چه نقشی در تفکر آن‌ها دارد؟
کریستن والتر (Kristen Walter)، متخصص آموزش و یادگیری، بازی کردن را این گونه بیان می‌کند:
«بازی مهارت‌های حرکتی فیزیکی و ظریف کودکان را تشویق می‌کند. مهارت‌هایی از جمله ایجاد هماهنگی چشم و دست، تعادل و استقامت از طریق حرکات کامل بدن و آگاهی حرکتی. بازی یک ارتباط اجتماعی ایجاد می‌کند که در آن کودکان به تبادل ایده‌ها می‌پردازند. بچه‌ها چه برای ساختن یک قلعه و چه در مورد قوانین بازی، باید به حرف‌های دیگران گوش دهند و ارتباط برقرار کنند. بازی کودک را قادر می‌سازد تا دانش موجود خود را با ایده‌های جدید برای حل مشکلات و درک‌های جدید گرد هم آورد. گسترش توانایی‌های خلاقانه‌ی آن‌ها سهولت در حل مسئله را به روش‌های جدید و نوآورانه فراهم می‌کند. به این ترتیب آن‌ها یاد می‌گیرند که متفکران انتقادی باشند.»
بازی برای یادگیری
بازی‌ها فقط یک راه سرگرم‌کننده برای گذراندن اوقات بیکاری نیستند. بچه‌ها از طریق بازی کردن مهارت‌های حل مسئله، صبر، تفکر انتقادی و مفاهیم انصاف و نوبت را یاد می‌گیرند.
حتی بازی‌های ویدیویی و آنلاین نیز جایگاه خود را در یادگیری دارند. بازی‌های ویدیویی و آنلاین دانش‌آموزان را به سرعت و به آسانی با مفاهیم و قوانین آشنا می‌کنند. همچنین این بازی‌ها با ارائه‌ی گرافیک‌های بالا، شخصیت‌های سرگرم‌کننده و محیط پویا و جذاب برای دانش‌آموزان جذاب هستند.
اما طبق گفته‌ی مقاله‌ی علمی NPJ Science of Learning، کارشناسان حتی به بازی‌های ویدیویی به عنوان منابع آموزشی نگاه می‌کنند. به عنوان مثال به Minecraft دقت کنید. بچه‌ها می‌توانند از مهارت‌های ریاضی و علوم برای ساختن دنیای خود استفاده کنند. آن‌ها یاد می‌گیرند که در محدوده‌ی دنیای خود کار کنند و مهارت‌های تفکر انتقادی را برای حل مشکلات و آزمایش آن محدودیت‌ها به کار می‌گیرند. مدارس برخی از کشورهای دنیا از نسخه‌ی آموزشی Minecraft برای آموزش کدنویسی و همچنین مهارت‌های ضروری قرن ۲۱ استفاده می‌کنند.
ریشه تمام یادگیری‌های مبتنی بر بازی این ایده است که همه، چه بچه‌ها و چه بزرگسالان، با انجام دادن بازی به بهترین شکل مهارت‌های فراوانی را یاد می‌گیرند. مطالعه‌ای در دانشگاه ایالت میشیگان انجام شد که نشان داد ما ۱۰ درصد از آنچه را می‌بینیم، ۳۰ تا ۴۰ درصد از آنچه را می‌بینیم و می‌شنویم و ۹۰ درصد از آنچه را می‌بینیم، می‌شنویم و انجام می‌دهیم را حفظ می‌کنیم.
مطالعات Education Week نشان می‌دهد که بچه‌ها حداقل به ۶۰ دقیقه فعالیت در روز نیاز دارند. این زمان به آن‌ها امکان حفظ کردن اطلاعات بیشتر، تمرکز سریع‌تر و تسریع روند پردازش شناختی را می‌دهد.
بنابراین چگونه باید بازی و فعالیت را در یادگیری سنتی بگنجانیم؟ پاسخ این است که شما این کار را انجام نمی‌دهید. در عوض، بازی (چه در دنیای واقعی چه مجازی) باید روند یادگیری را شکل دهد.
در ادامه به چند روش جالب برای استفاده‌ی مربیان و والدین از بازی به منظور یادگیری اشاره خواهیم کرد.
تاثیر بازی‌های مشارکتی در یادگیری
بازی‌هایی که در آن چندین دانش‌آموز به طور همزمان بازی می‌کنند، می‌توانند مهارت‌های ضروری قرن ۲۱ مانند تفکر انتقادی و حل مسئله، ارتباط، انعطاف‌پذیری و سازگاری، ابتکار عمل و خودهدایتی و رهبری را آموزش دهند. در مطالعه‌ای که در نشریه‌ی Frontiers in Human Neuroscience منتشر شده است، ثابت شد که بازی‌های مشارکتی حتی می‌توانند مهارت‌های یادگیری زبان را افزایش دهند. سیستم مبتنی بر پاداش بازی‌های آنلاین توجه بیشتری را در بازیکنان جلب می‌کند. اگر بازیکنی برای خواندن یک متن و پیروی از دستورالعمل‌های آن برای پیشرفت در بازی پاداش دریافت کند، به احتمال زیاد مهارت‌های مورد نیاز برای تحقق جایزه را در خود ایجاد می‌کند.
به عنوان مثال، در بازی Poptropica، بچه‌ها آواتارهای خود می‌سازند و از آن‌ها برای کشف جزایر و حل معماها استفاده می‌کنند. هر رمز و رازی که حل کنند، با ارتقای آواتار خود پاداش دریافت می‌کنند. بیشتر جزایر به بچه‌ها در مورد رویدادهای تاریخی با رسانه‌ای آموزش می‌دهند که بچه‌ها بتوانند با آن ارتباط برقرار کنند. در این حین دانش‌آموزان با خواندن دستورالعمل‌ها به منظور طی کردن مراحل و دریافت پاداش می‌توانند حین بازی، زبان‌های دیگری را هم یاد بگیرند.
تاثیر یادگیری پروژه‌محور
یادگیری پروژه‌محور به طور فزاینده‌ای در مدارس آمریکا و در همه‌ی رشته‌ها محبوب شده‌اند. دانش‌آموزان از مهارت‌های یادگیری مشارکتی برای ساختن، آزمایش، عمل کردن و کشف استفاده می‌کنند. می‌توان از این شیوه برای آموزش تعدادی از مهارت‌های ضروری قرن ۲۱ استفاده کرد.
به عنوان مثال، توسط برخی از نرم‌افزارها معلمان می‌توانند بخش‌های کلیدی دروسی مانند علوم، مطالعات اجتماعی و ریاضیات را با تعریف پروژه به دانش‌آموزان یاد دهند. در این نرم‌افزارها یک کاراکتر تعریف می‌شود تا توسط آن دانش‌آموزان مفاهیم اصولی هر درس را فرا بگیرند. یکی از این نرم‌افزارهای آنلاین TeacherVision نام دارد که در آن مورچه‌های زامبی نقش بازیکن را ایفا می‌کنند و دانش‌آموزان را قادر می‌سازد تا مفاهیم پایه را در مورد ویروس‌ها، باکتری‌ها و همچنین روابط حشرات یاد بگیرند. سپس دانش‌آموزان با استفاده از مفهوم مورچه‌های زامبی، فیلم هیجان‌انگیز خود را می‌سازند و یاد می‌گیرند که چگونه با هم همکاری و مفاهیم جدیدی خلق کنند و برای رسیدن به اهداف خود، در یک تیم قرار بگیرند.
سخن پایانی
هر بازی ساده‌ای که کودکان انجام می‌دهند به آن‌ها کمک می‌کند تا چیزهای جدیدی یاد بگیرند. خانه‌های بازی که امروزه در سراسر کشور فعالیت دارند، یکی از پلتفرم‌های بازی‌های مشارکتی هستند که مهارت‌های مهم و ضروری قرن ۲۱ را به دانش‌آموزان می‌آموزند. بازی‌های کارتی می‌توانند اعداد، مفاهیم اولیه‌ی ریاضی و اهمیت نوبت افراد را آموزش دهند. به طور مثال بازی مونوپولی (Monopoly) مهارت‌های اساسی مدیریت پول را آموزش می‌دهد. بازی کردن نقش مهمی در فرآیند یادگیری کودک دارد؛ خلاقیت و تخیل را تقویت می‌کند، آن‌ها را در گروه قرار می‌دهد و برای دوران بزرگسالی آماده‌شان می‌کند. گنجاندن بازی در مدرسه و حتی درس‌های روزمره می‌تواند منجر به رشد پایه‌هایی برای یادگیری و پیشرفت در دنیای واقعی شود.
منبع: familyeducation
