کارت عابر بانک چطور کار می‌کند؟
شاید برای شما هم پیش آمده باشد که با نگاه کردن به کارت عابر بانکی که در دست دارید با خود فکر کنید که چنین کارت ساده‌ای چطور کار می‌کند. درواقع کارتی که در دستان ماست یک نوع کارت مغناطیسی است و یکی از ویژگی‌های مهم آن وجود یک نوار مغناطیسی تقریبا سیاه رنگ برای ذخیره اطلاعات در آن است. اما این نوار چطور اطلاعات را ذخیره می‌کند و آیا قرار دادن کارت عابر بانک در کنار سیستم‌هایی مانند گوشی تلفن هوشمند و لپ‌تاپ واقعا به آن آسیب می‌زند؟ در این مقاله کنجکاوی شما را اغنا می‌کنیم و به تک تک این سوالات پاسخ خواهیم داد تا با دید آگاهانه‌تری از کارت‌های اعتباری استفاده کنید.
آشنایی با فناوری‌های پشت کارت عابر بانک
به طور کلی هر کارت اعتباری‌ای با اطلاعات شخصی که به حساب آن کارت متصل است رمزگذاری شده است. برخی از این اطلاعات، مانند نام، شماره کارت، تاریخ انقضا کد سی وی وی ۲ با چشم غیر مسلح قابل مشاهده هستند. اما داستان به همین جا ختم نمی‌شود و چیزهای دیگری هم در این کارت‌های نام آشنا وجود دارد!
نوار مغناطیسی کارت (Magnetic strip)
نوار مغناطیسی روی کارت عابر بانک از ذرات مغناطیسی ریزی ساخته شده است که به دستگاه مادر اجازه می‌دهد که اطلاعات تعبیه شده در کارت را درک کند.
نوار مغناطیسی روی کارت عابر بانک از ذرات مغناطیسی ریزی ساخته شده است که به دستگاه مادر اجازه می‌دهد که اطلاعات تعبیه شده در کارت را درک کند. جالب است بدانید که جهت بارهای مغناطیسی در نوار، به نوشتن کد بر روی کارت وابسته است، به همین علت هم پس از کشیدن کارت در کارتخوان دستگاه آن را قبول می‌کند و اطلاعات خوانده می‌شود.
تراشه‌ی EMV در کارت عابر بانک
این نوع از تراشه‌های تعبیه شده بر روی کارت‌های اعتباری اساسا یک جایگزین به روز شده و ایمن‌تر برای نوارهای مغناطیسی هستند. درواقع عملکرد تراشه‌ی EMV به این شکل است که در هر تراکنش، تراشه و کارتخوان یک کد رمزگذاری شده‌ی منحصر به فرد ایجاد می‌کنند که برای تأیید تراکنش با توجه به اطلاعات حساب شخصی شما استفاده می‌شود.
شماره کارت
ممکن است در نگاه اول شماره کارت تعبیه شده بر روی کارت چیزی به جز یک شماره‌ی ساده نباشد، اما باید بدانید که این شماره به مواردی مانند صادرکننده کارت، نوع کارت و ارز قابل جابه‌جایی با آن اشاره دارد. البته لازم به ذکر است که همه‌ی شماره کارت‌های اعتباری با ارقامی مشتق گرفته از الگوریتمی خاص خاتمه می‌یابند که برای ارزیابی اصالت کارت، به‌ویژه هنگام تایپ شماره کارت به‌صورت آنلاین استفاده می‌شود.
شماره شناسایی (CID)
شماره شناسایی CID که به عنوان CSC یا CVV شناخته می‌شود یک لایه امنیتی دیگر برای تایید اصالت اطلاعات است. در حالت کلی CID هر کارت منحصر به فرد است و برای مجاز کردن تراکنش‌های آنلاین و سایر تراکنش‌های بدون کارت لازم است.
ماهیت نوار مغناطیسی در کارت عابر بانک
نوار پشت کارت اعتباری یک نوار مغناطیسی است که از ذرات ریز مغناطیسی مبتنی بر آهن در یک فیلم نازک پلاستیکی تشکیل شده است. در حالت کلی باید بدانید که هر ذره‌ی موجود در این نوار مغناطیسی در واقع یک آهنربای میله‌ای بسیار ریز به طول حدود ۲۰ میلیونیم اینچ است. این نوار مغناطیسی شبیه نوار کاست‌های قدیمی است که به شکلی مستحکم پشت کارت چسبیده است، با این تفاوت که به جای اینکه موتور درون ضبط صوت نوار را بخواند، کشیدن کارت در دستگاه کارتخوان باعث خواندن اطلاعات می‌شود.
انواع شیار در نوار مغناطیسی کارت بانکی
بر روی این کارت‌های مغناطیسی بنا بر استاندارد ایزو (۷۸۱۱) و کنفدراسیون بین‌المللی الکترونیک (ISO/IEC) سه فرمت یا شیار وجود دارد که ماهیت هر یک آن‌ها به شرح زیر است.
- شیار اول: این قسمت اطلاعاتی از قبیل نام دارنده‌ی کارت و شماره حساب فرد را شامل می‌شود. در حالت کلی کارت عابر بانک معمولا از شیار اول و دوم برای به دست آوردن اطلاعات استفاده می‌کند و شیار سوم آن برای خواندن کد رمز، کد کشور، مبلغ مجاز و مواردی از این دست است.
- شیار دوم و سوم: این بخش از کارت‌های مغناطیسی شامل اطلاعات کنترلی هستند. به این معنی که زمانی که شرکت پذیرنده‌ی کارت، اطلاعات کارت بانکی شما را دریافت می‌کند، اعتبار داده‌های موجود در نوار مغناطیسی که شامل مواردی چون، صحت شماره کارت و محدودیت‌های اعمالی بر کارت اعتباری است را می‌سنجد.
اطلاعات چگونه روی نوار مغناطیسی کارت اعتباری ذخیره می‌شود؟
اگر به جزئیات و نحوه‌ی ذخیره بیت‌های اطلاعات بر روی کارت اعتباری علاقه‌مند هستید، این بخش می‌تواند برای شما بسیار شیرین باشد. همانطور که قبلا هم اشاره کردیم سه نوع نوار داده یا شیار در امتداد نوار مغناطیسی در یک کارت اعتباری وجود دارد که هر یک از آن‌ها با تعداد کاراکترهای مشخصی همراه است.
- شیار ۱: با قابلیت ورود ۷۹ کاراکتر الفبایی
- شیار ۲: با قابلیت ۴۰ کاراکتر عددی
- شیار ۳: این بخش کمتر مورد استفاده قرار می‌گیرد، اما اجازه‌ی ورود ۱۰۸ کاراکتر عددی را می‌دهد.
این داده‌ها به صورت مجموعه‌ای از یک‌ها و صفرها در امتداد نوار مغناطیسی کدگذاری می‌شوند. به منظور درک بهتر موضوع به این مجموعه‌ی صفرها و یک‌ها همچون دسته‌ای از آهنرباهای کوچک فکر کنید که در یک ردیف در امتداد نوار قرار گرفته‌اند. سپس برای این آهنرباها یک قرارداد تعریف می‌کنیم که اگر قطب شمال آهنرباها رو به بالا باشد، مقدار آن‌ها یک و اگر قطب جنوب رو به بالا باشد، صفر است. بنابراین با در نظر گرفتن چنین قراردادی جهت‌های مغناطیسی آهنرباها، به صورت صفر و یک روی نوار مغناطیسی ذخیره و خوانده می‌شوند.
اگرچه این توضیح کمی ساده‌سازی شده است و برخی از جزئیات جالب در آن مانند بیت‌های زمان‌بندی شده نادیده گرفته شده است، اما در حالت کلی ایده‌ی اصلی کدگذاری اطلاعات بر روی نوار کارت عابر بانک به همین شکل است. دقیقا مشابه با اطلاعات صفر و یک در هارد دیسک رایانه‌ی شما، این دسته از اطلاعات هم فقط در پشت کارت ذخیره می‌شوند. اما سوال اساسی‌ای که احتمالا شما را به این مقاله کشانده است این است که داده‌ها واقعا چگونه ذخیره می‌شوند؟
اگر به اعداد باینری و چک سام‌ها (checksums) علاقه دارید، در این قسمت مثالی از نحوه کدگذاری داده ها در کارت اعتباری آورده شده است که می‌تواند برای شما جذاب باشد. اجازه بدهید کار را با یک مثال کوتاه از رشته‌‌ای (استرینگی) از کاراکترها جلو ببریم و آن‌ها را به یک و صفر تبدیل کنیم. استفاده از چک سام‌های متعدد در مجموعه‌ای از داده‌ها به شناسایی داده‌های بهم ریخته و مشکل‌دار به خوبی کمک می‌کند. این بدان معنی است که اگر نوارهای کارت به نحوی آسیب دیده شوند، به جای ارائه داده‌ها پرت و اشتباه، به سادگی در کارتخوان کار نمی‌کند.
چک سام (Checksum) از ترکیب دو واژه «Check» به معنی مقایسه و تطبیق و «Sum» به معنی مقدار ایجاد شده است. در همین راستا چک سام مقداری است که تعداد بیت‌های یک پیام ارسالی را نشان می‌دهد و توسط متخصصان فناوری اطلاعات برای تشخیص خطاهای سطح بالا در انتقال داده‌ها استفاده می‌شود. درواقع قبل از انتقال داده‌ها، به هر قطعه داده می‌توان پس از اجرای یک تابع هش، یک مقدار چک سام اختصاص داد.
نوشتن اطلاعات بر روی نوار کارت عابر بانک
فرض کنید می‌خواهیم کلمه‌ی «MAGNETS» را روی نوار کارت عابر بانک بنویسیم. در نوار ۱ کارت اعتباری، می‌توان حروف و اعداد را در یک کد شش بیتی با بیت اضافه‌ای با پاریته‌ی فرد مطابق با استاندارد ISO/IEC 7811-2 ثبت کرد. برای هر حرف، یک عدد با توجه به جدول Sixbit Decimal ارائه می‌شود. در این فرمت رشته کاراکتر «?MAGNETS%» در حالت باینری هم نمایش داده شده است.
| Binary | Decimal | Hexadecimal | Character |
| ۰۰۰۱۰۱ | ۵ | ۵ | % |
| ۱۰۱۱۰۱ | ۴۵ | 2D | M |
| ۱۰۰۰۰۱ | ۳۳ | ۲۱ | A |
| ۱۰۰۱۱۱ | ۳۹ | ۲۷ | G |
| ۱۰۱۱۱۰ | ۴۶ | 2E | N |
| ۱۰۰۱۰۱ | ۳۷ | ۲۵ | E |
| ۱۱۰۱۰۰ | ۵۲ | ۳۴ | T |
| ۱۱۰۰۱۱ | ۵۱ | ۳۳ | S |
| ۰۱۱۱۱۱ | ۳۱ | 1F | ? |
بنابراین با توجه به جدول بالا می‌توان این اعداد باینری را به هم متصل کرد و روی کارت عابر بانک نوشت. با این حال، این روش شامل هیچ رویه‌ای برای تشخیص خطاهای ممکن در خواندن اطلاعات نمی‌شود و بررسی خطاها با چک سام‌ها که در این متن به آن اشاره شد، جلو می‌رود.
- ۸ هارد اکسترنال برتر که می‌توانید اردیبهشت امسال از دیجی کالا بخرید
- ۱۰ ساعت هوشمند برتر که می‌توانید اردیبهشت امسال از دیجی‌کالا بخرید
دلیل نخواندن کارت توسط خودپرداز چیست؟
وجود هر نوع لکه یا خراشیدگی در ساختار نوار مغناطیسی روی کارت می‌تواند عاملی برای عدم انتقال صحیح اطلاعات به دستگاه‌های گیرنده‌ی کارت باشد.
اگر دستگاه خودپرداز کارت عابر بانک شما را نمی‌پذیرد، احتمالاً مشکل شما در یکی از موارد زیر خلاصه می‌شود.
۱. نوار مغناطیسی کثیف یا خراشیده شود
وجود هر نوع لکه یا خراشیدگی در ساختار نوار مغناطیسی روی کارت می‌تواند عاملی برای عدم انتقال صحیح اطلاعات به دستگاه‌های گیرنده‌ی کارت باشد. به همین علت هم این دسته از کارت‌های اعتباری از طرف خودپرداز نامعتبر شناسایی شده و رد می‌شوند.
۲. آسیب به نوار مغناطیسی کارت
از جمله شایع‌ترین دلایل رد کارت بانکی توسط دستگاه خود پرداز قرار گرفتن کارت در معرض آهن‌‌ربا یا به بیان دقیق‌تر میدان مغناطیسی است. به یاد داشته باشید لوازمی که میدان مغناطیسی تولید می‌کنند (همچون آهنرباهای کوچکی روی یخچال، تلویزیون، بلندگو یا گوشی هوشمند موبایل)، می‌توانند به نوار مغناطیسی کارت اعتباری آسیب بزنند، اطلاعات آن را پاک کند و آن را از کار بیاندازند.
منبع: HOW STUFF WORKS
