کد QR چیست و چگونه کار می‌کند؟
بسیاری از کاربران کد QR را به عنوان یک ترند یا ویژگی آزاردهنده در نظر می‌گیرند. اما این فناوری که بیش از ۲۵ سال قدمت دارد، بسیار مفیدتر و کاربردی‌تر از آن چیزی است که به نظر می‌رسد. در ادامه به ماهیت کد QR و کاربردهای متنوع آن می‌پردازیم.
کد QR چیست؟
کد QR یا همان اصطلاح QR Code اقتباسی مدرن از بارکدهای معمولی UPC محسوب می‌شود. به زبان ساده برچسب قابل خواندن توسط ماشین محسوب می‌شود که کامپیوتر یا گوشی می‌تواند سریع‌تر از متن یا کد ساده آن‌ها را تفسیر کند.
بارکدهای مرسوم UPC فقط شامل دوازده عدد هستند که ممکن است مربوط به کالای خوراکی یا هرچیز دیگری باشد. اما یک کد QR می‌تواند داده‌های بسیار بیشتری را ذخیره کند. به عنوان مثال در این کدها می‌توانید از آدرس سایت گرفته تا شماره قطعات خودرو و سایر اطلاعات پیچیده را قرار دهید.
اما در بیشتر مواقع‌ها، کدهای QR به عنوان میان‌برهایی برای سایت‌ها یا اپ‌ها استفاده می‌شوند. به عنوان مثال شاید یک رستوران یا کافی‌شاپ از کد QR برای نشان دادن منوی آنلاین خود استفاده کند و شاید هم یک کلینیک از بیماران بخواهد که با اسکن کد QR، فرم آنلاین موردنظر را پر کنند.
کد QR چگونه کار می‌کند؟
از نگاه ما، کد QR مانند دسته‌ای از پیکسل‌های تصادفی به نظر می‌رسند. اما طراحی این کدها خلاقانه و نوآورانه است زیرا به لطف همین طراحی، داده‌های زیادی در فضای محدودی قرار می‌گیرد. در ابتدا باید به سه مربع بزرگ قرار گرفته در گوشه‌های یک کد QR توجه کنید. کامپیوترها از این مربع‌ها برای تعیین جهت کد استفاده می‌کنند. بنابراین حتی اگر به صورت برعکس هم کد را اسکن کنید، دستگاه موردنظر به راحتی جهت کد را تشخیص می‌دهد.
پیکسل‌هایی که مستقیما خارج از این مربع‌ها هستند، شماره نسخه‌ی کد QR و از همه مهم‌تر «قالب» آن را نشان می‌دهند. به عنوان مثال اگر یک کد QR برای رمز وای‌فای درست کنید، از قالب‌بندی مربوط به ارائه‌ی نام کاربری و رمز عبور شبکه‌ی اتصال به اینترنت استفاده می‌کند.
و در نهایت باید به باقی پیکسل‌ها اشاره کنیم. برخی از این پیکسل‌ها برای تصحیح خطا و «الگوهای زمان‌بندی» هستند که خوانایی کد QR را افزایش می‌دهند. اما بخش عمده‌ای از این پیکسل‌ها داده‌های خام را ارائه می‌کنند. این داده‌ها هم به صورت افقی و هم به صورت عمودی اسکن می‌شوند و همین موضوع تراکم داده‌های قرار گرفته روی کد QR را افزایش می‌دهد. این در حالی است که بارکدهای مرسوم فقط در یک جهت اسکن می‌شوند.
اگرچه بدون نیاز به استفاده از دستگاه‌ها می‌توانید این کدها را اسکن کنید، اما با توجه به اینکه در حال حاضر تمام گوشی‌ها از چنین قابلیتی بهره می‌برند، اصلا انجام چنین کاری عاقلانه نیست و فقط وقت خود را هدر می‌دهید.
تمام گوشی‌ها از اسکنر کد QR بهره می‌برند
سال‌هاست که نسخه‌های جدید اندروید و iOS از قابلیت اسکن کد QR پشتیبانی می‌کنند. این یعنی بدون نیاز به استفاده از اپلیکیشن‌های مختلف و فقط با بهره‌گیری از اپلیکیشن دوربین موجود در گوشی خود می‌توانید چنین کاری را انجام دهید. همچنین گوشی شما از قابلیت اسکن کدهای QR موجود در تصاویر ذخیره شده در گوشی هم پشتیبانی می‌کند. در iOS، ابتدا اپ Photos را باز کنید و بعد از باز کردن تصویر موردنظر، انگشت خود را روی کد QR نگه دارید تا یک منو با توجه به محتوای کد موردنظر پدیدار شود. اگر مثلا کد موردنظر حاوی آدرس سایت باشد، با گزینه‌ای مانند open this URL روبرو می‌شوید.
در اندروید برای بهره‌گیری از این مشخصه باید از گوگل لنز یا گوگل فوتوز بهره ببرید. در گوگل لنز کافی است عکس موردنظر را باز کنید و به طور خودکار کد QR موجود در آن اسکن می‌شود. اما در گوگل فوتوز، بعد از باز کردن عکس باید روی آیکن سه‌نقطه در سمت راست بخش فوقانی ضربه بزنید و گزینه‌ی search را انتخاب کنید.
طبیعتا نباید هرچیزی را اسکن کنید. گاهی اوقات کلاهبرداران از این کدها برای هدایت افراد به سایت‌های مخرب یا شبکه‌های ناامن استفاده می‌کنند. اما همواره بعد از اسکن، گوشی محتوای کد را نمایش می‌دهد و از شما می‌پرسد که آیا می‌خواهید ادامه دهید یا نه.
چگونه به طور رایگان کد QR درست کنیم؟
ابزارهای زیادی برای ایجاد کدهای QR وجود دارد که می‌توانید از آن‌ها بهره ببرید. با توجه به اینکه بیشتر کدهای QR برای اتصال به وای‌فای و ارائه‌ی آدرس سایت‌ها استفاده می‌شود، بدون نیاز به بهره‌گیری از ابزارهای مختلف می‌توانید چنین کارهایی را انجام دهید.
در مرورگرهای کروم و مایکروسافت اج بعد از باز کردن سایت موردنظر، می‌توانید روی دکمه‌ی اشتراک‌گذاری (به شکل یک مربع حاوی فلش در تولبار) کلیک کنید و سپس گزینه‌ی Create QR Code را انتخاب کنید. برای انجام این کار در سافاری و فایرفاکس می‌توانید از افزونه‌های مختلفی بهره ببرید.
همچنین اگر می‌خواهید پسورد شبکه وای‌فای را برای دیگران به اشتراک بگذارید، با مراجعه به بخش تنظیمات وای‌فای گوشی خود به راحتی قادر به انجام چنین کاری هستید. این یعنی طرف مقابل دیگر لازم نیست پسورد را به طور دستی وارد کند و فقط کافیست کد QR را اسکن کند.
باید خاطرنشان کنیم محتوای درون کد QR ثابت است و بنابراین نمی‌توانید آن را آپدیت کنید یا تغییر دهید. در این میان، برخی سرویس‌ها کدهای QR پویا ارائه می‌دهند که به زبان ساده به لینک‌های قابل تغییر وصل می‌شوند. این سرویس‌ها معمولا پولی هستند ولی برای برخی کارها مثمر ثمر واقع می‌شوند.
منبع: reviewgeek
