مسمومیت غذایی؛ علائم، دلایل و درمان‌های خانگی
مسمومیت غذایی یک عارضه‌ی رایج است که در نتیجه‌ی خوردن غذای آلوده، سمی یا تاریخ مصرف گذشته رخ می‌دهد. رایج‌ترین علائم مسمومیت غذایی شامل حالت تهوع، استفراغ و اسهال می‌شود. نکته‌‌ای که باید هنگام ابتلا به این عارضه به آن توجه کنید، خوردن مواد غذایی مقوی و آبرسان است.
یک سری مواد غذایی به بهبود علائم کمک می‌کنند، در حالیکه سایر خوراکی‌ها برای این عارضه مضر هستند. در این مقاله از دیجی‌کالا مگ تصمیم داریم ابتلا به علائم و علل مسمومیت غذایی اشاره کنیم. سپس رژیم غذایی مناسب برای آن را به شما معرفی کنیم. در ادامه با ما همراه باشید.
علائم مسمومیت غذایی
علائم رایج مسمومیت غذایی شامل اسهال، استفراغ، حالت تهوع، تب خفیف و ضعف می‌شود.
اگر دچار مسمومیت غذایی شوید، علائم به‌سرعت خود را نشان می‌دهند. علائم می‌توانند با توجه به منبع عفونت متفاوت باشند. مدت زمانی که طول می‌کشد علائم خود را نشان دهند هم به منبع عفونت بستگی دارد، اما می‌تواند از ۱ ساعت تا ۲۸ روز در تغییر باشد. مسمومیت غذایی معمولا دست‌کم سه مورد از علائم زیر را دارد. اگر هر کدام از این علائم را تجربه کردید، فورا به پزشک مراجعه کنید.
- گرفتگی عضلات شکم
- اسهال
- استفراغ
- از دست دادن اشتها
- تب خفیف
- ضعف
- حالت تهوع
- سردرد
علائم خطرناک مسمومیت غذایی شامل موارد زیر می‌شود.
- اسهال که بیش از سه روز طول می‌کشد.
- تب بالاتر از ۳۹ درجه‌ی سانتی‌گراد
- دشواری در دیدن یا صحبت کردن
- علائم کم‌آبی شدید که ممکن است باعث خشکی دهان، ادرار خیلی کم یا نداشتن ادرار و دشواری در بلعیدن مایعات شود.
- ادرار خونی
علت مسمومیت غذایی چیست؟
در بیشتر موارد، مسمومیت غذایی در نتیجه‌ی یکی از سه علت رایج زیر رخ می‌دهد.
باکتری
باکتری رایج‌ترین علت مسمومیت غذایی محسوب می‌شود. زمانی که صحبت از باکتری‌های خطرناک می‌شود، نام باکتری‌هایی مثل ای‌کولی، لیستریا و سالمونلا به میان می‌آید. باکتری سالمونلا رایج‌ترین عامل مسمومیت غذایی شدید به شمار می‌رود.
انگل
مسمومیت غذایی ناشی از انگل به اندازه‌ی مسمومیت غذایی ناشی از باکتری رایج نیست، با این حال منتشر شدن انگل‌ها از غذا می‌تواند بسیار خطرناک باشد. انگلی به نام «توکسوپلاسما» معمولا در بیشتر موارد مسمومیت غذایی دیده می‌شود.
ویروس
مسمومیت غذایی می‌تواند در نتیجه‌ی ویروس رخ دهد. نورو ویروس، هر ساله منجر به بیش از ۱۹ میلیون از موارد مسمومیت غذایی می‌شود. در موارد نادر این ویروس می‌تواند کشنده باشند.
نحوه‌ی درمان
معمولا می‌توان مسمومیت غذایی را در خانه درمان کرد. این عارضه طی سه تا پنج روز برطرف خواهد شد. زمانی که دچار مسمومیت غذایی می‌شوید، باید بدنتان را به‌خوبی آبرسانی کنید. آب‌میوه و آب نارگیل می‌توانند به تأمین مجدد الکترولیت و مبارزه با ضعف و خستگی کمک کنند.
از مصرف کافئین اجتناب کنید، چون ممکن است سیستم گوارشی را تحریک کند. چای بدون کافئین به همراه گیاهان تسکین‌دهنده مثل بابونه و نعناع ممکن است در تسکین ناراحتی معده تأثیرگذار باشد.
می‌توانید از بعضی داروهای بدون نسخه برای کنترل اسهال و جلوگیری از حالت تهوع استفاده کنید. باید قبل از مصرف این داروها با پزشک مشورت کنید، چون بدن از استفراغ و اسهال برای رها شدن از سموم استفاده می‌کند.
بهترین مواد غذایی بعد از مسمومیت غذایی
بعد از مسمومیت غذایی باید غذاهایی را بخورید که هضم آن‌ها آسان است. این مواد غذایی باید به تسکین معده‌ی ناراحت شده کمک کنند. از جمله‌ی این مواد غذایی می‌توانیم اقلام زیر را نام ببریم.
- موز
- برنج
- نان تست
معمولا خوردن مواد غذایی ذکر شده به افراد مبتلا به بیماری‌های گوارشی توصیه می‌شود. این خوراکی‌ها نشاسته‌ی زیادی دارند و به کاهش اسهال کمک می‌کنند.
اگرچه تحقیقات زیادی در این زمینه انجام نشده است، اما بعضی از شواهد نشان می‌دهند که موز سبز و برنج برای کودکان مبتلا به اسهال مفید است. موز پتاسیم زیادی دارد و می‌تواند به تأمین دوباره‌ی الکترولیت از دست رفته کمک کند. در ادامه لیست سایر مواد غذایی مفید آورده شده است.
- جو دوسر کم‌شکر
- سیب‌زمینی
- گوشت بوقلمون
- مرغ پخته شده‌ی بدون پوست
- سبزیجات پخته شده
- آب میوه‌ی رقیق شده
هنگام ابتلا به مسمومیت غذایی باید خوراکی‌هایی را بخورید که مغذی هستند. هرچه دوره‌ی بیماری بیشتر طول بکشد، به پروتئین بیشتری برای کمک به فرآیند ریکاوری و جلوگیری از تجزیه‌ی عضلات نیاز پیدا می‌کنید. بعد از مدتی که بدنتان تحمل هضم این مواد غذایی سبک را پیدا کرد، طی ۲۴ تا ۴۸ ساعت می‌توانید به رژیم غذایی عادی خود برگردید.
از اهمیت پروبیوتیک‌ها برای درمان و پیشگیری از مسمومیت غذایی غافل نشوید. تحقیقات نشان می‌دهند که مواد غذایی یا مکمل‌هایی که حاوی پروبیوتیک هستند، می‌توانند در درمان مسمومیت غذایی تأثیرگذار باشند.
مواد غذایی مضر برای مسمومیت غذایی
مسمومیت غذایی معمولا باعث تحریک و التهاب معده و روده می‌شود. بعد از این عارضه نباید خوراکی‌هایی را بخورید که باعث ناراحتی معده می‌شوند. از جمله‌ی مواد غذایی مضر برای مسمومیت غذایی می‌توانیم به اقلام زیر اشاره کنیم.
۱. محصولات لبنی
مصرف محصولات لبنی مثل پنیر، بستنی و ماست بعد از مسمومیت غذایی می‌تواند معده را ناراحت کند.
۲. مواد غذایی پرچرب
غذاهای سرخ‌کردنی مثل مرغ سوخاری و سیب‌زمینی سرخ‌کرده (فرنچ‌فرایز) باعث خالی شدن سریع معده و بدتر شدن علائم مرتبط با اسهال می‌شوند.
۳. غذاهای تند
غذاهای تند هم از جمله غذاهایی هستند که باید از خوردن آن‌ها بعد از مسمومیت غذایی اجتناب کنید، چون معده را تحریک می‌کنند و باعث ناراحتی معده می‌شوند.
۴. مواد غذایی که باعث نفخ می‌شوند
بهتر است از خوردن مواد غذایی نفخ‌آور هم اجتناب کنید. چنین مواد غذایی شامل موارد زیر می‌شوند.
- سیب
- لوبیا
- کلم
- پیاز و سیر
نوشیدنی‌های ممنوع برای مسمومیت غذایی
اگر دچار مسمومیت غذایی شدید، از مصرف نوشیدنی‌هایی که قند زیادی دارند، خودداری کنید.
بسیاری از افراد ممکن است مصرف نوشیدنی‌های حاوی الکترولیت را راهکار خوبی برای آبرسانی دوباره به بدن بعد از مسمومیت غذایی بدانند. اما مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها (CDC) این موضوع را تأیید نمی‌کند.
این نوشیدنی‌ها حاوی مقدار زیادی قند هستند که می‌تواند باعث بدتر شدن علائم شود. چند مورد از نوشیدنی‌های مضر در ادامه آورده شده است. این نوشیدنی‌ها به جای آبرسانی، بدن را کم‌آب می‌کنند.
- قهوه
- نوشابه
- شیر
- چای کافئین‌دار
نکته‌ی پایانی
در این مقاله از دیجی‌کالا مگ درباره‌ی مسمومیت غذایی صحبت کردیم. ابتدا به علائم و علل این عارضه اشاره کردیم. سپس شما را با بهترین و بدترین مواد غذایی برای مسمومیت غذایی آشنا کردیم. تجربه‌ی مسمومیت غذایی آزاردهنده است، اما خبر خوب این است که بیشتر افراد طی ۴۸ ساعت بهبود پیدا می‌کنند.
منبع: medical news today, health line
