۱۰ فیلم جاسوسی پرهزینه که در باکس آفیس شکست خوردند
اگر فیلم‌های جاسوسی را از لحاظ میزان فروش در تاریخ هالیوود بررسی کنید، خواهید دید که بسیاری از این آثار با وجود بهره‌گیری از تیمی حرفه‌ای در پشت صحنه و بازیگران برجسته و ماهر در مقابل دوربین، باز هم نتوانستند موفقیت چشمگیری کسب کنند و حتی در جبران هزینه‌هایشان نیز ناتوان بودند؛ اما دلیل این شکست‌ها چیست؟ ناکامی این فیلم‌ها حداقل در زمینه‌های مالی می‌تواند دلایل متفاوتی داشته باشد اما مهم‌ترین آن‌ها برقرار نکردن ارتباط درست با مخاطبین این ژانر است چرا که در نهایت، تنها رضایت مخاطب است که موفقیت فیلم را تضمین می‌کند.
به همین دلیل، پیش‌بینی اینکه کدام فیلم‌ها در باکس آفیس موفق خواهند بود یا با شکست مواجه می‌شوند، قبل از اکران عمومی آن، غیرممکن است. هرچند که بعضی فیلم‌ها قبل از اکرانشان هم از پیش بازنده‌اند. با وجود این که برخی از ژانرها اغلب در باکس‌آفیس مورد استقبال بیشتری قرار می‌گیرند و صرف هزینه و امکانات برایشان ریسک کم‌تری دارد، حدس اینکه کدام فیلم روی پرده‌ی سینما موفق‌تر خواهد بود چالش بزرگ سازندگان است. مثلاً برای دهه‌ها، باور عمومی بر این بود که فیلم‌های مربوط به داستان‌های دزدان دریایی مانند «دزدان دریایی» ساخته شده در سال ۱۹۸۲ بازخورد خوبی بین مخاطبین ندارند اما بعد از ساخت فیلم فوق‌العاده موفق «دزدان دریایی کارائیب» با بازی خاطره‌انگیز جانی دپ، این معادله کاملا به‌هم ریخت و این زمینه‌ی فیلم‌سازی به یکی از جذاب‌ترین و محبوب‌ترین گونه‌ها در سینما تبدیل شد.
اما همانطور که همه‌چیز در این دنیا نسبی است، خلاف این روال هم می‌تواند اتفاق بیفتد؛ برای مثال دهه‌ها بود که فروش فیلم‌های وسترن تضمین شده بود و این آثار رتبه‌های بالایی را در باکس‌آفیس کسب می‌کردند اما امروزه می‌بینیم که بسیاری از فیلم‌های پرهزینه و بزرگ این ژانر نوستالژیک در باکس‌آفیس ناموفق بوده‌اند. این اتفاق تا جایی ادامه یافته که امروزه این ژانر، در دسته‌بندی ژانرهای کم‌مخاطب‌تر سینما قرار گرفته است. جالب است بدانید که دقیقاً مشابه همین اتفاق برای سبک جاسوسی در تاریخ سینما نیز رخ داده است.
همانطور که احتمالا خوانده‌اید، ژانر جاسوسی بعد از ساخت مجموعه فیلم‌های «جیمز باند» به یکی از معروف‌ترین و محبوب‌ترین ژانرها در میان تماشاگران تبدیل شد که باکس‌آفیس تضمین شده‌ای داشت. با این وجود اما اگرچه هنوز هم فیلم‌های مأمور مخفی ۰۰۷ مخاطبین بسیاری را به خود جذب می‌کند، اما نمی‌توان این را تضمینی برای موفق بودن دیگر فیلم‌های جاسوسی در نظر گرفت. حتی اگر جزو دسته‌ی فیلم‌های کلاسیک مدرن باشند. در این مطلب به معرفی فیلم‌های جاسوسی مهم سال‌های اخیر پرداخته‌ایم که علی‌رغم استفاده از تمام فرمول‌های موفق این ژانر و بهره‌گیری از ستارگان درجه یک هالیوود، از لحاظ مالی یک ناکامی تمام عیار برای سازندگانشان هستند و به اصطلاح به «بمب گیشه» تبدیل شده‌اند.
۱۰. ۳۵۵ (The 355)
- کارگردان: سیمون کینبرگ
- بازیگران: جسیکا چستین، پنه لوپه کروز، فن بینگ بینگ، دیان کروگر، لوپیتا نیونگو
- تاریخ انتشار: ۲۰۲۲
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: ۲۴ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۵.۵ از ۱۰
فیلم «۳۵۵» یکی از جدیدترین فیلم‌های جاسوسی سینما است که در سال ۲۰۲۲ ساخته شد. این اثر مهیج و سرگرم کننده با وجود تمام ویژگی‌های مثبتی که دارد، به عنوان یک فیلم ناقص در سینما شناخته می‌شود؛ شاید به همین دلیل هم بود که نتوانست موفقیت زیادی را در باکس‌آفیس کسب کند و فقط نصف هزینه‌های تولیدش فروش کرد. بازیگران مطرح و بزرگی از جمله پنه لوپه کروز، جسیکا چستین و دایان کروگر در این فیلم ایفای نقش می‌کنند و داستان آن درباره‌ی یک تیم نخبه و فوق‌العاده از بهترین جاسوسان زن فعال در آژانس‌های اطلاعاتی سرتاسر دنیاست. این ماموران کارکشته ماموریت دارند که با هوش سرشار خود مانع شروع جنگ‌جهانی سوم توسط یک سازمان تروریستی شوند. سازمانی که قصد دارد با به‌دست آوردن سلاحی مرگبار جهان را به آشوب کشیده و خود بر آن حکومت کند.
عنوان فیلم برگرفته از نام اولین جاسوس زن ایالات متحده است که در زمان وقوع انقلاب آمریکا فعالیت می‌کرد و به منظور پاسداشت خدمات او، مأمور ۳۵۵ تبدیل به یک واژه‌ی عامیانه در میان کارکنان سازمان جاسوسی سیا برای خطاب قرار دادن جاسوسان زن شد. در نگاه اول «۳۵۵» شباهت بسیاری به فیلم‌های «جیمز باند» دارد با این تفاوت که به‌جای مأمور مخفی ۰۰۷، گروهی از جاسوسان زن نقش‌های اصلی ره به عهده دارند و عملیات را پیش می‌برند.این فیلم پس از اکران چیزی بین ۵۰ تا ۱۰۰ میلیون دلار ضرر کرد که در نوع خود یک رکورد محسوب می‌شود.
۹. مردی از یو.ان.سی.ال.ای. (.The Man From U.N.C.L.E)
- کارگردان: گای ریچی
- بازیگران: هنری کویل، آرمی همر، آلیسیا ویکاندر، جرد هریس، هیو گرانت
- تاریخ انتشار: ۲۰۱۵
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: ۶۸ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۷.۲ از ۱۰
فیلم «مردی از یو.ان.سی.ال.ای.» یا «مردی از آنکل» در سال ۲۰۱۵ با بازی هنرمندانی همچون هنری کویل و آرمی همر، توانست حس ناب سری فیلم‌های جاسوسی اصیل را به صنعت فیلم‌سازی بازگرداند. گای ریچی با استفاده از مهارت و تکنیک‌های هوشمندانه‌ی فیلم‌سازی خود که طی سال‌ها آزمون و خطا به آن‌ها دست یافته، خط داستانی پیچیده‌ی این اثر را به نحوی جذاب، هیجان‌انگیز و قابل درک به مخاطب ارائه می‌کند که شاید قرار گرفتنش در این لیست برای مخاطب کمی غیرمنطقی به نظر برسد. داستان فیلم حول محور دو جاسوس حرفه‌ای به نام‌های ناپلئون سولو و ایلیا کوریاکین می‌چرخد که اولی عضو CIA است و دومی برای سازمان اطلاعات مرکزی روسیه KGB کار می‌کند. این‌دو که با شروع جنگ سرد دشمن اصلی یکدیگر محسوب می‌شوند طی اتفاقاتی مجبور به همکاری با یکدیگر شده و برای نجات دنیا از خطر سلاح‌های هسته‌ای دوشادوش هم حرکت می‌کنند.
با وجود این که فیلم هم تمامی جنبه‌های ژانر جاسوسی را به خوبی رعایت می‌کرد و هم هیجان و جذابیت فیلم‌های «جیمز باند» را داشت، اما باز هم نتوانست در باکس‌آفیس موفقیت چندانی کسب کند و با خسارت مالی زیادی روبه‌رو شد. این فیلم که با بودجه‌ای ۷۵ میلیون دلاری تولید شده بود فقط کمی بیشتر از ۱۰۰ میلیون دلار فروش کرد.
۸. تنت (Tenet)
- کارگردان: کریستوفر نولان
- بازیگران: جان دیوید واشینگتن، رابرت پتینسون، مایکل کین، الیزابت دبیکی
- تاریخ انتشار: ۲۰۲۱
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: ۶۹ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۷.۳ از ۱۰
شاید با خود فکر کنید که فیلم جاه‌طلبانه و متفاوت کریستوفر نولان «تنت» – که فقط پنج سال صرف نگارش فیلم‌نامه‌اش شده – نباید در این لیست باشد، اما این یک حقیقت تلخ است و «تنت» نیز در دسته‌بندی فیلم‌های جاسوسی شکست خورده در باکس‌آفیس قرار می‌گیرد؛ البته این فیلم در اواسط سال ۲۰۲۱ منتشر شد، زمانی که به دلیل همه‌گیری ویروس کرونا، بسیاری از افراد جرئت رفتن به سینما را نداشتند و همین یکی از اصلی‌ترین دلایل فروش پایین فیلم نسبت به بودجه‌اش بود؛ با این وجود اما، داستان جذاب فیلم باز هم توانست مخاطبین زیادی را به سالن‌های سینما بکشاند.
«تنت» رنگ‌وبوی سبک فیلم‌سازی قدیمی نولان را دارد و با استفاده از بازیگران برجسته‌ای از جمله کنت برانا و خط داستانی هوشمندانه‌ی خود، طوری با ذهن مخاطب بازی می‌کند و او را به چالش می‌کشد که شاید برای درک کامل آن، هر شخصی مجبور باشد حداقل دو بار این فیلم را تماشا کند. هرچند که بسیاری به‌خاطر پیچیدگی زیاد و گنگ بودن داستان و همچنین شخصیت‌پردازی ضعیف از آن انتقاد کردند.
۷. بی‌استفاده (Haywire)
- کارگردان: استیون سودربرگ
- بازیگران: جینا کارانو، مایکل فاسبندر، بیل پاکستون، مایکل داگلاس، متیو کاسوویتس
- تاریخ انتشار: ۲۰۱۱
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: ۸۰ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۵.۸ از ۱۰
این فیلم در سال ۲۰۱۱ به عنوان سکوی پرتابی بلند برای بازیگر تازه‌کارش، جینا کارانو به حساب می‌آمد. با این حال، با وجود صحنه‌های هیجان‌انگیز نبرد تن‌به‌تن و فراز و نشیب‌های دیدنی، این فیلم جاسوسی ساخته‌ی استیون سودربرگ نتوانست موفقیت چندانی در باکس‌آفیس به‌دست بیاورد و حتی حضور هنرمندانی همچون چانینگ تاتوم، مایکل فاسبندر و آنتونیو باندراس نیز کمک چندانی به بالارفتن رتبه‌ی آن در باکس‌آفیس نکرد. علاوه بر این، بعد از این فیلم، نقش اصلی در هیچ فیلم هالیوودی به جینا کارانو پیشنهاد داده نشد؛ درست مانند نقش مکمل فیلم «مردی از آنکل» آرمی همر؛ با این وجود، به‌خاطر تیم بازیگری پرستاره‌اش – مایکل داگلاس نیز در این فیلم حضور دارد – شاید ارزش یک بار دیدن را داشته باشد.
۶. عملیات فورچون: فریب جنگ (Operation Fortune: Ruse de Guerre)
- کارگردان: گای ریچی
- بازیگران: جیسون استاتهام، آبری پلازا، جاش هارتنت، کری الویس
- تاریخ انتشار: ۲۰۲۳
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: ۵۱ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۶.۳ از ۱۰
در حالی که فیلم سینمایی «مگ ۲: گودال» (Meg 2: The Trench) یک‌بار دیگر جایگاه جیسون استاتهام را به عنوان یک بازیگر قابل اعتماد و پول‌سازدر سال ۲۰۲۳ تضمین می‌کند، انتظار می‌رفت که فیلم «عملیات فورچون: فریب جنگ» نیز یکی دیگر از موفقیت‌های وی در عرصه‌ی بازیگری همان سال باشد. اما همانطور که گفتیم، هیچ چیز در باکس‌آفیس قابل پیش‌بینی نیست! تا جایی که این فیلم در باکس‌آفیس امسال بیش از ۱۵ میلیون دلار ضرر کرد.
فیلم «عملیات فورچون: فریب جنگ»، یک کمدی جاسوسی فوق‌العاده با بازی استاتهام در نقش اورسون فورچون است؛ یک مامور مخفی که وظیفه دارد دلال شرور اسلحه، هیو گرانت، را از فروش یک اسلحه‌ی خطرناک که می‌تواند نظم جهان را به‌هم بزند باز دارد. با وجود طرح داستانی بی‌معنی و چرند این فیلم (واقعا چند فیلم با این خط داستانی ساخته شده است؟!) که به روشنی دلیل فروش پایین آن است، بازی ماهرانه‌ی بازیگرانی مانند کری الوز، جاش هارتنت و اوبری پلازا بار دیگر به آن ارزش تماشای مجدد می‌دهد.
- بیشتر بخوانید: ۲۵ فیلم جاسوسی که هرگز فراموش نمی‌شوند
- بیشتر بخوانید: ۹ فیلم درام جاسوسی برتر ساخته شده بر اساس داستان‌های واقعی جنگ‌جهانی دوم
۵. متفقین (Allied)
- کارگردان: رابرت زمکیس
- بازیگران: برد پیت، ماریون کوتیار، لیزی کاپلان، جرد هریس
- تاریخ انتشار: ۲۰۱۶
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: ۶۰ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۷.۱ از ۱۰
این فیلم داستان عشق آتشین برد پیت و ماریون کوتیار در نقش‌های یک جاسوس کانادایی و یک جنگجوی مقاومت فرانسوی در دهه‌ی ۴۰ را روایت می‌کند که ماجراهای آن در شمال آفریقا اتفاق می‌افتد. در واقع فیلم‌نامه‌ی «متفقین» ترکیب دو داستان متوالی است که موضوع هرکدام کاملا با دیگری فرق می‌کند و همین موضوع به انسجام اثر ضربه زده است. شاید دلیل این که در نگاه اول این فیلم کمی شبیه به «کازابلانکا» به نظر می‌رسد این باشد که هدف کارگردان آن، رابرت زمکیس، به گفته‌ی خودش، گریزی عاشقانه به این کلاسیک جاودانه‌ی هالیوود و ادای دین به آن بوده است. با تمام این‌ها، «متفقین» یک فیلم قوی در صنعت سینمای هالیوود محسوب می‌شود و هرگز سزاوار چنین سرنوشت غم‌انگیزی نبود! تا جایی که آن‌طور که انتظار می‌رفت مورد استقبال بینندگان قرار نگرفت و زمکیس، نتوانست در باکس‌آفیس سال ۲۰۱۶ حتی مبلغی را که برای ساخت این فیلم هزینه کرده بود، بازگرداند.
۴. بازمانده (Survivor)
- کارگردان: جیمز مک‌تیگو
- بازیگران: میلا یوویچ، پیرس برازنان، آنجلا باست، رابرت فورستر
- تاریخ انتشار: ۲۰۱۵
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: ۸ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۵.۶ از ۱۰
کارگردان «بازمانده» جیمز مک‌تیگو، با ساخت فیلم، «وی مثل وندتا» (V For Vendetta) در سال ۲۰۰۶ که اقتباسی از داستان کمیک دی‌سی آلن مور است، ثابت کرد که مهارت‌های لازم برای ساختن یک فیلم مهیج قابل قبول و هوشمندانه‌ی سیاسی که هم منتقدان را راضی کند و هم تماشاگران را به وجد آورد دارد. علی‌رغم موفقیت گسترده‌ی آن فیلم، با دیدن نام فیلم «بازمانده» در دسته‌بندی فیلم‌های جاسوسی ناموفق باکس‌آفیس، خودبه‌خود متوجه می‌شویم که این اثر ساخته شده در سال ۲۰۱۵ نتوانسته انتظارات را برآورده کند و موفقیتی مشابه فیلم «وی مثل وندتا» به‌دست بیاورد. فیلم با وجود اینکه به‌طور مستقیم در سینماهای ایالات متحده اکران شد، تنها ۳ میلیون دلار از بودجه‌ی ۲۰ میلیون دلاری ساختش را به تیم تولید بازگرداند. با وجود حضور پیرس برازنان و میلا یوویچ به عنوان نقش‌های اصلی و خط داستانی هیجان انگیز، هوشمندانه و سرگرم کننده‌ی آن، باز هم با توجه به آمارهای موجود، شکست این فیلم در باکس‌آفیس غیرقابل انکار است.
۳. افراط آمریکایی (American Ultra)
- کارگردان: نیما نوری‌زاده
- بازیگران: جسی آیزنبرگ، کریستن استوارت، کانی بریتون، بیلی اسلاتر
- تاریخ انتشار: ۲۰۱۵
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: ۴۴ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۶.۱ از ۱۰
نیما نوری‌زاده درست مانند یک کپی‌کار درجه سه، فیلم «افراط آمریکایی» را در سال ۲۰۱۵ و از روی سه‌گانه‌ی ماندگار «بورن» ساخت. در این فیلم، جسی آیزنبرگ نقش یک جوان معتاد و دائم‌الخمر را بازی می‌کند که بدون اینکه بداند، روحیات یک قاتل حرفه‌ای را در ضمیر ناخودآگاه خود پنهان کرده است و روند داستان به صورتی پیش می‌رود که این شخصیت خفته‌ی وجود او را بیدار می‌کند. «افراط آمریکایی» گاهی آن‌قدر غیرمنطقی است که از خود می‌پرسیم دلیل ساختش چه بوده! البته منصفانه نیست که تمام گناه شکست این فیلم را تنها به گردن کارگردان، نیما نوری‌زاده، بیاندازیم! زیرا اگر طاقت بیاورید و فیلم را به انتها برسانید متوجه می‌شوید که او تمام تلاشش را کرده تا فیلم‌نامه‌ی ناموفق و خسته‌کننده‌ی مکس لاندیس را به بهترین و جذاب‌ترین شیوه‌ی ممکن به تصویر بکشد. البته، بازی هیجان‌انگیز و خنده‌دار جسی آیزنبرگ و کریستن استوارت نیز در نجات نسبی این فیلم بی‌تأثیر نبود.
۲. بوسه طولانی شب بخیر (The Long Kiss Goodnight)
- کارگردان: رنی هارلین
- بازیگران: جینا دیویس، ساموئل ال. جکسون، پاتریک مالاهید، برایان کاکس
- تاریخ انتشار: ۱۹۹۶
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: ۶۸ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۶.۸ از ۱۰
بر خلاف فیلم قبلی، فیلمنامه‌نویس «بوسه‌ی طولانی شب بخیر» یعنی شین بلک، مقصر اصلی شکست آن در باکس‌آفیس نبود و شاید کارگردانی ضعیف رنی هارلین بود که باعث شکست غیرقابل توجیه آن شد. البته عملکرد واقعا ضعیف رنی هارلین در کارگردانی فیلم «جزیره‌ی کاتروت» (Cut-throat Island) محصول سال ۱۹۹۵، در نگاه بیش از حد منفی منتقدان به فیلم بعدی او یعنی «بوسه‌ی طولانی شب بخیر» در سال ۱۹۹۶ بی‌تأثیر نبود. با این حال، این فیلم داستانی هیجان‌انگیز، مخوف و سرگرم کننده از یک خانم خانه‌دار است که سال‌ها قبل حافظه‌اش را از دست داده و فراموش کرده که در واقع یک قاتل حرفه‌ای و سنگ‌دل است. داستانی که در ترکیب با جوک های مشهور بلک انگلیش ساموئل ال. جکسون و اکشن پرزدوخورد و سطح بالا به‌هیچ عنوان لایق فروش پایین نبود.
۱. جاسوس بازی (Spy Game)
- کارگردان: تونی اسکات
- بازیگران: رابرت ردفورد، برد پیت، کاترین مک‌کورمک، شارلوت رمپلینگ، متیو مارش
- تاریخ انتشار: ۲۰۰۱
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: ۶۵ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۷ از ۱۰
در این فیلم خوش‌ساخت محصول سال ۲۰۰۱ می‌بیند که یک مأمور سالخورده‌ی سازمان CIA که نقشش را رابرت ردفورد بازی می‌کند با استفاده از انواع ترفندهای پلید جاسوسی، مأموری تازه‌کار با ابزی برد پیت را از زندان مخوف چینی‌ها نجات می‌دهد. علی‌رغم اینکه این فیلم تونی اسکات یک سبک سرگرم کننده و فراواقعی از دنیای جاسوسی بین‌المللی را به نمایش می‌گذارد و از بازیگران مطرح سینمای هالیوود در آن استفاده شده است، باز هم نتوانست جای خود را در قلب مخاطبین پیدا کند. به همین خاطر، رتبه‌ی اول دسته‌بندی فیلم‌های جاسوسی شکست خورده در تاریخ سینمای هالیوود به این فیلم تعلق می‌گیرد. «جاسوس بازی» یکی از بهترین فیلم‌های جاسوسی سال‌های ۲۰۰۰ تا ۲۰۱۰ بود اما با تمام شایستگی‌هایی که داشت باز هم نتوانست موفقیت چندانی در باکس‌آفیس به‌دست بیاورد و با درآمد ۱۴۰ میلیون دلار در برابر بودجه‌ی ۱۱۵ میلیون دلاری‌اش به یک شکست واقعی برای استودیوی سازنده‌ی آن تبدیل شد.
منبع: screenrant
