کاشت انواع سبزه عید (معرفی بذرها و روش کاشت و نگهداری)

سال جدید هم دارد کمکم از راه میرسد. بسیاری از خانمها برای چیدن سفرهی هفت سین عید نوروز لحظهشماری میکنند. سبزه، جزء جدانشدنی سفرهی هفتسین است. بعضی از افراد به دلایل مختلف ترجیح میدهند سبزهی آماده تهیه کنند. اما بسیاری از افراد دوست دارند خودشان سبزهی خانگی تهیه کنند و شاهد رشد تدریجی سبزه باشند. اگر شما هم جزء دستهی دوم هستید، مقالهای که امروز برایتان تهیه کردیم را از دست ندهید. در این مقاله به نکات مهم برای کاشت انواع سبزه عید نوروز، از جمله زمان مناسب برای کاشت هر دانه و نحوهی کاشت سبزه با چند نوع دانهی مختلف میپردازیم. با ما در دیجیکالا مگ همراه باشید.
کدام دانهها برای کاشت سبزهی عید نوروز مناسب هستند؟
دانهها چقدر باید خیس شوند؟
چه زمانی برای کاشت انواع سبزه عید نوروز مناسب است؟
روش کاشت انواع بذر سبزه عید نوروز
روش کاشت سبزه خاکشیر
روش کاشت هسته خرما
روش کاشت ذرت
روش کاشت سبزه هویج
انواع سبزه عید فانتزی
تزیین سبزه عید برای عروس
طرز تهیه سبزه عید فوری (سه روزه)
انواع سبزه عید با بذرهای مختلف دیگر
انتخاب بهترین سبزه برای عید
کاشت بذر گل برای عید
کلام پایانی
کدام دانهها برای کاشت سبزهی عید نوروز مناسب هستند؟
اگر به دنبال آسانترین و ارزانترین گزینهها هستید، به سراغ بذر ارزن، جو و گندم بروید و اگر میخواهید سبزهتان قشنگ شود، از دانههای ماش و عدس استفاده کنید.
مهمترین سؤالی که برای تهیهی سبزهی خانگی در ذهن افراد ایجاد میشود این است: «از کدام دانهها میتوان برای تهیهی سبزهی عید استفاده کرد؟» از جمله رایجترین بذرها برای کاشت سبزه میتوانیم به گندم، ارزن، عدس و یونجه اشاره کنیم. البته خوشبختانه تنوع در این زمینه زیاد است و میتوانید برای کاشت سبزهی خود از دانهها و حبوبات دیگری مثل ماش، شنبلیله، نخود، ذرت، نعنا، کنجد و هستهی مرکبات مثل لیمو، پرتقال و نارنج استفاده کنید.
توجه داشته باشید که اگر به دنبال آسانترین و ارزانترین گزینهها هستید، به سراغ بذر ارزن، جو و گندم بروید و اگر میخواهید سبزهتان قشنگ شود، از دانههای ماش و عدس استفاده کنید.
اگر سبزهی عید نوروز را با بذرهای سبزی خوردن مثل نعناع، ریحان و شنبلیله بکارید، علاوه بر اینکه یک گزینهی متفاوت را برای کاشت سبزه امتحان میکنید، میتواند سبزه را بعد از ایام نوروز هم نگه دارید و در زمان مناسب، سبزیهای خانگی خود را نوش جان کنید. اگر دوست دارید یک گلدان جذاب با گلهای خوشعطر داشته باشید، برای سبزهی عید دانهی مرکبات را بکارید.
دانهها چقدر باید خیس شوند؟
مدت زمان خیس کردن بذرهای مختلف برای کاشت انواع سبزه عید نوروز با یکدیگر متفاوت است. در ادامه به مدت زمان لازم برای خیس کردن انواع بذر میپردازیم.
بذرهایی که باید تقریبا 6 تا 8 ساعت خیس شوند
- تربچه (مدت زمان جوانه زدن 4 تا 5 روز)
- یونجه (مدت زمان جوانه زدن 5 تا 6 روز)
- شنبلیله (مدت زمان جوانه زدن 3 تا 4 روز)
- کنجد (مدت زمان جوانه زدن 1 تا 2 روز)
بذرهایی که باید تقریبا 10 تا 18 ساعت خیس شوند
- گندم (مدت زمان جوانه زدن 2 تا 3 روز)
- ارزن (مدت زمان جوانه زدن 3 تا 4 روز)
- چاودار (مدت زمان جوانه زدن 2 تا 3 روز)
- تخم آفتابگردان (مدت زمان جوانه زدن 1 تا 2 روز)
- سویا (مدت زمان جوانه زدن 3 تا 5 روز)
- عدس (مدت زمان جوانه زدن 3 تا 5 روز)
- ماش (مدت زمان جوانه زدن 3 تا 5 روز)
- نخود (مدت زمان جوانه زدن 3 تا 4 روز)
چه زمانی برای کاشت انواع سبزه عید نوروز مناسب است؟
طبیعی است که زمان کاشت بذرها با یکدیگر فرق دارد. در ادامه به زمان مناسب برای کاشت انواع مختلف بذر اشاره میکنیم.
زمان مناسب برای کاشت گندم
برای کاشت بذر گندم بهعنوان سبزهی عید نوروز، باید از ۱۰ روز قبل از سال نو، یعنی 20 اسفند این کار را انجام دهید.
زمان مناسب برای کاشت ماش
سبز شدن ماش در مقایسه با گندم، بیشتر طول میکشد. برای کاشت ماش، باید از 12 روز قبل از سال جدید، یعنی 18 اسفند ماه اقدام کنید.
زمان مناسب برای کاشت عدس
بذر عدس برای سبز شدن به مدت زمان بیشتری نیاز دارد. بنابراین بهتر است از 15 روز قبل از سال نو، یعنی 14 یا 15 اسفند بذر عدس را بکارید.
زمان مناسب برای کاشت بذر ارزن
اگر این بذر را برای کاشت سبزه در نظر گرفتید، از 14 روز قبل از عید نوروز اقدام کنید.
زمان مناسب برای کاشت بذر شاهی
شاهی از آن دسته از بذرهایی است که به مدت زمان نسبتا کمی برای کاشت آن نیاز است. کامل شدن بذر شاهی فقط 6 روز طول میکشد. بنابراین بهترین زمان برای اقدام به کاشت آن، 24 اسفند است.
زمان مناسب برای کاشت لوبیا چشمبلبلی
اگر تصمیم گرفتید لوبیا چشمبلبلی را برای سبزه بکارید، 15 تا 17 روز قبل از عید کار را شروع کنید.
زمان مناسب برای کاشت بذر خرفه
خرفه سریع رشد میکند و نیاز نیست خیلی بلند شود، چون بافت آن ریز و پنبهای است. 20 اسفند، یعنی 10 روز قبل از شروع سال نو، زمان مناسبی برای کاشت بذر خرفه خواهد بود.
زمان مناسب برای کاشت بذر یونجه
بذر یونجه از آن دسته از بذرهایی است که رشد سریعی دارد. برای کاشت این بذر، از 15 اسفند دست به کار بشوید.
زمان مناسب برای کاشت بذر شنبلیله
جوانه زدن این گیاه خیلی طول نمیکشد و تنها در 2 تا 3 روز جوانه میزند. برای اینکه این گیاه رشد مناسبی داشته باشد، 14 روز قبل از عید، یعنی روز 16 اسفند، آن را بکارید.
روش کاشت انواع بذر سبزه عید نوروز
در ادامه به صورت مرحله به مرحله، نحوهی کاشت بعضی از بذرهای مختلف را آموزش میدهیم. نکات ذکر شده را مو به مو اجرا کنید تا سبزهتان خراب نشود.
1. روش کاشت سبزهی عدس
عدس، یکی از گزینههای رایج و محبوب برای کاشت سبزهی عید نوروز است، چون هم رشد خوبی دارد و هم زیبا است.
- دو تا سه هفته قبل از شروع سال جدید، مقداری عدس را که به مدت زمان لازم خیس کردهاید، داخل یک ظرف مناسب بریزید و روی آنها آب بپاشید. اجازه دهید عدسها چند روز در دمای اتاق باشند. عدسها را هر روز چک کنید و اگر آبشان تمام شده بود، به اندازهی کافی به آنها آب اضافه کنید. به این نکتهی مهم دقت کنید که نباید عدسها را در آب غوطهور کنید، بلکه باید با اسپری، آب را روی آنها بپاشید تا مرطوب شوند.
- بعد از اینکه چند روز گذشت، یک دستمال پارچهای بردارید و با اسپری آب، آن را نمدار کنید. دستمال مرطوب شده را روی عدسها قرار دهید. بعد ظرف حاوی عدسها را نزدیک پنجره که هوا در جریان است، قرار دهید.
- هر روز داخل ظرف عدسها به مقدار کافی آب بریزید و آب را مجدد خالی کنید تا عدسها تازه بمانند. تا وقتی که عدسها جوانه بزنند، دستمال پارچهای را هم با اسپری مرطوب کنید.
- زمانی که عدسها کاملا جوانه زدند، آنها را به ظرفی که برای سبزهی عید در نظر گرفتید، منتقل کنید. وقتی که بذرها کمی سبز شدند، دستمال پارچهای را از روی عدسها بردارید.
- عدسها را مثل قبل آبکشی کرده و با اسپری مرطوب کنید. سبزهی عدس را در جایی بگذارید که در معرض نور مناسب قرار بگیرد. برای اینکه تمام قسمتهای سبزه به طور مساوی از نور خورشید برخوردار شوند، ظرف را بچرخانید تا نور به طور یکدست به سبزهها برسد.
2. روش کاشت سبزه با بذر مرکبات
روشی که در ادامه آموزش میدهیم، برای کاشت بذر مرکبات مثل پرتقال، نارنگی و لیموشیرین مناسب است.
- هستهی مرکبات مد نظر خود را به مدت 2 روز خیس کنید. یک گلدان زیبا را انتخاب کنید و درون آن، خاک سبک بریزید. اگر از خاک باغچه استفاده کنید و بذرها را داخل گلدان بکارید، بهتر است.
- هستههای مرکبات را به مدت یک شبانه روز خیس کنید. بعد از گذشت دو روز، پوست روی هستهها را جدا کنید. حواستان باشد این کار را بهآرامی انجام دهید تا قسمت سبز آن آسیب نبیند.
- قسمت سبز را داخل آب بگذارید تا خشک نشود. تخم سبز مرکبات را با دقت به طور منظم روی خاک گلدان قرار دهید. توجه داشته باشید که گلدانی که برای این کار انتخاب میکنید، باید در قسمت کف یا ته، سوراخ داشته باشد تا موقع آب دادن، آب اضافهی آن خارج شود و نهالتان پوسیده و خراب نشود. زمانی که دارید دانهها را میکارید، بین آنها فاصله بگذارید و دانهها را طوری کنار هم قرار دهید که نه خیلی از هم دور و نه خیلی به هم نزدیک باشند.
- بعد از اینکه دانهها را در گلدان قرار دادید، یک لایهی نازک خاک روی سطح آنها بریزید و با سنگهای ریز آنها را بپوشانید.
- خاک را با اسپری آبیاری کنید. در روز اول و دوم، روی سطح دانهها یک نایلون قرار دهید و گلدان را جایی بگذارید که آفتابگیر باشد تا گلدان نور کافی دریافت کند.
- دانهها بعد از 15 تا 30 روز جوانه میزنند. اگر به آن خوب رسیدگی کنید، میتوانید بعد از دو سال آن را در باغچهی خانهی خود بکارید و یک نهال سبز و زیبا داشته باشید.
چند نکتهی برای تهیهی بذر مرکبات
- همانطور که در بالا اشاره کردیم، پوست تخم مرکبات را جدا کنید و برای کاشت، از قسمت سبز استفاده کنید. این کار باعث میشود زودتر به نتیجه برسید.
- روی سطح خاک را همیشه مرطوب نگه دارید. برای آب دادن به خاک، از اسپری استفاده کنید.
3. روش کاشت سبزه با گندم
بذر گندم هم یکی از محبوبترین انواع سبزه عید نوروز است. اگر امسال تصمیم گرفتهاید بذر گندم را برای سال نو بکارید، اقدامات زیر را انجام دهید.
- برای کاشت سبزهی عید نوروز با بذر گندم، ابتدا یک ظرف بزرگ بردارید و یک استکان یا یک فنجان گندم را درون آن بریزید. ظرف را آب کنید و اجازه دهید گندمها به مدت تقریبا 2 روز در آب خیس شوند. طی این مدت زمان، آب گندم را چند بار عوض کنید.
- بعد از دو روز، گندمها جوانههای ریزی میزنند. یک صافی یا آبکش بردارید و درون آن یک پارچهی نخی قرار دهید. گندمها را روی پارچه بریزید. زمانی که آب اضافی گندمها به طور کامل خارج شد، روی گندمها یک پارچه قرار دهید و آنها را به مدت تقریبا 3 روز پشت پنجرهی خانهتان بگذارید تا نور کافی دریافت کنند.
- روی پارچه را به طور مرتب با اسپری مرطوب کنید. برای این کار اول پارچه را کامل خیس کنید، بعد روی آن اسپری بزنید. حتما زیر آبکش یک ظرف بگذارید تا آب اضافی به آن منتقل شود.
- وقتی که گندمها رشد کردند و جوانه زدند، جوانهها را به آرامی به ظرفی که برای سبزه انتخاب کردهاید، منتقل کنید. یک پارچهی نمدار روی سطح جوانهها قرار دهید و ظرف را در جایی بگذارید که جوانهها در معرض نور خورشید قرار بگیرند.
- جوانهها بهتدریج سبز میشوند. بعد از سبز شدن جوانهها میتوانید پارچهی نمدار را از روی آنها بردارید.
- اجازه دهید ظرف پشت پنجره بماند تا نور کافی دریافت کند. هر روز مقدار کمی آب به جوانهها بدهید تا درست رشد کنند.
4. روش کاشت سبزه با ماش
روش کاشت ماش تقریبا مشابه روش کاشت گندم است. برای کاشت ماش، روشهای زیر را انجام دهید.
- با توجه به ظرفی که در نظر گرفتهاید، مقداری ماش را از شب قبل در آب خیس کنید. روز بعد، آب ظرف را دور بریزید و ماشها را در ظرف مخصوص سبزه، به صورت لایهی نازک 3 میلیمتری پهن کنید. دقت کنید که اگر قطر لایهها بیشتر باشد سبزه پرپشتتر و اگر قطر آنها کمتر باشد، سبزه کمپشتتر خواهد شد.
- دستمال آشپزخانه را روی سطح ماشها قرار دهید. روی دستمال را با اسپری مرطوب کنید. به طور مرتب دستمال را مرطوب نگه دارید. این کار را تا زمانی که دانههای ماش جوانه بزنند، قد آنها حدود یک سانت شود و رنگشان کمی سبز شود، ادامه دهید. سپس میتوانید دستمال آشپزخانه را از روی جوانهها بردارید.
- جوانههای ماش را حدود 3 تا 4 روز با اسپری، مرطوب کنید. حواستان باشد که آبرسانی به جوانهها نه آنقدر کم باشد که دانهها خشک باشند و نه آنقدر زیاد باشد که دانهها در آب غوطهور شوند.
- این کارها را تا وقتی انجام دهید که ارتفاع سبزهی ماش به اندازهی مدنظرتان برسد. دقت کنید که میزان رشد سبزهی ماش، به گرمی و سردی محلی که آن را نگه میدارید، وابسته است.
5. روش کاشت سبزه با بذر شاهی در کوزه
بسیاری از خانمهای خوشسلیقه به جای ظرفهای معمولی، ترجیح میدهند سبزهی خود را در کوزه بکارند. در ادامه نحوهی کاشت سبزه با شاهی در کوزه را آموزش میدهیم.
- ابتدا کوزهی مدنظر را آب کنید و اجازه دهید آب به مدت 24 ساعت در کوزه بماند تا دیوارههای کوزه به طور کامل خیس شوند. بعد یک جوراب نایلونی روی کوزه بکشید.
- بذر شاهی را که از قبل به مدت یک شبانه روز خیس کردهاید، با دست روی جوراب نایلونی قرار دهید. این کار را طوری انجام دهید که بذرها که بعد از خیس شدن حالت ژلهای پیدا کردهاند، به طور مساوی همه جای جوراب پخش شوند. بذر شاهی بهراحتی به سطح جوراب میچسبد.
- حواستان باشد که کوزه همیشه پر از آب باشد. هر روز مقداری از آب کوزه تبخیر میشود، بنابراین باید به طور مرتب درون آن آب بریزید. آب از داخل کوزه به دیوارهی آن راه پیدا کرده و به بیرون ترشح میکند. از این طریق، بذرها جوانه میزنند و ریشهها به قسمت بیرونی کوزه میچسبند.
- کوزه را در جایی قرار دهید که به اندازهی کافی نور خورشید دریافت کند. هر از گاهی کوزه را بچرخانید تا همهی قسمتهای آن در معرض نور قرار بگیرند.
6. روش کاشت سبزه با کنجد
میتوانید با کنجد سفید یا سیاه سبزه درست کنید. نکتهای که باید در نظر داشته باشید این است که کنجدی که برای تهیهی سبزه استفاده میکنید باید خام یا بو نداده باشد. سبزه با کنجد را هم با خاک و هم بدون خاک میتوانید بکارید. طرز کاشت سبزه با کنجد به دو روش ذکر شده در ادامه آورده شده است.
۱. طرز کاشت سبزه با کنجد در خاک
- اولین کاری که باید انجام دهید این است که دانههای کنجد را به مدت 12 ساعت در آب بگذارید تا خوب خیس شوند.
- بعد از 12 ساعت دانهها را از آب بیرون بیاورید. سپس در ظرف یا گلدان مدنظر خود مقداری خاک بریزید و دانههای کنجد را در آن قرار دهید. خاک باغچه مناسبترین نوع خاک محسوب میشود. میتوانید مقداری خاک برگ هم به آن اضافه کنید.
- در نظر داشته باشید که ارتفاع خاک بهتر است 4 تا 8 سانتیمتر باشد.
- حالا خاک را با آبپاش آبیاری کنید. دقت کنید که نباید آب زیادی به دانهها بدهید، چون آب اضافی باعث پوشیده شدن دانهها میشود. ارتفاع خاک باید 1 تا 2 سانتیمتر باشد.
- حالا دوباره روی خاک را با آبپاش کمی خیس کنید. همانطور که در بالا اشاره کردیم، باید حواستان باشد که خاک بیش از حد خیس نشود.
- حالا گلدان یا ظرف را در یک مکان آفتابگیر قرار دهید. حواستان باشد که سبزه نباید بهطور مستقیم در معرض نور خورشید قرار بگیرد. پشت پنجره بهترین مکان برای این کار به شمار میرود.
- سبزه را بهطور مرتب آبیاری کنید. در نظر داشته باشید که سبزه نباید برای مدت زمان طولانی خشک بماند. خاک سبزه همیشه باید مرطوب (و نه خیلی خیس) باشد.
- بعد از یک تا دو هفته سبزهی زیبای شما آماده میشود.
2. طرز کاشت سبزهی کنجد بدون خاک
روش کاشت سبزهی کنجد بدون خاک مانند روش ذکر شده در بالا است، فقط باید نکات زیر را در نظر داشته باشید.
- باید دانههای کنجد را برای 24 ساعت در آب خیس کنید.
- بهتر است برای کاشت سبزهی بدون خاک از کنجد سیاه استفاده کنید، چون رشد آن نسبتا سریعتر از کنجد سفید است.
- حالا دانهها را از آب خارج کنید و دانههای کنجد را روی یک پارچهی نخی خیس بریزید.
- روی دانهها یک پارچهی خیس دیگر قرار دهید. بعد از حدود دو تا چهار روز دانهها جوانه میزنند. حواستان باشد که طی این مدت پارچهها نباید خشک شوند؛ بنابراین باید بهطور مرتب آنها را با آبپاش مرطوب نگه دارید.
- دانهها را در محلی قرار دهید که نور کافی دریافت کنند. حالا دانهها را از داخل پارچه به ظرف مدنظر خود منتقل کنید.
- دانهها را کمی مرطوب کنید. روی ظرف را با پلاستیک بپوشانید.
- دو تا چهار روز که گذشت، پلاستیک را بردارید تا رشد سبزه ادامه پیدا کند. حواستان باشد ظرف را در یک مکان آفتابگیر قرار دهید.
- طی این مدت هر روز یا هر دو روز یک بار دانهها را آبپاشی کنید.
7. روش کاشت سبزه در کوزه و سبزههای عروسکی
خیلی از خانمهای خانهدار تمایل دارند روی یک سطح شیبدار، کوزه یا عروسک سبزه درست کنند. اگر شما هم میخواهید این کار را انجام دهید، باید از انواع سبزه عید که لعابدار هستند، مثل شاهی، خرفه و خاکشیر استفاده کنید. این بذرها بعد از اینکه خیس شوند، حالت ژلهای پیدا میکنند و به همین علت روی سطوح مختلف، حتی سطوح عمودی میچسبند. بذرهای ذکر شده برای کاشت سبزه روی ماکتهای متنوع گزینههای خوبی به شمار میروند. اگر میخواهید سبزه عروسکی درست کنید یا سبزهی خود را در کوزه بکارید، مراحل زیر را طی کنید.
- بذر دلخواه خود را یک بار با آب بشویید. سپس آن را به مدت 4 ساعت در یک ظرف پر از آب خیس کنید. مقدار آب لازم برای بذر شاهی 5 برابر و برای بذر منداب 5.5 برابر میزان بذر است.
- سطحی که قرار است سبزهی عید را در آن بکارید، با آبپاش خیس کنید. یک لایه پنبه با ضخامت یک سانتیمتر روی ماکت بگذارید. پنبه باید طوری قرار بگیرد که کل ماکت را بپوشاند. حالا روی پنبه یک لایه پارچهی تنظیف بکشید و سطح ماکت را با آبپاش بهطور کامل خیس کنید و بذرهای خیسخورده را روی ماکت قرار دهید.
- حواستان باشد که فقط یک لایه بذر روی پارچهی تنظیف بمالید و بعد از تمام شدن کار، سطح ماکت را مرطوب کنید.
- حالا یک نایلون شفاف بردارید و در دو نقطه از آن سوراخهایی به اندازه 3×3 ایجاد کنید. نایلون را با فاصله روی بذرها قرار دهید. دقت کنید که نایلون نباید به سطح ماکت بچسبد. باقیماندهی نایلون را زیر ماکت جمع کنید.
- طی دو روز اول سبزه را سه بار آبپاشی کنید. از روز سوم به بعد و زمانی که بذرها جوانه زدند و رنگشان سبز کمرنگ شد، میتوانید روکش را بردارید. طی این مرحله باید سبزهها را دو بار در روز آبپاشی کنید.
- طی چند روزی که روی سبزه نایلون قرار دارد، آن را در یک محیط معمولی و دور از نور آفتاب قرار دهید. زمانی که نایلون را برداشتید، اجازه دهید یک روز دیگر در همان مکان بماند. بعد از آن سبزه را چند ساعت در روز در معرض هوای آزاد قرار دهید. حواستان باشد که سبزه در معرض باد نباشد.
- سبزه را باید روزی یک بار آبپاشی کنید. بذر شاهی در 6 روز و بذر منداب طی 4 روز آماده خواهد شد. سعی کنید سبزه را در یک سبد حصیری بگذارید تا آب آن بهطور کامل خارج شود.
روش کاشت سبزه خاکشیر
در میان انواع روشهای کاشت سبزه، کاشت خاکشیر برای سبزه نوروزی یکی از آسانترین روشها است. پس از کاشت بذرهای خاکشیر باید هر ۳ روز یکبار با استفاده از اسپری روی آنها آب بپاشید. از زمان کاشت تا جوانه زدن بذرها، آنها را در محیطی با نور غیر مستقیم قرار دهید. پس از آن میتوانید بذرها را در محیطی با نور طبیعی قرار دهید. برای کاشت سبزه خاکشیر مراحل زیر را طی کنید:
- مرحله اول؛ خیس کردن بذر: بذر خاکشیر را پیمانه کنید و درون کاسه یا لیوان بریزید. ۵ برابر مقدار بذر آب به آن اضافه کنید. بذرها باید ۵ ساعت در آب بمانند تا لعابدار و چسبنده شوند.
- مرحله دوم؛ آمادهسازی بستر: بستری که خاکشیر را درون آن میکارید باید رطوبت مناسبی داشته باشد. پنبه و اسفنج از مناسبترین بسترها برای کاشت بذر خاکشیر هستند. اگر قصد کاشت سبزه خاکشیر روی ظروف سفالی را دارید باید سطح ظرف را با پنبه یا اسفنج بپوشانید. سپس مقداری آب روی بستر بپاشید تا مرطوب شود.
- مرحله سوم؛ کاشت بذرها: بذرها را با استفاده از قاشق روی بستر بریزید. با دستتان کمی فشار به بذرها وارد کنید تا به سطح زیرین خود بچسبند.
- مرحله سوم؛ پوشاندن سطح بذر: با استفاده از یک نایلون شفاف سطح بذرها را بپوشانید. برای آن که نایلون مانع از رشد بذرها نشود با استفاده از تکهای چوب سطح آن را بالاتر بیاورید. پس از آن که بذرها کمی رشد کردند نایلون را بردارید.
زمان مناسب برای کاشت خاکشیر
شما میتوانید سبزه خاکشیر را ده روز مانده به عید نوروز بکارید. سرعت رشد این سبزه زیاد است و نسبت به سبزههای دیگر برای مدت طولانیتری شاداب میماند.
روش کاشت هسته خرما
اگر به سبزههای ظریف برای عید علاقه ندارید میتوانید هسته خرما بکارید. سبزه هسته خرما ظاهری شبیه به تره دارد و پس از عید میتوانید از آن بهعنوان خوراک دام استفاده کنید. برای کاشت هسته خرما مراحل زیر را سپری کنید:
- مرحله اول؛ آماده کردن هسته: هستههای خرما را با دست جدا کنید و آنها را بشویید. سپس برای ۲۴ ساعت هستهها را در مقداری آب خیس کنید. هستهها باید ۱۰ روز در آب شیرین باشند. هر روز آب هستهها را عوض کنید. در این مدت ممکن است بعضی از هستهها روی آب قرار بگیرند.
- مرحله دوم؛ جوانهزنی هستهها: هستهها را درون دستمالی تمیز و نمدار قرار دهید. روی هستهها را بپوشانید تا نور به آنها نرسد. دستمال حاوی هستههای خرما درون نایلون قرار دهید و نایلون را در اتاقی تاریک و گرم قرار دهید. هرازگاهی مقداری آب روی دستمال اسپری کنید تا رطوبت مورد نیاز هستهها تامین شود.
- مرحله سوم، انتقال هستهها: پس از ۲ الی ۴ هفته هستهها جوانه میزنند. در این مرحله باید هستهها را درون مخلوطی از خاکبرگ پوسیده، مقداری ماسه بادی و خاک باغچه بکارید. مقداری خاک روی دانهها بریزید و هر روز به آن آب اسپری کنید.
زمان مناسب برای کاشت هسته خرما
سرعت رشد هستههای خرما نسبت به سایر بذرها کمتر است. زمان مناسب برای کاشت این هستهها یک ماه مانده به عید نوروز و اواخر بهمن ماه هر سال است.
روش کاشت ذرت
سبزه ذرت از آن دست سبزههایی است که پس از عید نوروز میتوانید از آن بهعنوان غذای دام استفاده کنید. ذرتی که برای سبزه استفاده میکنید باید تازه باشد. ذرتهای پاپکورن مناسب کاشت سبزه نیستند. برای تهیه سبزه ذرت کافی است مراحل زیر را طی کنید:
- مرحله اول؛ آماده کردن بذرها: ذرتها را برای ۴ روز در آب خیس کنید. هر روز آب ذرتها را عوض کنید.
- مرحله دوم؛ پوشاندن دانهها: دانههای ذرت را درون دستمالی تمیز و مرطوب قرار دهید. پس از چند روز، بسته به نوع ذرت، دانهها جوانه میزنند. ظرفی را پر از آب کنید. دستمال ذرتها را درون سبدی گذاشته و سبد را داخل ظرف آب قرار دهید.
- مرحله سوم؛ جوانه زدن دانهها: پس از ده روز دانههای ذرت شما جوانه میزنند. بعد از رشد کردن سبزه میتوانید با استفاده از روبان آن را تزیین کنید.
زمان مناسب برای کاشت ذرت
بهترین زمان برای کاشت ذرت بهعنوان سبزه عید ۲۰ روز قبل از نوروز و اوایل اسفند است.
روش کاشت تخم شربتی
تخم شربتی نیز مانند خاکشیر زودتر از سایر بذرها رشد میکند. سبزه این بذر تا پایان عید نوروز شاداب باقی میماند. برای کاشت تخم شربتی بهعنوان سبزه عید کافی است مراحل زیر را طی کنید:
- مرحله اول؛ آماده کردن بذر: تخم شربتی را درون ظرفی بریزید و به آن آب اضافه کنید. مخلوط را هم بزنید. پس از ۲۴ ساعت تخم شربتی شما ژلهای میشود.
- مرحله دوم؛ جابهجا کردن تخم شربتی: بعد از گذشت ۱ روز روی دانهها جوانههای کوچکی سبز میشود. بذرها را درون دستمالی پارچهای تمیز و مرطوب بریزید. دستمال حاوی بذرهای جوانه زده را درون ظرف تیرهای قرار دهید و درب ظرف را بزنید.
- مرحله سوم؛ مراقبت از بذرها: ظرف بذرها را در محیطی تاریکی و نسبتا گرم قرار دهید. برای جلوگیری از خشک شدن دستمال هرازگاهی مقداری آب روی آن اسپری کنید. پس از سه روز جوانههای شما رشد میکنند.
- مرحله چهارم انتقال سبزه به ظرف دلخواه: جوانههای تخم شربتی را میتوانید درون ظرفی که قرار است روی سفره هفتسین بگذارید قرار دهید. پس از ۷ روز سبزه شما رشد خوبی خواهد داشت.
زمان مناسب برای کاشت تخم شربتی
سبزه تخم شربتی برای رشد به هفت الی ده روز زمان نیاز دارد. شما میتوانید این سبزه را ده روز پایانی سال و ۲۰ اسفند بکارید.
روش کاشت سبزه هویج
اگر از علاقهمندان به طبیعت و محیط زیست هستید و نمیخواهید گندم، عدس و … بابت سبزه نوروزی هدر برود میتوانید سبزه هویج را در منزل تهیه کنید.
- قسمت انتهایی هویج که سطح مقطع پهنتری را دارد برش دهید. برای سبزه هویج نیاز نیست حتما هویجهایی را انتخاب کنید که جوانه دارند.
- ظرفی متناسب با حجم برشهای هویج خود انتخاب کنید و مقداری آب درون آن بریزید. آب نباید زیاد باشد تا هویجها در آن غوطهور نشوند.
- ظرف را در محیطی روشن و دور از نور مستقیم خورشید قرار دهید. دمای محیط نیز باید ۱۸ الی ۲۲ درجه سانتیگراد باشد. پس از سه الی پنج روز جوانههایی روی هویج مشاهده خواهید کرد. در این مدت باید روزی یکبار آب ظرف را عوض کنید تا هویج شما از بین نرود یا بوی نامطبوعی نگیرد.
- پس از رشد سبزه میتوانید آن را به گلدان و ظرف دلخواه خود منتقل کنید. همچنین میتوانید سبزه هویج را درون مقداری خاک بکارید. برای رشد سبزه هویج باید خاک آن همیشه مرطوب باشد.
نکته: از این روش میتوانید برای کاشت سبزه چغندر، لبو یا شلغم نیز استفاده کنید.
انواع سبزه عید فانتزی
تنوع سبزههای عید بسیار زیاد است. برخی از این سبزهها درون سبد، برخی دیگر درون یا روی ظرفهای سفالی قرار دارند. برای داشتن سبزه عید فانتری میتوانید از موارد زیر استفاده کنید:
- کاشت سبزه در تخممرغ: تخممرغی را نصف کنید. مواد درون آن را استفاده کنید و درون پوست آن بذرها را بکارید. پس از رشد سبزهها میتوانید پوست تخممرغ را با روبان یا ماژیک تزیین کنید.
- تزیین گلدان سبزه با گونی کنفی: گونی و نخ کنفی حس سنتی و قدیمی بودن را به افراد منتقل میکنند. برای تزیین سبزه با این روش میتوانید مقداری گونی متناسب با ابعاد گلدان تهیه کنید. سپس با مقداری چسب آن را به گلدان بچسبانید. در نهایت با روبان پاپیون درست کنید و روی گونی بچسبانید.
- تزیین سبزه عید فانتزی: احتمالا در فیلمها و برنامه کودکها دیدهاید که درختان شمشاد را به شکل حیوانات مختلف تزیین میکنند. شما نیز میتوانید برای داشتن سبزه فانتزی به شکل خرگوش، گربه و … از جوراب استفاده کنید.
تزیین سبزه عید برای عروس
بسیاری از خانوادهها رسم دارند در اولین عید مشترک عروس و داماد برای آنها سبزه ببرند. برخی دیگر نیز معتقدند شگون عید به این است که تازهعروس سبزه بکارد و به خانواده خود و همسرش تقدیم کند. تزیین سبزه عید برای عروس به سلیقه شما بستگی دارد و میتوانید از روشهایی که در ادامه به آنها اشاره میکنیم استفاده کنید.
- تزیین سبزه با سکه: اگر ظرف سبزه شما ساده است میتوانید از سکههای پلاستیکی مراسم عقد و عروسی استفاده کنید. این سکهها طلایی و نقرهایرنگ هستند. سکهها را ردیفی دور ظرف خود بچسبانید.
- تزیین سبزه با گل مصنوعی: اگر سبزه عیدتان ساده است با استفاده از فوم یا دستمال کاغذی گل رز کوچکی درست کنید و گلها را روی سبزه بگذارید.
- باکس طلقی سبزه: باکسهای طلقی کاربردهای مختلفی دارند. از تزیین گل برای مراسم خواستگاری گرفته تا قرار دارند هدیههای مراسم بلهبرون. برای سبزه عید نیز میتوانید از این باکسها استفاده کنید. سبزه خود را درون ظرفهای مربع یا مستطیلی ساده بکارید و سپس سبزه را درون باکس قرار دهید. دور باکس نیز روبانی به رنگ دلخواه خود بپیچید.
طرز تهیه سبزه عید فوری (سه روزه)
با شروع اسفند ماه و نزدیک شدن به شبهای عید همه افراد در تکاپو هستند و ممکن است فراموش کنند سبزه تهیه کنند. برخی نیز معتقدند کاشت سبزه شگون دارد و روزهای پایانی اسفند اقدام به کاشت سبزه میکنند. اگر شما هم زمان محدودی دارید و میخواهید سبزه عید را خودتان بکارید میتوانید از دانه آفتابگردان، کنجد، گندم، چاودار و ارزن استفاده کنید. البته سبزهای که در روزهای پایانی سال میکارید فرصت کمتری برای رشد و در نتیجه قد کوتاهتری خواهد داشت. برای کاشت چاودار کافی است مراحل زیر را طی کنید:
مرحله اول؛ خیس کردن دانهها: دانههای چاودار را برای ۱۲ الی ۱۸ ساعت در مقداری آب ولرم خیس کنید. این کار به جوانهزنی سریعتر دانهها کمک میکند.
مرحله دوم؛ آمادهسازی بستر: دانه چاودار را میتوانید در خاک یا مقداری پنبه بکارید. برای کاشت چاودار اگر از خاک استفاده میکنید لایهای نازک از آن را درون ظرفی بریزید. اگر از پنبه استفاده میکنید پنبه را مرطوب کرده و لایهای نازک از آن را کف ظرف پهن کنید.
مرحله سوم؛ پخش کردن دانهها: دانههای خیس خورده را بهصورت یکنواخت روی بستر پهن کنید. نیازی به دفن کردن بذرها نیست.
مرحله چهارم؛ آبیاری: با اسپری مقداری آب روی دانهها بپاشید. اما آنها را غرق آب نکنید.
مرحله پنجم؛ نگهداری: ظرف چاودار را در مکانی پرنور ولی دور از نور مستقیم خورشید قرار دهید. هر روز و با استفاده از اسپری مقداری آب روی بذرها بپاشید.
مرحله ششم؛ رشد سبزه: بعد از ۲ الی ۳ روز دانهها جوانه میزنند. پس از حدود یک هفته سبزه شما رشد خوبی خواهد داشت.
انواع سبزه عید با بذرهای مختلف دیگر
اولین دانهای که برای کاشت سبزهی عید به ذهن هر کسی میرسد دانهی گندم است. بعد از آن ارزن و ماش هم محبوبیت زیادی بین مردم دارند و در سالهای گذشته دانهی نارنج هم به این لیست اضافه شده است. اما جالب است بدانید که با بذرهای مختلفی میتوانید سبزه عید سبز کنید و انتخابهایتان محدود به این چند بذر سبزه عید نمیشود. در این بخش میخواهیم از انواع سبزه عید و طرز تهیهی آن را به صورت خلاصه صحبت کنیم.
چند پیشنهاد دیگر برای کاشت انواع سبزه عید نوروز
سبزه شاهی: بذر شاهی را با حدود 2 برابر آب به مدت چند ساعت خیس کنید. سپس آنها را در ظرف سبزه بریزید و با یک دستمال پارچهای روی ظرف را بپوشانید. فراموش نکنید که ظرف و دستمال همیشه باید مرطوب باشند. 6 روز بعد دانههای شاهی جوانه میزنند و چند روز بعد یک ظرف سبزهی زیبا دارید.
سبزه لوبیا چشم بلبلی: لوبیای چشم بلبلی را به روشی که ماش را خیس کرده و کاشتهاید آماده کنید. بعد از کاشت، حدود 2 هفته طول میکشد تا سبزهی شما آماده شود.
سبزه خرفه: خرفه سریع سبز میشود و برای اینکه روی سفرهی هفتسین زیبا باشد، نباید زیاد بلند شود. شکل ظاهری خرفهی سبز شده ریز و مخملی است و تماشای آن واقعا لذتبخش است. بذرهای خرفه را 3 تا 4 ساعت در آب خیس کنید و سپس به روش معمولی بکارید. 10 روز بعد یک سبزهی زیبا و مخملی خواهید داشت.
سبزه یونجه: رشد یونجه هم مثل خرفه بسیار سریع است و خیلی زود آماده میشود. بذرهای یونجه را 24 ساعت در آب خیس کنید و سپس بکارید. 10 روز تا 2 هفته طول میکشد تا سبزهی شما آماده شود.
سبزه شنبلیله: شنبلیله هم از دسته گیاهانی است که خیلی سریع رشد میکند و فقط 2 روز برای جوانه زدن زمان نیاز دارد. یعنی اگر شما 20 اسفند شنبلیلهها را خیس کنید و بکارید، در زمان سال تحویل یک سبزهی زیبا خواهید داشت و روز سیزده به در یک سبزهی پر را به دست طبیعت میسپارید. برای کاشت سبزه شنبلیله برای عید از روش کاشت خرفه استفاده کنید.
سبزه ارزن: ارزن از محبوبترین دانهها برای کاشت سبزه است چون فقط در عرض 4 روز از دانههای خشک و بیجان به یک سبزهی زیبا تبدیل میشود. برای کاشت ارزن از همان روش کاشت خرفه استفاده کنید.
چند مدل جدید از انواع سبزه عید
به غیر از بذرهایی که معرفی کردیم و از قدیم کاشته میشد، در سالهای گذشته چند بذر جدید هم به لیست سبزههای عید اضافه شدهاند که در این بخش میبینید.
کاشت دانه به برای سبزه عید
دانههای به را با آب بشویید و 24 ساعت روی یک دستمال تمیز قرار دهید تا کاملا خشک شود و هیچ اثری از میوه روی آنها باقی نماند. وقتی دانهها کاملا خشک و تمیز شدند یک دستمال را با آب ولرم خیس کنید و دانهها را به مدت 24 ساع در آن قرار دهید. برای حفظ رطوبت دانهها میتوانید دستمال را در یک پلاستیک زیپدار قرار داده و در محل گرمی مثل کابینت بگذارید.
بعد از گذشت 48 ساعت، یک گلدان کوچک را با خاک مخصوص سبزیکاری پر کنید. دانهها را روی خاک بریزید و کمی کود مایع روی آنها اسپری کنید. سپس یک لایه خاک (تقریبا 4 برابر اندازهی دانه) روی دانهها بریزید و با اسپری آب، خاک را کاملا مرطوب کنید. گلدان را در محلی با گرمای مناسب قرار دهید و همیشه آن را با کمک اسپری آب مرطوب نگه دارید. بعد از 2 یا 3 هفته، جوانههای به سر از خاک بیرون میآروند.
کاشت دانه نارنج برای سبزه عید
همانطور که بالاتر گفتیم، کاشت دانهی مرکبات، مخصوصا دانهی نارنج یکی از روشهای محبوب برای کاشت سبزه عید است. دانههای مرکبات بعد از سبز شدن کمی از عطر میوهی خود را منتشر می کنند. این موضوع در نارنج و پرتقال زیاد مشخص نیست اما دانههای لیمو کمی که سبز شوند عطر ملایم لیمو را در اطراف خود پخش میکنند. کاشت دانه نارنج به عنوان سبزه هم به شما این امکان را میدهد که در تابستان تعداد زیادی گلدان نهال نارنج داشته باشید.
اگر خانهتان حیاط دارد، میتوانید بعد از گذشت 6 ماه آنها را در باغچه بکارید. اگر هم حیاط ندارید، آنها را در گلدانهای بزرگتر پرورش دهید تا تبدیل به نهال یکساله شوند. سپس میتوانید به راحتی در باغچهی کوچه بکارید یا به عنوان عیدی سال بعد، به دوستان و اقوام هدیه بدهید.
انتخاب بهترین سبزه برای عید
نوع دانهای که قرار است به عنوان سبزهی عید بکارید کاملا بستگی به سلیقهی شما و مدت زمان باقی مانده تا سال نو دارد. اما برای کاشت یک سبزهی پر و زیبا باید از بهترین بذر برای کاشت انواع سبزه عید استفاده کنید. بذرهای کهنه یا آفتزده خوب سبز نمیشوند و سبزهی شما ظاهر زیبایی نخواهد داشت. انواع سبزه عید فانتزی هم در گلفروشیها وجود دارد که میتوانید برای چیدن یک سفرهی هفتسین خاص یکی از آنها را بخرید.
کاشت بذر گل برای عید
گلهای مختلفی برای کاشت در گلدان و باغچه وجود دارند اما برای عید نوروز گلهای خاصی را میکارند. اگر میخواهید نشاء گل را بکارید میتوانید از بین گلهای زیر انتخاب کنید:
- بنفشه
- پامچال
- مینا چمنی
- لادن
- سینره
- لاله
- سنبل
- آستر
- صدتومانی
- نیلوفر پیچ
در صورتی که قصد کاشت بذر یا پیاز گل را دارید از روش زیر استفاده کنید:
اگر باغچه دارید در یک روز آفتابی کمی کود پوپسیدهی حیوانی یا خاکبرگ را با خاک باغچه مخلوط کنید و حسابی خاک را زیر و رو کنید. اگر برگ پاییزی در باغچهتان هست آنها را هم با لایههای پایینی خاک مخلوط کنید تا بپوسند و جذب خاک شوند. بعد از گذشت 2 یا 3 روز خاک را صاف کنید و پیاز یا بذر گل را بکارید. اگر هوا در منطقهی شما هنوز سرد است بهتر است روی خاک را با پلاستیک بپوشانید تا فضا گرمتر و محیط برای رشد گلها مناسبتر شود.
اگر در آپارتمان هستید و تراس دارید میتوانید از گلدانهای مستطیلی شکل بزرگ برای کاشت گل استفاده کنید. ابتدا مطمئن شوید که گلدان خوب زهکشی شده است. کف گلدان را کمی شن بریزید و حدود 3 سانتیمتر ذغال روی شنها بریزید. سپس مخلوط خاک باغچه و خاک برگ و ماسه را با هم مخلوط کنید و روی ذغالها بریزید. اگر قرار است پیاز گل بکارید بهتر است خاکبرگ کمتر و ماسهی بیشتری با خاک باغچه مخلوط کنید. پیازها یا بذرها را بکارید و گلدان را در محل آفتابگیری قرار دهید تا گرمای لازم را از نور خورشید بگیرد. اگر هوا هنوز در منطقهی شما سرد است بهتر است روی گلدان را با پلاستیک بپوشانید تا فضای رشد گلها گرمتر شود.
کلام پایانی
با نزدیک شدن به سال جدید، تهیهی لوازم سفرهی هفتسین به دغدغهی خانمها تبدیل میشود. بسیاری از خانمها تمایل دارند به جای سبزهی آماده، خودشان در خانه یک سبزهی قشنگ و جذاب درست کنند. در این مقاله به چند نکتهی مهم برای کاشت سبزهی عید نوروز پرداختیم. هنگام کاشت سبزهی خانگی، نکات ذکر شده را مد نظر داشته باشید.