چگونه کودک خود را با غذای جامد آشنا کنیم؟
معرفی غذای جامد به نوزاد خود یک نقطه عطف هیجان‌انگیز است. در اینجا همه چیزهایی است که باید در مورد اولین غذای کودک بدانید، از جمله جدول زمانی، ایمنی و غذاهای توصیه شده.
در زمانی که کودک شما به ۴ تا ۶ ماهگی می‌رسد، احتمالاً به شیردهی یا شیر دادن با شیشه به خوبی مسلط شده‌اید. با این حال، مانند بسیاری از جنبه‌ها در فرزندپروری، همه چیز در شرف تغییر است زیرا فرزند شما به زودی برای غذاهای جامد آماده می‌شود. در اینجا همه چیزهایی است که باید در مورد اولین غذای کودک خود بدانید.
چه زمانی برای کودک خود غذای جامد شروع کنید؟
آکادمی اطفال آمریکا (AAP) می‌گوید که می‌توانید کودک خود را با غذای جامد بین ۴ تا ۶ ماهگی آشنا کنید، اما پاسخ واقعاً به کودک شما بستگی دارد. برخی از نوزادان ممکن است کاملاً راضی باشند که بیشتر منتظر بمانند، در حالی که برخی دیگر ممکن است آماده شروع باشند. بهترین راه برای دانستن اینکه آیا کودک شما برای غذا آماده است یا خیر، جست‌وجوی نشانه‌های آمادگی برای خوردن است. در اینجا چند نشانه وجود دارد که نشان می‌دهد کودک شما ممکن است برای غذای جامد آماده باشد:
- می‌تواند صاف بنشیند و سر خود را بالا نگه دارد.
- کنجکاو است و به همه چیز اطراف خود نگاه می‌کند. بخصوص آنچه شما می‌خورید!
- با سر خود قاشق شما را دنبال می‌کند و ممکن است دهان خود را برای گاز گرفتن باز کند.
- رفلکس رانش زبان را که به طور خودکار غذا را از دهان نوزادان بیرون می‌راند، از دست داده.
- پس از دریافت یک روز کامل شیر (هشت تا ده بار شیردهی یا حدود ۳۲ اونس شیر خشک) همچنان گرسنه به نظر می‌رسد.
اگر به نظر می‌رسد کودک شما هنوز برای غذا خوردن آماده نیست، اشکالی ندارد. به یاد داشته باشید که نیازی به عجله در این تغییر نیست. در واقع، معمولاً بهتر است منتظر بمانید تا اینکه زودتر شروع کنید. کارشناسان می‌گویند که نباید قبل از ۴ماهگی غذای جامد را شروع کنید. اکثر نوزادان بین ۵ تا ۶ماهگی آماده شروع غذای جامد هستند.
چگونه کودک خود را با غذای جامد آشنا کنیم؟
AAP تغذیه انحصاری با شیر مادر را به مدت شش ماه و همچنین شیردهی تکمیلی را تا زمانی که نوزاد شما ۱.۲ ساله شود توصیه می‌کند. شیر خشک برای والدینی که نمی‌توانند یا نمی‌خواهند شیر مادر بدهند نیز یک گزینه عالی است. معرفی غذای جامد بیشتر درباره‌ی استفاده کودک شما از توانایی جویدن و بلع غذا است تا ارائه هرگونه مزیت غذایی قابل توجه.
هنگامی که آماده معرفی غذای جامد هستید، غذاهای جامد را به عنوان یک جایزه در نظر بگیرید زیرا بخش اعظم کالری و مواد مغذی مورد نیاز کودک همچنان از شیر مادر یا شیر خشک می‌آید. اول صبح، قبل یا بعد از غذا و قبل از خواب، سینه یا شیشه شیر را به کودک بدهید. در ابتدا، باید آزمایش کنید تا ببینید چه چیزی برای کودک شما بهتر است. اگر اهل شیر خوردن زیاد است ابتدا با غذا و سپس به او شیر بدهید. اگر متعادل شیر مصرف می‌کند، برعکس را امتحان کنید.
مقدار شیر روزانه مادر یا شیر خشک
در اینجا یک نمونه منو یا برنامه غذایی وجود دارد که به شما کمک می‌کند تا میزان تقریبی شیر مادر یا شیر خشکی که کودک شما باید روزانه بنوشد را تعیین کنید:
- تا ۹ ماهگی، روزانه ۲۰ تا ۲۸ اونس شیر خشک یا شیر مادر را هر ۳ تا ۴ ساعت به کودک خود بدهید.
- از ۹ تا ۱۲ ماهگی، روزانه ۱۶ تا ۲۴ اونس شیر خشک یا شیر مادر را هر ۴ تا ۵ ساعت به او بدهید.
توجه به این نکته مهم است که اعداد توصیه شده یک دستورالعمل کلی هستند. مراقبان نوزاد باید تغذیه پاسخگو را تمرین کنند و به نشانه گرسنگی و سیری نوزاد گوش دهند تا تعیین کنند که چه مقدار به او غذا بدهند. علاوه بر این، انجام معاینات و ویزیت مناسب توصیه شده برای نوزاد به پزشک شما کمک می‌کند تا وزن کودک شما را به طور مناسب پیگیری کند. AAP می‌گوید تغذیه پاسخگو همچنین می‌تواند به کودکان کمک کند تا عادات غذایی سالم را ایجاد کنند.
به محض اینکه کودک شما مفهوم غذا خوردن را درک کرد و به زمان صرف غذا علاقه نشان داد که این معمولا بین ۶ تا ۹ماهگی اتفاق می‌افتد، برای او یک برنامه روتین صبحانه، ناهار و شام شروع کنید. اگر غذا خوردن با هم به عنوان یک خانواده برای شما مهم است، همچنین می‌تواند راه بسیار خوبی برای گذراندن وقت با هم در زمان صرف غذا با همراهی کودکتان سر میز باشد. حتی اگر گاهی اوقات گرسنه نباشد، به این ایده عادت می‌کنند که طبق برنامه غذا بخورد. با این حال، هرگز به کودک خود فشار نیاورید تا غذا بخورد؛ اگر علاقه‌ای به غذا ندارد، فقط او را از صندلی غذا بلند کنید و ادامه دهید.
خوب است که کودکان سه وعده غذایی در روز با دو تا سه میان وعده بخورند.
برنامه تغذیه برای اولین غذای کودک
در ۴ تا ۶ماهگی به کودک خود دو وعده غذا بدهید، هر وعده تقریباً ۲ تا ۴ قاشق غذاخوری.
در ۷ تا ۱۲ماهگی به او سه وعده غذا بدهید که هر وعده تقریباً به اندازه مشت کودک است.
اما به یاد داشته باشید دستورالعمل دقیقی درباره‌ی مقدار دقیقی که نوزادان باید بخورند وجود ندارد. همه‌ی این‌ها به علائم گرسنگی و اشتهای کودک بستگی دارد. نوزادان با هم متفاوت هستند، بنابراین اجازه دهید کودک شما راه را پیش ببرد!
همانطور که کودک شما به خوردن غذای جامد عادت می‌کند، بدانید که ممکن است روزهایی بیشتر از سینه یا شیشه شیر به نخود و هویج علاقه داشته باشد و از طرف دیگر، ممکن است روزهایی پیش بیاید که تنها کاری که او بخواهد انجام دهد این باشد که شیر بخورد. همه‌ی این‌ها طبیعی است زیرا کودک شما شروع به رشد مستقل‌تر می‌کند، اما در حال حاضر، هنوز به مقدار طبیعی شیر مادر یا شیر خشک نیاز دارند.
اولین غذاهای کودک بر اساس سن
دورانی که فرنی برنج ملایم معمول بود، گذشته است. امروزه هیچ قانون سخت و سریعی برای اولین غذای کودک وجود ندارد. ارائه انواع میوه‌ها، سبزیجات و گوشت‌ها به هر ترتیبی اهمیت بیشتری دارد تا کودک شما به ذائقه‌های مختلف عادت کند. این ایده که اگر ابتدا میوه‌ها را معرفی کنید به این معنی است که کودک شما فقط شیرینی می‌خواهد، یک افسانه است. بنابراین با خیال راحت همه‌ی میوه‌هایی را که می‌خواهید آزمایش کنید.
به این فکر کردید که با چه غذای جامدی شروع کنید؟ در اینجا چند پیشنهاد وجود دارد.
۴ تا ۶ ماهگی: غلات تک دانه
سطح آهنی که در رحم در بدن جنین ذخیره می‌شود پس از تولد کاهش می‌یابد و نوزاد در حدود ۹ ماهگی به پایین‌ترین حد آهن خود می‌رسد. به همین دلیل غلات غنی شده با آهن یک غذای اولیه ایدئال هستند. ۱ قاشق چای خوری غلات تک دانه را با ۴ تا ۵ قاشق چای خوری شیر مادر یا شیر خشک ترکیب کنید.
در ابتدا، بیشتر غلات به سر و صورت کودک شما مالیده می‌شود. نکته این است که کودک خود را به نوع دیگری از غذا خوردن عادت دهید. اگرچه این کار شلخته و خسته‌کننده است، اما باید این روند را طی کنید.
اگر کودکتان سرش را به نشانه نه تکان داد، روی خود را برگرداند یا فقط پس از یک بار خوردن دهانش را باز نکرد، او را مجبور به ادامه خوردن غذا نکنید. اگر به نظر می‌رسد اصلا علاقه‌ای به امتحان غلات ندارد، یک هفته یا بیشتر صبر کنید و دوباره امتحان کنید. هنگامی که کودک شما به بلعیدن غلات آبدار عادت کرد، آن را با استفاده از آب کمتر یا شیر مادر و غلات بیشتر غلیظ کنید.
۴ تا ۸ ماهگی: سبزیجات، میوه‌ها و گوشت‌های پوره شده
شاید شنیده باشید که خوردن میوه‌ها قبل از سبزیجات می‌تواند باعث تمایل مادام‌العمر به غذاهای شیرین شود، اما هیچ تحقیقی برای تأیید این موضوع وجود ندارد. بنابراین این شما هستید که باید تعیین کنید که آیا با موز یا هویج یا با مرغ پوره شده شروع کنید.
AAP همچنین معتقد است که معرفی زودهنگام غذاهای آلرژی‌زا می‌تواند خطر ابتلا به آلرژی غذایی را کاهش دهد، بخصوص اگر کودک شما در معرض خطر باشد. اگر سابقه خانوادگی قوی آلرژی غذایی دارید، با ارائه‌دهنده مراقبت‌های بهداشتی کودک خود درباره‌ی بهترین راه‌ها برای معرفی آلرژن‌های رایج از جمله تخم مرغ، لبنیات و بادام زمینی صحبت کنید. این امر به ویژه برای نوزادان مبتلا به اگزمای شدید، یک بیماری پوستی که با آلرژی غذایی مرتبط است، صادق است. به عنوان مثال، AAP توصیه می‌کند که کودکان مبتلا به اگزمای شدید بین ۴ تا ۶ ماهگی با محصولات بادام زمینی آشنا شوند. اما به والدین توصیه می‌کند با پزشک یا ارائه دهنده مراقبت‌های بهداشتی فرزندشان صحبت کنند.
۶ تا ۸ ماهگی: فینگر فودهای تک ماده‌ای
چه با پوره شروع کرده باشید و چه غذاهای جامد را با فینگر فودها شروع کرده باشید، بسیاری از نوزادان از کودکی از آزمایش خود غذا لذت می‌برند. در این مرحله غذاهای سفت و خام (مانند تکه‌های سیب یا هویج) را ارائه نکنید. اطمینان حاصل کنید که میوه‌ها و سبزیجات به اندازه کافی نرم هستند که با فشار ملایم بین انگشت شست و سبابه له شوند. برخی از نمونه‌های خوب نخود پخته، تکه‌های کوچک موز یا آووکادو، یا کته برنج هستند.
شکل هم مهم است. بچه‌های کوچک‌تر غذاها را با کف دست‌هایشان جمع می‌کنند، بنابراین برداشتن یک مقدار پوره سیب‌زمینی یا یک تکه آووکادو راحت‌تر از غذاهای کوچک‌تر است. نمک یا شکر را در غذای آن‌ها نریزید. بهتر است کودک شما یاد بگیرد که بدون سدیم یا شیرین کننده اضافه شده آن را دوست داشته باشد.
۹ تا ۱۲ ماهگی: غذاهای خرد شده، آسیاب شده یا له شده
به محض اینکه کودک شما توانایی‌اش را به دست آورد، او را از پوره‌های صاف جدا کنید. غذاهای انگشتی بیشتری را با بافت‌هایی مانند ماست، پنیر، موز و پوره سیب‌زمینی شیرین ترکیب کنید. او همچنین می‌تواند از آهن بیشتری استفاده کند، بنابراین از گوشت‌های پوره شده مانند گوشت گاو، مرغ و بوقلمون استفاده کنید.
غذاهای جامدی که باید از آن‌ها اجتناب کنید
خوردن مواد جامد دنیای کاملا جدیدی را به روی کودک شما باز می‌کند. اما برخی از غذاها وجود دارند که خوردن آن‌ها برای نوزادان بی‌خطر نیست. شما باید از دادن غذاهای زیر به نوزادان زیر یک سال خودداری کنید:
عسل: اگر خیلی زود معرفی شود، می‌تواند باعث بوتولیسم، یک بیماری جدی شود.
شیر گاو (به عنوان نوشیدنی): شیر مادر و شیر خشک را به عنوان نوشیدنی اصلی تا یک سالگی کودک خود ادامه دهید. با این حال، استفاده از شیر گاو در آشپزی یا پخت‌وپز خوب است. پنیر و ماست هم مشکلی ندارد.
خوراکی‌های با خطرات خفگی: از خوراکی های با خطرات خفگی مانند آجیل، دانه‌ها، کشمش، آب‌نبات سفت، انگور، سبزیجات خام سفت، ذرت بو داده، کره بادام زمینی سفت و هات‌داگ در سال اول کودک خودداری کنید.
نکاتی برای مدیریت زمان صرف غذا
صرف غذا با بچه‌های خردسال و بخصوص نوزادان می‌تواند چالش‌برانگیز باشد. احتمالاً زمانی که شما در حال آماده کردن غذا هستید، کودک گریه می‌کند، می‌خواهد او را نگه دارید، یا نیاز به تعویض پوشک دارد. سپس عمل واقعی غذا خوردن. بیایید بگوییم هرگز نمی‌دانستیم که یک انسان کوچک می‌تواند چنین آشفتگی ایجاد کند. همانطور که با هم وارد دنیای غذای جامد می‌شوید، چند نکته برای لذت بخشیدن به وعده‌های غذایی وجود دارد.
یک روال ایجاد کنید
یک نوزاد برای غذا خوردن نیاز به تمرکز دارد، بنابراین برنامه‌ای را شروع کنید که در آن دست‌های او را بشویید، او را آرام کنید و سپس بنشینید تا غذا بخورد. با خاموش کردن تلویزیون و هر موسیقی بلند آرامش را حفظ کنید. این کار به کودک شما کمک می‌کند تا به غذا خوردن خود آگاه شود و بیاموزد که تشخیص دهد چه زمانی سیر شده است.
بدانید که شروع جامدات زمان می برد
مدتی طول می‌کشد تا کودک شما با احساسات جدیدی که همراه با غذا خوردن است احساس راحتی کند؛ احساس قاشق در دهان و طعم و بافت غذاهای مختلف.
انواع غذاها را معرفی کنید
بیشتر نوزادان از امتحان کردن غذاهای جدید لذت می‌برند و شروع غذاهای جامد زمان بسیار خوبی برای معرفی اقلام مختلف مانند سبزیجات، ماهی و حتی غذاهای تند است. ارائه طعم‌ها و بافت‌های مختلف در اوایل می‌تواند به جلوگیری از حساسیت در آینده کمک کند.
برای آشفتگی آماده شوید
کودک شما احتمالاً غذا را همه جا پرت می‌کند، بخصوص اگر شما در حال تمرین از شیر گرفتن کودک هستید. این رایج است و لزوماً نشان‌دهنده دوست نداشتن نیست. رفتن غذا به دهان کودک نیازمند هماهنگی و تمرین است.
آب را هم معرفی کنید
AAP توصیه می‌کند که در حدود ۶ماهگی با وعده‌های غذایی، مقدار کمی آب را در یک فنجان اضافه کنید. این کار می‌تواند به آشنایی با طعم آب و مهارت‌های حرکتی ظریف کمک کند.
نکته پایانی اما مهم
مراقب آلرژی باشید. اگر پزشک شما توصیه کرده است یا سابقه خانوادگی آلرژی غذایی دارید، هر بار فقط یک غذای جدید به فرزندتان بدهید و سه یا چهار روز صبر کنید تا غذای دیگری را امتحان کنید تا تشخیص دقیق آلرژی را آسان‌تر کنید.
مراقب علائم واکنش آلرژیک یا عدم تحمل مانند بثورات پوستی، کهیر، خس خس سینه، مشکل در تنفس، استفراغ، گاز زیاد، اسهال یا خون در مدفوع باشید. اگر متوجه هر یک از این علائم شدید (ممکن است چند دقیقه یا چند روز طول بکشد تا ظاهر شوند) با پزشک یا مرکز بهداشت تماس بگیرید و اگر واکنش جدی به نظر می‌رسد به اورژانس مراجعه کنید.
منبع: parents
