طول عمر لپ تاپ چقدر است؟
لپ تاپ یکی از پرکاربردترین وسایلی است که بسیاری از افراد با آن سر و کار دارند و با توجه به همین کارایی و البته فناوری به کار رفته در آن، قیمت آن هم نسبت به بسیاری از گجت‌های دیگر بالاتر است و این‌جاست که بحث طول عمر لپتاپ اهمیت زیادی پیدا می‌کند.
در این مطلب، به بررسی عوامل موثر بر عمر مفید لپ تاپ و راه‌های تشخیص خرابی آن می‌پردازیم و ضمن مرور روش‌های افزایش طول عمر، نکاتی را برای تعمیر و نگهداری آن مطرح می‌کنیم.
چرا توجه به طول عمر لپ تاپ اهمیت دارد؟
عوامل مؤثر بر طول عمر لپ تاپ
کیفیت قطعات
نحوه‌ی استفاده
شرایط محیطی
مراقبت و نگهداری
راه‌های تشخیص خرابی لپ تاپ
علائم ظاهری
علائم عملکردی
روش‌های افزایش طول عمر لپتاپ
استفاده از لپتاپ در شرایط مناسب
تمیز کردن لپتاپ
استفاده از نرم‌افزارهای ضدویروس
به‌روز بودن نرم‌افزارها
استفاده از لوازم جانبی مناسب
نکاتی برای تعمیر و نگهداری لپتاپ
جمع‌بندی
چرا توجه به طول عمر لپ تاپ اهمیت دارد؟
لپتاپ است قیمت بیشتری نسبت به بسیاری از گجت‌ها دارد , شاید بتوان این موضوع را مهم‌ترین دلیل در زمینه‌ی اهمیت توجه به طول عمر آن دانست. چیزی که چه هنگام خرید و چه هنگام استفاده از لپتاپ، برای افزایش بهره‌وری اهمیت پیدا می‌کند.
در زمینه‌ی طول عمر باید به دو مبحث دوام و قابلیت اطمینان توجه کافی داشت. دوام لپتاپ میزان توانایی آن برای مقاومت در برابر شرایط فیزیکی مختلف مانند افتادن و ضربه و قرار گرفتن در شرایط محیطی مانند دمای زیاد و رطوبت است.
دوام مناسب به ویژه برای لپ‌تاپ‌هایی که در محیط‌های سخت و پر چنب‌وجوش و با کاربری طولانی استفاده می‌شوند، مانند دانش‌آموزان و دانشجویان، متخصصان کسب‌وکار و هنرمندان اهمیت دارد. همچنین عمر لپ تاپ گیمینگ از دیگر مباحثی است که باید به آن توجه داشت.
از سویی قابلیت اطمینان لپتاپ به عملکرد صحیح آن در طول زمان گفته میشود. اینکه پس از گذشت مدتی از استفاده از لپتاپ عملکرد آن تا چه میزان کاهش می‌یابد و آیا میتوان به خوبی روز اول از آن استفاده کرد یا نه؟
هنگام انتخاب لپتاپ، مهم است که هم دوام و هم قابلیت اطمینان مدل مورد نظر را در نظر بگیرید. در مجموع این موارد می‌توانند به شما برای انتخاب یک لپتاپ با طول عمر بالا کمک کنند:
- عوامل مؤثر بر طول عمر لپتاپ را در نظر بگیرید.
- به مواد استفاده شده در ساخت لپتاپ توجه کنید.
- به ویژگی‌های طراحی توجه کنید.
- برند معتبری را انتخاب کنید.
- نظرات استفاده‌کنندگان را بخوانید.
- از وجود گارانتی معتبر اطمینان حاصل کنید.
میتوان گفت که طول عمر لپتاپ بسته به عوامل مختلفی مانند کیفیت قطعات، نحوه استفاده و شیوه‌ی نگهداری از آن، میتواند متفاوت باشد. اما به طور متوسط، عمر ۳ تا ۵ ساله برای لپ‌تاپ‌ها برآورد شده است. بازه‌ای که با استفاده‌ی صحیح میتوان آن را حتی تا دو برابر افزایش داد.
در مجموع باید گفت که توجه به طول عمر لپتاپ از چند جهت اهمیت دارد. نخست اینکه باعث صرفهجویی در هزینه‌ها میشود. لپ‌تاپ‌ها دستگاه‌های گران‌قیمتی هستند و افزایش طول عمر آنها از لزوم هزینه‌ی دوباره چه برای خرید و چه برای تعمیر پیشگیری می‌کند.
از سوی دیگر باید از عملکرد مناسب لپتاپ در طول مدت استفاده اطمینان داشت. اگر عملکرد لپتاپ با گذر زمان به شکل چشمگیری کاهش پیدا کند، نمی‌توان برای کارهای مختلف روی آن حساب کرد و بنابراین طول عمر بالا میتواند نشان‌دهنده‌ی عملکرد مطلوب در بلندمدت باشد.
در کنار این موارد، باید به جلوگیری از آسیب به محیط زیست هم اشاره کرد. تولید لپتاپ به منابع طبیعی زیادی نیاز دارد و افزایش طول عمر آن مصرف این منابع را کاهش می‌دهد و به حفظ محیط زیست کمک کند.
عوامل مؤثر بر طول عمر لپ تاپ
شرایط و عوامل زیادی می‌توانند بر طول عمر لپتاپ اثر بگذارند، اما اغلب آنها را میتوان در چهار دسته‌ی کلی تقسیم کرد که شامل کیفیت قطعات، شیوه‌ی استفاده، شرایط محیطی و مراقبت از آن میشود.
کیفیت قطعات
کیفیت قطعات لپتاپ، یکی از مهم‌ترین عواملی است که بر طول عمر آن اثر می‌گذارد. روشن است که قطعات با کیفیت بالا، دوام بیشتری دارند و در برابر آسیب‌های احتمالی مقاوم‌ترند. به عنوان مثال، استفاده از پردازنده‌های قدرتمند و حافظه‌های رم با ظرفیت بالا، میتواند عملکرد لپ تاپ را به شکل چشمگیری بهبود ببخشد، اما از سوی دیگر در مواردی باعث افزایش گرمای تولید شده توسط دستگاه هم میشود.
بنابراین، باید از قطعات با کیفیتی استفاده کرد که متناسب با نیاز کاربرند تا به افزایش طول عمر لپ تاپ کمک کند. لپ‌تاپ‌های بادوام معمولا از مواد باکیفیت مانند آلومینیم، منیزیم یا فیبر کربن ساخته می‌شوند. این مواد مستحکم و سبک هستند و احتمال شکستن یا خم شدن آنها را کاهش می‌دهد.
نحوه‌ی استفاده
اینکه چگونه از لپتاپ استفاده می‌کنید و چقدر از آن کار می‌کشید هم بر طول عمر آن اثرگذار است. استفاده‌ی نادرست از لپ تاپ، به سادگی میتواند به قطعات آن آسیب برساند. برای نمونه قرار دادن لپ تاپ در معرض گرما، سرما، رطوبت یا گردوغبار، به ویژه در بلندمدت باعث خرابی آن خواهد شد. همچنین، استفاده از لپ تاپ برای مدت زمان طولانی بدون وقفه، دمای دستگاه را افزایش داده و در نتیجه، به قطعات داخلی آسیب می‌رساند.
برای افزایش طول عمر لپتاپ، بهتر است از آن در دمای مناسب بین ۱۰ تا ۳۵ درجه‌ی سانتی‌گراد استفاده کنید. همچنین، از قرار دادن لپتاپ در محیط مرطوب و دارای گرد و غبار زیاد خودداری کنید. علاوه بر این، اگر از دستگاه خود به صورت طولانی‌مدت استفاده می‌کنید، هر چند ساعت یک بار، آن را خاموش کنید یا در حالت خواب (Sleep) قرار دهید تا دمای آن کاهش یابد.
شرایط محیطی
شرایط محیطی هم میتواند بر طول عمر لپتاپ اثر بگذارد. همان‌طور که اشاره شد، قرار گرفتن لپتاپ در معرض گرما، سرما، رطوبت و گرد و غبار، میتواند باعث خرابی آن شود.
اگر در محیطی فعالیت دارید که گرد و خاک زیادی وجود دارد یا دمای آن بالاست، بهتر است از استفاده از لپتاپ خودداری کنید. از استفاده از لپتاپ زیر نور مستقیم خورشید پرهیز کنید و در نظر داشته باشید که میدان‌های مغناطیسی قوی هم می‌توانند به سلامت لپتاپ آسیب برسانند.
مراقبت و نگهداری
تردیدی نیست که نگهداری مناسب از عواملی است که اثر زیادی بر طول عمر هر وسیله‌ای از جمله لپتاپ دارد. تمیز کردن پیوسته‌ی لپتاپ، استفاده از لوازم جانبی با کیفیت و پیشگیری از ضربه و آسیب‌های فیزیکی به آن، از جمله عواملی هستند که در روند نگهداری لپتاپ مؤثر هستند.
گردوغبار میتواند باعث افزایش دمای دستگاه و در نتیجه، آسیب به قطعات آن شود. بنابراین با تمیز کردن لپتاپ به صورت منظم، میتوانید از تجمع گرد و غبار در داخل آن جلوگیری کنید. علاوه بر این تشخیص به موقع عیوب دستگاه و اقدام برای برطرف کردن آن هم اهمیت زیادی دارد. تعویض یا تعمیر قطعات معیوب، میتواند از آسیب بیشتر به دستگاه جلوگیری کند.
استفاده از لوازم جانبی سازگار هم برای کار با انوع گجت‌ها توصیه میشود. بنابراین تلاش کنید لوازم جانبی اصلی و هماهنگ با لپتاپ خود تهیه کنید. برای نمونه استفاده از ماوس و هدفون مناسب میتواند از آسیب به پورت‌های دستگاه جلوگیری کند. همچنین به‌کارگیری کیف و کاور محافظ برای لپتاپ، به جابه‌جایی بهتر آن کمک و از آن در برابر ضربه و آسیب‌های فیزیکی محافظت می‌کند.
راه‌های تشخیص خرابی لپ تاپ
اما برای اینکه بتوان به خوبی از دستگاه مراقبت و در صورت نیاز به موقع برای تعمیر آن اقدام کرد، ابتدا باید بتوان عیب آن را به درستی تشخیص داد. راه‌های تشخیص عیب و خرابی لپتاپ را در مجموع میتوان به دو دسته‌ی کلی تقسیم کرد که شامل علائم ظاهری و علائم عملکردی میشود.
علائم ظاهری
این نشانه‌ها همان‌طور که نام آنها هم نشان می‌دهد، از روی ظاهر لپتاپ و وضعیت فیزیکی آن قابل تشخیص هستند.
صدای غیرعادی
شنیدن صدای غیرعادی از لپتاپ، میتواند نشان‌دهنده‌ی خرابی یکی از قطعات داخلی آن باشد. برای نمونه شنیدن صدای خش‌خش از هارد دیسک، میتواند نشان‌دهنده‌ی وجود مشکل در این قطعه باشد.
گرمای بیش از حد
گرمای بیش از حد لپ تاپ، میتواند نشانه‌ای مبنی بر خراب شدن یکی از قطعات داخلی آن مانند پردازنده، کارت گرافیک یا منبع تغذیه باشد.
صدمه‌ی فیزیکی
وجود هرگونه آسیب فیزیکی در بدنه یا صفحه نمایش لپ تاپ، از خرابی بخشی از آن حکایت دارد.
علائم عملکردی
علائم عملکردی اما به مواردی گفته میشود که از روی ظاهر دستگاه قابل تشخیص نیستند و کاربر هنگام استفاده از لپتاپ متوجه آنها خواهد شد.
خاموش شدن ناگهانی
خاموش شدن ناگهانی لپتاپ، ممکن است از خرابی یکی از قطعات داخلی آن مانند پردازنده، کارت گرافیک یا باتری ناشی شده باشد.
کندی عملکرد
کند شدن هرچند در موارد بسیاری به دلیل مشکلات نرم‌افزاری و سنگین شدن پردازش‌هاست اما در برخی موارد هم میتواند نشان‌دهنده‌ی خرابی قطعات داخلی از جمله حافظه‌ی رم یا هارد دیسک باشد.
شناسایی نکردن سخت‌افزار
اگر لپتاپ شما برخلاف روند گذشته، برخی قطعات را شناسایی نمی‌کند، ممکن است به قطعاتی مانند هارد دیسک، کارت گرافیک یا کارت شبکه آسیب رسیده باشد.
مشکلات گرافیکی
مشکلات گرافیکی مانند تار شدن تصویر، پرش تصویر یا ایجاد خطوط روی صفحه نمایش هم دیگر نشانه‌هایی است که می‌توانند از خراب شدن کارت گرافیک ناشی شده باشند.
مشکلات صدا
در صورتی که هنگام پخش موسیقی یا دیگر انواع صدا از لپتاپ با مشکلاتی مانند قطع شدن صدا، خش‌خش یا پخش نشدن کامل صدا مواجه شدید، ممکن است کارت صدای داخلی یا اسپیکرهای لپتاپ آسیب دیده باشند.
مشکلات شبکه
مشکلات شبکه مانند هم متصل نداشتن به اینترنت، قطع شدن ارتباط شبکه یا کندی سرعت اینترنت هم میتواند نشان‌دهنده‌ی خرابی کارت شبکه یا سخت‌افزار وای‌فای یا تشخیص ندادن آنها توسط سیستم باشد.
بنابراین در صورت مشاهده‌ی هر یک از این نشانه‌ها، بهتر است لپتاپ خود را برای عیب‌یابی به یک متخصص یا مرکز تعمیرات مجاز ببرید. میتوانید لپتاپ خود را در حالت بوت اولیه (BIOS) راه‌اندازی و عملکرد قطعات اصلی آن را بررسی کنید.
همچنین استفاده از نرم‌افزارهای تشخیص سخت‌افزار برای بررسی سلامت قطعات لپتاپ میتواند به تشخیص بهتر مشکلات سخت‌افزاری احتمالی کمک کند اما اگر در تشخیص خرابی دستگاه خود مشکل دارید، حتما از یک متخصص کمک بگیرید.
روش‌های افزایش طول عمر لپتاپ
شرکتهای مختلف بازههای زمانی مختلفی را برای عمر دستگاه‌های مختلف عنوان میکنند اما با راهکارهایی میتوان حتی از این بازه‌ها هم فراتر رفت.
استفاده از لپتاپ در شرایط مناسب
دمای بیش از حد میتواند باعث آسیب به قطعات حساس لپتاپ مانند پردازنده، کارت گرافیک و باتری شود. بنابراین، بهتر است همیشه لپتاپ خود را در محیطی با دمای مناسب بین ۱۰ تا ۳۵ درجه سانتی‌گراد استفاده کنید. علاوه بر این قرار گرفتن در معرض گردوغبار و رطوبت هم از مواردی است که میتواند آسیب‌زا باشد بنابراین باید به این مورد هم دقت داشت. یک کول‌پد مناسب میتواند تضمین کند که دمای لپتاپ حتی هنگام فعالیت‌های پردازشی سنگین، متعادل باقی خواهد ماند.
تمیز کردن لپتاپ
گرد و غبار میتواند باعث گرم شدن بیش از حد لپتاپ و در نتیجه آسیب به قطعات آن شود. این‌جاست که تمیز کردن لپتاپ به صورت منظم اهمیت پیدا می‌کند. برای تمیز کردن لپتاپ، از یک پارچه‌ی نرم و بدون پرز استفاده کنید. همچنین، میتوانید از یک جاروی دستی با یک سری نرم برای تمیز کردن منافذ لپتاپ کمک بگیرید.
استفاده از نرم‌افزارهای ضدویروس
ویروس‌ها و بد افزارها می‌توانند باعث آسیب به فایل‌ها و اطلاعات شما شوند و علاوه بر این ممکن است گاهی به قطعات لپتاپ هم آسیب برسانند. بنابراین بهتر است همیشه برای محافظت از لپتاپ خود، از نرم‌افزارهای ضدویروس به‌روز استفاده کنید.
به‌روز بودن نرم‌افزارها
به‌روزرسانی‌های نرم‌افزاری می‌توانند باگ‌ها و مشکلات امنیتی را برطرف کنند و همچنین، عملکرد لپتاپ را بهبود ببخشند. بنابراین همیشه به به‌روزرسانی نرم‌افزارها توجه داشته باشید و همچنین از غیرفعال کردن به‌روزرسانی خودکار سیستم عامل پرهیز کنید.
استفاده از لوازم جانبی مناسب
لوازم جانبی باکیفیت و استاندارد به رایانه‌ی شما آسیب وارد نمی‌کنند و بنابراین مدت زمان طولانی‌تری میتوانید از لپتاپ استفاده کنید. معمولا برندهای مختلف لپتاپ توصیه‌هایی برای استفاده از لوازم جانبی سازگار با محصولات خود دارند. برای نمونه کابل‌های غیرمعتبر می‌توانند باعث آسیب به پورت‌های لپتاپ از جمله درگاه USB شوند.
همچنین توجه داشته باشید که هنگام جابه‌جایی، بهتر است برای محافظت از لپتاپ خود در برابر آسیب‌های فیزیکی، از کیف و کاور محافظ استفاده کنید.
علاوه بر این، عمر باتری لپ تاپ هم نقش بسزایی در کارکرد کلی آن دراد و باید از شارژ بیش از حد آن خودداری کنید و به همین دلیل توصیه میشود که اغلب بهترین حالت شارژ باتری بین ۸۰ تا ۲۰ درصد باشد. همچنین در صورتی که در مکان ثابتی هستید و لپتاپ امکان خروجی مستقیم بدون گذر از باتری را دارد، بهتر است از برق مستقیم برای تأمین انرژی آن استفاده کنید.
در کنار این موارد توجه داشته باشید که از روشن نگه داشتن دائمی لپتاپ بپرهیزید. اگر نیاز به استفاده‌ی طولانی‌مدت از دستگاه خود دارید، بهتر است هر چند ساعت یک بار آن را خاموش کنید یا در حالت خواب قرار دهید تا قطعات آن فرصت خنک شدن داشته باشند.
نکاتی برای تعمیر و نگهداری لپتاپ
لپ‌تاپ‌ها دستگاه‌های الکترونیکی حساسی هستند و به مراقبت و نگهداری منظم نیاز دارند. تمیز کردن لپتاپ میتواند از تجمع گردوغبار در آن جلوگیری کند و برای این کار میتوانید از یک پارچه‌ی نرم و خشک یا از یک اسپری تمیزکننده‌ی مخصوص لپتاپ استفاده کنید.
همیشه سعی کنید هنگامی که از لپتاپ استفاده نمی‌کنید آن را خاموش کنید تا قطعات بی‌دلیل گرم نشوند و احتمال آسیب به آنها کاهش یابد. حتی هنگام کار با دستگاه هم استفاده از خنک‌کننده‌های لپتاپ میتواند منجر به کاهش دمای دستگاه شود و احتمال خرابی آن را کاهش دهد.
برای پیشگیری از آسیب‌های سخت‌افزاری به بدنه هم بهتر است از کاور محافظ لپتاپ استفاده کنید. کاور محافظ از لپتاپ در برابر ضربه و آسیب‌های فیزیکی محافظت خواهد کرد.
از نظر نرم‌افزاری هم باید به نگهداری لپتاپ توجه داشته باشید. لپتاپ خود را به‌روز نگه دارید. به‌روزرسانی‌های نرم‌افزاری به بهبود عملکرد و امنیت لپتاپ کمک میکنند. از نصب برنامههای غیرضروری هم خودداری کنید. این نوع برنامه‌ها منابع سیستم را اشغال میکنند و باعث افزایش دمای دستگاه می‌شوند. علاوه بر این نرم‌افزارها را از منابع اصلی تهیه کنید و به فعال بودن همیشگی آنتی‌ویروس هم اهمیت دهید تا فایل مخربی را روی دستگاه شما قرار نگیرد.
برخی قطعات لپتاپ مانند حافظه‌ی رم و فضای ذخیره‌سازی، امکان تعویض دارند. در صورتی که قطعات مختلف لپتاپ شما سالم است و فقط برای اجرای برنامههای جدیدتر کند عمل می‌کند، شاید نیاز باشد این قطعات را تعویض کنید تا توان پردازشی لپتاپ را ارتقا دهید. با این وجود، به دنبال پیشرفت فناوری و قطعات سخت‌افزاری و نرم‌افزارهای پیچیده‌تر و پیشرفته‌تر، گاهی این تعویض هم پاسخگوی نیاز فعلی شما نخواهد بود و باید به تهیه‌ی یک دستگاه کاملا جدیدتر فکر کنید.
در نهایت لپتاپ خود را به صورت منظم برای بررسی در اختیار یک تکنسین متخصص قرار دهید. این کار میتواند به تشخیص و رفع مشکلات احتمالی پیش از جدی شدن آنها کمک کند.
جمع‌بندی
در این مطلب به بررسی طول عمر لپتاپ و عوامل مؤثر بر آن پرداختیم. به طور کلی دوام و عمر یک لپتاپ علاوه بر کیفیت ساخت، به شیوه‌ی نگهداری برمی‌گردد و با استفاده‌ی مناسب از لپتاپ و همچنین ایجاد شرایط محیطی مطلوب مانند خنک کردن کافی آن، میتوان به سال‌های عمر لپتاپ افزود. در کنار مراقبت سخت‌افزاری توجه به استفاده از نرم‌افزارهای به‌روز و اصل هم میتواند به سلامت دستگاه کمک کند.
با وجود همه‌ی این مراقبت‌ها، باید در نظر داشت که فناوری با سرعت زیادی رو به پیشرفت است و با افزایش توانایی قطعات رایانه و کوچک‌تر شدن ابعاد آنها، به تدریج نرم‌افزارهای مختلف به توان پردازشی بیشتری نیاز خواهند داشت. به ویژه وقتی صحبت از فناوری‌های آینده‌ی هوش مصنوعی و رایانش کوانتومی به میان می‌آید قطعا ارتقای سخت‌افزاری یک الزام برای لپتاپ فعلی شما خواهد بود. بنابراین با گذشت چندین سال، حتی در صورت مراقبت کامل و سلامت دستگاه، شاید برای گسترش فعالیت‌های خود، نیاز به تعویض لپتاپ داشته باشید.
منابع: PC World, FPik, Techosaurus Rrex
