فلش مموری تا چه زمانی دادهها را نگه می‌دارد؟
فلش مموری از جمله ابزارهایی است که همچنان اهمیت خود را برای تعداد زیادی از کاربران حفظ کرده است. اما در این میان زمانی که دادهها را راهی فلش مموری می‌کنید، دادههای موردنظر تا چه زمانی درون این محصول دوام می‌آورند؟ برای پاسخ به این سوال، ابتدا باید نحوه‌ی عملکرد فلش مموری را توضیح دهیم و سپس عواملی که روی دوام دادهها تاثیر می‌گذارند، مطرح کنیم.
فلش مموری چگونه دادهها را ذخیره میکند؟
یک فلش مموری که البته ممکن است تحت عنوان نام‌های متفاوتی از آن یاد شود، برای ذخیرهسازی دادهها از حافظههای مبتنی بر فناوری فلش NAND استفاده میکند. این نوع حافظهها از نوع حافظههای غیرفرار محسوب میشوند. این یعنی برای ذخیرهسازی نیازی به برق ندارند و حتی در صورت قطع شدن برق هم میتوانند دادهها را در خود حفظ کنند. طبیعتا این مشخصه برای محصولاتی مانند فلش مموری اهمیت زیادی دارد.
حافظههای فلش NAND دادهها را در سلول‌های حافظه ذخیره می‌کنند. این سلول‌ها از الکترون‌هایی بهره می‌برند که در یک «دروازه شناور» به دام افتاده‌اند تا مقادیر باینری (صفرها و یک‌ها) را نشان دهند. با گذشت زمان، بار الکتریکی در این سلول‌ها با نشت روبرو می‌شود و همین موضوع منجر به تخریب دادهها می‌شود؛ زیرا در این شرایط خواندن سطح شارژ مربوط به مقادیر باینری سخت‌تر خواهد شد.
عوامل اثرگذار بر دوام دادهها در فلش مموری
با وجود اینکه در نگاه اول به نظر می‌رسد فلش مموری‌ها میتوانند بدون هیچ مشکلی برای مدت طولانی از دادهها نگه‌داری و محافظت کنند، اما در این زمینه عوامل زیادی بر مدت نگه‌داری دادهها تاثیرگذار هستند که در ادامه به تعدادی از آن‌ها می‌پردازیم.
- کیفیت سخت‌افزار حافظه: کیفیت حافظه فلش NAND استفاده شده در فلش مموری و نحوه‌ی بهره‌گیری از آن، بر دوام دادهها اثر می‌گذارد. طبیعتا یک فلش مموری ارزان‌قیمت و بی‌کیفیت، از این نظر نسبت به مدل‌های گران‌قیمت حرف کمتری برای گفتن دارد.
- چرخههای نوشتن: یک فلش مموری از چرخههای محدودی برای نوشتن اطلاعات پشتیبانی میکند. این چرخه‌ها تعداد دفعاتی هستند که می‌توانید دادهها را بر روی فلش قرار دهید و سپس پاک کنید. هرچقدر تعداد این دفعات بیشتر شود، احتمال تخریب دادهها نیز افزایش پیدا میکند و در نهایت ممکن است با خرابی کامل فلش مموری روبرو شوید.
- دما: از دیگر عوامل اثرگذار بر این موضوع باید به بحث دما اشاره کنیم. زمانی که فلش مموری برای مدت طولانی در معرض گرمای زیادی قرار می‌گیرد، این موضوع می‌تواند نشتی الکترون‌ها را سریع‌تر کند که این فرایند هم منجر به از دست رفتن اطلاعات می‌شود.
- وضعیت نگه‌داری: رطوبت، گردو‌خاک و دیگر عوامل محیطی هم بر دوام دادهها در فلش مموری اثرگذار هستند.
اگر در مورد حافظههای SSD اطلاعات محدودی داشته باشید، احتمالا این موارد عنوان شده به شدت برای شما آشنا به نظر می‌رسند. این موضوع هم به دلیل آن است که فلش مموری‌ها از همان حافظه NAND استفاده شده در حافظههای SSD بهره می‌برند. البته فلش مموری‌ها به دلیل قیمت پایین‌تر و اندازه‌ی کوچک‌تر، طبیعتا از نظر کیفیت و مقاومت در برابر گرما، حرف کمتری برای گفتن دارند و از سوی دیگر معمولا ظرفیت آن‌ها هم بسیار کمتر است.
در نهایت عمر مفید فلش مموری چقدر است؟
در این زمینه نمی‌توانیم عدد دقیق مشخصی را مطرح کنیم زیرا همانطور که کمی بالاتر گفتیم، عوامل زیادی برای دوام دادهها در فلش مموری نقش ایفا می‌کنند. اما در کل در شرایط نرمال، یک فلش مموری باکیفیت می‌تواند دادههای ذخیره شده را برای حداقل ۱۰ سال حفظ کند.
اما این عدد ۱۰ سال از کجا می‌آید؟ این یک پیش‌بینی یا مشاهده‌ای از نحوه عملکرد فلش مموری‌های قدیمی نیست. در عوض این عدد بر اساس اطلاعاتی که از نحوه‌ی عملکرد حافظه NAND و مواد استفاده شده در آن داریم، مطرح شده است. بر اساس استاندارد JEDEC JESD47، سخت‌افزار درون فلش مموری باید به مدت ۱۰ ساعت در دمای ۱۲۵ درجه سانتیگراد به طور پیوسته کار کند و دوام بیاورد. این شرایط معادل ۱۰ سال استفاده در دمای ۵۵ درجه سانتیگراد است.
اما در نهایت این عدد یک تخمین کلی محسوب می‌شود و روشن است که با توجه به شرایط و کیفیت فلش مموری، با عمر متفاوتی روبرو خواهید شد. به‌عنوان مثال اگر هر چند ماه یک بار اطلاعات خاصی را روی فلش مموری قرار می‌دهید، سپس آن را در کمد می‌گذارید و هر چند وقت یک بار اطلاعات موردنظر را به سیستم انتقال می‌دهد، پس در چنین شرایطی احتمالا می‌تواند دادههای شما را برای مدت بسیار بیشتری نگه دارد.
ترفندهایی برای افزایش عمر فلش مموری
با وجود اینکه نباید برای آرشیو طولانی‌مدت روی فلش مموری‌ها متکی باشید، اما در هر صورت اگر می‌خواهید عمر آن‌ها را افزایش دهید، در ادامه به چند نکته می‌پردازیم که با توجه کردن به آن‌ها، می‌توانید با خیال راحت‌تری از فلش مموری خود استفاده کنید.
- فلش مموری باکیفیتی خریداری کنید: اگر به دنبال خرید یک فلش مموری هستید، بهتر است از بین گزینه‌های باکیفیت و مدل‌های ساخت برندهای مشهور دست به انتخاب بزنید. در بازار فلش مموری‌ها انواع و اقسام مدل‌های فیک به فروش می‌رسد و بنابراین قبل از خرید، به این موضوع توجه ویژه‌ای نشان بدهید.
- از گرمای شدید دوری کنید: یک فلش مموری نباید در معرض گرمای شدیدی قرار بگیرد. به همین خاطر مراقب باشید برای مدت طولانی در معرض نور مستقیم خورشید یا دیگر منبع‌های گرما قرار نگیرد.
- خارج کردن ایمن از کامپیوتر: زمانی که می‌خواهید فلش مموری را از سیستم بیرون بکشید، بهتر است از گزینه‌ی Safely Remove Hardware استفاده کنید. چنین کاری از تخریب دادهها به دلیل قطع شدن ناگهانی اتصال جلوگیری میکند. البته طبیعتا بسیاری از کاربران به انجام این کار علاقه‌ای ندارند اما اگر دادههای مهمی را در فلش مموری نگه می‌دارید، بهتر است این کار را انجام دهید.
- ذخیرهسازی نسخه‌ی پشتیبان از اطلاعات: اگر اطلاعات مهمی در فلش مموری شما قرار دارد، بهتر است هر چند وقت یک‌بار از این اطلاعات بک‌آپ تهیه کنید تا حتی در صورت از دست رفتن اطلاعات موجود در فلش، آن‌ها را به طور کامل از دست ندهید.
- بررسی دسترسی به دادهها: در نهایت اگر خیلی دیر به دیر از فلش استفاده می‌کنید و صرفا دادههای خاصی را روی آن ذخیره کرده‌اید، بهتر است هر چند ماه یک بار آن را به سیستم وصل کنید تا ببینید آیا دادهها قابل استفاده هستند یا نه.
در نهایت باید تاکید کنیم که فلش مموری‌ها برای نگه داشتن اطلاعات در بلندمدت ساخته نشده‌اند و برای این کار می‌توانید از انواع فضای ذخیرهسازی بهره ببرید. وظیفه‌ی اصلی فلش مموری‌ها، ساده کردن انتقال اطلاعات بین دستگاه‌های مختلف است و چنین کاری را به بهترین شکل انجام می‌دهند.
منبع: HowToGeek
