قفل کیهانی در تصویر تازهی تلسکوپ هابل آشکار شد
عکس جدیدی که توسط تلسکوپ فضایی هابل از سحابی بازتابی NGC 1999 گرفته شده است، پرترهای عجیب از ابر چرخان گاز و غبار را نشان میدهد که مانند سوراخ کلید بهنظر میرسد.
این سحابی در حقیقت باقیماندهی روند شکلگیری ستارهای به نام «جبار وی۳۸۰» (V380 Orion) است که به گفتهی آژانس فضایی اروپا، در مرکز تصویر دیده میشود. با این حال، شاخصترین ویژگی این عکس، نه بخش درخشان آن، بلکه فضای خالی تاریک در قلب سحابی است که شکلی مانند سوراخ کلید در یک قفل دارد.
هنگامی که این سحابی برای نخستین بار توسط هابل در سال ۱۹۹۹ میلادی تصویربرداری شد، دانشمندان معتقد بودند که منطقهی تاریک مرکزی چیزی است که بهعنوان «گلبول بوک» (Bok Globule) شناخته میشود.
این گلبولها ابرهای سردی از گاز، غبار و مولکولهای دیگر هستند که چگالی بسیار زیاد آنها، مانع از عبور نور میشوند. اما پس از مشاهدات بعدی، اخترشناسان متوجه شدند که منطقهی تاریک در واقع یک فضای خالی است. اما هنوز منشأ این بخش شبیه سوراخ کلید، مشخص نیست.
سحابی NGC 1999 از داخل توسط ستارهی تازه متولد شدهی V380 Orion روشن میشود و خود سحابی هم در واقع مواد باقیمانده از روند شکلگیری ستاره است. این ستاره با جرم ۳.۵ برابر خورشید، به دلیل گرمای شدید سطحی که تقریبا ۱۰ هزار درجهی سانتیگراد یا دو برابر دمای خورشید برآورد شده است، به رنگ سفید رنگ دیده میشود.
این سحابی نزدیک به «سحابی جبار» (Orion Nebula) یا «سحابی شکارچی» است که در فاصلهی ۱۵۰۰ سال نوری از ما، در منطقهی ستارهزایی فعال کهکشان راه شیری قرار دارد. به گفته آژانسهای فضایی اروپا و آمریکا، این جرم همچنین به دلیل نزدیکی به اولین جرم «هربیگ-هارو» (Herbig-Haro) کشف شده معروف است. اجرام هربیگ-هارو جریانهای جت گاز یونیزه با عمر نسبتا کوتاه هستند که از ستارگان بسیار جوان خارج میشوند.
تصویر جدید با استفاده از دادههای آرشیوی دوربین سیارهای میدان وسیع ۲ هابل تولید شده است که از ترکیبی از حسگرهای فرابنفش، مرئی و نزدیک به فروسرخ برای ایجاد عکس سحابی استفاده میکند. حسگر فروسرخ یکی از مهمترین حسگرها هنگام نگاه کردن به سحابیها است، زیرا سنسورهای دیگر هابل نمیتوانند ستارههای درون یا پشت سحابی را که با ابر غبار پوشیده شدهاند، ببینند.
این توانایی تشخیص طیف فروسرخ برای عبور از ابرهای گاز و غبار، همان چیزی است که تلسکوپ فضایی جیمز وب بر پایهی آن ساخته شده است. دوربین مادون قرمز این تلسکوپ بسیار حساستر از هابل است و تا کنون تصاویر خیرهکنندهای از سحابیهای معروف مانند ستونهای آفرینش در سحابی عقاب ثبت کرده است.
عکس: سحابی NGC 1999
Credit: ESA/Hubble & NASA, ESO, K. Noll
منبع: Space