۵ ستاره سینما که کهنهسرباز بودند
سینمای جنگ همیشه یکی از محبوبترین ژانرهای سینما بوده است. این شاید ناراحتکننده باشد؛ اما از آنجا تاریخ بشر هیچ کمبودی به لحاظ کشمکش و درگیری ندارد، متأسفانه آنقدر جنگ به خود دیده است که محتوای کافی برای تبدیل شدن به فیلم سینمایی بلند وجود داشته باشد. کار سینما هم برداشت از زندگی و قرار دادنش در قاب دوربین به طریقی است که ما باورش کنیم. به همین خاطر کمتر بازیگر یا ستاره سینمایی است که در طول حرفه بازیگریاش تجربه بازی در فیلم جنگی را نداشته باشد، چه در میدان نبرد غرق در خاک و خود از هزاران سال پیش باشد، چه جنگی خونین و دلخراش در دوره معاصر. اما لزوماً تمام این بازیگران با وجود جنگهای بسیار تاریخ بشر در واقعیت تجربه حضور در میدان نبرد را نداشتهاند. فهرست کسانی که در یک میدان نبرد سینمایی به روی پرده رفتهاند، نسبت به کسانی تجربه دست اول حضور در میدان نبرد را داشتهاند، بهمراتب کوتاهتر است. ظاهراً تنها پنج ستاره کهنهسرباز سینما در فیلمهای هالیوودی به جز میدان نبرد بر پرده نقرهای، میدان نبرد واقعی را هم تجربه کردهاند.
البته بازیگران زیادی در تاریخ سینما بودهاند که در مقطعی از زندگیشان برای خدمت به ارتش ثبتنام کردهاند اما همهشان در بحبوحه نزاع بینالمللی این کار را نکردند که مستقیماً به میدان نبرد و منطقه جنگی فرستاده شوند. البته که کسی داوطلب چنین بلندپروازیای نمیشود، اما حضور در میدان نبرد واقعی برای بازیگرانی که در چنین موقعیتی قرار گرفتهاند، باعث نشد دیگر نخواهند بعد از این تجربه در فیلم جنگی حضور پیدا کنند. چه بسا شاید تجربه دست اول حضور در میدان نبرد در بازی و شکلگیری شخصیت سینماییشان در فیلمی جنگی به کارشان آمده باشد. این پنج ستاره کهنهسرباز سینما که همه نامهای بزرگی هستند و در ادامه با آنها آشنا میشوید، جنگ زمینی، دریایی و هوایی را در زندگی واقعی تجربه کردهاند. نقطه اشتراک همهشان، به جز شجاعت، این است که هر کدامشان استعدادشان را در ابتدای مسیر حرفهایشان در سینما دستکم در چند قصه جنگی بر پرده نقرهای به کار گرفتند.
۱. کریستوفر لی، ستاره کهنهسرباز سینما
کریستوفر لی را مخاطبان سینمای مدرن احتمالاً با نقشهای مهم و بهیادماندنیاش در «ارباب حلقهها» (The Lord of the Rings) و «جنگ ستارگان» (Star Wars) میشناسند. طرفداران سینمای کالت هم حتماً او را با فیلم «مرد حصیری» (The Wicker Man) به خاطر دارند. بر کسی پوشیده نیست که این بازیگر بزرگ زندگی سراسر باشکوهی را پشت سر گذاشت؛ به طوری که به راحتی میتواند و آنقدر ارزش دارد که یک روز زندگی پربارش موضوع یک درام زندگینامهای باشد. خدمت در جنگ جهای دوم تنها یک دوره مهم و شاخص در عمر نود و سه ساله این بازیگر انگلیسی است.
لی عضو سازمان اجرایی عملیات ویژه بود؛ نهادی که سال ۱۹۴۰ تشکیل و سال ۱۹۶۰ ملغی شد. حوزه فعالیت این سازمان جاسوسی، کارشکنی و اکتشاف در مناطق تحت اشغال آلمان در اروپا بود و همینطور کمکرسانی به چند جنبش مقاومت. البته همه اینها پیش از آن بود که آقایلی قدم به دنیای بازیگری بگذارد. او در طول حرفه بازیگریاش در فیلمهای جنگیای چون «قهرمانان نادیده» (Unseen Heroes) محصول ۱۹۵۸ به کارگردانی ورنون سیول و یک کمدی جنگی به کارگردانی استیون اسپیلبرگ به نام «۱۹۴۱» محصول ۱۹۷۹ حضور پیدا کرد. لی در زمان فعالیتهایش در دوران جنگ به خاطر تسلطی که به چند زبان داشت، عنصری کلیدی در شناسایی و دستگیری مجرمان جنگی نازی به حساب میآمد. او همیشه در حرفهایش کمکهایش در دوران جنگ را کماهمیت جلوه میداد اما معروف است که «شکارچی بینالمللی نازیها» تنها یکی از عناوینی بود که به این ستاره کهنهسرباز سینما داده بودند.
۲. مایکل کین
«پلی در دوردست» (A Bridge Too Far) محصول ۱۹۷۷ به کارگردانی ریچارد اتنبرا، «نبرد بریتانیا» (Battle of Britain) فیلم محصول ۱۹۶۹ به کارگردانی گای همیلتون، «زولو» فیلم محصول ۱۹۶۴ به کارگردانی سی اندفیلد، فیلم محصول ۱۹۸۱ «فرار به سوی پیروزی» (Escape to Victory) ساخته جان هیوستون و فیلم محصول ۲۰۰۲ «امریکایی آرام» (The Quiet American) ساخته فیلیپ نویس فقط چند عنوان از فیلمهای جنگیای است که مایکل کین، این ستاره کهنهسرباز سینما در آنها ایفای نقش کرده است. تمام این فیلمها یا حول محور جنگاند یا قصهشان در زمان یک درگیری اتفاق میافتد. شاید این همه حضور در سینمای جنگ به این خاطر بوده باشد که این بازیگر دو بار اسکاربرده خودش در زندگی واقعی تجربه حضور در میدان نبرد را داشته است.
کین بعد از اتمام خدمت سربازی در هنگ پیادهنظام خطی «سربازان سلطنتی» خدمت کرد و در دوران جنگ کره در میدان نبرد حضور داشت. مایکل کین با نام واقعی موریس میکلوایت همیشه حضورش در ارتش را در شکلگیری خودش مهم پنداشته، حتی با اینکه شاهد حوادث تلخ و فاجعهبار زیادی بوده است. کین بعد از ابتلا به بیماری مالاریا از ارتش بیرون آمد و حضوری کوتاه در یک فیلم بلند محصول ۱۹۵۶ داشت. او بعد از بازی در نقش کوتاه سرباز لایکیر در درام جنگی «تپهای در کره» (A Hill on Korea) در این پروژه که به خانهاش نزدیک بود، حضور پیدا کرد.
۳. چارلز برانسون
چارلز برانسون با آن چهره سنگی وقتی قدم به دنیای بازیگری در هالیوود گذاشت، همیشه یک خروار پروژه بود که برای این مرد خشن مناسب بود. اما تا همان لحظه او قهرمان جنگ در زندگی واقعی به حساب میآمد. برانسون سال ۱۹۴۳ وارد ارتش شد، در بیست و پنج مأموریت هوایی علیه نیروهای ژاپنی به عنوان توپچی حضور داشت و نشان پرپل هارت را بعد از مجروح شن در جریان یک نبرد دریافت کرد و از ارتش بیرون آمد. پرپل هارت مدال شجاعت ایالات متحده آمریکا است که به نام رئیسجمهور، به مجروحان و کشتهشدگان جنگ اعطا میشود. در نهایت، وارد سینما شد و طبعاً به واسطه چهره و تجربیات جنگیاش به پای ثابت فیلمهای جنگی تبدیل شد.
فیلم محصول ۱۹۶۵ «نبرد بولج» (Battle of the Bulge) به کارگردانی کن آنارکین، «فرار بزرگ» (The Great Escape) محصول ۱۹۶۳ به کارگردانی جان استرجس و «دوازده مرد خبیث» (The Dirty Dozen) محصول ۱۹۶۷ به کارگردانی رابرت آلدریچ تنها سه عنوان از فیلمهای جنگی معروفی است که چارلز برانسون در آنها نقش داشته است. او به کمک ویژگیهای فیزیکی مناسبی که داشت و آسیبپذیری ذاتی تبدیل به ستارهای مهم در سینمای هالیوود شد. درست است که او نماد سینمای جنگ و یکی از ستارگان موفق این ژانر بود، اما مدتها پیش از آن به خاطر دستاوردهایش در میدان واقعی نبرد تحسین شده بود.
۴. کرک داگلاس، ستاره کهنهسرباز سینما
کرک داگلاس همچون بسیاری از ستارگان زمان خودش در چندین فیلم جنگی مهم حضور داشت. یکی از شاخصترین کارهای او در این ژانر، فیلم کلاسیک ضد جنگ محصول ۱۹۵۷ استنلی کوبریک بزرگ «راههای افتخار» (Paths of Glory) بود که جایگاه ویژهای در تاریخ سینمای هالیوود و جهان دارد. او در این فیلم نقش اول را بازی میکرد اما نیازی نبود برای آنکه درک درستی از نقش و قصه داشته باشد، تلاش زیادی بکند؛ چرا که تجربه حضور در میدان نبرد واقعی را داشت.
داگلاس پدر بعد از آنکه نتوانست امتحان ورود به نیروهای هوایی ارتش را با موفقیت پشت سر بگذارد، سال ۱۹۴۱ برای حضور در نیروی زمینی ارتش ثبتنام کرد. آنجا مدارج ترقی را یک به یک طی کرد تا افسر ارتباطات متخصص در جنگ ضد زیردریایی شد. سال ۱۹۹۴ بعد از جراحاتی که یک سال قبلش برداشته بود، از ارتش بیرون آمد. ظاهراً در جریان افنجار ناقص یک بمب زیردریایی او به هوا پرتاب شد و بعد روی عرشه کشتیای که در آن مستقر بود، فرود آمد. نتیجه این حادثه جراحاتی در ناحیه شکم بود.
۵. جیمز استوارت
جیمز استوارت افسانهای اولین ستاره امریکایی مهم سینما بود که در دوران جنگ جهانی دوم در ارتش نامنویسی کرد. ظاهراً این یک سنت خانوادگی در خانواده این بازیگر بود. پدرش در جنگ جهانی اول به میدان نبرد رفت و هم پدربزرگ مادری و هم پدریاش در جنگ داخلی امریکا جنگیدند. استوارت که پیش از ورود به میدان نبرد جنگ جهانی دوم، خلبانی باتجربه بود، در جریان جنگ مربی پرواز شد و از بالادستیهایش خواست که جایگاه سلبریتی او را در نظر نگیرند. بعد از آن به انگلیس اعزام شد و به عنوان افسر فرمانده یک اسکادران بمب خدمت کرد.
او در بیست مأموریت جنگی حضور داشت و دو مدال صلیب پرواز ممتاز را به خاطر فعالیتهای جنگیاش دریافت کرد. صلیب پرواز ممتاز یک نشان نظامی مربوط به نیروهای مسلح ایالات متحده آمریکا است که نخستین بار سال ۱۹۲۶ به ده نفر از هوانوردان نیروی هوایی ایالات متحده اهدا شد. این ستاره کهنهسرباز سینما بعد از جنگ به فعالیت هنریاش ادامه داد و در چند فیلم جنگی حضور پیدا کرد. اما همچنان عضو ذخایر نیروی هوایی باقی ماند. او در جریان جنگ ویتنام به عنوان خلبان حضور دارد و در دوران بازنشستگیاش به عنوان سرتیپ به یکی از معتبرترین و والامقامترین بازیگران سینما در تاریخ ارتش امریکا تبدیل شد.
منبع: faroutmagazine