فتحعلی اویسی، بازیگر و کارگردان سینما و تلویزیون ایران، درگذشت
فتحعلی اویسی بازیگر و کارگردان سینما و تلویزیون ایران صبح امروز سهشنبه ۱۳ مهر ۱۴۰۰ در سن ۷۶ سالگی بر اثر سکته مغزی درگذشت.
اویسی که اوایل دهه ۱۳۵۰ در آمریکا از رشته کارگردانی و بازیگری سینما فارغالتحصیل شده بود سال ۱۳۵۷ با حضور در فیلم «قدغن» از ساختههای علیرضا داوودنژاد فعالیتهای جدیتر سینماییاش را آغاز کرد.
سالهای آغازین پس از انقلاب برای اویسی با حضور در نقشهای نسبتا حاشیهای در چند اثر سینمایی و سریالهایی مثل «سردار جنگل» و «سربداران» سپری شد اما با رسیدن به اواسط دهه ۱۳۶۰ نقشهای نسبتا مهمتری را جلوی دوربین برد و با تعدادی از سینماگران برجسته ایرانی همکاری کرد.
او در «ناخدا خورشید» به کارگردانی ناصر تقوایی نقش سرهنگ تبعیدی را برعهده داشت، دو سال بعد در «سرب» کیمیایی حضور پیدا کرد و در «هامون» و «بانو» هر دو از داریوش مهرجویی هم به نقشآفرینی پرداخت.
بخشی از کارنامه فتحعلی اویسی که عموما از نظرها پنهان است کارنامه کارگردانی او است. اویسی البته از جمله کارگردانهای برجسته سینمای ایران نبود اما از سال ۱۳۵۴ دستی در ساخت مستندهای علمی داشت و طی دهههای ۱۳۶۰ و ۱۳۷۰ هم چهار فیلم بلند داستانی کارگردانی کرد.
این بازیگر در دهه هفتاد سینما را در کنار تلویزیون ادامه داد. در «دلشدگان» با علی حاتمی همکاری کرد و نقش سرهنگ سپهر را در «مومیایی ۳» اجرا کرد. اویسی در دهههای بعدی از نظر سینمایی کمکار نبود اما نقشهایی که او را در آن سالها بیشتر مشهور و محبوب کردند از قاب تلویزیون پخش شدند.
از سریالهای تاریخی تا کمدی بدون شرح
فتحعلی اویسی با مهدی فخیمزاده در چند سریال تاریخی همچون «تنهاترین سردار» و «ولایت عشق» همکاری کرد. در یک قسمت سریال محبوب دهههفتادی مرضیه برومند یعنی «پراید تهران ۱۱» حضور یافت و از بازیگران سریال «پس از باران» و فصل دوم مجموعه طنز «کاکتوس» بود.
اما شهرت اویسی و محبوبیت فراگیرش برمیگردد به تصویری متفاوت که از این بازیگر آثار اغلب جدی در سریال بدون شرح به کارگردانی مهدی مظلومی ساخته شد. اویسی در نقش کیومرث کاووسی درخشید، از خود تواناییهای کمیک سطحبالایی نشان داد و با اصطلاحات و زبان خاصش در اوایل دهه ۱۳۸۰ ستاره تلویزیون شد.
سال بعد نوبت «باغچه مینو» بود تا اویسی را ۹۰ قسمت دیگر در نقش اصلی یک سریال طنز جلوی دوربین ببرد. او تیتراژ پایانی باغچه مینو را هم خواند و حتی بابت صدای دلنشینش مورد توجه قرار گرفت. دو سال بعد از شروع این روند، همین موفقیتها در یک سریال کمدی دیگر باز هم به کارگردانی مظلومی تکرار شد؛ «کمربندها را ببندیم» دوباره اویسی را در نقش آقای ملکی صاحب ملکی ایرلاین در کنار امیر جعفری و لاله صبوری قرار داد تا اویسی این سالها را تماما در اوج سپری کند.
سریال «زیرزمین» که ماه رمضان سال ۱۳۸۵ از تلویزیون ایران پخش شد از جمله آثار موفق دیگر اویسی در این رسانه بود اما در عین حال تقریبا یکی از آخرین سریالهای مطرح او بود و پس از آن او کمکارتر شد و کمتر هم دربارهاش شنیدیم.
اویسی با مجموعه کارنامه کاری متنوع و گستردهاش نشان داد هنرمندی واقعی و همهفنحریف است. بازیگری که میتوانست نقشهای منفی در فیلمهای تلخ و جدی را به کمال برساند و از طرف دیگر روزگاری هم به ستاره طنز آثار تلویزیونی تبدیل شد تا انعطاف مثالزدنیاش در ایفای نقشهای مختلف را به رخ بکشد.