چه کنید تا کودکان به حرف شما گوش دهند و احترام بگذارند؟
احتمالا روشهای زیادی برای تربیت فرزندتان شنیدهاید و راههای مختلفی را برای جلب احترام و حرفشنوی کودکان امتحان کردهاید. اما اگر در این کار خیلی موفق نیستید، نگران نباشید! والدین زیادی مثل شما با این دغدغهها درگیر هستند.
در ابتدا باید بدانید یکی از دلایل اصلی عدم حرفشنوی کودکان، عصبانیت و خستگی والدین است. برای رسیدن به خواستهتان صبوری و آرامش را فراموش نکنید.
اغلب والدین در هنگام صحبت با فرزند لجباز خود، عصبانی میشوند و پریشانی و ناامیدی در چهره آنها کاملا واضح است. کودکان بیشتر از آنچه فکر میکنید باهوش هستند. وقتی پدر و مادر با روحیهای نامناسب با کودک صحبت کنند، او در موقعیت جنگ یا فرار و لجبازی قرار میگیرد تا از وضعیت نا امنی که میبیند نجات پیدا کند. به همین سادگی شرایط سختتر از قبل میشود.
قبل از هرچیز به این نکات توجه کنید
برای حرفشنوی کودکان، سعی کنید آرام باشید و به این توصیهها توجه کنید:
- همیشه به کودکان احساس ارزشمند بودن بدهید
جالب است بدانید کودکان از بدو تولد، به روابطی نیاز دارند که در آن احساس ارزشمند بودن داشته باشند. رفتار و گفتار والدین از دوران کودکی، تصویری از این ارزشها را در ذهن کودک شکل میدهد.
-
خلاصه صحبت کنید
صحبتهای طولانی و نصیحتهای خستهکننده نهتنها هیچ تاثیری بر کودک نمیگذارد، بلکه اهمیت حرفتان را هم کم میکند. پس به طور خلاصه نکات مهم را به او یادآور شوید.
-
نه خواهش کنید و نه دستور بدهید
«فورا لباسهایت را جمع کن.» یا «عزیزم خواهش میکنم، امکانش نیست لباسهایت را جمع کنی؟»؛ در هر دو صورت با شنیدن این جملات احتمال حرفشنوی کودکان از شما پایین است. به جای این نوع جملات، از بیانی قاطع و همراه با احترام استفاده کنید.
-
تمرکز کودکان را به خود معطوف کنید
اگر فرزند شما جلوی تلویزیون نشسته و شما از اتاق دیگری فریاد میزنید تا تکالیفش را انجام دهد، به احتمال زیاد نتیجهای نخواهد داشت چون تمرکز کودک بر تماشای تلویزیون است. به جای این کار، به او نزدیک شوید و وقتی مطئنید که حواسش پیش شما است، خواستهتان را تکرار کنید.
۱۰ نکتهی موثر برای تقویت حرفشنوی کودکان
در ادامهی این مقاله از دیجی کالا مگ، ده نکتهی مهم دیگر دربارهی افزایش احترام و راههای ترغیب کودکان به حرفشنوی را با هم مرور میکنیم و در انتها این نکات را با رفتارهای روزانه خود و فرزندانمان مقایسه میکنیم. پس با ما همراه باشید.
۱. به کودکان احترام بگذارید
اگر خواستهی خود را غیرمحترمانه بیان کنید، نمیتوانید انتظار احترام و حرفشنوی از کودکان را داشته باشید. حتی اگر در چنین شرایطی فرزندتان به ناچار حرف شما را پذیرفت، باید بدانید که روش اشتباهی را در پیش گرفتهاید.
پایه و اساس رابطهی خود را بر احترام متقابل قرار دهید. در چنین شرایطی کودکان حرفشنوی از شما را با احترام و از روی میل انجام خواهند داد.
همچنین میتوانید درخواستهای خود را با جملات مودبانه و به روش غیرشخصی بیان کنید. برای مثال، به جای اینکه بگویید: «پسر پررو، زود باش ناهارت را بخور.»، به ساعت اشاره کنید: «پسرم، ساعت ۲ ظهر است و وقت ناهار.» در این شرایط، نارضایتی بین شما و فرزندتان پیش نمیآید و او از شما برای وضع قانون ناراحت نمیشود (شاید کمی ناراحت باشد که زمان چقدر زود گذشته است).
۲. فریاد نزنید
میتوانید صدایتان را بالا ببرید و با فریاد زدن به او یادآور شوید که باید به حرف شما گوش کند؛ اما واقعا این کار نتیجهی مطلوبی خواهد داشت؟ قطعا خیر. شاید با این روش برای مدت کوتاهی به خواست خود برسید، اما رابطهتان در دراز مدت با مشکلات اساسی مواجه خواهد شد.
فریاد زدن حس بیارزش بودن را به کودک منتقل میکند. در این رابطه کودک احساس میکند مورد بی احترامی قرار گرفته است و برای والدین خود اهمیتی ندارد، پس بعد از مدتی دیگر از شما حرفشنوی نخواهد داشت. پس این روش را فراموش کنید.
حواستان به این نکات ظریف باشد؛ هیچوقت سعی نکنید با فریاد زدن به فرزندانتان نشان دهید که بر آنها تسلط دارید. کودکان از داشتن آزادی عمل در تصمیمگیری لذت میبرند، پس با دادن چند حق انتخاب که خودتان آنها را تعیین کردهاید، به کودک احساس قدرت و تسلط بدهید تا به تدریج مقاومت او در برابرتان کاهش پیدا کند.
۳. از قانون طلایی استفاده کنید
«آنچه را برای خود میپسندی برای دیگران نیز بپسند.» کافی است به این قانون طلایی عمل کنید. اگر حرفشنوی کودکان و احترام آنها را میخواهید، شما هم باید محترمانه برخورد کنید. هنگام صحبت با فرزندانتان، مهربان و آرام باشید و از کلمات محبتآمیز به جای سرزنش کردن استفاده کنید. مهربانی، عشق و احترام وقتی با اقتدار در رابطه همراه شود، باعث میشود تا فرزندتان به شما گوش کند و او هم محترمانه رفتار کند.
تصور کنید همراه با فرزندتان به فروشگاهی رفتهاید و برای خرید عجله دارید. اما برخلاف شما، کودکتان در فروشگاه بازی میکند، به قفسههای مختلف سر میزند و بدون عجله از بین خوراکیهای محبوب خود انتخاب میکند. شما در چنین موقعیتی چه واکنشی نشان میدهید؟ وادار کردن کودکان به حرفشنوی در برخی موقعیتها به نظر کار سختی میرسد، اینطور نیست؟
به خاطر داشته باشید کودکان در حال یادگیری و الگوبرداری از شما هستند. آرامش خود را حفظ کنید و با لحنی مناسب به کودک یادآور شوید که تنها چند دقیقه زمان دارید. قطعا با کمی تمرین و تلاش به خوبی از پس این موقعیتهای سخت هم بر میآیید.
۴. به جملاتی که میگویید دقت کنید
همانطور که گفتیم، احترام متقابل اولین و مهمترین قدم برای جلب توجه کودکان و تقویت حرفشنوی در آنها است. اگر کودک احساس کند برایش اهمیت قائل هستید و خواستهی خود را با احترام بیان میکنید، به حرفهایتان گوش خواهد داد. اما باید به یک نکتهی مهم توجه کنید: به حرفی که میزنید عمل کنید!
به عنوان مثال، اگر از فرزند خود میخواهید هنگام دیدن برنامهی تلویزیونی به مبل ضربه نزند یا صدای تلویزیون را کم کند یا… اما او همچنان به کار خود ادامه میدهد، بهتر است به او بگویید اگر به حرف شما گوش نکند، به مدت نیم ساعت از دیدن برنامهی تلویزیونی محروم میشود. تا به حال این روش را امتحان کردهاید؟
اکثر والدین از این روش برای متقاعد کردن کودکان استفاده میکنند ولی بسیاری از آنها باز هم موفق نمیشوند تا حرفشنوی کودکان را داشته باشند. اما مشکل کجاست؟
قاطع نیستید و سر حرفهای خود نمیمانید
قصد دارید با تعیین یک شرط منطقی، کودک را قانع کنید؟ مثلا به او بگویید اگر تکالیفش را انجام ندهد، از رفتن به مهمانی امشب منصرف میشوید. اما تا چه حد روی حرف خودتان هستید؟ آیا حاضرید در صورتی که فرزندتان به حرف شما گوش نکرد، برنامهی مهمانی را لغو کنید؟ شما تنها وقتی حرفشنوی کودکان را خواهید داشت که آنها بدانند به حرف خود عمل میکنید.
خیلی زود عصبانی میشوید
اگر قصد دارید کودک را برای انجام دادن یا ندادن کاری قانع کنید، نیازی به عصبانیت نیست. کافی است با آرامش و احترام به او یادآور شوید که گوش ندادن به حرف شما چه عواقبی دارد. اگر او به یاد بیاورد که روز قبل برای بیتوجهی به شما، از بازی با تبلت محروم شد، حتما شما را جدی میگیرد و دست از لجبازی برمیدارد.
۵. منطقی باشید
تا حالا والدینی را دیدهاید که کودکان خود را با تهدیدهای بزرگ و غیرممکن وادار به حرفشنوی کنند؟ گاهی والدین فکر میکنند هرچقدر تهدید بزرگتر باشد، احتمال اینکه کودک رفتار خود را متوقف کند هم بیشتر است. بهتر است این روش غیرمنطقی را فراموش کنید چون تهدیدهای بزرگی که هیچوقت به آن عمل نخواهید کرد، تمام حرفهایتان را بیمعنی میکند.
مثلا اگر چند بار از کودک خواستهاید تا کاری را انجام ندهد اما او همچنان پافشاری میکند، به یک تنبیه منطقی فکر کنید. برای جلب احترام و حرفشنوی کودکان در خانه، شرایط خودتان را هم در نظر بگیرید. مثلا نگویید «تمام اسباببازیهایت را دور میریزم.» شما قطعا چنین کاری نمیکنید.
اگر با چنین تهدیدی، کودک همچنان به کار خود ادامه داد، آیا حاضرید از هزینههای زیادی که برای اسباببازیها کردهاید چشمپوشی کنید و تمام آنها را دور بریزید؟ یا شاید در این لحظه تنبیه خود را تغییر دهید؟ به نظر شما کودک در برابر تهدیدات غیرمنطقی ما که به راحتی تغییر میکنند و هیچوقت عملی نمیشوند چه عکسالعملی نشان میدهد؟
۶. کوتاه و تاثیرگذار حرف بزنید
برای آموزش حرفشنوی به کودکان میتوانید از روش «تک پرسشی» استفاده کنید. در این روش شما تنها یک فرصت به کودک میدهید تا به حرف شما گوش کند، در غیر این صورت، بدون حرف اضافه و فورا تنبیه مورد نظر را پیاده میکنید.
به این مثال توجه کنید: از فرزندتان میخواهید تا پس از صرف غذا، ظرفهایش را داخل سینک قرار دهد تا بتواند ادامهی کارتون موردعلاقهاش را ببیند. اما او به حرف شما توجه نمیکند. در این شرایط نیازی به تکرار کردن نیست، کافی است بگویید: «متاسفم عزیزم، تماشای تلویزیون را از دست دادی.» باید به او یاد دهید که گوش ندادن به حرف شما آنقدرها هم ساده نیست.
نکتهی مهم: احترام متقابل، آرامش و منطقی بودن را فراموش نکنید. پیشنهاد میکنیم برای اجرای روش «تک پرسشی»، یک بار دیگر نکات بالا را مرور کنید.
۷. توجه کامل خود را به کودکان معطوف کنید
وقتی با فرزندتان دربارهی انجام کاری صحبت میکنید، به چشمان او نگاه کنید و تمام توجه خود را به او معطوف کنید. در این شرایط، احتمال حرفشنوی کودکان بسیار بیشتر خواهد بود.
اگر والدین مشغول بازی کردن با موبایل خود باشند و همزمان بر سر فرزندشان فریاد بزنند تا تکالیفش را انجام دهد، احتمالا واکنش مطلوبی از کودک نمیبینند. بهتر است کارهای خود را کنار بگذارید، به او نزدیک شوید و درخواست خود را با لحنی جدی اما آرام بیان کنید. به چشمهای فرزندتان خیره شوید و بگویید: «زمان انجام تکالیف رسیده، تلویزیون را خاموش کن. بعد از انجام تکالیف دوباره اجازه داری تلویزیون تماشا کنی.» وقتی به کودک نشان میدهید که برایش ارزش قائل هستید و تمام توجه شما به او و کارهایش است، نتیجهی بهتری میگیرید.
۸. با رفتار و گفتار خود از کودک مراقبت کنید
اینکه چطور با کودک صحبت میکنید و با چه جملاتی از او میخواهید تا به حرف شما گوش دهد بسیار مهم است. کودکان دوست دارند تا مورد توجه شما باشند. پس این را در رفتار و گفتار خود نشان دهید.
همیشه به دنبال جایگزینهای بهتری برای جملاتتان باشید. مثلا به جای اینکه با عصبانیت بگویید: «قرار بود ۵ دقیقه پیش میز شام را بچینی!»، بهتر است این جملات را امتحان کنید: «عزیزم تو میز شام را خیلی باسلیقه میچینی. دوست دارم هر شب با هم این کار را انجام بدهیم و یک میز زیبا داشته باشیم. بیا از امشب شروع کنیم.»
وقتی توجه خود را به کودک نشان میدهید، رابطهای صمیمیتر و پایدارتر خواهید داشت، در نتیجه کودکان با علاقه از شما حرفشنوی میکنند. پس برای رسیدن به هدفتان، در رفتار و گفتار خود کمی تجدید نظر کنید و عشق و مراقبت خود را به آنها نشان دهید.
۹. برای کودکان ارزش قائل شوید
حرفشنوی کودکان و احساس ارزشمندی آنها ارتباط تنگاتنگی با هم دارد. کودکان همیشه باید احساس کنند که والدین برای آنها ارزش قائل هستند. اما چه راههایی وجود دارد که والدین بتوانند این حس را در فرزند خود ایجاد کنند؟
این راههای پیشنهادی را امتحان کنید:
- محبتهای فیزیکی مثل بغل کردن را فراموش نکنید.
- به کارهای آنها با علاقه نگاه کنید.
- هنگام صحبت کردن با فرزندان، تماس چشمی برقرار کنید و لبخند بزنید.
- هر روز حداقل یک نکتهی مثبت در رفتار فرزندتان را تحسین کنید.
- در انجام برخی کارها به کودکان کمک کنید و تنهایش نگذارید (مثلا کمک کنید تا بند کفشش را ببندد و به مرور این کار را به او آموزش دهید).
- وقتی فرزندتان میترسد به او اطمینان دهید که مشکلی وجود ندارد.
- هنگامی که کودک شما ناراحت است از او حمایت کنید.
- هر روز یک زمان اختصاصی برای گذراندن با فرزندتان داشته باشید و نگذارید هیچ چیزی این وقتگذرانی را خراب کند.
- هر بار که کودک با شما صحبت میکند به او پاسخ دهید و سوالات او را بدون جواب نگذارید.
- دربارهی اتفاقاتی که در طول روز افتاده است، از او سوال بپرسید و منتظر باشید تا برایتان صحبت کند.
۱۰. الگوی خوبی باشید
اولین و اصلیترین الگوی کودکان، پدر و مادر هستند. کودکان از دوران ابتدایی زندگی خود، والدین را به عنوان الگو تحت نظر دارند و آداب حرف زدن و رفتار کردن با دیگران را از آنها یاد میگیرند. پس به عنوان یک والد دربارهی رفتار و گفتار خود حساستر باشید.
اگر پدر یا مادر در برخورد با والدین خود، محترمانه صحبت نکنند، به قوانین پایبند نباشند و برخلاف آنچه میگویند رفتار کنند، حرف شنوی کودکان از آنها بسیار دور از انتظار است. پس درست رفتار کردن را در عمل به فرزندتان بیاموزید.
آیا کودکان با این نکات از ما حرفشنوی میکنند؟
راههای زیادی وجود دارد که فرزندانتان را وادار به حرفشنوی کنید. شاید با سختگیری بتوانید فرزندانتان را مجبور به پیروی از خود کنید. اما به چه قیمتی؟ آیا حرفشنوی فرزندانتان از روی اجبار و اکراه برای شما قابل قبول است؟
حتما میدانید که این روشها نه تنها برای مدت طولانی کارساز نیستند، بلکه اثرات مخربی بر روابط والدین و فرزندان به جا میگذارند. در روشهای خشک و خشن، با بیتوجهی، بی احترامی و فریاد زدن، به زودی کودکی خواهید داشت که دیگر قابل کنترل نیست!
همین حالا یک قلم و کاغذ بردارید و جملات پرتکرار خود را در شرایطی که کودکان سر ناسازگاری دارند بنویسید. کدام جملات را باید تغییر بدهید؟ آیا راهکار بهتری برای روشهای قبلی شما وجود دارد؟
میتوانید از توصیههای این مقاله کمک بگیرید و با شناختی که از فرزندتان دارید، بهترین راه را برای جلب احترام و حرفشنوی کودکان امتحان کنید.
منبع: lifehack
بچه های این دوره حرف دوست و رفیق را بهتر از پدر و مادر میخرند به دلایل مختلف نسل جدید نصیحت بردار و حرف کوش کن نیستند قبل از اینکه دهانت را باز کنی جوابت را میدن .
متاسفانه از آنجا که در ایران پدر و مادر با هم بر اساس احترام و دوستی زندگی نمی کنند و هر کدام کار خودشان را میکنند بدون توجه به دیگری، بچه ها هم همین روش رو دنبال میکنند
و تا پدر و مادر قبل از تولد بچه احترام و حرف شنوی از یکدیگر و گفتگو کردن درست را تمرین نکنند هیچ راه و روش پاسخ نمیدهد
گل گفتین متاسفانه هر کسی راه خودش را میرود تنها راه درست همدلی و هم زبانی والدین است
من الان نوجوانم و یه خواهر کوچیک تر دارم . مادرم دقیق بر خلاف این روش ها رفتار میکنه هم سر من هم سر اون . و واقعا نمیدونم . شایر مشکل از ماست؟ اخه یه چند وقتی هست که بخاطر فریاد هاش سر کوچیک ترین چیز ها سر درد گرفتم .
درسته که بچه های الان حرف گوش کن نیستن ولی قبول کنید بعضی مادر و پدرا هم خیلی بد با بچه صحبت میکنن. به نظرم احترام گذاشتن به بچه هرچقد هم که شیطون باشه مهمه
واقعا چرا باید والدین ما این ارزش هارو به ما ندادن
از نظر من فقط بچه های امروز نباید ازاین مزیت ها استفاده بکنن
پس ما دهه هشتادیا چی(البته ۸۰الی۸۵)
مام مثل دهه شصتیا نسل سوخته ایم به مولا😕😂😂
من اگه والدینم باهام اینجوری رفتار کنم دیگه چیزی از این دنیا نمیخواهم
بچه های این دوره زمونه حرف شنوی کمی دارن. و اکثراً هم گاهی خیلی لجبازی می کنند. ولی خب موافقم باید براشون احترام و ارزش قائل شد چون باعث میشه اعتماد به نفس بیشتری پیدا کنند.
والا من که بچه هستم پس اگه مامانم همچین حرف هایی رو زد بیشتر گوش نمیکنم
از بس خری
مطلب قشنگی بود منتهی با این بچه هایی که ماها داریم بعید میدونم بشه مث آدم باهاشون برخورد کرد . ما جلو بزرگترامون پامونو دراز نمیکردیم اما اینا از رو بزرگتراشون روزی چند بار رد میشن