۷ نکته از فیل فیدیبو در دستان محمود دولتآبادی، عادل فردوسیپور و سروش صحت
فیدیبو به عنوان یکی از مطرحترین اپلیکیشنهای کتاب الکترونیک به زبان فارسی، دهمین سالگردش را با دو اتفاق مهم جشن گرفت. یکی ریبرندینگ لوگو که از آن کتاب قدیمی تبدیل به فیل شد، به عنوان حیوانی هوشمند که البته از نظر بصری هم گوشهایش شبیه صفحات کتاب است و روی طرحش خلاقیت زیادی میشود به کار برد و دوم برگزاری اولین جایزهی کتاب در حوزهی کتابهای الکترونیک و صوتی. مراسم فیدیبو (جایزهی فیل و رونمایی از لوگو) با حضور چهرههای مطرح ادبیات و حوزههای تبلیغات، رسانهها و البته مدیران فیدیبو در تالار ایوان شمس برگزار شد. ۱۰ نکتهی جالب مراسم را با هم مرور میکنیم.
۱) به لحاظ برگزاری جشن ده سالگی فیدیبو جزو بهترین مراسم رسمی بود که در چند سال اخیر رفته بودم. اینکه مراسمی سر ساعتی که در کارت دعوت نوشته شده برگزار شود، الان دیگر امری حیرتانگیز است. اینکه سخنرانیها قصهمحور باشند و از مدیرعامل کنونی فیدیبو، امیر بهدانی تا بنیانگذار و ایدهپرداز و مدیرعامل اول آن، مجید قاسمی، تجربههایشان در مورد کتاب الکترونیک و فیدیبو را جوری روایت کنند که بامزه باشد و کوتاه و کسی را خسته نکند، خودش دستاوردی بود. به جرات میگویم حسین سبحانی به عنوان مدیر محتوای فیدیبو که مجری برنامه بود از بیش از نیمی از مجریان حرفهای مملکت بهتر مراسم را اداره کرد. چه به لحاظ ریتم و چه موقعیتهای غیرمنتظره. اصلا وفاداری جشن فیدیبو و جایزهی فیل به کنداکتوری که برنامهریزی کرده بودند، باعث میشود که فارغ از ایدهی خوب جایزهی فیل از دستاندرکارانش تشکر کنم!
۲) بین سخنرانیها باید به حرفهای آقای فیروزان جداگانه اشاره کنم. حالا شاید شما ندانید اما فیدیبو درواقع مخفف فیروزان دیجیتال بوک است و این آقای فیروزان همان کسی است که شهرکتابها را راه انداخت که هر چند کتابفروشیهای کوچکتر را در خطر قرار داد اما برای کتابخوانها موهبتی شد. ویدیویی که فیروزان برای پخش در مراسم فرستاده بود نشان داد چه شخصیت کاریزماتیکی دارد. قصهی اینکه چطور شد ایدهی فیدیبو را پذیرفت و در آن سرمایهگذاری کرد به کنار یک جملهی عالی در این حاشیه گفت که برای همهی کارآفرینان میتواند مفید باشد. گفت: «استارتاپهای من همیشه روی آدمها بنا شده است نه پروژهها».
۳) یک نکته هم در حرفهای مجید قاسمی بود که از او هم ویدیویی پخش شد. قاسمی درواقع به اهمیت محتوا در بازاریابی اشاره کرد و گفت که چطور قبل از اینکه فیدیبو به صورت رسمی افتتاح شود، ناگهان یک شب پرداختهای خرید شروع شده و ترافیک گرفتهاند. دلیلش این بوده که وبلاگ مشهور «یک پزشک»، به عنوان علاقمند به فرهنگ و هنر، مطلب مفصلی دربارهی فیدیبو نوشته بود. تا همینجا از سخنرانیها دو تا نکتهی مهم درآمد که در نوع این مراسم بینظیر است.
۴) مصطفی میرنوری، مدیر مارکتینگ فیدیبو و دبیر جایزهی فیل که امسال برای اولین سال برگزار میشد، در بیانیهای دربارهی این جایزه که قرار است هر سال به فعالان حوزهی کتاب الکترونیکی و صوتی و مروجان کتابخوانی تعلق بگیرد، صحبت کرد. جایزهای که حداقل امسال هیات داوران نداشت و درواقع در نظرسنجیها و به انتخاب مردم نامزدها و برندهها انتخاب شده بودند. به همین دلیل هم جایزهی فیل با عنوان محبوبترین به برندگان تعلق گرفت.
۵) فیدیبو موفق شد هم کتابخوانهای جدی و هم عامه را با چهرههایی که دعوت کرده بود، راضی نگهدارد. قطعا یکی از بزرگترین پروژههایی که فیدیبو در آن دخیل بوده تولید کتاب صوتی «کلیدر» محمود دولتآبادی است. با حضور افتخاری خود نویسنده و موسیقی ساختهی کیهان کلهر و حتی استفاده از صدای کلهر. حضور محمود دولتآبادی در جشن فیدیبو قطعا به اهمیت برند در حوزهی کتاب و ادبیات ایران اضافه کرد و از آن طرف حضور چهرههای مطرح موردعلاقهی عموم مردم از عادل فردوسیپور تا هوتن شکیبا و سروش صحت هم منطق فراگیر کردن کتابخوانی را درست و بهجا دنبال کرد.
۶) علاوه بر جایزهی فیل، ریبرندینگ مراسم فیدیبو هم در جشن ده سالگی انجام شد. این ریبرندینگ که روی سایت و اپلیکیشن قابل مشاهده است به جای آن طراحی سادهی کتاب، از نماد فیل استفاده کرده که تندیس جایزهی فیدیبو هم بود. مدیر برند از دلایل انتخاب فیل به باهوش بودن این حیوان اشاره کرد و اینکه در قبیله زندگی میکند. عناصری که برای کتابفروشی آنلاین ویژگیهای ضروری هستند. البته که میشد به حرفهای مریم خدادوستان اشاره کرد که طرح گوشهای فیل فیدیبو هم شبیه کتابی گشوده است و به لحاظ بصری هم انتخاب هوشمندانهای بوده.
۷) در شرایطی که خیلیها دربارهی بازار کتاب غر میزنند، ناشران کتابساز و مترجمان جعلی و دستفروشها با افستهای بیکیفیت کنار خیابان صنعت نشر را دچار مشکل کردهاند، فیدیبو توانست با جلب اعتماد ناشران مهم و مطرح کاری مهم انجام بدهد و با برنامهریزی برای همکاری با رادیوگوشه و آوانامه که از بازیگران مطرح برای خواندن کتابهای صوتی استفاده کردهاند توانسته اقبال عموم را به دست بیاورد. چنین قدمهایی در مسیر ترویج کتابخوان کردن جامعه بیش باد.
فهرست برندگان جایزهی کتاب الکترونیک و صوتی فیدیبو (جایزهی فیل)
پرمخاطبترین نویسنده داستانی ایران: محمود دولت آبادی
پرمخاطبترین ناشر الکترونیک کودک و نوجوان: پرتقال
نامزدها: نشر افق، قدیانی، هوپا، نردبان، پرتقال
پرمخاطبترین ناشر الکترونیک غیر داستانی: نشر ققنوس
نامزدها: نشر قطره، نشر میلکان، نشر نی، نشر ذهنآویز، نشر ققنوس
محبوبترین ناشر الکترونیک غیر داستانی: نشر نی
نامزدها: قطره، میلکان، نشر نوین، آوند دانش، نشر نی
پرمخاطبترین ناشر الکترونیک داستانی: نشر چشمه
نامزدها: نشر کولهپشتی، نشر نون، نشر تندیس، نشر ماهی، چشمه
محبوبترین ناشر الکترونیک داستانی: نشر نیلوفر
نامزدها: چشمه، ماهی، نشر نگاه، نشر آموت، نیلوفر
پرمخاطب ترین کتاب غیرداستانی خارجی: قدرت بی قدرتان (واتسلاو هاول) نشر نو
نامزدها: فقر احمق میکند، چرا ملتها شکست میخورند؟، در ستایش بطالت، ایران بین دو انقلاب
پرمخاطبترین کتاب غیرداستانی ایرانی: هل اول
نامزدها: ایران جامعهی کوتاه مدت، جامعهشناسی خودمانی، جنون قدرت و قدرت نامشروع، ما چگونه ما شدیم؟، هل اول
پرمخاطبترین کتاب داستانی خارجی: وقتی نیچه گریست
نامزدها: ملت عشق، مردی به نام اوه، دنیای سوفی، جز از کل، وقتی نیچه گریست
پرمخاطبترین کتاب داستانی ایرانی: دایی جان ناپلئون
نامزدها: چشمهایش، یک عاشقانهی آرام، همنوایی شبانهی ارکستر چوبها، من او، دایی جان ناپلئون
پرمخاطب ترین ناشر صوتی کتاب کودک: آی قصه
نامزدها: کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، مهرسا، صدای آبی، آوارسا، آی قصه
پرمخاطبترین سریال صوتی کودک و نوجوان: شهر آیقصه
نامزدها: فیفی و شاه وزوزک، سیاره گردو، سلام آوا! سلام مامان!، دایناشهر، آی قصه
پرمخاطبترین ناشر صوتی غیرداستانی: ماهآوا
نامزدها: کتابسرای نیک، آوند دانش، نوین، توسعه محتوای لحن دیگر، ماه آوا
محبوبترین ناشر صوتی غیرداستانی: نوینکتاب
نامزدها: توسعه محتوای لحن دیگر، کتابسرای نیک، نوین، ترجمان، نوینکتاب
پرمخاطبترین ناشر صوتی داستانی: آوانامه
نامزدها: ماهآوا، نوین کتاب، رادیوگوشه، استودیو نوار، آوانامه
محبوبترین ناشر صوتی داستانی: رادیو گوشه
نامزدها: آوانامه، ماهآوا، نوین کتاب، استودیو نوار، رادیوگوشه
پر مخاطبترین ناشر صوتی داستانی: رادیو گوشه
پرمخاطبترین کتاب صوتی غیرداستانی خارجی: هنر شفاف اندیشیدن با صدای عادل فردوسیپور
پرمخاطبترین کتاب صوتی داستانی ایرانی: کلیدر
پرمخاطبترین نویسندهی نسل جوان: امیرعلی نبویان
نامزدها: مهرداد صدقی، یاسمن خلیلیفرد، امیرعلی نبویان، رضا بهرامپور، مرتضی برزگر
پرمخاطبترین مترجم غیرداستانی: حسن کامشاد
پرمخاطبترین مترجم داستانی: سروش حبیبی
پرمخاطبترین نویسنده غیرداستانی: محمدرضا شفیعی کدکنی
پرمخاطبترین سریال صوتی: تهران؛ فصل پیادهرویهای طولانی (مهام میقانی)
پرمخاطبترین گوینده مرد داستانی: آرمان سلطانزاده
پرمخاطبترین گوینده مرد غیرداستانی: عادل فردوسیپور
پرمخاطبترین گوینده زن داستانی: شیما درخشش
پرمخاطبترین گوینده زن غیرداستانی: شهره روحی
بهترین موسیقی کتاب صوتی: فردین خلعتبری
بهترین کارگردان کتاب صوتی: آرمان سلطانزاده
پرمخاطبترین کتاب صوتی داستانی خارجی: مغازهی خودکشی
پرمخاطبترین کتاب صوتی غیرداستانی ایرانی: از قیطریه تا اورنج کانتی (رضا کیانیان و فاطمه معتمدآریا)
جایزهی مروجان کتابخوانی: سروش صحت، شرمین نادری، مجتبی شکوری، آذرخش مکری، گلاره عباسی