۱۰ فیلم هنری برتر برای مبتدی‌ها که باید تماشا کنند
فیلم هنری یک اصطلاح کلی است. اساسا این لفظ اشاره به آثاری دارد که متعلق به جریان اصلی نیستند. آثاری که آنقدر سوبژکتیو یا هنرمندانه هستند که در جایی دور از سیستم استودیویی سنتی می‌ایستند. این فیلم‌های تاثیرگذار و اغلب غیرمتعارف بیشتر به خلاقیت و آزادی عمل بها می‌دهند تا جاذبه‌های مادی اثر. برخی از موثرترین کارگردانان فیلم هنری بخاطر تجربه‌گرایی‌هایشان در امور تدوین و فیلمبرداری و روایت شناخته می‌شوند. اولین چشمه‌ها از فیلم هنری در اروپا دیده شد، که حال و هوای سیاه و سفید ایده‌های وجودگرایانه را وارد سینما کرد. ریتم کند، تمرکز مشخص روی روان افراد و حضور بازیگوشی‌های جزئی همان چیزهایی است که فیلم هنری را جذاب میکند. با اینکه فیلم هنری بنظر دور از دسترس است، بسیاری فیلم وجود دارد که تازه‌واردهای روشنفکر را می‌تواند به خود جذب کند. حتی کارگردانان امروزی هم از نوآوری نسل‌های قبلی در امر روایت‌های غیرخطی و استفاده از قهرمانان متعدد استفاده می‌کنند تا از حریم امن و متعارف صنعت سینما دور شوند.
۱۰) همشهری کین (Citizen Kane)
- سال انتشار: ۱۹۴۱
- کارگردان: اورسن ولز
- بازیگران: اورسن ولز٬ جوزف کاتن٬ دوروتی کامینگور
- امتیاز کاربران IMDb به فیلم: ۸.۳ از ۱۰
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: ۹۹ از ۱۰۰
«همشهری کین» یک فیلم درام آمریکایی است که منجر به اختلاف‌نظرهای متعدد شد. فیلم داستان چارلز فاستر کین، یک ناشر روزنامه و تاجر ثروتمند را روایت میکند که از گمنامی محض بدل به یکی از تاثیرگذارترین آدم‌های کشور می‌شود. فیلم یک روایت غیرخطی با فلش‌بک‌های فراوان دارد و عمده تمرکز خود را در کشف حقیقت پشت کلمه رزباد می‌گذارد.
فیلم هنری اورسن ولز به این نکته که فیلم هم می‌تواند هنر باشد امکان ظهور داد. آن داستانگویی تصویری جنبه‌ای از رسانه بود. نقطه قوت اصلی فیلم فیلمبرداری آن است. ولز از نور و سایه استفاده‌ای نوآورانه میکند و تمامی اجزای صحنه را جوری می‌چیند که که مخاطبان وارد جهان کین شوند. بعلاوه ایده فلش‌بک در فلش‌بک پتانسیل سینما برای روایت داستان‌های متفاوت را آزاد کرد.
۹) دندان نیش (Dogtooth)
- سال انتشار: ۲۰۰۹
- کارگردان: یورگوس لانتیموس
- بازیگران: آنجلیکی پاپولیا٬ کریستوس پاسالیس
- امتیاز کاربران IMDb به فیلم: ۷.۲ از ۱۰
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: ۹۳ از ۱۰۰
«دندان نیش» در یک محوطه جدا و حصارکشی شده، زوجی را دنبال میکند که با سه فرزند بزرگسال خود– یک پسر و دو دختر– در انزوا زندگی می‌کنند. این زوج فرزندان خود را با یک سیستم اعتقادی عجیب بزرگ کرده‌اند که واقعیت خارج از روش آنها را انکار میکند. بچه ها هرگز ملک را ترک نکرده‌اند و اجازه این کار را ندارند. درعوض، آنها مقاومت خود را از طریق آزمون‌هایی که به‌عنوان «بازی» طراحی شده‌اند، می‌سازند و زمانی که از قوانین پیروی نمی‌کنند، مجازات می‌شوند.
یورگوس لانتیموس آثاری خلق کرده که همیشه مخاطب را ناآرام و برانگیخته کرده‌اند. «دندان نیش» سومین فیلم بلند کارگردان است و روایت خود را تا مغز استخوان از بین می‌برد تا داستانی فراموش نشدنی را ارائه دهد. این فیلم هنری از طریق مفهوم آشفته واژگان خود و محروم کردن کودکان از فردیت، زیر پوست شما می‌رود و باعث می‌شود ماهیت پیوندهای خانوادگی و معنای سازگاری را زیر سوال ببرید.
۸) پاریس، تگزاس (Paris, Texas)
- سال انتشار: ۱۹۸۴
- کارگردان: ویم وندرس
- بازیگران: هری دین استانتون٬ ناستازیا کینسکی
- امتیاز کاربران IMDb به فیلم: ۸.۱ از ۱۰
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: ۹۴ از ۱۰
تراویس هندرسون از زمانی که به یاد دارد بی‌هدف در بیابان سفر کرده است. با از دست دادن تمام ارتباط با گذشته خود و عدم حفظ هیچ خاطره‌ای، غیرممکن است که او به یک مکان تعلق داشته باشد. پس از اینکه یک مرد مهربان او را پیدا میکند، تراویس به طرز ناخوشایندی با برادر کوچکترش والت، خانواده‌اش و همچنین همسر خودش جین و پسر کوچکش هانتر ارتباط برقرار میکند. اگرچه تکه‌هایی از خاطرات او برمی‌گردد، سال‌های گمشده در نیستی وسیع غرب آمریکا به نظر ناپدید شده‌اند.
«پاریس، تگزاس» توسط ویم وندرس کارگردانی شده است که تصویری شاعرانه از مردی می‌سازد که به دلیل نداشتن خاطره از زندگی خود آواره است. رابی مولر، فیلمبردار، متوجه می‌شود که چقدر در مناظر جنوب غربی آمریکا هویت وجود دارد و از پس زمینه به هر نحوی استفاده میکند. هری دین استانتون برای به تصویر کشیدن فضای خالی درونی بی‌پایان تراویس، اجرای لایه‌ای و کنایه‌ای ارائه میکند و فیلم هنری را دوباره تعریف میکند.
۷) فانی و الکساندر (Fanny and Alexander)
- سال انتشار: ۱۹۸۲
- کارگردان: اینگمار برگمان
- بازیگران: برتیل گوو٬ پرنیلا آلوین
- امتیاز کاربران IMDb به فیلم: ۸.۱ از ۱۰
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: ۱۰۰ از ۱۰۰
در اواخر قرن حاضر در سوئد، امیلی و اسکار اکدال با خوشحالی فرزندان بزرگ خود را پرورش دادند و یک تئاتر سودآور را اداره کردند. زندگی دراماتیک و رنگارنگ الکساندر جوان و خواهرش فانی بدون پیچیدگی‌های زیادی پیش می‌رود، اما با فوت پدرشان سایه‌ای بر سر آنها انداخته می‌شود. مادر بیوه آنها با اسقف ادوارد ورگروس ازدواج میکند و این زمانی است که اختلال در خانه وارد می‌شود. هنگامی که ادوارد تخیل الکساندر را محو میکند و آنها را از هر گونه تفریح منع میکند، نبردهایی آغاز می‌شود.
اینگمار برگمان در این فیلم هنری با بیش از سه ساعت زمان، که هرگز به اندازه کافی طولانی به نظر نمی‌رسد، مجلل‌ترین داستان نیمه اتوبیوگرافیک خود را در تمام دوران می‌بافد. ساختن فیلم هنری بر اساس افرادی از زندگی واقعی و شخصیت‌هایی که دوران کودکی او را تحت تأثیر قرار داده‌اند، به او اجازه می‌دهد وارد شگفتی‌ها و جادوهای درام شود. طراحی مجلل فیلم نشان می‌دهد که چگونه برگمن فیلم هنری را به خانه میلیون‌ها نفر آورده است.
۶) چانگ‌کینگ اکسپرس (Chungking Express)
- سال انتشار: ۱۹۹۴
- کارگردان: وونگ کار وای
- بازیگران: تونی لیونگ٬ بریجیت لین
- امتیاز کاربران IMDb به فیلم: ۸ از ۱۰
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: ۸۸ از ۱۰۰
این فیلم هنری که درامی کمدی و ترکیبی از عناصر عاشقانه و جنایی است، یکی از محبوب‌ترین فیلم‌های وانگ کار وای در تمام دوران است. فیلم شما را به چانگ‌کینگ، هنگ کنگ، می برد، درست قبل از اینکه شهر به چین تحویل داده شود، و داستان دو پلیس دلشکسته را روایت میکند که در حسرت عشق‌های از دست رفته خود زندگی می‌کنند. در حالی که یکی از آنها عاشق یک پیشحدمت در یک رستوران می‌شود، دیگری یک برخورد مرموز و چیزی فراتر از این را برداشت میکند.
هنگ کنگ پیش از این هرگز به این اندازه مبهم و رویایی به نظر نمی‌رسید. با «چانگ‌کینگ اکسپرس»، وونگ کار وای چندین مفهوم فیلمسازی را آزمایش میکند. استفاده از سایه‌ها و نئون در شهر به منظور ساخت عاشقانه‌ای منحصربه‌فرد است. داستان‌پردازی غیرخطی هر دیالوگ و کنشی را شبیه شعر میکند. در مورد ریتم و استایل، آنقدر مسحور‌کننده است که شما را به طور کامل جذب میکند و حسی سرشار از حسرت می‌دهد. به طور کلی، فیلم ثابت میکند که فیلم هنری می‌تواند در عین حال بازیگوش و عمیق باشد.
۵) جاده مالهالند (Mulholland Drive)
- سال انتشار: ۲۰۰۱
- کارگردان: دیوید لینچ
- بازیگران: نائومی واتس٬ لورا هررینگ
- امتیاز کاربران IMDb به فیلم: ۷.۹ از ۱۰
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: ۸۴ از ۱۰۰
در «جاده مالهالند»، یک تصادف اتومبیل رویاهای هالیوودی یک بازیگر زن مشتاق را به حالت تعلیق در می‌آورد و زندگی او را با یک زن مبتلا به فراموشی عجین میکند که تلاش دارد واقعیت خود را دست نخورده نگه دارد. شخصیت لورا هرینگ با منجی مرموز خود با بازی نائومی واتس ملاقات میکند و این دو زن با هم سفری را برای کشف هویت واقعی زن اول آغاز می‌کنند. تضاد بین ریتا و بتی بسیار آشکار است، با این حال روایت سایه‌گون فیلم با پیشروی تحقیقات آنها، یک راز تاریک لایه‌ای ایجاد میکند.
نوآر کلاسیک دیوید لینچ، دنیایی رویاگون را می‌سازد که در آن مکان‌های دیدنی آشنای هالیوود، شوم و واقعی می‌شوند. در زیر تمام زرق و برق‌ها، او ناکارآمدی، واقعیت ناواضح، و زیبایی شوم را می‌یابد. لینچ با این فیلم هنری در تلاش خود برای براندازی انتظارات، تقریبا بیش از حد بی‌باک، بین صحنه‌های کم نور و سکانس‌های تکنیکالر جابه‌جا می‌شود تا موج جدیدی از تکنیک فیلمسازی را وارد کند که بیشتر بر معنا تمرکز میکند و کمتر بر سادگی.
۴) داستان توکیو (Tokyo Story)
- سال انتشار: ۱۹۵۳
- کارگردان: یاسوجیرو اوزو
- بازیگران: ستسوکو هارا٬ چیشیو ریو
- امتیاز کاربران IMDb به فیلم: ۸.۱ از ۱۰
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: ۱۰۰ از ۱۰۰
سینمای ژاپن اغلب با داستان های جذاب سامورایی و عاشقانه های تاریخی همراه بوده است. اما وقتی صحبت از درام‌های خانوادگی دلخراش می‌شود، شاید کمتر فیلمی به اندازه «داستان توکیو» خارق‌العاده باشد. در توکیو پس از جنگ، یک زوج مسن به دیدار فرزندان خود می‌روند که اکنون بزرگ شده‌اند و در شهر زندگی می‌کنند. با این حال، آنها به زودی متوجه می‌شوند که زندگی پرمشغله آنها زمان کمی برای والدین سالخورده دارد. آنها میان اقوام و خویشاوندان می‌چرخند و برای یادآوری اینکه از استقبال آنها سواستفاده نکنند، برای زندگی در یک استراحتگاه فرستاده می‌شوند.
ایده شکاف نسلی و بحث‌های پیرامون آن که به فیلمسازی سرایت میکند، بدیع نیست. کارگردان یاسوجیرو اوزو با مینیمالیسم و در عین حال احساسات عمیق، مفهوم را به ذات خود کاهش می‌دهد. او داستان بسیار ظریف بزرگ شدن، پدر و مادر شدن، بچه‌دار شدن، دور شدن از هم و تماشای یک چرخه تکراری را به تصویر می‌کشد. پرتره تنهایی آن مملو از زیرمتن است، اما تمرکز روی درام است؛ که اساسا همان چیزی است که فیلم هنری والا نشان می‌دهد.
۳) کلئو از ۵ تا ۷ ( Cléo from 5 to 7)
- سال انتشار: ۱۹۶۲
- کارگردان: انیس واردا
- بازیگران: کورین مارچند٬ ژان لوک گدار
- امتیاز کاربران IMDb به فیلم: ۷.۸ از ۱۰
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: ۹۲ از ۱۰۰
فیلم هنری برجسته که برای سینمای موج نو فرانسه تعیین‌کننده شد. «کلئو از ۵ تا ۷» بر خواننده مشهور پاپ متمرکز است که منتظر نتایج آزمایشی است که ترس او از ابتلا به یک بیماری لاعلاج را تایید یا رد میکند. در طول دو ساعت که در آن سرنوشت او مشخص خواهد شد، او در خیابان‌های پاریس پرسه می‌زند و با شخصیت‌های رنگارنگ، از جمله سربازی که او را ترغیب میکند تا به اخلاقیاتش فکر کند، برخورد میکند.
شخصیت‌های زن در فیلم اغلب به‌عنوان فرعیات استفاده می‌شوند تا پیشگامان. انیس واردا با نمایش قهرمانی که مغموم است اما نیازی به همدردی شما ندارد، این مفهوم را براندازی میکند. در عوض، او در نوعی از زنانگی نمادین، شکنندگی و آتش زندگی میکند که سفر او را سبک‌مدار، بازیگوش و به طور ذهنی سینمایی میکند. در طول یک بعدازظهر، کلئو متوجه می‌شود که نیمه جان زندگی را سپری میکند، و این احساسی است که مثل همیشه تازه می‌ماند.
۲) ایکیرو (Ikiru)
- سال انتشار: ۱۹۵۲
- کارگردان: آکیرا کوروساوا
- بازیگران: تاکاشی شیمورا٬ میکی اوداگیری
- امتیاز کاربران IMDb به فیلم: ۸.۳ از ۱۰
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: ۹۸ از ۱۰۰
«ایکیرو» یا «زیستن» یکی دیگر از شاهکارهای هنری است که به سادگی داستانی تکان‌دهنده در مورد زندگی را روایت میکند. شخصیت اصلی یک بوروکرات توکیویی به نام کانجی واتانابه است که به تازگی متوجه شده است که سرطان لاعلاج دارد. او با داشتن یک زندگی پیش پا افتاده پر از کار و کاغذبازی، ناگهان مصمم می‌شود به هدفی بزرگ‌تر دست یابد و حداقل یک اثر مثبت در شهری که ده‌ها سال در آن قدم زده است، بگذارد. بنابراین کانجی خود را به ساخت زمین بازی کودکان مشغول میکند.
اگزیستانسیالیسم به عنوان یک مفهوم جالب برای بازی کردن عمل میکند. این تصور که هر فردی هدفی دارد، اینکه قرار است پیر شویم و بدون هیچ حسرتی به زندگی نگاه کنیم، این که باید این دنیا را به خوبی ترک کنیم، چیزی است که چندین فیلمساز از آن تغذیه کرده‌اند. آکیرا کوروساوا این فیلم هنری را با انسان‌گرایی زیبا آغشته میکند و پرتره‌ای صمیمی از آگاهی ناگهانی یک مرد می‌سازد که معنای واقعی زندگی را در بازخرید شادی های کوچک می‌یابد. «ایکیرو» قدرت دگرگون‌کننده خود زندگی را جشن می‌گیرد.
۱) پرتقال کوکی (A Clockwork Orange)
- سال انتشار: ۱۹۷۱
- کارگردان: استنلی کوبریک
- بازیگران: مالکوم مک داول٬ آدرین کوری
- امتیاز کاربران IMDb به فیلم: ۸.۳ از ۱۰
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: ۸۷ از ۱۰۰
در آینده‌ای نزدیک و دیستوپیایی، «پرتقال کوکی» ما را با یک جوان بزهکار جذاب به نام الکس آشنا میکند. او در کنار “دروگ“های خود، اغلب برای سرگرمی در خشونت‌های ماوراءالطبیعه، خرابکاری و تجاوز جنسی شرکت میکند. هنگامی که الکس زندانی می‌شود، موافقت میکند که تحت یک برنامه توانبخشی آزمایشی قرار گیرد که از روش‌های بحث برانگیز تغییر روانشناسی استفاده میکند تا کسی را از تمایلات خشونت آمیز خود درمان کند. اما این روند به شکلی کج پیش می‌رود و الکس را به یک قربانی تبدیل میکند.
«پرتقال کوکی» علیرغم اینکه دهه‌ها پیش ساخته شده است، همچنان فیلمی آینده‌نگر به حساب می‌آید. شاید این هوش بصری خیره‌کننده کارگردان استنلی کوبریک یا بازی جسورانه مالکوم مک داول است که به حفظ جذابیت سینمایی آن کمک میکند. دلیلش هرچه که باشد، کوبریک به همان اندازه که الکس خشونت میکند، فیلم را به کار می‌گیرد و در این فرآیند، تفسیری نافذ درباره کنترل اجتماعی بررسی‌نشده، تغییرات در طبیعت انسان، اراده آزاد، اخلاق، و عمق کلی اعمال یک فرد می‌نویسد.
منبع: movieweb
