چطور از گیاه بابا آدم نگهداری کنیم؟
وقتی بحث خرید گیاه آپارتمانی باشد، کمتر کسی است که بتواند در برابر جذابیت گیاه بابا آدم مقاومت کند. این گیاه با برگ‌های پهن و ساقه‌های بلندش، نمادی از طبیعت بکر و سرسبز جنوب شرقی آسیا را به زندگی ما می‌آورد. بابا آدم که در زبان علمی با نام Alocasia spp شناخته می‌شود، با نام‌های محلی مثل گوش فیلی یا فیل‌گوش در ایران نیز شهرت دارد؛ نامی که به خوبی شکل خاص و باشکوه برگ‌هایش را توصیف می‌کند. این گیاه زیبا با وجود ظاهر خاص و پیچیده‌اش، نگهداری آسانی دارد و با رعایت چند اصل ساده می‌تواند سال‌های سال خانه‌ی شما را زیبا کند. در این مقاله یاد می‌گیریم چطور از این گیاه زیبا نگهداری کنیم.
فهرست محتوا
آشنایی با گیاه بابا آدم و انواع آن
میزان نیاز به نور در نگهداری بابا آدم
میزان نیاز به آب در نگهداری بابا آدم
شرایط کوددهی به گیاه بابا آدم
دمای مناسب برای نگهداری بابا آدم
رطوبت مورد نیاز برای نگهداری از بابا آدم
خاک و گلدان مناسب برای نگهداری از بابا آدم
شیوه هرس کردن و تکثیر گیاه بابا آدم
آشنایی با گیاه بابا آدم و انواع آن
بابا آدم یا همان Alocasia، گیاهی است که متعلق به خانواده Araceae است و خاستگاه اصلی‌اش به مناطق گرمسیری و نیمه‌گرمسیری جنوب و جنوب شرقی آسیا بازمی‌گردد. در ایران، این گیاه را بیشتر با نام‌های عامیانه‌ای مثل گوش فیلی می‌شناسند که به دلیل شباهت برگ‌های بزرگ و پهنش به گوش فیل، انتخاب بدی به نظر نمی‌رسد.
در میان انواع مختلف بابا آدم، گونه‌هایی مثل Alocasia Amazonica با برگ‌های تیز و رگه‌های سفید برجسته، یا Alocasia Black Velvet با بافت مخملی و رنگ تیره‌اش، از محبوب‌ترین‌ها هستند. برخی گونه‌ها مانند Alocasia Zebrina به خاطر ساقه‌های راه‌راه و شبیه به گورخرشان شناخته می‌شوند، در حالی که Alocasia Dragon Scale با برگ‌هایی که انگار از پوست اژدها الهام گرفته‌اند، طرفداران خاص خود را دارد.
میزان نیاز به نور در نگهداری بابا آدم
نور، یکی از کلیدهای اصلی موفقیت در نگهداری بابا آدم است، اما این گیاه برخلاف تصور برخی، عاشق نور شدید و مستقیم نیست. در زیستگاه طبیعی‌اش، بابا آدم زیر سایه درختان بلند جنگل‌های گرمسیری رشد می‌کند و به همین دلیل به نور غیرمستقیم و ملایم عادت دارد. اگر این گیاه را در معرض تابش مستقیم آفتاب قرار دهید، برگ‌هایش که مثل تابلوهای نقاشی طبیعت هستند، خیلی زود با لکه‌های قهوه‌ای و سوخته اعتراضشان را نشان می‌دهند. از طرف دیگر، نور کم هم می‌تواند باعث رنگ‌پریدگی و افتادگی برگ‌ها شود؛ پس باید تعادل را برقرار کنید.
بهترین مکان برای بابا آدم، جایی در نزدیکی پنجره‌ای با نور غیر مستقیم است؛ مثلاً پشت یک پرده نازک یا در فاصله یک تا دو متری از پنجره جنوبی. در تابستان که آفتاب تندتر می‌شود، بهتر است آن را کمی دورتر از پنجره نگه دارید یا از سایه‌بان استفاده کنید. در مقابل، در روزهای کوتاه و ابری زمستان، اگر احساس کردید برگ‌ها کم‌رنگ شده‌اند، می‌توانید با جابه‌جایی گیاه به نقطه‌ای روشن‌تر یا حتی استفاده از لامپ‌های رشد، نیاز نوری‌اش را تأمین کنید. نکته جالب اینجاست که بابا آدم با تغییر زاویه برگ‌هایش به شما می‌گوید نور کافی دریافت می‌کند یا نه؛ برگ‌هایی که رو به بالا و سرحال هستند، یعنی همه چیز خوب پیش می‌رود، اما اگر شروع به خم شدن کردند، وقت بازنگری در شرایط نوری است.
میزان نیاز به آب در نگهداری بابا آدم
آبیاری بابا آدم، هنری است که با کمی دقت می‌توانید در آن استاد شوید. این گیاه به خاطر برگ‌های بزرگ و ساقه‌های گوشتی‌اش، نسبت به بسیاری از گیاهان آپارتمانی دیگر به آب بیشتری نیاز دارد، اما این به معنی غرق کردنش در آب نیست. در فصل‌های گرم مثل بهار و تابستان، وقتی رشد گیاه در اوج خودش است، هفته‌ای دو تا سه بار آبیاری کافی خواهد بود. اما راز کار اینجاست: همیشه قبل از آب دادن، انگشتتان را تا عمق دو سانتی‌متری در خاک فرو کنید. اگر خاک هنوز مرطوب بود، دست نگه دارید؛ بابا آدم از خاک خیس و باتلاقی متنفر است و این کار می‌تواند ریشه‌هایش را به کام پوسیدگی بکشاند.
در پاییز و زمستان، داستان فرق می‌کند. با کاهش دما و کوتاه شدن روزها، گیاه وارد فاز استراحت می‌شود و نیازش به آب کمتر می‌شود. در این زمان‌ها، هفته‌ای یک بار آبیاری معمولاً کفایت می‌کند، مگر اینکه خانه‌تان خیلی گرم و خشک باشد. یک نکته طلایی دیگر این است که از آب ولرم و بدون کلر استفاده کنید؛ آب سرد می‌تواند شوک به ریشه‌ها وارد کند و آب شهری پر از کلر هم به مرور به برگ‌ها آسیب می‌زند. اگر برگ‌ها زرد شدند یا لکه‌های قهوه‌ای رویشان دیدید، ممکن است نشانه آبیاری بیش از حد باشد. در عوض، برگ‌هایی که چروک می‌شوند یا لبه‌هایشان خشک می‌شود، فریاد کم‌آبی می‌زنند.
شرایط کوددهی به گیاه بابا آدم
بابا آدم مثل هر موجود زنده دیگری، برای رشد و شادابی به تغذیه نیاز دارد و کوددهی درست، راهی است برای اینکه این گیاه همیشه سرزنده بماند. این گیاه در فصل رشدش، یعنی از اوایل بهار تا اواخر تابستان، از یک کود متعادل مثل 20-20-20 که ترکیبی از نیتروژن، فسفر و پتاسیم است، استقبال می‌کند. نیتروژن به رشد برگ‌های بزرگش کمک می‌کند، فسفر ریشه‌ها را قوی‌تر می‌کند و پتاسیم سلامت کلی گیاه را تضمین می‌کند. هر دو هفته یک بار، مقدار توصیه‌شده از این کود را در آب حل کنید و به خاکش اضافه کنید تا مواد مغذی به ریشه‌ها برسد.
اما کوددهی هم مثل آشپزی، نیاز به ظرافت دارد. اگر زیاده‌روی کنید، نمک‌های اضافی کود در خاک جمع می‌شوند و به ریشه‌ها آسیب می‌زنند؛ نشانه‌اش هم سوختگی نوک برگ‌ها یا توقف رشد است. در زمستان که گیاه به خواب می‌رود، بهتر است کوددهی را متوقف کنید، چون بابا آدم در این فصل انرژی‌اش را صرف جذب مواد جدید نمی‌کند. یادتان باشد که قبل از کود دادن، خاک باید کمی مرطوب باشد تا ریشه‌ها شوک نبینند.
دمای مناسب برای نگهداری بابا آدم
این گیاه عاشق گرما و ثبات است و بهترین بازه دمایی برایش بین 18 تا 25 درجه سانتی‌گراد است. در این محدوده، برگ‌ها شاداب می‌مانند و رشدش به بهترین شکل ادامه پیدا می‌کند. اما اگر دما از 30 درجه بالاتر برود، برگ‌ها شروع به پژمرده شدن می‌کنند و رطوبتشان را از دست می‌دهند. از آن طرف، دمای زیر 15 درجه هم مثل یک کابوس برای بابا آدم است؛ برگ‌ها خشک می‌شوند و ساقه‌ها بی‌حال می‌افتند.
در خانه‌های ما زمستان‌ها معمولاً با بخاری گرم می‌شوند، بهتر است گیاه را دور از پنجره‌های سرد و جریان هوای خنک نگه دارید. نزدیک بودن به شوفاژ هم اگرچه گرما را برای گیاه فراهم می‌کند ، اما خشکی هوا را به دنبال دارد که برای بابا آدم سم است. در تابستان هم اگر کولر دارید، مراقب باشید گیاه در معرض باد مستقیمش قرار نگیرد، چون تغییرات ناگهانی دما را دوست ندارد. پیشنهاد ما این است که دماسنج کوچکی کنار گیاه بگذارید تا همیشه از شرایطش مطمئن باشید. اگر دیدید برگ‌ها شروع به پیچ خوردن کردند یا لکه‌های عجیب رویشان ظاهر شد، دما را چک کنید؛ بابا آدم با زبان خودش به شما هشدار می‌دهد.
رطوبت مورد نیاز برای نگهداری از بابا آدم
بابا آدم عاشق رطوبت است و این عشق، ریشه در خاستگاه جنگلی‌اش دارد. در محیط‌های طبیعی، این گیاه در هوایی پر از بخار و مرطوب رشد می‌کند و برای همین در خانه هم به رطوبتی بین 60 تا 80 درصد نیاز دارد. اگر خانه‌تان خشک است، مثلاً به خاطر سیستم‌های گرمایشی یا آب‌وهوای منطقه، باید دست به کار شوید تا این نیاز را برآورده کنید. غبارپاشی روزانه با آب مقطر، یکی از ساده‌ترین راه‌هاست؛ فقط کافی است صبح‌ها یا عصرها، کمی آب روی برگ‌ها اسپری کنید تا حس جنگل را به گیاه برگردانید.
راه دیگر، ساخت یک جزیره رطوبتی است. یک سینی پر از سنگ‌ریزه و آب آماده کنید و گلدان را روی آن بگذارید، طوری که ته گلدان با آب تماس نداشته باشد. تبخیر آب، رطوبت اطراف را بالا می‌برد و بابا آدم را خوشحال می‌کند. دستگاه بخور هم فکر بدی نیست، به‌خصوص در زمستان که هوا خشک‌تر می‌شود. اگر برگ‌ها شروع به قهوه‌ای شدن از لبه‌ها کردند یا نوکشان خشک شد، یعنی رطوبت کافی نیست. اما مراقب باشید زیاده‌روی نکنید؛ رطوبت بیش از حد همراه با تهویه بد، می‌تواند قارچ و بیماری را به جان گیاه بیندازد.
270,000 تومان
500+ نفر بیش از ۲ بار این کالا را خریده‌اند
500+ نفر به این کالا علاقه دارند
200+ فروش در هفته گذشته
در سبد خرید 1000+ نفر
1000+ بازدید در 24 ساعت اخیر
500+ نفر بیش از ۲ بار این کالا را خریده‌اند
خاک و گلدان مناسب برای نگهداری از بابا آدم
خاک برای بابا آدم مثل خانه‌ای است که باید هم راحت باشد و هم کاربردی. این گیاه به خاکی سبک و با زهکشی خوب نیاز دارد که آب را به اندازه نگه دارد، اما اجازه ندهد ریشه‌ها غرق شوند. ترکیب خاک برگ، پرلیت و کمی ماسه، بهترین بستر برای این خاک خواهند بود. اگر خاک بیش از حد سنگین باشد، مثل خاک رس، آب در آن جمع می‌شود و ریشه‌ها می‌پوسند؛ اما اگر خیلی شل باشد، مواد غذایی را نگه نمی‌دارد و گیاه ضعیف می‌شود.
گلدان هم نقش مهمی دارد. گلدان‌های سفالی به خاطر منافذی که دارند، به تنفس ریشه‌ها کمک اما باید مطمئن شوید که سوراخ زهکشی خوبی دارند. هر یکی دو سال، وقتی ریشه‌ها پر شدند یا خاک مواد مغذیش را از دست داد، وقت تعویض گلدان است. در این زمان، خاک تازه و گلدانی کمی بزرگ‌تر انتخاب کنید، ولی نه خیلی بزرگ که آب در آن جمع شود. موقع جابه‌جایی، ریشه‌ها را با احتیاط بررسی کنید و اگر قسمت‌های سیاه یا نرم دیدید، آن‌ها را ببرید.
شیوه هرس کردن و تکثیر گیاه بابا آدم
بابا آدم به هرس سنگین نیاز ندارد، اما گاهی باید دست به قیچی شوید تا شاداب بماند. برگ‌های زرد، خشک یا آسیب‌دیده را با یک قیچی تیز و تمیز از نزدیک ساقه جدا کنید تا انرژی گیاه صرف قسمت‌های سالم شود. هرس را بهتر است در بهار انجام دهید، وقتی گیاه آماده رشد دوباره است. فقط یادتان باشد که شیره گیاه سمی است، پس با دستکش کار کنید و ابزارتان را بعد این کار بشویید.
بهترین روش تکثیر باباآدم، استفاده از پاجوش‌هاست. این گیاه کنار ریشه‌های اصلی‌اش، پاجوش‌های کوچکی تولید می‌کند که در زمان تعویض گلدان می‌توانید آن‌ها را جدا کنید. با احتیاط پاجوش را با ریشه‌اش از گیاه مادر ببرید و در خاکی مرطوب بکارید. برای چند هفته، آن را در نور ملایم و دور از آفتاب شدید نگه دارید و خاکش را مرطوب نگه دارید تا ریشه بگیرد.
