چگونه فرزند مستقلی تربیت کنیم؟
به عنوان والدین، یکی از اهداف اصلی تربیتی ما این است که به کودکان‌مان استقلال را بیاموزیم. اما این کار همیشه برای والدین آسان نیست که فرزندانشان خودکفا و مسئول‌تر شوند و برایشان رها کردن فرزندانشان کار ساده‌ای نیست. بخشی از این موضوع به این دلیل است که غریزه ما به عنوان والدین اغلب این است که همه چیز را برای آنها آسان‌تر کنیم، آنها را از اشتباهات‌شان نجات دهیم و تجربه‌هایشان درمورد مشکلات یا شکست را محدود کنیم.
با این حال، کودکان نیاز دارند تا به چالش کشیده شوند تا مهارت‌ها، پشتکار، استقامت و خوداتکایی لازم برای عملکرد مستقل در دنیای واقعی را سرانجام به دست آورند. این کار به زمان، تلاش و اعتماد نیاز دارد تا کودک‌تان را هدایت کنید تا مستقل‌تر شود، اما نتایج آن ارزش تلاش را دارد.
در اینجا چند کار ساده آورده شده است که می‌توانید هر روز انجام دهید تا به کودک‌تان کمک کنید مستقل‌تر شود.
چند راهکار برای مستقل کردن فرزندان
برای تربیت فرزندی مستقل چند راهکار توصیه شده از سوی متخصصان ارائه شده که در ادامه آنها را بررسی می‌کنیم:
اجازه دهید اشتباه کنند
این موضوع ممکن است در ابتدا غریب به نظر برسد، اما اجازه دادن به کودکان برای اشتباه کردن به آنها می‌آموزد که چگونه در زندگی موفق شوند. وقتی آنها اشتباهی مرتکب می‌شوند، به آنها بگویید که اشکالی ندارد و به آنها کمک کنید تا فکر کنند دفعه بعد چگونه بهتر عمل کنند. همچنین استراتژی‌هایی برای اصلاح مشکل در صورت نیاز پیدا کنید. اشتباهات باید به عنوان فرصت‌های یادگیری مورد استقبال قرار گیرند.
این تغییر نگرش می‌تواند برای هر چیزی از اشتباهات کوچک، مانند انتخاب نکردن چتر وقتی پیش‌بینی باران است، تا اشتباهات بزرگ‌تر، مانند قبولی در امتحان به دلیل اینکه تصمیم گرفتند شب قبل از امتحان درس بخوانند، استفاده شود. اجازه دادن به آنها برای احساس ناراحتی یا ناامیدی از انتخاب‌شان ممکن است دشوار باشد. اما این کار به آنها کمک می‌کند تا شکوفا شوند و در واقع می‌تواند عزت نفس آنها را تقویت کرده و توانایی‌شان را در مقابله با مشکلات بهبود بخشد.
دیدن اینکه کودک‌تان در حال تلاش است دشوار است. اما اگر به آنها بیاموزید که شکست فقط بازخورد است، این کار باعث رشد ذهنیت خواهد شد و با این ذهنیت، آنها قادر خواهند بود با اعتماد به نفس از هر مشکلی عبور کنند و انتخاب‌های بهتری در آینده داشته باشند.
آنها را در کارهای واقعی خانه دخیل کنید
کودک‌تان را تشویق کنید که کارهای کوچکی مانند جمع کردن اسباب‌بازی‌ها بعد از بازی، کمک به چیدن خریدها یا مرتب کردن اتاقشان را انجام دهند. مطمئن شوید که کارهایی که به آنها می‌دهید متناسب با سن و ضروری هستند. کودکان زمانی که احساس کنند به طور واقعی در خانه کمک می‌کنند، خیلی بیشتر تمایل دارند کمک کنند.
این کارها باید کوچک باشند، فقط کارهایی که نیاز دارند آنها را وادار کند تا به آینده فکر کنند و برنامه‌ریزی کنند. برای مثال، اگر لباس‌ها انباشته شده‌اند، از آنها بپرسید که فکر می‌کنند باید چه کاری انجام دهند. آنها را تشویق کنید که یک دسته لباس به ماشین لباسشویی بیاورند. ببینید آیا می‌توانند در ریختن لباس‌ها به داخل ماشین کمک کنند. شاید بخواهند دکمه را فشار دهند. عالی است! همه این کارهای کوچک برای شروع لباسشویی لازم است و با دخیل کردن آنها، احساس توانمندی خواهند کرد (و در نهایت به جایی می‌رسند که می‌توانند شستن لباس‌هایشان را خودشان انجام دهند!).
قدرت انتخاب و آزادی بدهید، اما با محدودیت‌ها
دادن آزادی معقول و اجازه دادن به کودکان برای انتخاب، راهی عالی برای توانمندسازی آنها، ساخت اعتماد به نفس در مهارت‌های تصمیم‌گیری و کمک به ایجاد حس مسئولیت است. این می‌تواند به این معنا باشد که از کودک‌تان بخواهید که تصمیم بگیرد که یک پیراهن قرمز بپوشد یا آبی، یا به آنها اجازه دهید که از مدرسه با یک دوست به خانه بروند. وقتی کودکان می‌توانند انتخاب‌های خود را انجام دهند، فرصت‌های بیشتری برای فکر کردن به‌سرعت و تجربه پیامدهای طبیعی دارند.
دادن فرصت‌های زیاد به کودکان برای گرفتن تصمیم‌های خود (و یادگیری از اشتباهات‌شان) یکی از راه‌هایی است که والدین می‌توانند به کودکان نشان دهند که ترجیحات، ایده‌ها، خواسته‌ها و نیازهای آنها مورد احترام و ارزش است. هرچه کودکان بیشتر تمرین کنند تا خودشان تصمیم بگیرند، بهتر خواهد بود.
به یاد داشته باشید که اگر کودکان انتخاب‌های زیادی داشته باشند، ممکن است دچار سردرگمی شوند. بنابراین، به جای اینکه بپرسید امروز چه کار می‌خواهی انجام دهی؟ از آنها بپرسید که آیا ترجیح می‌دهند به زمین بازی بروند یا به پیاده‌روی؟ سعی کنید دو یا سه گزینه که شما با آنها راحت هستید پیشنهاد دهید—این به شما کمک می‌کند تا هر گزینه‌ای را که انتخاب کردند بپذیرید. همچنین، حتماً هرگونه ساختار (مانند نظارت، قوانین یا انتخاب‌های هدایت شده) لازم را هنگام دادن آزادی‌های جدید به آنها فراهم کنید.
توجه داشته باشید که اشتباه اتفاق خواهد افتاد. این فقط به این معناست که کودک‌تان هنوز برای آن امتیاز جدید آماده نیست. در این صورت، آماده باشید که برای حفظ امنیت یا رفتار مسئولانه آنها وارد عمل شوید. از دست دادن امتیاز به عنوان یک پیامد طبیعی عمل خواهد کرد. بنابراین، به جای تمرکز بر اینکه چه اشتباهی انجام داده‌اند، به کمک آنها برای ساخت مهارت‌های لازم برای امتحان دوباره آزادی در آینده زمانی که آماده باشند، بپردازید.
فضا بدهید
کودکان به فضا برای یادگیری و رشد نیاز دارند. آنها احتمالاً مستقل‌تر نمی‌شوند اگر هیچ‌گاه فرصت پیدا نکنند که واقعاً مستقل باشند. خوداتکایی را با دادن فرصت‌های زیاد برای کشف دنیای اطراف بدون نظارت زیاد تشویق کنید. اگر آنها در اتاق دیگری بازی می‌کنند، بگذارید بدون حضور شما بازی کنند (یا اگر باید چک کنید، سعی کنید بی‌صدا عمل کنید). اگر مشاهده کردید که بین آنها و یک خواهر یا دوستشان درگیری پیش آمده، به آنها فرصت دهید که به طور سازنده آن را حل کنند قبل از اینکه وارد عمل شوید.
اجازه دهید کمی جلوتر از شما روی پیاده‌رو راه بروند (با توجه به ترافیک خیابان و آمادگی آنها از بهترین قضاوت خود استفاده کنید). اگر صندوق پستی شما در فاصله ایمن است، به آنها اجازه دهید برای گرفتن نامه بیرون بروند. به آنها فرصت دهید تا وارد کافه شوند، غذا سفارش دهند و برای ناهار خود پول پرداخت کنند در حالی که شما از یک زاویه امن نظاره‌گر هستید.
سعی کنید هر روز حداقل یک روش پیدا کنید که کودک‌تان بتواند چیزی را «به‌طور مستقل» انجام دهد بدون اینکه شما در کنارش باشید. این کار می‌تواند آویزان کردن کت خود، غذا دادن به سگ، یا دوباره بسته‌بندی ناهار مدرسه‌اش باشد.
از اصلاحات زیاد پرهیز کنید
تا حد امکان، از اصلاح کودک‌تان زمانی که تلاش می‌کند چیزی را به طور مستقل انجام دهد خودداری کنید. برای مثال، اگر از کودک‌تان خواسته‌اید که تخت خود را مرتب کند و آنطور که باید کامل نباشد، از تمایل به درست کردن آن خودداری کنید (البته که ممکن است برایتان سخت باشد!). همیشه سعی کنید به یاد داشته باشید که کامل بودن هدف نیست. هدف این است که به کودک‌تان مسئولیت را بدهید. آنها نمی‌خواهند دوباره تلاش کنند اگر هر بار که این کار را می‌کنند احساس کنند که مطابق استانداردهای شما عمل نمی‌کنند.
فضای خود را طوری طراحی کنید که به استقلال کمک کند
چگونگی سازماندهی فضای خانه شما بر توانایی کودک‌تان در تمرین استقلال تأثیر خواهد گذاشت. آیا کودکان شما قادرند به فنجان‌ها، بشقاب‌ها، چنگال‌ها و دستمال‌های خود دسترسی داشته باشند؟ آیا یک پارچ آب دارید که آنها بتوانند برای پر کردن فنجان‌شان استفاده کنند اگر تشنه شدند؟ آیا سبد شستشو سبک دارید تا آنها مسئول بردن لباس‌ها به اتاق لباسشویی باشند؟ آیا آنها به سینک و صابون برای شستن دست‌هایشان دسترسی دارند بدون نیاز به کمک؟
درباره راه‌هایی فکر کنید که می‌توانید شانس کودک‌تان برای انجام کاری به‌طور مستقل را افزایش دهید. برای مثال، می‌توانید از یک رخت‌آویز پایین‌تر برای لباس‌ها استفاده کنید تا دسترسی آنها آسان‌تر باشد یا گذاشتن یک قلاب در دسترس آنها برای آویزان کردن کوله‌پشتی‌شان بعد از مدرسه.
پرورش بازی آزاد
بازی مستقل و بدون ساختار برای پرورش خلاقیت، حل مسئله و خودمختاری بسیار مهم است. با این حال، بیشتر کودکان پیش‌دبستانی هنوز نیاز دارند (و می‌خواهند!) که در طول زمان بازی بدون ساختار از والدین خود کمی تعامل دریافت کنند.
به کودک پیش‌دبستانی خود انواع مواد هنری (مداد رنگی، ماژیک، گچ، رنگ انگشتی)، مواد ساخت‌وساز (بلوک، مگناتیل، لگو) یا وسایل بازی خیالی ارائه دهید و بگذارید خودشان دست‌ساخته یا بازی خود را بسازند. همچنین می‌توانید مواد غیر بازی هم استفاده کنید. مواد بازیافتی و مواد قابل بازیابی مانند رول دستمال کاغذی، قوطی‌های قهوه و جعبه‌های غلات می‌توانند به طرق مختلف مورد استفاده قرار گیرند. یک رول دستمال کاغذی می‌تواند تلسکوپ، لوله، ماشین، هواپیما یا چوب جادو باشد. یک جعبه غلات می‌تواند یک اصطبل برای حیوانات، یک بلوک ساختمانی یا یک سنگ‌پله باشد.
کودک خود را مشاهده کنید و متوجه شوید که به چه چیزی علاقه دارد. یک کودک ممکن است به چیدن و ساختن علاقه‌مند باشد، در حالی که کودک دیگر بخواهد نقش بازی کند. از این مشاهدات برای هدایت و گسترش بازی آنها استفاده کنید. اگر آنها به نظر می‌رسد که گیج یا گرفتار شده‌اند، می‌توانید یک راه‌حل ارائه کنید یا در مورد اقداماتشان نظری بدهید و سپس آنها را تشویق کنید که دوباره خودشان امتحان کنند.
هنگامی که تماشا می‌کنید، سعی کنید دخالت نکنید. ممکن است در مورد آنچه که آنها انجام می‌دهند نظر بدهید و تلاش‌هایشان را تحسین کنید، اما کاری را برای آنها انجام ندهید. به عنوان مثال، اگر آنها در حال چیدن قوطی‌ها هستند، می‌توانید بگویید: «وای، می‌بینم که قوطی‌ها رو داری می‌چینی. داری یک برج بلند می‌سازی.» با بیشتر بازی کردن کودک، شما می‌توانید کمتر بازی کنید. می‌توانید پیشنهاداتی بدهید یا بگویید که چگونه از مواد به روش‌های مختلف استفاده کنند، یا حتی مواد جدیدی معرفی کنید. این کمک می‌کند تا بازی طولانی‌تر شود و به مرور زمان، کودک شما می‌تواند مدت زمان بیشتری به طور مستقل بازی کند.
چرا یادگیری استقلال برای کودکان این‌قدر مهم است؟
رشد استقلال برای کودکان بسیار مهم است زیرا به آنها کمک می‌کند تا به بزرگسالان توانا و با اعتماد به نفس تبدیل شوند. زمانی که کودکان یاد می‌گیرند که کارها را به تنهایی انجام دهند، اعتماد به نفسشان تقویت می‌شود. آنها شروع به باور داشتن به توانایی‌های خود می‌کنند و به خاطر دستاوردهایشان احساس افتخار می‌کنند.
استقلال همچنین به کودکان یاد می‌دهد که چگونه مشکلات را حل کنند. به جای اینکه همیشه به دیگران وابسته باشند، آنها یاد می‌گیرند که مسائل را بررسی کنند و خودشان راه‌حل پیدا کنند. این مهارت برای مقابله با چالش‌های زندگی وقتی بزرگ‌تر می‌شوند، ضروری است.
تفکر مستقل همچنین به کودکان کمک می‌کند تا حس مسئولیت‌پذیری خود را توسعه دهند. وقتی آنها از عهده کارهای به ظاهر کوچک مانند لباس پوشیدن، انجام تکالیف یا کمک کردن در کارهای خانه بر می‌آیند، یاد می‌گیرند که مسئول اعمال خود باشند. این کار آنها را قابل اعتمادتر می‌کند و برای مسئولیت‌های بزرگ‌تر در آینده آماده می‌سازد.
به طور کلی، یادگیری استقلال به کودکان ابزارهایی می‌دهد که برای حرکت در دنیای واقعی با اعتماد به نفس و موفقیت به آنها نیاز دارند. این بخش مهمی از فرایند رشد است و آنها را به افراد با شخصیت و چند بعدی تبدیل می‌کند.
مستقل شدن یکی از بزرگ‌ترین هدایا برای فرزند شما است. با تشویق استقلال مناسب با سن و حمایت از آنها در مواجهه با چالش‌های جدید، شما زمینه‌ساز موفقیت آنها در آینده خواهید بود.
فقط به یاد داشته باشید که هر کودک به سرعت و شیوه خاص خود رشد می‌کند. اگر نگرانید که فرزندتان عقب است، هیچ‌گاه برای شروع آموزش استقلال دیر نیست. کلید این است که کمتر کمک کنید. می‌دانیم که این کار سخت است، اما کمک کردن به کودکان در همه چیز باعث می‌شود که آنها کمتر انجام دهند و حس استقلالشان به آرامی رشد کند. اگر آرزو دارید فرزندتان مستقل‌تر شود، با ایجاد انتظارات و ارزش‌هایی که نشان می‌دهد می‌تواند کارهای بیشتری انجام دهد، شروع کنید.
سخن پایانی
برای تربیت فرزندی مستقل باید پیشرفت‌های آنها را جشن بگیرید، حتی اگر کوچک باشد. این‌گونه است که کودکان به افراد با اعتماد به نفس و توانا تبدیل می‌شوند. استقلال فقط به معنای انجام کارها به تنهایی نیست؛ بلکه یکی از ارکان اساسی برای ساخت اعتماد به نفس و مهارت‌های حل مسئله است که آنها برای تمام عمر از آن استفاده خواهند کرد.
منبع: VeryWellFamily
