تلسکوپ هابل تصویری تماشایی از حلقهی اینشتین به نمایش گذاشت
یک کهکشان باریک که در تصویر گرفته شده توسط تلسکوپ هابل به زیبایی یک کره را نمایش میدهد، نمونهای از یک پدیدهی بسیار شگفتآور با نام حلقهی اینشتین است.
این تصویر که توسط تلسکوپ فضایی هابل ناسا و آژانس فضایی اروپا تهیه شده است، کهکشان GAL-CLUS-022058s را نشان میدهد که در صورت فلکی نیمکرهی جنوبی «کوره» (Fornax) قرار گرفته است. GAL-CLUS-022058s بزرگترین و یکی از کاملترین «حلقههای اینشتین» (Einstein Rings) است که تا کنون در جهان ما کشف شده است. این جرم غولپیکر توسط ستارهشناسانی که این حلقهی اینشتین را مطالعه میکردند تحت عنوان «حلقهی مذاب» (Molten Ring) لقب گرفته است که اشاره به شکل ظاهری و صورت فلکی میزبان دارد.
وجود چنین اجرامی برای نخستین بار توسط اینشتین در نظریهی نسبیت عام پیشبینی شد. شکل نامتعارف این اجرام میتواند توسط فرآیندی به نام «عدسی گرانشی» (Gravational Lensing) توضیح داده شود. فرآیندی که باعث میشود نوری که از دوردست میرسد توسط گرانش جرم عظیم میان منبع نور و زمین خم شود و شکل جرم پسزمینه تحریفشده بهنظر برسد.
در اینباره، نوری که از کهکشان پسزمینه میرسد، توسط یک خوشهی کهکشانی در مسیر منحرف شده و به شکل یک منحنی دیده میشود. همترازی تقریبا دقیق کهکشان پس زمینه با کهکشان بیضوی مرکزی خوشه، که در وسط این تصویر دیده میشود، باعث شده تصویر کهکشان پسزمینه به صورت یک حلقهی تقریبا کامل بزرگ و محو بهنظر برسد. گرانش کهکشانهای دیگر در این خوشه هم باعث ایجاد تحریف بیشتر در تصویر رصد شده میشود. رصد تصویر تحریفشدهی این کهکشان دوردست، تأیید دیگری بر نظریهی نسبیت عام اینشتین است.
اجرامی مانند این آزمایشگاههای ایدئالی هستند که میتوان در آنها کهکشانهایی را مطالعه کرد که اغلب بسیار کمرنگ و دورتر از چیزی هستند که به صورت مستقیم رصد شوند و بدون لنزهای گرانشی نمیتوان آنها را دید.
عکس کاور: کهکشان GAL-CLUS-022058s که یک حلقهی اینشتین را شکل داده است.
Credit: ESA/Hubble & NASA, S. Jha; Acknowledgment: L. Shatz
منبع: Phys.Org