آیا نتفلیکس فیلمهای اکشن اصیل را سر بریده است؟
روزگاری مایکل بی، کارگردان فیلمهای «آرماگدون»، «پرل هاربور» و سری فیلمهای «تبدیل‌شوندگان»، معمار اصلی و برجسته‌ی بلاک‌باستر‌های انفجاری و بزن بهادر پرهزینه بود. فیلم «آمبولانس» که آخرین اکشن تریلر پر از زد و خورد این کارگردان است، ثابت می‌کند که از زمان اکران فیلمهای پر از هرج و مرج و ماشین‌هایی که به روبات تبدیل می‌شوند، سلایق و اوضاع با گذشت زمان به کلی تغییر کرده است، فیلم‌هایی که در گذشته بر باکس آفیس حکمرانی می‌کردند.
فیلم «آمبولانس» که محصول یونیورسال است و تریلری درباره‌ی سرقت است که بیشتر زمانش در یک ماشین اورژانس می‌گذرد، در نخستین هفته‌ی اکران خود و با نمایش در ۳۴۱۲ سالن سینما در آمریکای شمالی، با فروش ۸/۷ میلیون دلاری به کار خودش خاتمه داد که شروعی مایوس‌کننده برای باکس آفیس منطقه‌ای است، آن هم با توجه به سابقه‌ی درخشان مایکل بی در ساختن فیلم‌هایی که از نظر تجاری موفق عمل می‌کنند. فیلم «آمبولانس» که دارای رده‌ی سنی نمایش R است، هم‌اکنون در رده‌ی بدترین افتتاحیه بین فیلمهای کارنامه‌ی مایکل بی قرار دارد، پشت سر فیلم اکشن کمدی «رنج و گنج» با افتتاحیه‌ی ۲۰ میلیون دلاری و فیلم جنگی محصول ۲۰۱۶ او، «۱۳ ساعت: سربازان مخفی بنغازی» با افتتاحیه‌ی ۱۶ میلیون دلاری. فیلم‌هایی که هیچکدام نتوانستند آتشی در جهان سینما برپا کنند.
مایکل بی با ساخت آثاری مثل فیلمهای «تبدیل‌شوندگان»، ظاهرا قلعهی تسخیر‌ناپذیری برای خود ساخته بود.
شاید با خودتان بگویید: «هی! ما هنوز در دوران پاندمی زندگی می‌کنیم و وضعیت باکس آفیس منطقه‌ای هنوز به حالت عادی خود بازنگشته است» و این حرف درستی است. اما درست همزمان با اکران فیلم «آمبولانس» درسه روز اول عرضه‌اش و تلاش مذبوحانه‌‌ی این فیلم برای فتح گیشه، قسمت دوم فیلم محبوب خانواده‌ی «سونیک خارپشت» با ۷۱ میلیون دلار کار خودش را آغاز کرد و سینمارو‌‌های مسن سینما که جامعه‌ی هدف اصلی فیلمهای مایکل بی هستند، سر و کله‌شان در اکران فیلم جدید «بتمن»، «مرد عنکبوتی: راهی به خانه نیست» و آخرین قسمت جیمز باند یعنی «زمانی برای مردن نیست» پیدا شد. چند فیلم دیگر هم هنوز با وجود اثرات ماندگار پاندمی، همچنان به فروختن بلیت خود ادامه می‌دهند. فیلم «آمبولانس» تنها ۲ میلیون دلار بیشتر از فیلم قر و قاطی علمی – تخیلی و کمدی – فانتزی «همه‌چیز همه‌جا ناگهان» بیشتر فروخت که با ۶ میلیون دلار و با نمایش در ۱۲۵۰ سالن سینمای آمریکای شمالی، کار خود را شروع کرد که با مقایسه این فیلم در سالنهای کمتری به نمایش درآمده است.
برخی از تحلیل‌گران باکس آفیس بر این باور هستند که مارکت شلوغ و پر از ازدحام این روز‌ها با آثاری مثل فیلم ماجراجویی ضد قهرمانی جرد لتو به نام «موربیوس» و کمدی اسکروبال ساندرا بولاک و چنینگ تیتوم به نام «شهر گمشده» که جایگاه بهتری در باکس آفیس نصیبشان شد، علیه فروش فیلم «آمبولانس» عمل کردند.
شان رابینز، تحلیل‌گر ارشد باکس آفیس پرو میگوید: «زمان‌بندی، مهم‌ترین عامل در افتتاحیه‌ی فیلم «آمبولانس بود. گرچه سونیک ۲ یک فیلم خانوادگی است، به خاطر جذابیت آن برای نسل‌های مختلف، مخاطبان مرد زیادی را از بالا و پایین طیف سنی خاصش به سمت خود کشاند. این موضوع سبب شد که مخاطبان همیشگی فیلم‌هایی مثل آمبولانس و جامعه‌ی هدف مایکل بی از سینماروها به شکل قابل ملاحظه‌ای کاهش یابد».
بودجه‌ی ساخت «آمبولانس» ۴۰ میلیون دلار است که رقم نسبتا پایینی برای مایکل بی به حساب می‌آید، کسی که فیلمهای قبلی‌اش برچسب قیمتی بیشتر از ۱۰۰ میلیون دلار را بر روی خود می‌دیدند. (استودیوی سازنده‌ی فیلم مابقی بودجه‌ی تخصیص‌یافته را روی بازاریابی و دیگر کار‌‌‌ها هزینه کرده است تا بتواند فیلم را در رادار مخاطبانش نگه دارد). افتتاحیه‌ی ۸/۷ میلیون دلاری برای چنین فیلم مهمی از یک استودیوی باسابقه، هر جور که به آن نگاه کنی، ناامید‌کننده است. اما اگر بودجه‌ی ساخت این فیلم بیشتر از این حرف‌ها و مثل فیلمهای قبلی مایکل بی عددی ۹ رقمی بود، این ضربه می‌توانست مهلک‌تر از این‌ها باشد و ناراحتی و عذاب بیشتری را به همراه آورد.
در اواخر دهه‌ی ۹۰ میلادی و اوایل دهه‌ی اول قرن جدید، فیلم‌سازی بزرگتر از مایکل بی نبود. فیلمهای او شاید در لیست بهترین‌های دهه‌ی منتقدان قرار نگیرد اما بی تبحر خاصی در تزریق و گردش آدرنالین خون داشت و فیلمهای پرهزینه‌ی ناقض قوانین فیزیک را به فیلمهای موفق و محبوب توده‌ی مردم تبدیل می‌کرد اما این روز‌ها این فرمول دیگر خیلی جواب نمی‌دهد، خصوصا زمانی که نتفلیکس بیشتر وقت‌ها خیلی سریع و بی‌محابا فیلم‌هایی می‌سازد که انگار ادای دینی به کارنامه‌ی فیلم‌سازی مایکل بی است. دیگر لازم نیست مخاطبان برای تماشای فیلمهای «نگهبانانی از دیرباز»، «مرز سه‌گانه» و فیلم خود مایکل بی یعنی «شش زیرزمینی» خانه‌شان را ترک کنند و در حالی که این فیلم‌ها با ستاره‌های بزرگ رجز‌خوانی می‌کردند و بازخورد‌ها نسبت به آن عمدتا مثبت بود، با اینحال هیچکدام نتوانستند به اندازه‌ی «پسران بد» یا «آرماگدون» روح زمانه‌ی خود را به تصویر بکشند و در ذهن هواداران ماندگار شوند. بعد‌ها مسئول ارشد بخش فیلم نتفلیکس اسکات استابر اذعان کرد که «شش زیرزمینی» پایین‌تر از سطح انتظار ظاهر شد.
دیگر خبری از ستاره‌هایی مثل بروس ویلیس در صف اول نیست. ستاره‌هایی که روزی ضامن موفقیت فیلم‌ها بودند.
از جهاتی نیز نتفلیکس‌سازی کمدی رمانتیک‌ها سبب ساخت فیلمهای اکشن پر سر و صدا شده است. با کمدی رمانتیک‌ها، سیل عظیمی از داستان‌های رضایت‌بخش از دو نفری که همدیگر را برای اولین بار می‌بینند و بعدا عاشق همدیگر می‌شوند، به مردم یاد داد تا سطح انتظارشان را پایین بیاورند و اگر فیلمی خیلی برجسته و دیدنی نباشد، به جای رفتن به سالن سینما، در خانه بمانند و آن را تماشا کنند. فیلم «آمبولانس» با استقبال سرد منتقدان مواجه شد و با امیتاز ۶۹ از ۱۰۰ در راتن تومیتوز به کار خودش پایان داد. کسانی که بلیت خریده بودند و ۵۸ درصدشان مرد بودند و ۵۰ درصد آن‌ها ۳۵ سال یا بیشتر سن داشتند، هیجان بیشتری نسبت به تماشای فیلم داشتند که سبب شد تا این فیلم امتیاز A- را در سینمااسکور به دست آورد. جیک جیلنهال و یحیی عبدالمتین دوم در نقش دو برادری که به فرزندی گرفته شده‌اند، بازی می‌کنند که آمبولانسی را می‌دزدند و افراد داخل آن را به گروگان می‌گیرند.
پل درگارابدیان تحلیل‌گر ارشد رسانه در کام‌اسکور میگوید: «روزگاری فیلمهای پرهزینه‌ی اکشن، قلعهی تسخیر‌ناپذیر سینما بودند و تنها سالنهای سینما می‌‌توانستند از پس نمایش این فیلمهای مهم و سود‌آور برآیند. اما الان فیلم‌ها دارند جایشان را در پلتفرم‌‌های استریمینگی مثل نتفلیکس پیدا می‌کنند که پول نقد و سرمایه‌ی لازم تولید چنین فیلم‌هایی را در جیبش دارد».
از سوی دیگر، کووید ۱۹ نیز دارد به آسیب‌های خود بر تفریحات سینماروها ادامه میدهد. قطعا داستان‌های ابرقهرمانی و اقتباس‌ها از بازی‌های ویدیویی می‌‌تواند سالنهای سینما ر ا پر کند، اما برخی از ژانر‌ها دیگر مثل سابق دل سینماروها و کسانی که را حاضر به خرید بلیت هستند، به لرزه درنمی‌آورد. ستاره‌های اکشنی که تنها یکبار در هر عصر و صنعتی ظهور می‌کنند مثل هریسون فورد، سیلوستر استالونه و بروس ویلیس که با مایکل بی در فیلم «آرماگدون» سوار اتاقک شد و اخیرا از دنیای بازیگری نیز کناره‌گیری کرد، دیگر نیروی محرک پشت فیلمهای فاتح باکس آفیس نیستند. آنگونه که شواهد و مدارک برندگان امروز و تازه‌نفس باکس آفیس نشان میدهد با فیلم‌هایی مثل «مرد عنکبوتی: راهی به خانه نیست» «بتمن» و «سونیک خارپشت»، چیز‌های آشنا اصلی‌ترین منبع جذب مخاطب هستند. ژ‌انر ترس هم دیگر ژانری است که هنوز جایگاه امنی در باکس آفیس دارد و مایکل بی اخیرا موفقیت بیشتری در نقش تهیه‌کننده‌ی چنین آثاری داشته است؛ آن هم با تهیه‌ی فرنچایز «پاکسازی» و فیلمهای «یک مکان ساکت» جان کرازینسکی.
دیوید ای. گراس که مدیریت شرکت فرنچایز انترتینمت ریسرچ را برعهده دارد، میگوید: «مخاطبان امروزی هر بار یک چیز به خصوص و ویژه‌ای را می‌خواهند. امروزه سطح انتظارات خیلی بالا رفته است».
فیلم «پسران بد» با وجود اینکه محبوب منتقدان نبود، اما روح سرکش و پر از هیجان زمانه‌ی خود را به خوبی به تصویر می‌کشید.
برای استودیوی یونیورسال «آمبولانس» شروع ناهمواری را در سال ۲۰۲۲ رقم زده است. بعد از شروع سال نو با فیلم سرقت‌محور «۳۵۵» که بازیگران زن در آن حضور پررنگی دارند و پشت به پشت هم حرکت می‌کنند و درام مذهبی «رستگاری عشق»، این استودیو کمدی رمانتیک جنیفر لوپز یعنی «با من ازدواج کن» را روی پلتفرم استریمینگ خودش یعنی پیکاک قرار داد که احتمالا این کار از فروش بلیت‌‌های سینما جلوگیری کرده است. قسمت دوم انیمیشن «آواز» که از ماه دسامبر به فروش ۱۶۲ میلیون دلاری دست پیدا کرده است، نقطه‌ی عطفی برای یونیورسال بوده است و به نظر می‌رسد فهرست پربار اکران تابستان با فیلم‌هایی مثل «دنیای ژوراسیک: قلمرو»، «مینیون‌ها: ظهور گرو» و جدید‌ترین فیلم ترسناک جوردن پیل به نام «نه» سرمایه‌گذاری‌های این استودیوی قدیمی را به جای خودش برگرداند. فقط انتظار نداشته باشید فیلمهای اکشن حماسی‌گونه‌‌ی به سبک مایکل بی بتواند از پس نجات این استودیو برآید. آن روز‌ها به احتمال زیاد به تاریخ پیوستند و پشت سر باقی ماندند.
منبع: Variety
اکشن های هالیوودی از اساس برای کودکان و نوجوانان ساخته می شوند (این را نقطه قوت می بینم). “سینماروی مسن” چندان در هالیوود مفهومی ندارد.