همه‌ی رصدهای هابل را در یک تصویر ببینید
۳۲ سال پیش در چنین روزی یعنی ۲۴ آوریل (۵ اردیبهشت) ۱۹۹۰ میلادی، هابل به سوی مدار زمین پرتاب شد و در این مدت حدود ۱٫۴ میلیون رصد از جهان ما انجام داده است.
فیزیکدان «کیسی هندمر» (Casey Handmer) کنجکاو بود که هابل چه مقدار از آسمان را تصویربرداری کرده است و متوجه شد که چگونه همه‌ی مشاهدات هابل را در یک تصویر بزرگ از آسمان ترسیم کند. این نگاهی زیبا و تقریبا شاعرانه به دیدگاه سراسری هابل از کیهان است.
بنابراین هابل چقدر از آسمان را تصویربرداری کرده است؟ پاسخ این پرسش ممکن است شما را شگفت‌زده کند.
هندمر به این پرسش اندیشید و تشخیص داد که چون میدان دید هابل ۲۰۲ ثانیه‌ی قوسی است، حدود ۳٫۲ میلیون رصد طول می‌کشد تا آسمان را کامل پوشش دهد. از آنجایی که هابل از زمان پرتابش در سال ۱۹۹۰ میلادی (۱۳۶۹ خورشیدی) تا کنون حدود ۱٫۴ میلیون رصد انجام داده است، آیا این رصدخانه تقریبا نیمی از آسمان را تصویربرداری کرده است؟ نه کاملا.
هندمر گفت: «من یک محاسبات اولیه انجام دادم و فکر می‌کنم که حدود ۰٫۸ درصد از کل آسمان در معرض سیستم تصویربرداری هابل قرار گرفته است. در واقع روی این نقشه کاملا کشیده شده‌اند.»
اما چرا این‌قدر کم؟
به گفته‌ی هنرمر چند دلیل وجود دارد. برای نمونه، ابزارهای طیف‌سنجی لزوما یک تصویر را تشکیل نمی‌دهند. دلیل دیگر این است که میدان دید هابل در مقایسه با تلسکوپ‌هایی که برای بررسی تمام آسمان درنظر گرفته شده‌اند، بسیار باریک است.
دلیل بزرگ دیگر این است که هابل تمایل دارد که مناطق خاصی از آسمان یا اجرام نجومی را به‌طور مکرر رصد کند. چرا؟ چون این چیزی است که دانشمندان می‌خواهند ببینند. برخی از مشاهدات بیشتر از بقیه طول می‌کشد و برخی از نقاط آسمان جالب‌تر هستند. در تصویر هندمر، خط منحنی وسط نشان‌دهنده‌ی دایره‌البروج است، بنابراین مشاهدات متعدد هابل از سیارات، قمرها و سیارک‌ها در منظومه‌ی شمسی خودمان در آنجا نمایان شده است.
دو توده‌ی بزرگ نزدیک پایین سمت چپ، ابرهای بزرگ و کوچک ماژلانی هستند که دو کهکشان کوچک قمر کهکشان راه شیری محسوب می‌شوند. بسیاری از توده‌های دیگر، کهکشان‌های نزدیک دیگر هستند. قرص کهکشان راه شیری هم به‌صورت یک منحنی U-شکل در وسط دیده می‌شود و بنابراین این تصویر گرافیکی، بهترین کاری را که هابل انجام می‌دهد، نمایان می‌کند.
هندمر گفت: «هابل برای مشاهدات اعماق فضا بهترین استفاده را دارد. این تلسکوپ به گونه‌ای طراحی نشده بود که یک تلسکوپ پیمایشی تمام آسمان باشد و بنابراین گشتن به اطراف و بررسی کل آسمان، توانایی تلسکوپ را برای خیره شدن طولانی‌مدت به اجرام بسیار کم‌نور برای به‌دست آوردن داده‌های ارزشمند، تضعیف می‌کند.»
او در توییتر نوشت: «برخی از مشاهدات بیشتر از بقیه طول می‌کشند و برخی از نقاط آسمان جالب‌تر هستند. پس هابل چه دیده است؟ برای تولید این تصاویر از هر یک‌چهارم آسمان، کمی کدنویسی انجام دادم. می‌توانید دایره‌البروج، صفحه‌ی کهکشانی، ابرهای ماژلانی و آندرومدا را ببیند.»
در سمت دیگر فعالیتی مانند آنچه هابل انجام می‌دهد، رصدخانه‌ی قدرتمند «ورا روبین» (Vera Rubin) قرار دارد که قرار است اواخر سال آینده فعالیت خود را آغاز کند و هر هفته از کل آسمان تصویربرداری خواهد کرد.
برای ایجاد این تصویر، هندمر از API استروکوئری در کتابخانه‌ی «استروپی» (Astropy) استفاده کرد تا داده‌های مربوط به هر رصدی را که هابل انجام داده است، به‌دست آورد. کدی که او استفاده کرده، در اینجا دردسترس است.
هندمر گفت: «هر یک از مشاهدات بازیابی شده با استفاده از API، هدف را توصیف می‌کند اما در مجموع تصویری از آنچه هابل به آن نگاه می‌کند دریافت می‌کنیم. هابل یک ابزار شگفت‌انگیز است اما تقریبا ۳۲ سال است که در فضا بوده و برای همیشه دوام نخواهد آورد.»
او افزود: «ما خوش‌شانس هستیم که سرانجام جیمز وب را پرتاب و راه‌اندازی کردیم اما تصور کنید اگر هر سال یک تلسکوپ تازه مانند این را پرتاب کنیم چه چیزهایی می‌توانیم ببینیم.»
عکس‌ها: همه‌ی رصدهای هابل در یک تصویر
Credit: Casey Handmer
منابع: Universe Today
خداوندا! باورم نمیشه ۳۲ سال تصویر برداری و فقط ۸دهم درصد از کل آسمان تصویر برداری شده است!! فکر کنم این به تنهایی برای درک عظمت آفرینش هستی کافی باشد
خیر هشت صدم درصد